Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4014.24.2017.2.MZ
z 24 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2017 r. (data wpływu 18 kwietnia 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 maja 2017 r. (data nadania 11 maja 2017 r., data wpływu 18 maja 2017 r.) na wezwanie z dnia 28 kwietnia 2017 r. Nr 0114-KSIP3-2.4014.24.2017.1.MZ (data nadania 28 kwietnia 2017 r., data doręczenia 8 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych rozliczenia transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, skutkującym cesją (przelewem) na rzecz Spółki wierzytelności pożyczkowych posiadanych przez Kontrahentów w stosunku do Konsumentów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych rozliczenia transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, skutkującym cesją (przelewem) na rzecz Spółki wierzytelności pożyczkowych posiadanych przez Kontrahentów w stosunku do Konsumentów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka (dalej jako: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest spółką kapitałową mającą siedzibę i zarząd na terenie Estonii. W ramach swojej podstawowej działalności gospodarczej Spółka specjalizuje się w przejmowaniu ryzyka niewypłacalności dłużników. Spółka współpracuje i będzie współpracować z podmiotami udzielającymi pożyczek krótkoterminowych na terytorium Unii Europejskiej, zawierając transakcje instrumentów pochodnych mające na celu przejęcie przez Wnioskodawcę ryzyka niewypłacalności dłużników tych podmiotów w zamian za określone wynagrodzenie. W szczególności, Spółka współpracuje i zamierza współpracować ze spółkami mającymi siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, w tym na terytorium Polski (dalej jako: „Kontrahent” lub łącznie jako „Kontrahenci” lub „Nabywca Zabezpieczenia”), udzielającymi pożyczek osobom fizycznym mającym miejsce zamieszkania w Polsce (dalej jako „Konsumenci”) - poza systemem bankowym (tzw. chwilówki). W związku z dużym ryzykiem nieotrzymania spłaty pożyczki albo też otrzymania spłaty z poważnym opóźnieniem, Kontrahenci zabezpieczają się przed ryzykiem braku spłaty pożyczek lub opóźnienia w spłacie pożyczek przez Konsumentów, zawierając z Wnioskodawcą transakcje kredytowych instrumentów pochodnych typu swap ryzyka kredytowego (ang. Credit Default Swap, dalej także jako „CDS”). CDS są instrumentami pochodnymi dotyczącymi przenoszenia ryzyka kredytowego wymienionymi w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. g) ustawy 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1636 ze zm.). W ramach transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, Spółka przejmuje ryzyko niespłacalności pożyczek udzielonych przez Kontrahentów polskim Konsumentom, w zamian za ustalone wynagrodzenie należne od Kontrahentów (dalej: „Wynagrodzenie CDS”), na warunkach określonych w treści transakcji. Spółka oraz Kontrahenci nie są tzw. podmiotami powiązanymi.

Zawarcie transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS każdorazowo było oraz będzie potwierdzone przez strony w pisemnym Potwierdzeniu Zawarcia Transakcji Kredytowego Instrumentu Pochodnego (dalej: „Potwierdzenie CDS”), określającym w szczególności: datę zawarcia transakcji, datę rozpoczęcia i zakończenia transakcji, warunki rozliczenia transakcji CDS pomiędzy stronami oraz charakterystykę wierzytelności, których dotyczy dana transakcja CDS. W zależności od transakcji zawieranych z różnymi Kontrahentami, zgodnie z brzmieniem Potwierdzenia CDS, w ramach rozliczenia transakcji CDS, Wnioskodawca będzie zobowiązany do zawarcia umowy przelewu (cesji) wierzytelności pożyczkowych przysługujących Kontrahentowi wobec Konsumentów, spełniających określone warunki opisane w Potwierdzeniu CDS, bądź w ramach rozliczenia transakcji CDS wierzytelności pożyczkowe zostaną przeniesione na Wnioskodawcę bez zawierania umowy przelewu (cesji) wierzytelności pożyczkowych. Zatem, w ramach rozliczenia transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, Kontrahent będzie przenosił na rzecz Spółki pożyczki niespłacone przez Konsumentów w całości albo w części, na warunkach określonych w transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS. Na skutek rozliczenia transakcji CDS, Wnioskodawca będzie zobowiązany do uiszczenia na rzecz Kontrahenta wynagrodzenia (dalej: „Zmienne Wynagrodzenie”) za przyjęte wierzytelności. Wysokość Zmiennego Wynagrodzenia nie jest znana w momencie zawarcia transakcji CDS i jest uzależniona od stopnia wystąpienia okoliczności skutkujących zrealizowaniem się zobowiązania Spółki do rozliczenia transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, tj. od poziomu niespłacalności wierzytelności objętych transakcją. Okoliczności, opisane w Potwierdzeniu CDS, prowadzące do zrealizowania się zobowiązania Wnioskodawcy, o którym mowa powyżej, to brak spłaty części albo całości pożyczki udzielonej klientowi przez Nabywcę Zabezpieczenia w ciągu określonego w Potwierdzenia CDS czasu czy też określona wysokość niespłaconej pożyczki. W konsekwencji, w ramach rozliczenia transakcji CDS Kontrahent przenosi i będzie przenosić na Spółkę wierzytelności w stosunku do Konsumentów, w stosunku do których ziściło się ryzyko zabezpieczone na mocy transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, określone w warunkach transakcji CDS. Cesja (przelew) wierzytelności jako efekt rozliczenia CDS nastąpi na podstawie umowy cesji (przelewu) wierzytelności lub porozumienia o rozliczeniu transakcji CDS z fizyczną dostawą. W celu przelewu wierzytelności, strony nie zawierały i nie będą zawierały odrębnej umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, nie będą też dokonywały pozostałych czynności wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z rozliczeniem transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, skutkującym cesją (przelewem) na rzecz Spółki wierzytelności pożyczkowych posiadanych przez Kontrahentów w stosunku do Konsumentów, po stronie Wnioskodawcy powstaje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opinii Wnioskodawcy w związku z rozliczeniem transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, skutkującym cesją (przelewem) na rzecz Spółki wierzytelności pożyczkowych posiadanych przez Kontrahentów w stosunku do Konsumentów, po stronie Wnioskodawcy nie powstaje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 223, dalej: „ustawa PCC”) opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej również jako: „PCC”) podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  

• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  

• umowy dożywocia,
  

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  

• ustanowienie hipoteki,
  

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  

• umowy depozytu nieprawidłowego,
  

• umowy spółki.
  
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy PCC).

Art. 1 ust. 1 ustawy PCC zawiera zatem zamknięty katalog czynności wywołujących powstanie zobowiązania podatkowego z tytułu PCC. W konsekwencji, jedynie czynności wprost wymienione w ustawie PCC mogą podlegać opodatkowaniu. Innymi słowy, nie jest prawidłowe objęcie zakresem opodatkowania PCC innych niż wymienione w art. 1 ustawy PCC czynności.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm., dalej: „Kodeks cywilny”). W myśl tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Z kolei zgodnie z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Ponadto, jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania (art. 510 § 2 Kodeksu cywilnego).

Należy podkreślić, że w świetle postanowień art. 510 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności stanowi jedynie czynność rozporządzającą realizowaną w wykonaniu określonej czynności zobowiązującej, stanowiącej jej podstawę. Natomiast art. 1 ust. 1 ustawy PCC zawiera właśnie listę czynności zobowiązujących, podlegających opodatkowaniu PCC. W konsekwencji, przelew wierzytelności nie może podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jeżeli nie zostanie dokonany na skutek zawarcia jednej z umów, które zostały wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC.

W opinii Wnioskodawcy rozliczenie transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, ani też sama transakcja CDS nie stanowi żadnej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC, w szczególności umowy sprzedaży bądź zamiany rzeczy lub praw majątkowych. Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, celem zawarcia transakcji instrumentu pochodnego – tj. swapu ryzyka kredytowego CDS jest przejęcie przez Spółkę ryzyka niespłacalności pożyczek udzielonych przez Kontrahenta na rzecz Konsumentów. Przeniesienie określonych wierzytelności pożyczkowych (cesja) stanowi bowiem wykonanie zobowiązania stron wynikającego z transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS – w wyniku wystąpienia w stosunku do tych wierzytelności określonych okoliczności, opisanych powyżej, objętych zabezpieczeniem, Kontrahent dokonywał oraz będzie dokonywać cesji wierzytelności na rzecz Spółki.

Transakcja swapu ryzyka kredytowego CDS nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy PCC. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenie transakcji swapu ryzyka kredytowego CDS, skutkujące cesją (przelewem) na rzecz Spółki wierzytelności pożyczkowych posiadanych przez Kontrahenta w stosunku do Konsumentów, nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Powyżej zaprezentowane stanowisko w podobnym stanie faktycznym zostało potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie:

• w interpretacji indywidualnej z dnia 3 czerwca 2016 r. (sygn. IPPB2/4514-227/16-5/AF),
• w interpretacji indywidualnej z dnia 30 sierpnia 2016 r. (sygn. IPPB2/4514-417/16-2/JG1),
• w interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2016 r. (sygn. 1462-IPPB2.4514.465.2016.3.JG1).
  
  

W świetle powyższego, Spółka wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.