Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.483.2017.1.ANK
z 1 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 grudnia 2017 r. (data wpływu do Organu 19 grudnia 2017 r.), uzupełnionym 5 lutego 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy odszkodowania (kary) zwracane Spółce przez Dostawców nie będą stanowiły przychodu podatkowego oraz sposobu ich księgowania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2 i 3) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy odszkodowania (kary) zwracane Spółce przez Dostawców nie będą stanowiły przychodu podatkowego oraz sposobu ich księgowania. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych dlatego pismem z 22 stycznia 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.444.2017.1.ANK wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 5 lutego 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Spółka z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) prowadzi działalność polegającą na produkcji i sprzedaży wiązek kablowych. Jest to skomplikowany proces wymagający kooperacji z licznymi podwykonawcami i dostawcami części do produkcji (łącznie określanym dalej jako: „Dostawcy”). Zdarza się, że w wyniku zawinionych działań lub zaniechania ze strony Dostawców klient Spółki ponosi szkodę i związane z tym koszty jej usunięcia (dodatkowy czas potrzebny na usunięcie wad, koszty dodatkowych usług). Mogą mieć miejsce różne powody powstania takiej szkody - zarówno wady samych wyrobów, które wymagają usunięcia przez klienta jak również szkody wynikłe z opóźnienia w dostarczeniu wyrobów skutkujące np. powstaniem przestojów produkcyjnych u klienta i w związku z powyższym poniesieniem przez niego strat z tego tytułu. W takich sytuacjach klient zwraca się o pokrycie szkody bezpośrednio do Spółki jako swojego dostawcy. Sposób rozpatrywania roszczeń klienta nie jest procesem automatycznym. Za każdym razem wymaga on analizy, czy roszczenia klienta są zasadne.

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia takiego roszczenia Spółka godzi się na wypłatę odszkodowania (kary), którą obciążył ją klient. Jeśli winę za powstałą szkodę ponosi Dostawca Spółki, wówczas Spółka z kolei jego obciąża notą z tego tytułu. Obciążenia tego typu wystawiane są w stosunku 1:1, tj. Dostawca zobowiązany jest zwrócić Spółce dokładnie tę samą kwotę, którą ona została obciążona przez klienta. Wątpliwości Spółki dotyczą sposobu rozliczenia takich odszkodowań (kar) wypłacanych na rzecz klientów w sytuacji, gdy są one następnie zwracane w tej samej wysokości przez Dostawców.

W uzupełnieniu wniosku z 29 stycznia 2018 r. Spółka wskazała, że pod pojęciem „szkody wynikłe w dostarczeniu wyrobów” chodzi o pierwotne opóźnienie w dostawie towaru a więc takie, które nie jest konsekwencją reklamacji kontrahenta.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytania:

1. Czy prawidłowe będzie uznanie odszkodowań (kar) zwracanych Spółce przez Dostawców za niestanowiących przychodu podatkowego? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
2. Czy w sytuacji opisanej w pytaniu 2 znaczenie ma sposób ujęcia wypłaconych/otrzymanych odszkodowań (kar) dla celów rachunkowych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
   
   

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane przez nią odszkodowania (kary) od Dostawców stanowiące zwrot odszkodowań (kar) nie będą stanowić dla niej przychodu podatkowego.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy CIT do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT.

Należy zauważyć, że zasadą w przypadku podatku dochodowego jest jednokrotne opodatkowanie tego samego dochodu. W przypadku, uznania, że wypłacone odszkodowania (kary) nie stanowią kosztu uzyskania przychodów przy jednoczesnym uznaniu, że otrzymywany przez podatnika zwrot tego odszkodowania (kary) stanowi przychód dochodziłoby do sytuacji podwójnego niezaliczenia wydatków do kosztów uzyskania: raz po stronie podatnika, drugi raz z kolei po stronie kontrahenta dokonującego zwrotu poniesionych przez podatnika wydatków z tego tytułu. Zdaniem Spółki byłoby to sprzeczne ze wspomnianą zasadą jednokrotności opodatkowania (wielokrotnie podkreślaną w orzecznictwie sądowym).

W wyroku z 13 lipca 2010 r. (II FSK 455/09) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, konieczne jest, by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu art. 16 tej ustawy oraz wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie mu zwrócony. W interpretacji z 19 sierpnia 2010 r. (IBPBI/2/423-714/10/BG) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że w sytuacji jeżeli wykonawca nie może zaliczyć kary umownej do kosztów uzyskania przychodów, to otrzymany od podwykonawcy zwrot tej kwoty (wypłacony również jako kara umowna) nie jest dla niego przychodem podatkowym. Potwierdza to również interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11 marca 2010 r. (IBPBI/2/423-379/10/MS), w której organ uznał, że: „Spółka nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków związanych z wypłatą odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów. W konsekwencji, w świetle art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT, spółka nie uzyska przychodu z tytułu odszkodowania otrzymanego od dostawcy wyrobów lakierniczych w kwocie odpowiadającej poniesionym wydatkom, które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych. Przychodem będzie natomiast ewentualna nadwyżka otrzymanego świadczenia pieniężnego nad poniesionymi kosztami dotyczącymi wypłaconego odszkodowania klientowi z tytułu wad dostarczonych produktów”.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy sposób ujęcia wypłaconych/otrzymanych odszkodowań (kar) dla celów rachunkowych nie ma znaczenia dla ich rozliczenia dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Na wstępie wyjaśnić należy, że wątpliwości Spółki spowodowane są brzmieniem art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem podstawa opodatkowania podatkiem VAT nie obejmuje kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Aby uznać neutralność zwracanych podatnikowi wydatków z punktu widzenia przepisów Ustawy VAT wymagane jest, aby ujmowane były one na kontach rozrachunkowych.

Zdaniem Spółki jednak przepis ten dotyczy wyłącznie rozliczeń z tytułu podatku VAT. W konsekwencji o ile sposób ujmowania wydatków (jako kosztu lub wyłącznie jako elementu rozrachunków) ma niewątpliwie znaczenie z punktu widzenia przepisów Ustawy VAT, nie ma on jednak znaczenia w omawianej sprawie. W konsekwencji dla oceny stanowiska Spółki w zakresie tego pytania nie jest istotne w jaki sposób Spółka ujmie przedmiotowe wydatki związane z odszkodowaniami (karami) dla celów rachunkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343, z późn. zm., dalej także: „updop”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ogólnej definicji przychodu podatkowego. Treść art. 12 ust. 1 updop wskazuje, że zostały ustanowione jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów. Tym samym każde świadczenie, które powiększa aktywa podatnika w sposób trwały stanowi dla niego przychód podatkowy. Z kolei, stosownie do art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej osiągnięte w roku podatkowym uważa się należne przychody, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jest to tzw. metoda memoriałowa rozliczania przychodu.

Generalnie należy wskazać, że przychód powstaje w każdym przypadku, w którym podatnik uzyskuje realną korzyść. Ponadto, przychodem jest takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywny).

Natomiast art. 12 ust. 4 updop określa w sposób enumeratywny, które zdarzenia nie stanowią przychodu podatkowego.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka ponosi wydatki związane z wypłatą odszkodowań (kar) na rzecz swoich klientów. Wypłacane kary są następstwem zaistnienia sytuacji w której towar jest dostarczany z wadami lub nastąpiło opóźnienie w dostarczaniu towaru, które nie było spowodowane koniecznością usunięcia wad. Jeśli winę za powstałą szkodę ponosi Dostawca Spółki, wówczas Spółka obciąża go notą z tego tytułu. Obciążenia tego typu wystawiane są w stosunku 1:1, tj. Dostawca zobowiązany jest zwrócić Spółce dokładnie tę samą kwotę, którą ona została obciążona przez klienta.

Na gruncie analizowanej sprawy szczególne znaczenie ma art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Przy czym należy podkreślić, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w powołanym przepisie, konieczne jest by wydatek ten został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie został mu zwrócony. Dodatkowo należy zastrzec, że wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc „wydatek zwrócony” to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony. „Zwróconym innym wydatkiem” nie jest bowiem uzyskana przez podatnika kwota, która tylko odpowiada wartości poniesionego wydatku.

Oceniając stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 wskazać należy, że zgodnie z interpretacją indywidualną z 1 marca 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.444.2017.2.ANK odszkodowania (kary) z tytułu wad dostarczonego towaru lub opóźnienia w dostarczaniu towaru, które nie było spowodowane koniecznością usunięcia wad, nie będą stanowiły dla Spółki kosztów uzyskania przychodów.

Dodatkowo zgodnie z przedstawioną powyżej wykładnią przepisu art. 12 ust. 4 pkt 6a updop należy stwierdzić, że otrzymana przez Spółkę kwota w postaci odszkodowania (kary) od Dostawcy jest tym samym wydatkiem (a nie takim samym wydatkiem), który został uprzednio poniesiony przez Wnioskodawcę na zapłatę odszkodowania (kary) Kontrahentowi. Mając na względzie fakt, że zarówno odpowiedzialność Spółki względem klientów jak i roszczenie regresowe wobec Dostawców będą opierać się na tożsamym stanie faktycznym (szkody u klienta) uznać należy, że odszkodowania (kary) uzyskiwane od Dostawców stanowią zwrot wydatków poniesionych przez Spółkę na rzecz klientów, przy czym wydatek poniesiony jest odpowiednikiem wydatku zwróconego, który u Wnioskodawcy nie stanowił kosztu uzyskania przychodu.

Reasumując, otrzymany od Dostawcy zwrot wypłaconego przez Spółkę odszkodowania (kary) stosownie do powołanego wcześniej art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, nie będzie stanowił przychodu podatkowego.

Przechodząc do oceny stanowiska w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 stwierdzić należy, że choć ustawa o rachunkowości nie jest podatkotwórcza, to jednak zapisy w księgach rachunkowych nie zawsze pozostają bez wpływu na sferę opodatkowania. Prawdą jest, że przepisy prawa rachunkowego nie kreują zobowiązań podatkowych mają one jednak wpływ na ustalenie momentu powstania kosztu uzyskania przychodu a pośrednio na moment powstania dochodu.

W omawianej sprawie, ze względu na fakt, że wydatki na ww. odszkodowania (kary) nie stanowią/nie będą stanowiły dla Spółki kosztów uzyskania przychodów to rachunkowe ich ujęcie nie będzie miało znaczenia dla ich rozliczenia dla celów podatkowych.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia, czy odszkodowania (kary) zwracane Spółce przez Dostawców nie będą stanowiły przychodu podatkowego oraz sposobu ich księgowania jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 wydano odrębne rozstrzygniecie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10, 25-366 Kielce w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postepowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.