Interpretacja Ministra Finansów
DD10/033/371/MZB/14/PK-2029/12
z 16 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.; dalej: Ordynacja podatkowa) Minister Finansów zmienia z urzędu, jako nieprawidłową, interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 2 lutego 2010 r. Nr ILPB3/423-1018/09-2/MC w ten sposób, iż uznaje stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. o wydanie interpretacji indywidualnej z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych podczas spotkań z kontrahentami w siedzibie Spółki oraz poza jej siedzibą - za prawidłowe.

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 9 listopada 2009 r. Spółka (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zwróciła się o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest dystrybutorem farb mineralnych.

W celu utrzymania i zwiększania przychodów z tytułu sprzedaży, Spółka podejmuje szereg działań reklamowych, promocyjnych mających na celu promowanie towarów sprzedawanych przez Spółkę.

Spółka dociera do potencjalnych nabywców głównie poprzez doradców (przedstawicieli) techniczno-handlowych oraz poprzez reklamę w prasie branżowej, udział w konferencjach, targach branżowych.

Spółka mieści się we W., gdzie znajduje się jej biuro, natomiast zatrudnieni doradcy działają w całej Polsce, nie posiadając przy tym siedzib zamiejscowych.

W związku z powyższym, Spółka podejmuje m.in. następujące działania. Spółka, poprzez swoich przedstawicieli organizuje okazjonalne spotkania z obecnymi, jak i potencjalnymi kontrahentami.

Spotkania mają charakter biznesowy. Podczas nich omawiane są warunki sprzedaży towarów oraz przedstawiana jest aktualna oferta handlowa.

Spotkania odbywają się w siedzibie Spółki, poza nią, jak i w siedzibach firm kontrahentów.

W przypadku spotkań organizowanych poza siedzibą Spółki, kontrahenci podejmowani są przez Jej przedstawicieli w restauracji. Wtedy też, Spółka ponosi koszt posiłku (np. lunchu, obiadu czy kolacji). Wydatki udokumentowane są rachunkami lub fakturami VAT wystawionymi na Spółkę.

Wybór restauracji na miejsce spotkania podyktowany jest m.in. łatwiejszym dojazdem klienta, brakiem odpowiedniego miejsca (sali konferencyjnej, wydzielonego pomieszczenia) do spotkania u klienta lub przebywaniem klienta poza siedzibą Jego firmy. Towary kupowane przez klientów wykorzystywane są do renowacji obiektów, z tego też względu nie zawsze jest możliwość spotkania się z klientem w miejscu prowadzenia działalności, gdyż często znajduje się on w miejscu renowacji.

Spółka organizując spotkanie w restauracji, nie działa więc w celu wykreowania lub utrwalenia pozytywnego wizerunku, ale w celu omówienia spraw związanych ze współpracą z danym kontrahentem.

Spożywany posiłek nie ma znamion wytworności ani okazałości, a zapłata za zaproszonego klienta jest powszechnie przyjętą zasadą.

W związku z powyższym zadano m.in. pytanie.

Czy wydatki ponoszone w związku z organizacją spotkań z kontrahentami (zapłata za posiłek w restauracji, poczęstunek klienta podczas spotkania w siedzibie Spółki) można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.; dalej: updop)?

Zdaniem Wnioskodawcy, organizowane spotkania z kontrahentami nie stanowią działań o charakterze reprezentacyjnym, lecz powinny być kwalifikowane jako działania o charakterze reklamowym bądź informacyjnym.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl art. 16 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Z uwagi na fakt, iż przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia reklamy ani reprezentacji, wg Spółki należy zgodnie z zasadami wykładni językowej przepisów prawa odnieść się do definicji słownikowej tych pojęć.

Zgodnie z definicją przyjętą przez autorów Słownika współczesnego języka polskiego (Wilga, Warszawa 1996 r.), reklama to:

• oddziaływanie polegające na perswazji oraz na kształtowaniu opinii, gustów klienta o towarze czy usłudze, stosowane przez producenta i sprzedawcę, w celu takiego poinformowania klienta, aby wzbudzić jego zainteresowanie i nakłonić go do kupna,
• napis, rysunek, plakat, audycja radiowa, telewizyjna itp. służące zachęceniu klienta do kupna towaru, korzystania z usługi oferowanej przez producenta czy sprzedawcę.
  
  

Reprezentacja natomiast, w tym samym słowniku zdefiniowana została jako uzewnętrzniony wysoki standard życia, związany ze szczególną pozycją społeczną zawodową, okazałość, wytworność.

Biorąc pod uwagę wyżej wymienione przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zdaniem Spółki, wydatki ponoszone na organizację spotkań z kontrahentami w restauracji w celach związanych z działalnością Spółki i omówieniem spraw biznesowych można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Ponoszone wydatki zgodnie z opisanym stanem faktycznym nie mają charakteru reprezentacyjnego i nie wiążą się z okazaniem przepychu ani z zaimponowaniem klientowi.

Takie stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna nr IPPB5/4240-24/09/AM z 27 sierpnia 2009 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie:

„(...) Decydujące znaczenie dla stwierdzenia tego czy wydatki związane z danym spotkaniem mogą być kwalifikowane jako koszty reprezentacji ma charakter spotkania. W związku z tym, niektóre z wydatków ponoszonych na zakup artykułów spożywczych, czy usług gastronomicznych nie powinny być rozpatrywane jako wydatki o charakterze reprezentacyjnym, lecz jako „zwykłe” koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W konsekwencji, wydatki te powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Spółka zaprosiła kontrahenta do restauracji mając na celu przede wszystkim przeprowadzenie rozmów biznesowych, a nie okazywanie przepychu, wydatki poniesione w związku z takim spotkaniem powinny być uznane, w opinii Spółki za koszty uzyskania przychodów. Strona wskazuje, iż organizując spotkanie nie miała na celu okazywania „wystawności”.

(...) Zaproszenie kontrahenta na kawę, „zwykły” lunch czy obiad do restauracji nie jest działaniem o charakterze nadzwyczajnym. Jest to powszechnie spotykana praktyka. Posiłek spożywany w restauracji nie jest „okazały” ani „wykwintny”, bo powodem organizacji spotkania w restauracji nie jest chęć zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością.

Tym samym, brak podstaw, aby uznać, iż ponoszone przez Spółkę wydatki związane z organizacją spotkań z kontrahentami spełniały przesłanki wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 28 wyłączające je z kosztów uzyskania przychodów (...)”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), wydał w dniu 2 lutego 2010 r. interpretację indywidualną Nr ILPB3/423-1018/09-2/MC, w której uznał stanowisko Spółki za prawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na poczęstunek podawany podczas spotkań z kontrahentami w siedzibie Spółki. Natomiast stanowisko w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na posiłki podawane w trakcie spotkań z kontrahentami w restauracji uznano za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, wyrażonego w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 2 lutego 2010 r. Nr ILPB3/423-1018/09-2/MC w części dotyczącej braku możliwości uwzględnienia w kosztach podatkowych wydatków na posiłki podawane w trakcie spotkań z kontrahentami w restauracji, nie można uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 updop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za koszty uzyskania przychodu, uważa się takie wydatki, których poniesienie przez podatnika jest spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia tego źródła i które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 updop.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, lub na jego zachowanie oraz zabezpieczenie.

Stosownie do treści powyżej przywołanego art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Analiza orzecznictwa wskazuje na występowanie poważnych wątpliwości, co do wykładni normy wynikającej z wyżej wymienionych przepisów updop. Sądy administracyjne w swoich orzeczeniach wyrażały pogląd, że skoro ustawodawca nie zdefiniował w sposób jednoznaczny pojęcia reprezentacji, należy posiłkować się definicją słownikową, iż reprezentacja to „okazałość”, „wystawność”, „wytworność” (por. wyroki z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2200/10 i z dnia 27 września 2012 r., sygn. akt II FSK 392/11).

W innych orzeczeniach sądy administracyjne uznawały, że termin „reprezentacja” oznacza „przedstawicielstwo”, a nie „wystawność”, „okazałość”, „wytworność” (por. wyrok z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1445/10 i z dnia 29 czerwca 2012 r., sygn. akt II FSK 2571/10 i II FSK 2572/10).

Powołane rozbieżności w orzeczeniach sądów administracyjnych w zakresie kosztów reprezentacji wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów znalazły swoje podsumowanie w wydanym, w składzie siedmiu sędziów wyroku NSA z dnia 17 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 702/11.

W wyroku tym Sąd podkreślił potrzebę indywidualnej oceny stanu faktycznego konkretnej sprawy dotyczącej kwalifikowania kosztów (wydatków) jako kosztów reprezentacji, wskazując, że wymienienie w przepisach podatkowych jako przykładowych kosztów reprezentacji wydatków na usługi gastronomiczne, zakup żywności, napojów, w tym alkoholowych nie przesądza o ich wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów. Kwalifikacja każdego przypadku powinna być odrębna, pod kątem warunków i okoliczności uzasadniających ich poniesienie.

Dla kwalifikacji danych wydatków jako wydatków na reprezentację wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów nie jest istotne miejsce podawania poczęstunków, świadczenia usług gastronomicznych tzn. nie bierze się pod uwagę tego, czy poczęstunki odbywają się w siedzibie firmy, czy też poza nią. Dla oceny takich wydatków nie są także istotne takie cechy jak wystawność, wytworność, okazałość poczęstunków. Nie ma bowiem możliwości skonstruowania miernika dla określenia poziomu wystawności, wytworności itp. jednakowego dla wszystkich podmiotów gospodarczych.

Sąd wskazał ponadto, że za wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop należy uznać te, których wyłącznym lub dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami takich spotkań.

Także w wyroku z dnia 16 października 2013 r., sygn. akt II FSK 2442/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że „oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny”. Jednocześnie w wyroku tym Sąd orzekł, iż kosztami uzyskania przychodu będą wydatki na usługi gastronomiczne w restauracjach nabywane podczas spotkań biznesowych, których celem jest tylko i wyłącznie omówienie z kontrahentami spraw handlowych. Ponadto Sąd zaznaczył, że na podatniku spoczywać będzie ciężar wykazania, że określone wydatki poniesione zostały w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów oraz, że nie były one ukierunkowane na kształtowanie wizerunku firmy, lecz stanowiły element aktywności gospodarczej.

Reasumując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego, wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na:

1. poczęstunek podawany podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w siedzibie Spółki,
2. posiłki (lunch, obiad, kolacja), podawane w trakcie spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracji,

- których wyłącznym celem jest omówienie spraw związanych ze współpracą z danym kontrahentem, omówienie warunków sprzedaży towarów oraz przedstawienie aktualnej oferty handlowej, stanowią koszty uzyskania przychodów. W konsekwencji, stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.