Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-3.4010.323.2017.2.MBD
z 17 listopada 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 września 2017 r. (data wpływu 28 września 2017 r.) uzupełnionym 31 października 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za przejęcie przez Skarb Państwa prawa własności wydzielonych geodezyjnie nieruchomości (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za przejęcie przez Skarb Państwa prawa własności wydzielonych geodezyjnie nieruchomości. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 24 października 2017 r. Znak: 0111-KDIB1-3.4010.323.2017.1.MBD wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 31 października 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółdzielnia X (dalej: „Spółdzielnia”) od ponad 30 lat jest właścicielem gospodarstwa rolnego o pow. 112 ha, które obejmuje kilka odrębnych nieruchomości użytkowanych w ramach umowy dzierżawy, przez rolnika indywidualnego. W ewidencji gruntów i budynków, grunty te są sklasyfikowane jak grunty rolne. Na tych gruntach nie ma żadnych budynków ani budowli. Spółdzielnia dla tych gruntów składa corocznie deklarację podatku rolnego do Urzędu Miejskiego w X. Grunt ten przylega bezpośrednio do drogi krajowej Y po obu jej stronach. Wzdłuż tej drogi - w planie zagospodarowania przestrzennego - jest zarezerwowany pas gruntu o szerokości 10 mb., na przyszłe poszerzenie tej drogi. W związku z przeprowadzonym na wniosek Wnioskodawcy podziałem tego gruntu został zmuszony przez Gminę X (organ zatwierdzający wszelkie podziały), do wydzielenia tego pasa o szerokości 10 mb., jako trzech odrębnych nieruchomości o łącznej pow. 1,9739 ha. Podstawą takiego postępowania jest art. 98 ust. 1 ustawy „o gospodarce nieruchomościami” z dnia 21 sierpnia 1997 r. z późn. zm. Z mocy tej ustawy, wydzielone działki na przyszłe poszerzenie drogi, „przechodzą z mocy prawa” na Skarb Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna lub orzeczenie o podziale prawomocne. W imieniu Skarbu Państwa występuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w L. Przejęcie takie następuje za stosownym odszkodowaniem na podstawie art. 98 ust. 3 ww. ustawy.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 30 października 2017 r. (data wpływu 31 października 2017 r.), doprecyzowano opis sprawy wskazując, że Spółdzielnia poza wydzierżawieniem swoich gruntów rolnych rolnikom indywidualnym, prowadzi także inną działalność gospodarczą polegającą na wynajmie posiadanych nieruchomości (baza transportowa, lokale biurowe, lokale handlowe), uzyskując również przychody z lokowania środków na lokatach bankowych. Zdaniem Spółdzielni, nie jest to działalność rolnicza w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dochód uzyskany z tytułu odszkodowania zostanie przeznaczony na bieżącą działalność Spółdzielni, a ewentualna nadwyżka bilansowa zostanie podzielona zgodnie z uchwałą Walnego Zgromadzenia (również pomiędzy członków Spółdzielni).

Zdaniem Spółdzielni, wszystkie uzyskiwane przez nich przychody, nie są przychodami z działalności rolniczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowy od osób prawnych.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przejęcie z mocy ustawy, przez Skarb Państwa prawa własności wydzielonych geodezyjnie - z przymusu ustawowego – nieruchomości, z przeznaczeniem na poszerzenie drogi krajowej, umożliwia Spółdzielni skorzystanie ze zwolnienia od podatku dochodowego osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, przejęcie prawa własności gruntu przez Skarb Państwa na cele publiczne z mocy tej ustawy, nie może być gorzej traktowane w prawie podatkowym, niż sprzedaż innemu podmiotowi gospodarczemu. Takie przejęcie z mocy ustawy, ma wszelkie cechy zwykłej sprzedaży wydzielonej, odrębnej nieruchomości, ponieważ odbywa się pomiędzy uprawnionymi podmiotami i za ustaloną odpłatnością, a co za tym idzie, nie stoi w sprzeczności z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop i umożliwia Spółdzielni skorzystanie ze zwolnienia na podstawie tego artykułu. Wnioskodawca jest właścicielem tego gruntu od ponad trzydziestu lat.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie z tytułu objętego wnioskiem o interpretację podatkową powinno być traktowane na równi ze sprzedażą gruntu rolnego (art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), a po spełnieniu dodatkowych warunków – okresu posiadania przez okres powyżej 5 lat, zakaz prowadzenia innej działalności gospodarczej – powinno pozwalać Spółdzielni na korzystanie ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie tego artykułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. 2016 r., poz. 2147, z późn. zm.) stanowi, że działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

W art. 98 ust. 2 ww. ustawy wskazano, że właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Podstawą wpisu tych praw do księgi wieczystej jest ostateczna decyzja zatwierdzająca podział.

Z kolei, za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (art. 98 ust. 3 ww. ustawy).

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym dojdzie do przejęcia za odszkodowaniem wydzielonych działek, wchodzących wcześniej w skład gospodarstwa rolnego. Na podstawie decyzji, Spółdzielni zostanie przyznane odszkodowanie.

Odszkodowanie, to szczególny rodzaj świadczenia, którego celem jest naprawienie szkody. Przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania. Oznacza to, że w tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.). Na gruncie prawa cywilnego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową, uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody.

W przedmiotowej sprawie, zdarzeniem z którym związane jest odszkodowanie jest przejęcie z mocy ustawy przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888, z późn. zm., dalej: „ustawa o pdop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10 i art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 ustawy o pdop).

W art. 12 ustawy o pdop, ustawodawca nie definiując pojęcia przychodu, zamieścił otwarty katalog zdarzeń stanowiących przychód podatkowy, wskazując, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Spółdzielnia uzyska zatem, zgodnie z ww. przepisami ustawy o pdop, przychód w formie odszkodowania w określonej kwocie pieniędzy. Zdarzenie to mieści się w ogólnym pojęciu przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop.

Natomiast, kwestie dotyczące zwolnienia ww. przychodu z opodatkowania zostały zawarte w art. 17 ustawy o pdop.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, wolne od podatku są dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy dochodu uzyskanego ze sprzedaży, jeżeli sprzedaż ta następuje przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie całości lub części zbywanej nieruchomości.

Z treści art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop wynika, że ustawodawca określił trzy przesłanki warunkujące zastosowanie zwolnienia:

1. podatnik dokonał odpłatnego zbycia nieruchomości w drodze umowy sprzedaży;
2. przedmiotem sprzedaży była całość lub część nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego;
3. w momencie sprzedaży upłynęło 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie całości lub części zbywanej nieruchomości.

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły.

Sprzedaż jest zatem umową dwustronnie zobowiązującą. Skutkiem zawarcia umowy sprzedaży jest zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz zobowiązanie się kupującego do zapłacenia sprzedawcy umówionej ceny. Świadczenie jednej strony jest więc odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. W takim ujęciu umowa sprzedaży ma charakter umowy wzajemnej, w odniesieniu do której znajdują zastosowanie ogólne przepisy dotyczące zobowiązań wzajemnych (art. 487 i następne).

Skoro zatem przejęcie nie może być utożsamiane ze sprzedażą, to w konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie może mieć zastosowania powołany przez Wnioskodawcę przepis art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, dotyczący zwolnienia przedmiotowego.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, odnośnie przejęcia części gruntów na rzecz Skarbu Państwa, które należy traktować jako sprzedaż nieruchomości rolnych i w związku z tym, dochód z tego tytułu nie podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pdop, należy uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.