Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-61/15-4/LS
z 27 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2015 r. (data wpływu 27 lutego 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20 maja 2015 r. (data nadania 20 maja 2015 r., data wpływu 22 maja 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4514-61/15-2/LS z dnia 12 maja 2015 r. (data nadania 12 maja 2015 r., data doręczenia 14 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sekurytyzacji wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sekurytyzacji wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. ("Wnioskodawca") jest spółką z siedzibą w Luksemburgu, posiadającą rezydencję podatkową w tym kraju. Wnioskodawca nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie jest również zarejestrowany dla celów polskiego podatku VAT. Wnioskodawca jest spółką celową, której przedmiotem działalności jest, w szczególności, partycypacja w transakcjach sekurytyzacji wierzytelności.

Sp. zo.o. (dalej: "Spółka") jest firmą prowadzącą działalność w zakresie udzielania pożyczek, w szczególności, na rzecz polskich osób fizycznych będących konsumentami ("Pożyczkobiorcy"). Spółka podjęła decyzję o przystąpieniu do transakcji sekurytyzacji wierzytelności, której celem jest zrefinansowanie portfolio pożyczek, które zostały już udzielone bądź zostaną udzielone w przyszłości ("Sekurytyzacja"). Przedmiotowa Sekurytyzacja stanowi kompleksową transakcję finansową, w której skład wchodzi zbycie (sprzedaż) wierzytelności pożyczkowych do Wnioskodawcy w zamian za przekazanie do Spółki finansowania uzyskanego przez Wnioskodawcę poprzez emisję papierów dłużnych.

Wierzytelności będące przedmiotem Sekurytyzacji wynikać będą z pożyczek udzielonych przez Spółkę Pożyczkobiorcom i stanowić one będą roszczenia w stosunku do Pożyczkobiorców przede wszystkim o spłatę pożyczek wraz z należnym oprocentowaniem oraz innymi opłatami (dalej łącznie: "Wierzytelności").

Wierzytelności objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi. Nie będą to wierzytelności stanowiące tzw. złe długi, a wręcz przeciwnie, na dzień przeprowadzenia Sekurytyzacji (tj. ich zbycia do Wnioskodawcy), nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością. Sprzedaż Wierzytelności będzie dokonywana w sposób revolvingowy, zgodnie z założeniami, nie będzie to zatem jednorazowa transakcja, lecz w kolejnych okresach Spółka może przenosić na Wnioskodawcę kolejne transze Wierzytelności.

Umownym porozumieniem, w oparciu o które dokonywana będzie sprzedaż Wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy w ramach transakcji Sekurytyzacji jest umowa sprzedaży Wierzytelności (Receivables Purchase Agreement), do której już Wnioskodawca przystąpił. Jest to umowa o charakterze ramowym, co oznacza, że na jej podstawie nie doszło i nie będzie dochodzić do przeniesienia żadnych konkretnych Wierzytelności. Umowa ta określa jedynie warunki, na jakich Wierzytelności będą przenoszone do Wnioskodawcy. Sama sprzedaż konkretnych Wierzytelności w ramach realizacji umowy ramowej dokonywana będzie każdorazowo na podstawie oferty sprzedaży złożonej przez Spółkę i jej akceptacji przez Wnioskodawcę. Zasadnicza część omawianej Sekurytyzacji dotyczyć będzie Wierzytelności, które będą przenoszone w przyszłości. Natomiast pewna pula Wierzytelności została już zbyta do Wnioskodawcy w sposób opisany powyżej (tj. oferta sprzedaży zaakceptowana przez Wnioskodawcę).

Wnioskodawca jest podmiotem wyspecjalizowanym w transakcjach sekurytyzacyjnych, podlegającym szczególnej regulacji luksemburskiej ustawy o sekurytyzacji (Luxembourg Securitisation Law).

Wierzytelności nabyte przez Wnioskodawcę będą służyć zabezpieczeniu papierów dłużnych (obligacji), emitowanych przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca pełni zatem funkcje tzw. podmiotu emisyjnego, którego rolą jest pozyskanie środków finansowych z rynku poprzez emisję papierów dłużnych i przekazanie uzyskanego finansowania do Spółki tytułem zapłaty ceny za nabyte Wierzytelności (wspomniane papiery dłużne mogą być również nabywane przez podmioty z Grupy K., w tym przez Wnioskodawcę). Jak wyżej wskazano, przedmiotowe Wierzytelności będą zabezpieczać spłatę wyemitowanych przez Wnioskodawcę papierów dłużnych.

Jak wynika z przedstawionego powyżej opisu, Sekurytyzacja będzie specyficznym sposobem zrefinansowania pożyczek udzielonych przez Spółkę i pozyskania w ten sposób dodatkowego finansowania dla potrzeb działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę. Sekurytyzacja ta nie będzie zatem obejmować wyłącznie zbycia Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. W skład przeprowadzanej Sekurytyzacji wchodzić będą następujące podstawowe elementy transakcyjne:

Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności oraz późniejszych zaakceptowanych ofert sprzedaży, Spółka będzie dokonywała odpłatnego przelewu na rzecz Wnioskodawcy wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek. W zamian za zbyte Wierzytelności, Spółce należna będzie ustalona cena. Zgodnie z założeniami, cena należna Spółce nie zostanie obniżona o dyskonto. Możliwe jest, iż cena należna Spółce od Wnioskodawcy za nabywane Wierzytelności będzie wyższa od wartości nominalnej tych Wierzytelności.

Celem nabycia Wierzytelności od Spółki, Wnioskodawca wyemituje papiery dłużne, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki (oraz od innych podmiotów z Grupy K.). Papiery te mogą zostać nabyte również przez podmioty z Grupy K., w tym częściowo przez Spółkę. W takim przypadku, cena za Wierzytelności może zostać potrącona z ceną za nabyte papiery dłużne. Wnioskodawca może również zgromadzić potrzebne środki finansowe poprzez zaciągnięcie kredytów lub pożyczek. Jak wyżej wskazano, uzyskane przez Wnioskodawcę finansowanie zostanie przekazane do Spółki tytułem zapłaty ceny za Wierzytelności. W konsekwencji, Sekurytyzacja stanowić będzie efektywną metodę finansowania Spółki, w której Spółka uzyska potrzebne środki finansowe przed datą wymagalności wierzytelności wynikających z udzielonych pożyczek.

W zamian za zaangażowanie Wnioskodawcy w przeprowadzaną Sekurytyzację (w tym nabycie Wierzytelności i udzielenie finansowania), Wnioskodawcy należne będzie odpowiednie wynagrodzenie od Spółki w formie prowizji, w wysokości ustalonej między stronami. Możliwe jest potrącenie przedmiotowej prowizji z ceną należną Spółce za przeniesione Wierzytelności.

Przeprowadzenie Sekurytyzacji wymaga również zawarcia tzw. umowy serwisowej (Servicing Agreement). Na podstawie tej umowy Spółka (pełniąc funkcję tzw. serwisera) będzie zobowiązana do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług administrowania Wierzytelnościami, w tym, w szczególności, przyjmowania spłat Wierzytelności, identyfikowania uzyskiwanych płatności, wzywania do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie, wykorzystywania prawem przewidzianych środków zmierzających do wyegzekwowania Wierzytelności, w tym w drodze postępowań sądowych, prowadzenia rejestrów Wierzytelności w sposób odrębny od własnych wierzytelności Spółki, itp, W zamian za świadczone (odrębne od Sekurytyzacji) usługi administracji Wierzytelnościami Spółka będzie uprawniona do stosownego wynagrodzenia należnego od Wnioskodawcy.

Podobnie, jak w innych transakcjach sekurytyzacyjnych, także i w omawianej Sekurytyzacji, powołany może zostać tzw. serwiser zastępczy (Back-up Servicer), którego rolą będzie natychmiastowe zastąpienie Spółki w roli serwisera w sytuacji, w której Spółka nie mogłaby pełnić swojej funkcji w tym zakresie, w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości. Celem powołania takiego zastępczego podmiotu do świadczenia usług administracyjnych w odniesieniu do Wierzytelności, jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Pożyczkobiorców i przekazywania tych należności do Wnioskodawcy. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż kwoty uzyskiwane z Wierzytelności będą służyć do obsługi finansowania uzyskanego przez Wnioskodawcę poprzez emisję papierów dłużnych.

Biorąc pod uwagę skomplikowanie przedmiotowej transakcji sekurytyzacyjnej oraz wiele elementów, które się na nią składają, oprócz Spółki (jako zbywcy Wierzytelności i serwisera), innych podmiotów z Grupy K. (jako zbywców ich własnych wierzytelności i ich serwiserów), Wnioskodawcy (jako podmiotu emisyjnego), w transakcję tę zaangażowane są również inne podmioty, w szczególności, Y., jako spółka koordynująca cały proces sekurytyzacji. W Sekurytyzacji występuje także SFM Trustees Limited, jako tzw. powiernik (Trustee) działający na rzecz każdego nabywcy obligacji emitowanych przez Wnioskodawcę, którego rolą jest sprawowanie pieczy nad aktywami Wnioskodawcy stanowiącymi zabezpieczenie wyemitowanych papierów dłużnych.

Omawiana Sekurytyzacja jest częścią rozbudowanej transakcji sekurytyzacji wierzytelności należących do spółek z Grupy K.. Dlatego też, stroną wyżej wskazanych umów, w szczególności, dotyczących sprzedaży wierzytelności oraz ich późniejszej obsługi będzie nie tylko Spółka i Wnioskodawca, ale także inne spółki zagraniczne z Grupy K., które dokonywać będą sekurytyzacji wierzytelności wynikających z prowadzonej przez nie działalności.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu Sekurytyzacji, jest to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Transakcja ta nie obejmuje zatem wyłącznie sprzedaży i przelewu Wierzytelności do Wnioskodawcy. Wręcz przeciwnie, równie istotnym elementem w Sekurytyzacji jest także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez Wnioskodawcę poprzez emisję papierów dłużnych, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalających na terminowe ściąganie ich kwot od Pożyczkobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych Wnioskodawcy wobec podmiotów finansujących. Celem Sekurytyzacji nie jest pozbycie się przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do Wnioskodawcy celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu finansowego pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze refinansowania zapewnionego przez Wnioskodawcę (w formie emisji papierów dłużnych) w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności. Właśnie z tych względów, sekurytyzowane Wierzytelności muszą być wierzytelnościami "zdrowymi", nienoszącymi cech nieściągalności lub zagrożenia nieściągalnością.

Pismem z dnia 12 maja 2015 r. Nr IPPB2/4514-61/15-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie:
  • gdzie wykonywane będą prawa majątkowe w chwili zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa),
  
  
  

Pismem z dnia 20 maja 2015 r. (data nadania 20 maja 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

Biorąc pod uwagę okoliczności transakcji opisane we wniosku o interpretację, Spółka stoi na stanowisku, iż w chwili zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności prawa majątkowe będą wykonywane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ze względu na brak uregulowania w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych („Ustawa o PCC”) kwestii dotyczącej „wykonywania praw majątkowych” zasadne jest odwołanie się do przepisów Kodeksu cywilnego, ze względu na jego ścisły związek z przedmiotem opodatkowania PCC. W kwestii odpowiedzi na pytanie organu wskazane jest powołanie art. 454 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że „jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosi spowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania”.

W odniesieniu do powyższej regulacji należy wskazać, że w analizowanej sytuacji brak jest określenia miejsca wykonania praw majątkowych wynikających z umowy sprzedaży wierzytelności. Prawo majątkowe wynikające z przedmiotowej umowy nie jest również związane w sposób immanentny z konkretnym miejscem, zatem nie będzie ono wynikało z właściwości zobowiązania. Świadczenie będące przedmiotem umowy bez wątpienia ma charakter pieniężny, a zatem, zgodnie z art. 454 § 1 Kodeksu cywilnego, powinno ono być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia. W opinii Spółki oznacza to, że decydującym czynnikiem dla określenia miejsca wykonywania prawa majątkowego w analizowanej umowie jest miejsce siedziby Spółki, która jest odbiorcą płatności dokonywanej przez dłużnika.

Okoliczność, iż Spółka ma siedzibę w Luksemburgu, czyli poza terytorium Polski, prowadzi do wniosku, że w chwili sprzedaży wierzytelności miejsce wykonania praw majątkowych będzie położone poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji, jak wyżej wskazano, Spółka stoi na stanowisku, iż przedmiotem sprzedaży będzie prawo majątkowe wykonywane za granicą ną rzecz podmiotu nieposiadającego siedziby w Polsce.

Spółka pragnie wskazać, iż celem złożonego przez Spółkę wniosku jest potwierdzenie w formie indywidualnej interpretacji poprawności stanowiska Spółki, iż ze względu na opisane we wniosku warunki transakcji, sprzedaż Wierzytelności nie będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na marginesie Spółka pragnie również wskazać, iż jeden z argumentów powołanych we wniosku o interpretację za brakiem opodatkowania przedmiotowej transakcji PCC opierał się na art. 2 pkt 4) Ustawy o PCC, zgodnie z którym opodatkowaniu tą daniną nie podlega czynność cywilnoprawna, jeżeli którakolwiek z jej stron opodatkowana jest w odniesieniu do tej czynności podatkiem VAT lub zwolniona z tego podatku. W tym zakresie Spółka informuje, iż w interpretacji z dnia 8 kwietnia 2015 r. (nr IPPP3/4512-169/15-2/MC) wydanej dla Spółki, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, iż przelew wierzytelności w ramach omawianej transakcji będzie stanowić usługę zwolnioną z podatku VAT. Interpretacja ta potwierdza zatem, iż wyżej wspomniany art. 2 pkt 4) Ustawy o PCC wyłączający transakcję z opodatkowania PCC będzie miał również zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisana we wniosku sprzedaż Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy dokonywana w ramach transakcji Sekurytyzacji Wierzytelności będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

W opinii Wnioskodawcy, sprzedaż Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy dokonywana w ramach transakcji Sekurytyzacji Wierzytelności nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: "PCC").

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy o PCC, opodatkowaniu PCC podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Niemniej jednak, jak wynika z art. 1 ust. 4 Ustawy o PCC, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowy jedynie wtedy, gdy ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Poiskiej.

W opinii Wnioskodawcy, sprzedaż Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy w ramach Sekurytyzacji nie będzie podpadać pod żadną z wyżej wymienionych sytuacji, w których dochodzi do opodatkowania podatkiem PCC. Art. 1 ust. 4 pkt 2) nie będzie miał zastosowania, gdyż wymaga on łącznego spełnienia następujących dwóch warunków: nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i czynność cywilnoprawna jest dokonywana w Polsce. Z uwagi na fakt, iż siedziba Wnioskodawcy znajduje się w Luksemburgu, powyższy przepis nie będzie miał zastosowania do omawianej transakcji (niezależnie od tego, czy sama umowa sprzedaży zostanie zawarta w Polsce, czy za granicą). Zastosowania nie znajdzie również art. 1 ust. 4 pkt 1), co wynika z faktu, iż, w opinii Wnioskodawcy, Wierzytelności, które będą sprzedawane przez Spółkę do Wnioskodawcy powinny być uznane za prawa majątkowe wykonywane za granicą, a nie w Polsce.

Ustawa o PCC nie definiuje pojęcia "miejsce wykonywania prawa majątkowego" dla celów ustalenia, czy miejsce to znajduje się w Polsce, czy też za granicą. Dlatego też, zasadne jest odwołanie się w tym zakresie do przepisów prawa cywilnego i powiązanie "miejsca wykonywania prawa majątkowego", o którym mowa w Ustawie o PCC, z miejscem spełnienia świadczenia pieniężnego. Zgodnie z art. 454 § 1 Kodeksu cywilnego, "Jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosi spowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania."

Jak wynika z powyższego przepisu, świadczenie pieniężne ma charakter długu oddawczego, co oznacza, że taki dług powinien być spłacony w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w momencie dokonywania płatności. Prowadzi to do wniosku, że w przypadku cesji wierzytelności decydujące dla ustalenia, czy miejsce wykonywania prawa majątkowego jest w Polsce, czy za granicą, jest miejsce siedziby cesjonariusza, tj. podmiotu, który ostatecznie będzie odbiorcą płatności dokonywanej przez dłużnika.

Biorąc pod uwagę powyższe, z uwagi na fakt, iż w omawianej transakcji Wierzytelności będą nabywane przez Wnioskodawcę, który ma siedzibę w Luksemburgu, przedmiotowa transakcja nie będzie podlegała PCC. Wniosek ten znajduje potwierdzenie w wielu interpretacjach podatkowych i wyrokach sądowych. W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2002 r. (sygn. akt III CZP 81/01), Sąd stwierdził jednoznacznie, iż:

"W razie przelewu wierzytelności pieniężnej dłużnik powinien dokonać zapłaty, jeżeli miejsce świadczenia nie jest oznaczone, w miejscu zamieszkania lub w siedzibie (siedzibie przedsiębiorstwa) nabywcy wierzytelności w chwili spełnienia świadczenia".

Powyższa uchwała była podstawą dla wydania licznych interpretacji organów podatkowych dotyczących opodatkowania PCC sprzedaży wierzytelności. Między innymi, w interpretacji indywidualnej z dnia 29 lipca 2011 r. (nr IPPB2/436-191/11-4/AF) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za w pełni prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym miejsce wykonywania prawa majątkowego w postaci wierzytelności znajduje się w miejscu, w którym siedzibę ma nabywca tych wierzytelności. W rezultacie, organ podatkowy potwierdził, iż nabycie przez spółkę z siedzibą w Luksemburgu od polskiej spółki wierzytelności w stosunku do polskiego dłużnika nie będzie obciążone PCC. Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 maja 2012 r. (nr IPPB2/436-98/12-4/MZ).

Mając na uwadze powyższe, sprzedaż Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy nie będzie opodatkowana PCC. Dodatkowy argument potwierdzający powyższy wniosek opiera się na art. 2 pkt 4) Ustawy o PCC, który stanowi, iż nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarowi usług lub zwolniona z tego podatku (z pewnymi wyjątkami, które nie mają w tym przypadku zastosowania).

W opinii Wnioskodawcy, przelew Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy w ramach transakcji Sekurytyzacji Wierzytelności stanowił będzie element usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki, podlegającej zwolnieniu z podatku VAT.

Stanowisko to potwierdza szereg wyroków sądowych oraz interpretacji podatkowych. Przykładowo, w uzasadnieniu do wyroku z dnia 2 lutego 2007 r., (sygn. III SA/Wa 3887/06) WSA w Warszawie stwierdził, iż: „Sąd administracyjny, badając niniejszą sprawę, ma zatem obowiązek zwrócić uwagę, że istota sekurytyzacji polega na pozyskiwaniu środków finansowych przez emisję wierzycielskich papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami, które są przedmiotem sekurytyzacji, np. wierzytelnościami. Oznacza to, że jeżeli wierzytelności Spółki były nabywane w celu sekurytyzacji, tj. w celu ich wykorzystania do wykonania określonych operacji gospodarczych, to w badanej sprawie nie miała miejsca - jak chcą tego organy podatkowe - wyłącznie cesja wierzytelności, lecz cesja która była elementem świadczonej usługi finansowej”.

Podobny pogląd został wyrażony w uzasadnieniu wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1564/09), który w stwierdził, iż „Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że "jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności" (patrz: I. Raczkowska, Sekurytyzacja wierzytelności bankowych, Warszawa 2001 r. s.13-14). Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników."

Również w orzeczeniu wydanym przez Naczelny Sąd Administracyjny dnia 2 grudnia 2010 r. (sygn. I FSK 669/10), Sąd uznał, że usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji, jako usługi finansowe podlegają zwolnieniu od podatku VAT. NSA pokreślił również kompleksowy charakter sekurytyzacji stwierdzając: „Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, stwierdzić należy, iż realizowane przez spółkę celową C. czynności w ramach wskazanego we wniosku o udzielenie interpretacji procesu stanowią kompleksową usługę o złożonym charakterze. Organ w wydanej interpretacji, koncentrując uwagę przede wszystkim na aspekcie cesji wierzytelności, nie uwzględnił wszystkich elementów stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, które mogły mieć wpływ na określenie właściwego charakteru usług świadczonych przez Spółkę celową na rzecz V.”

Potwierdzeniem poprawności powyższych wniosków jest także interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r. (nr ILPP4/443-185/13-4/EWW) dotycząca transakcji sekurytyzacyjnej, w której spółka celowa z siedzibą w Irlandii brała udział w sekurytyzacji wierzytelności. W odpowiedzi na zapytanie podatnika organ jednoznacznie wskazał, iż:

"Odnosząc powyższe do zagadnienia przelewu przez Zainteresowanego wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów lub pożyczek, które stanowić będą zabezpieczenie dokonanej przez SPV emisji obligacji, w opinii tut. Organu, nie można uznać za usługę ściągania długów i factoringu. Ekonomicznym celem opisanej transakcji jest bowiem nabycie wierzytelności, które stanowić będą podstawę dokonanej emisji papierów wartościowych (obligacji), a więc pozyskanie środków na rynku kapitałowym. W istotny sposób odróżnia to taką transakcję cesji wierzytelności od nabycia wierzytelności zrealizowanej w celu odzyskania reprezentowanych przez nie wartości pieniężnych. Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, iż usługi świadczone przez SPV na rzecz Spółki nie będą stanowić czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy, jako czynności wyłączonych ze zwolnienia od podatku.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że import usług świadczonych przez SPV na rzecz Wnioskodawcy w ramach umowy sekurytyzacji stanowić będzie usługi finansowe w zakresie długów, zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy."

Mając na uwadze przedstawioną wszechstronną argumentację, zasadne jest stanowisko Wnioskodawcy, iż sprzedaż Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy w ramach Sekurytyzacji nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, że umowa cesji przybierze postać umowy sprzedaży.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, np. prawo majątkowe podlega wykonywaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostaje zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy. Umowa sprzedaży będzie również podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli prawo majątkowe będące przedmiotem sprzedaży w chwili jej zawarcia podlega wykonywaniu za granicą oraz nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

A zatem, przyjmując za Wnioskodawcą, że prawa majątkowe będące przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności będą wykonywane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz nabywca (Wnioskodawca) ma siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powyższa czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie wniosku pod kątem zastosowania art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych: interpretacji oraz wyroku w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.