Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.413.2017.2.RR/AO
z 5 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2017 r. (data wpływu 16 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania zasądzonej i wyegzekwowanej kwoty w ramach postępowania egzekucyjnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu opodatkowania zasądzonej i wyegzekwowanej kwoty w ramach postępowania egzekucyjnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Podatnik B. B. jest obywatelem Republiki Federalnej Niemiec, posiada stałe miejsce zamieszkania w Niemczech, jest również rezydentem podatkowym ww. państwa. Posiada również polski NIP wskazany w komparycji niniejszego wniosku. Podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast jest współwłaścicielem (wraz z żoną) nieruchomości gruntowej, która jest zabudowana budynkiem mieszkalno - użytkowym.

W dniu 19 listopada 2013 r. wraz z żoną zawarł ze Sp. z o.o. umowę najmu lokalu użytkowego, w ww. budynku. Z tytułu korzystania z lokalu spółka z o.o. zobowiązała się płacić wynajmującemu czynsz najmu wraz z podatkiem VAT. Podatnik wystawiał faktury VAT ww. spółce w terminach wskazanych w umowie. Czynsz najmu miał być płacony przelewem na rachunek bankowy podatnika.

Z uwagi na zaprzestanie regulowania czynszu najmu przez ww. spółkę za kwiecień - lipiec 2014 r., podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o wydanie nakazu zapłaty, który w postępowaniu upominawczym wydał nakaz zapłaty i zasądził od ww. spółki na rzecz podatnika kwoty stanowiącej nieuregulowany czynsz najmu lokalu za ww. miesiące wraz z ustawowymi odsetkami oraz podatkiem VAT (podstawą dochodzonego roszczenia były kwoty brutto wynikające z faktur). Po zaopatrzeniu nakazu zapłaty w klauzulę wykonalności podatnik wystąpił do Komornika Sądowego o wszczęcie i prowadzenie egzekucji przeciwko ww. spółce, która okazała się bezskuteczna, w wyniku czego Komornik Sądowy wydał postanowienie o umorzeniu egzekucji.

Następnie, Podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o zasądzenie na jego rzecz od członków zarządu (pełniących w chwili powstania zobowiązania funkcje Prezesa i Vice Prezesa zarządu ww. sp. z o.o.) kwoty odpowiadającej wysokości orzeczonej ww. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym wraz ustawowymi odsetkami (a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie). Podstawą roszczenia był art. 299 Ksh, który stanowi, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

Następnie Sąd Rejonowy wydał wyrok zaoczny, zobowiązując do zapłaty członka zarządu oraz solidarnie dwóch członków zarządu, tj. ww. członka zarządu i drugiego członka zarządu. Po zaopatrzeniu ww. wyroku w klauzulę wykonalności, Podatnik wystąpił do Komornika Sądowego o wszczęcie i prowadzenie egzekucji przeciwko ww. członkom zarządu. Do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji Komornik Sądowy prowadzi egzekucję, z tym że:

• jeden z dłużników (członków zarządu) uregulował przypadającą na niego część zobowiązania (część zasądzonej kwoty wpłynęła na konto podatnika w związku z zajęciami egzekucyjnymi m.in. konta bankowego, sprzedaży samochodu, część kwoty została przez niego wpłacona bezpośrednio na konto podatnika, podatnik również w wyniku porozumienia z ww. członkiem zarządu cofnął wniosek o wszczęcie i prowadzenie egzekucji do pozostałej części kwoty),
• w stosunku do drugiego członka zarządu toczy się postępowanie egzekucyjne.
  
  

Należy zauważyć, że w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podatnik opodatkowany jest ryczałtem z tytułu umów najmu ze stawką 8,5% bez limitu kwoty przychodu.

Ponadto pomimo nieuregulowania zobowiązań przez spółkę podatnik odprowadził podatek VAT od wystawionych faktur w ustawowym terminie, następnie po 150 dniach złożył na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług w Urzędzie Skarbowym VAT-ZD (zawiadomienie o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku naliczonego) i pomniejszył o stosowne kwoty podatek należny.

Obecnie w związku z wpływem na konto podatnika ww. kwot, podatnik uiszcza podatek dochodowy od osób fizycznych oraz podatek VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone nr 1 w złożonym wniosku):

Czy od zasądzonej i wyegzekwowanej kwoty od członków zarządu sp. z o. o. (część wpłacona przez członka zarządu w ramach postępowania egzekucyjnego) powstaje obowiązek zapłaty przez podatnika podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wskazano wyżej, podstawą dochodzonego roszczenia był art. 299 ksh, który w § 1 i § 2 stanowi, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

Zdaniem podatnika odpowiedzialność członków zarządu ma charakter odszkodowawczy. Jak wynika z komentarza do ww. przepisu (Andrzej Kidyba, komentarz aktualizowany do art. 299 Ksh), „Koncepcja przyjmująca odszkodowawczy charakter odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. znalazła na przestrzeni ostatnich kilku lat szersze uznanie w orzecznictwie (zob. uchwałę SN z dnia 28 lutego 2008 r., III CZP 143/07, OSNC 2009, nr 3, poz. 38; postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2008 r., III CZP 112/08, LEX nr 490503; wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., II CSK 390/11, LEX nr 1211143). Stanowisko to ugruntowane zostało w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2008 r. (III CZP 72/08, OSNC 2009, nr 2, poz. 20), gdzie Sąd Najwyższy przyjął, że członkowie zarządu ponoszą na podstawie art. 299 k.s.h. odpowiedzialność odszkodowawczą ex delicto (...). Popiera je też znaczna część doktryny (por. M. Bąba, Swoistość odpowiedzialności z art. 299, PiP 2009, z. 9, s. 61; P. Jamorski, Odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 k.s.h., Mon. Praw. 2002, nr 14, s. 642; A. Kappes, Odpowiedzialność z art. 299 k.s.h. Konsekwencje przyjętych rozwiązań (w:) Kodeks spółek handlowych po pięciu latach, Wrocław 2006, K. Strzelczyk (w:) Komentarz, Spółka z o.o., 2001, s. 641-642; I. Weiss (w:) Prawo spółek, op. cit., pod red. S. Włodyki, s. 319-320 oraz A. Wiśniewski, Prawo..., op. cit., t. II, s. 183)”.

W związku z powyższym, zdaniem podatnika w zakresie podatku od towarów i usług nie powstał obowiązek podatkowy w wyniku wydania wyroku zaocznego przez Sąd Rejonowy na podstawie art. 299 Ksh i zasądzenia od członków zarządu na rzecz podatnika określonych kwot, a następnie wyegzekwowania ich w drodze postępowania egzekucyjnego (cywilnego) (i częściowej wpłaty bezpośrednio na konto podatnika - wierzyciela przez dłużnika).

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji legalnej odszkodowania, które zostało uregulowane m.in. w Kodeksie cywilnym oraz Kodeksie spółek handlowych, nie posługuje się też tym pojęciem.

Art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W związku z powyższym, przepis ten nie wymienia otrzymania odszkodowania jako zdarzenia, z którym ustawa ta wiąże obowiązek zapłaty podatku VAT. Nie można również uznać, aby odszkodowanie mieściło się w pojęciach odpłatnej dostawy towarów, przez które art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a przez towary (art. 2 pkt 6 ww. ustawy) rozumie rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Podobnie nie można odszkodowania potraktować jako odpłatnego świadczenia usług, które zostało zdefiniowane w art. 8 ww. ustawy. Przepis ten stanowi, że odpłatne świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej oraz zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Mając na uwadze powyższe, skoro pojęcie odszkodowania nie mieści się w pojęciu dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług to należy przyjąć, że po stronie podatnika, z uwagi na wydanie wyroku zaocznego zasądzającego od członków zarządu na rzecz podatnika kwoty w nim wskazanej, nie powstał obowiązek podatkowy, a w związku z tym uiszczony przez podatnika podatek VAT należy potraktować jako nadpłatę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 przytoczonego przepisu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W konsekwencji, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym, należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym uznać należy, iż pojęcie świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem.

Przy definiowaniu „świadczenia” należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. W myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) lub na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji).

Co do zasady każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu lub na zaniechaniu stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie należy podkreślić, że czynność podlega opodatkowaniu, gdy dokonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie ze stanowiskiem TSUE wyrażonym w szeregu orzeczeń (por. C-16/93, C-89/81 C-154/80, C-498/99) za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu uważane mogą być takie sytuacje, w których istnieje bezpośredni związek pomiędzy daną czynnością a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem.

W orzeczeniu C-154/80 Trybunał stwierdził, że podstawą opodatkowania z tytułu wykonania usługi „jest wszystko, co stanowi wynagrodzenie za usługę i że usługa jest tym samym opodatkowana tylko, jeżeli istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i otrzymywanym wynagrodzeniem”. Do uznania danej czynności za usługę konieczne jest istnienie zidentyfikowanego odbiorcy usługi, beneficjenta danej czynności, przy czym aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności w zamian za wynagrodzenie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy ta czynność skutkuje uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Stosownie do art. 299 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2017 r., poz. 1577) jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

W świetle art. 300 ustawy Kodeks Spółek Handlowych przepisy art. 291-299 nie naruszają praw wspólników oraz osób trzecich do dochodzenia naprawienia szkody na zasadach ogólnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast jest współwłaścicielem (wraz z żoną) nieruchomości gruntowej, która jest zabudowana budynkiem mieszkalno – użytkowym. W dniu 19 listopada 2013 r. Wnioskodawca wraz z żoną zawarł ze Sp. z o.o. umowę najmu lokalu użytkowego, w ww. budynku. Z tytułu korzystania z lokalu spółka z o.o. zobowiązała się płacić wynajmującemu czynsz najmu wraz z podatkiem VAT. Podatnik wystawiał faktury VAT ww. spółce w terminach wskazanych w umowie. Czynsz najmu miał być płacony przelewem na rachunek bankowy podatnika.

Z uwagi na zaprzestanie regulowania czynszu najmu przez ww. spółkę za kwiecień - lipiec 2014 r., podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o wydanie nakazu zapłaty, który w postępowaniu upominawczym wydał nakaz zapłaty i zasądził od ww. spółki na rzecz podatnika kwoty stanowiące nieuregulowany czynsz najmu lokalu za ww. miesiące wraz z ustawowymi odsetkami oraz podatkiem VAT (podstawą dochodzonego roszczenia były kwoty brutto wynikające z faktur). Po zaopatrzeniu nakazu zapłaty w klauzulę wykonalności podatnik wystąpił do Komornika Sądowego o wszczęcie i prowadzenie egzekucji przeciwko ww. spółce, która okazała się bezskuteczna, w wyniku czego Komornik Sądowy wydał postanowienie o umorzeniu egzekucji.

Następnie, podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o zasądzenie na jego rzecz od członków zarządu kwoty odpowiadającej wysokości orzeczonej ww. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym wraz ustawowymi odsetkami (a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie). Podstawą roszczenia był art. 299 Ksh, który stanowi, że jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

Następnie Sąd Rejonowy wydał wyrok zaoczny, zobowiązując do zapłaty członka zarządu oraz solidarnie dwóch członków zarządu, tj. ww. członka zarządu i drugiego członka zarządu dochodzonych kwot. Po zaopatrzeniu ww. wyroku w klauzulę wykonalności, podatnik wystąpił do Komornika Sądowego o wszczęcie i prowadzenie egzekucji przeciwko ww. członkom zarządu. Do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji Komornik Sądowy prowadzi egzekucję, z tym że:

• jeden z dłużników (członków zarządu) uregulował przypadającą na niego część zobowiązania (część zasądzonej kwoty wpłynęła na konto podatnika w związku z zajęciami egzekucyjnymi m.in. konta bankowego, sprzedaży samochodu, część kwoty została przez niego wpłacona bezpośrednio na konto podatnika, podatnik również w wyniku porozumienia z ww. członkiem zarządu cofnął wniosek o wszczęcie i prowadzenie egzekucji do pozostałej części kwoty),
• w stosunku do drugiego członka zarządu toczy się postępowanie egzekucyjne.
  
  

Obecnie w związku z wpływem na konto podatnika ww. kwot, podatnik uiszcza podatek dochodowy od osób fizycznych oraz podatek VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku zapłaty podatku przez podatnika podatku VAT od zasądzonej i wyegzekwowanej kwoty od członków zarządu sp. z o. o. (część wpłacona przez członka zarządu w ramach postępowania egzekucyjnego).

W przedmiotowej sprawie pierwszym zagadnieniem wymagającym interpretacji jest ustalenie czy otrzymanie kwoty pieniężnej (część wpłacona przez członka zarządu w ramach postępowania egzekucyjnego) związane jest z zaistnieniem czynności podlegającej opodatkowaniu jako usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT.

Przystępując do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy na wstępie należy wskazać, że przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego w myśl ustawy Kodeks cywilny.

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Kodeks cywilny rozróżnia dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności:

• kontraktową, która powstaje z mocy umowy i odnosi się do przypadków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 Kc, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi) oraz
• deliktową, czyli wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 Kc, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia).
  
  

Biorąc pod uwagę wyżej przytoczone przepisy, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Odnosząc przepisy prawa do opisu sprawy wskazać należy, że w omawianej sprawie Wnioskodawca wraz z żoną zawarł ze Sp. z o.o. umowę najmu lokalu użytkowego, na podstawie której Spółka z o.o. z tytułu korzystania z lokalu zobowiązała się płacić wynajmującemu czynsz najmu wraz z podatkiem VAT. Podatnik wystawiał faktury VAT ww. spółce w terminach wskazanych w umowie.

Wnioskodawca za wynagrodzeniem określonym w umowie, dokonał wynajmu lokalu użytkowego. Zatem z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie. Jak stwierdzono wyżej, świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy. Tak rozumiane świadczenie wykonywane jest w uzgodnieniu i w interesie drugiej strony. Dlatego też, nie można mówić, że w omawianej spawie wyegzekwowane kwoty od członków zarządu sp. z o.o. mąją charakter odszkodowawczy.

Wpłata wyegzekwowanej kwoty na rzecz Wnioskodawcy nie nastąpiła na skutek niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. Zatem wpłatę zasądzonej i wyegzekwowanej kwoty pieniężnej w ramach postępowania egzekucyjnego od członków zarządu należy traktować jako świadczenie ekwiwalentne, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania za usługę tego świadczenia w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Umowa najmu lokalu użytkowego łącząca Wnioskodawcę ze Spółką z o.o. ma niewątpliwie charakter zobowiązaniowy. Natomiast art. 299 Kodeksu spółek handlowych stanowi w niniejszej sprawię jedynie podstawę prawną wystąpienia do członków zarządu o zapłatę powstałego zobowiązania (odpowiedzialność solidarną), natomiast nie stanowi o ich odpowiedzialności odszkodowawczej. Nie można zatem w przedmiotowej sprawie mówić o wypłacie odszkodowania. Zasądzona i wyegzekwowana kwota od członków zarządu sp. z o.o. (część wpłacona przez członka zarządu w ramach postępowania egzekucyjnego) stanowi formę wynagrodzenia za umownie uzgodnione świadczenie usług – najem lokalu użytkowego, a nie zadośćuczynienie za powstałe szkody. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym z tego tytułu wynagrodzeniem przez Wnioskodawcę.

Należy również wskazać, że o charakterze danego świadczenia nie decyduje nazwa nadana mu przez strony danej czynności, ale jego cechy istotne z punktu widzenia prawa podatkowego. Cechą odszkodowania pojmowanego jako wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem strony umowy jest to, że nie wiąże się ono z żadnym wzajemnym świadczeniem ze strony podatnika. Sytuacja taka nie występuje w przedstawionym we wniosku opisie sprawy. Z opisu sprawy wynika, że z uwagi na zaprzestanie regulowania czynszu najmu przez ww. spółkę za kwiecień - lipiec 2014 r., podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o wydanie nakazu zapłaty, który w postępowaniu upominawczym wydał nakaz zapłaty i zasądził od ww. spółki na rzecz Podatnika kwoty stanowiące nieuregulowany czynsz najmu lokalu za ww. miesiące wraz z ustawowymi odsetkami oraz podatkiem VAT (podstawą dochodzonego roszczenia były kwoty brutto wynikające z faktur). (…) Następnie, Podatnik wystąpił do Sądu Rejonowego o zasądzenie na jego rzecz od członków zarządu (pełniących w chwili powstania zobowiązania funkcje Prezesa i Vice Prezesa zarządu ww. sp. z o. o.) kwoty odpowiadającej wysokości orzeczonej ww. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym wraz ustawowymi odsetkami (a od 1 stycznia 2016 r. odsetkami ustawowymi za opóźnienie).

Otrzymana przez Wnioskodawcę na podstawie orzeczenia sądu płatność nie stanowi więc formy zadośćuczynienia, lecz wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci świadczenia usługi najmu lokalu użytkowego, które wprost wymienione zostało w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem, zasądzona i wyegzekwowana kwota od członków zarządu sp. z o.o. (część wpłacona przez członka zarządu w ramach postępowania egzekucyjnego) stanowi wynagrodzenie za usługę, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Stosownie do art. 89a ust. 1a ww. ustawy nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

W świetle art. 89a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

W konsekwencji, w związku z uregulowaniem przez jednego z dłużników części zobowiązania i skorzystaniem przez Wnioskodawcę poprzez złożenie, po 150 dniach, na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług w Urzędzie Skarbowym zawiadomienia o skorygowaniu podstawy opodatkowania i kwoty podatku naliczonego oraz pomniejszeniem o stosowne kwoty podatku należnego Wnioskodawca - na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o VAT - jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w odniesieniu do tej części. Zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Wskazać przy tym należy, że wydane orzeczenia, na które powołuje się Wnioskodawca we własnym stanowisku w sprawie, dotyczą odmiennych okoliczności sprawy. Dlatego też stwierdzić należy, że stanowią one jedynie kolejną argumentację Strony w zakresie charakteru ponoszonej odpowiedzialności członków zarządu, jednakże nie mają wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Niniejszą interpretację wydano w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.