Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-2/4510-101/16/AP
z 16 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 17 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 21 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat licencyjnych ponoszonych przez Spółkę na rzecz jej udziałowca z tytułu udzielenia praw do używania należących do niego znaków towarowych (zdarzenie przyszłe) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 grudnia 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat licencyjnych ponoszonych przez Spółkę na rzecz jej udziałowca z tytułu udzielenia praw do używania należących do niego znaków towarowych.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest członkiem międzynarodowej grupy i specjalizuje się w produkcji różnego rodzaju maszyn i systemów transportu dla górnictwa. Pod własną marką Spółka dokonuje sprzedaży produkowanych przez siebie wyrobów, głównie na terytorium Polski.

Rynek dostawców dla górnictwa jest specyficznym rynkiem uregulowanym w przepisach prawa. Reguły dokonywania dostaw towarów związanych z górnictwem obowiązują bowiem w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.). Z uwagi na przeważający udział Skarbu Państwa w podmiotach udzielających zamówień, specyfika tego rynku wynikająca z praktyki stosowania przepisów ustawy przejawia się w tym, że praktycznie wyłącznym kryterium wyboru ofert stosowanym przez zamawiających jest cena.

W ostatnich latach na światowym rynku odnotowano znaczący spadek cen węgla. Wymusiło to na producentach węgla kamiennego konieczność poszukiwania oszczędności w tym m.in. poprzez ograniczenie nakładów inwestycyjnych, co z kolei doprowadziło do radykalnego spowolnienia na rynku dostaw maszyn i urządzeń dla górnictwa. Mając na uwadze, że rynek krajowy był dla Spółki dominującym rynkiem sprzedaży, omawiana sytuacja zmusiła Spółkę do podjęcia wzmożonych działań ukierunkowanych na zdobycie nowych rynków zbytu także poza terytorium Polski.

Jedną z metod zastosowanych przez Spółkę w celu zwiększenia jej udziału na krajowym i zagranicznych rynkach sprzedaży maszyn i urządzeń dla górnictwa było podjęcie współpracy z podmiotem powiązanym kapitałowo będącym jej 100% udziałowcem tj. spółką B (dalej: „Licencjodawca”) w zakresie wspólnego posługiwania się znakiem towarowym grupy począwszy od 1 stycznia 2015 r. Licencjodawca jest uznanym na rynkach światowych producentem wyposażenia dla górnictwa węgla kamiennego, skupiającym w grupie szereg producentów i dystrybutorów posiadających zakłady na całym świecie.

W ramach współpracy Spółka zawarła umowę licencyjną, na podstawie której Licencjodawca udzielił Spółce wyłącznej, niezbywalnej licencji na używanie znaków towarowych w celu wytwarzania, reklamowania i sprzedaży produktów i rozwiązań dla sektora górnictwa podziemnego oraz świadczenia usług, zgodnie z zasadami określonymi w załączniku do przedmiotowej umowy, ponosząc w zamian za ich używanie stosowne opłaty licencyjne. Ponadto, na podstawie umowy Spółka zobowiązała się nie używać innych znaków towarowych różniących się od znaków towarowych w zarejestrowanej formie. Spółka pragnie podkreślić, że na podstawie umowy Licencjodawca nie przekazał jej żadnej innej własności intelektualnej (w szczególności know-how ani praw do produkcji).

Wynagrodzenie Licencjodawcy z tytułu udzielenia licencji zostało ustalone jako procent od osiąganych przez Spółkę przychodów netto ze sprzedaży produktów i wykonania usług przy wykorzystaniu znaku towarowego.

Dla ugruntowania pozycji rynkowej Spółki oraz oferowanych przez nią produktów, oprócz zawarcia umowy licencyjnej dotyczącej korzystania ze znaku towarowego, zarówno Licencjodawca jak i Spółka podjęli również działania związane z promocją przedmiotowego znaku na obszarze działania Spółki. Prowadzona przez spółki kampania promocyjna wiąże używany przez Spółkę znak towarowy ze szczególnymi standardami stosowanymi w grupie kapitałowej dotyczącymi:

• innowacyjności rozwiązań konstrukcyjnych oferowanych produktów wpływających na zwiększenie bezpieczeństwa pracy w warunkach górniczych, zwiększenie poziomu ich użyteczności i zakresu zastosowań w stosunku do rozwiązań stosowanych przez innych oferentów, zwiększonej ekonomii eksploatacji wpływającej na koszty wydobycia w zakładach górniczych a także wyjątkową ergonomię i wygodę eksploatacji z punktu widzenia użytkownika;
• kompleksowości rozwiązań oferowanych dla górnictwa przez podmioty zorganizowane w ramach grupy kapitałowej oraz możliwości unifikacji rozwiązań w systemie transportu węgla i pracowników, co wpływa pozytywnie na obniżenie kosztów wynikających z jednolitości stosowanych rozwiązań w postaci szkoleń pracowników, ograniczenia konieczności utrzymywania magazynu części zamiennych dla wielu systemów transportu, jednorodności serwisu itp.;
• korzyści wynikających z długoletnich doświadczeń podmiotów działających w grupie kapitałowej w konstruowaniu i oferowaniu rozwiązań dla górnictwa węgla kamiennego jako lidera w stosowaniu innowacyjnych rozwiązań dla górnictwa.
  
  

Tak przygotowana, systematycznie prowadzona i dokumentowana kampania promocyjna, ukierunkowana jest na zaistnienie wśród kryteriów przetargowych branych pod uwagę przez podmioty zamawiające, innowacyjnych rozwiązań technologicznych ze względu na ich bezpieczeństwo, ekonomię i wygodę stosowania w górnictwie węgla kamiennego, a które to rozwiązania wykorzystywane są w produktach Spółki.

Wydatki poniesione z tytułu opłat licencyjnych na używanie znaków towarowych Licencjodawcy Spółka planuje (począwszy od rozliczenia rocznego za rok 2015) rozpoznać na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”) jako koszty uzyskania przychodu pośrednio związane z osiąganymi przychodami, zgodnie z rozumieniem art. 15 ust. 4d oraz 4e ww. ustawy. Analogiczny sposób rozpoznawania przedmiotowych opłat licencyjnych w kosztach podatkowych będzie miał miejsce również w latach kolejnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ponoszone przez Spółkę opłaty licencyjne na rzecz podmiotu powiązanego z tytułu udzielenia praw do używania należących do niego znaków towarowych w celu wytwarzania i dystrybucji produktów i rozwiązań dla sektora górnictwa podziemnego, mogą zostać przez nią rozpoznane jako pośrednie koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, ma ona prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z opłatami licencyjnymi na rzecz podmiotu powiązanego z tytułu udzielenia praw do używania należących do niego znaków towarowych w celu wytwarzania i dystrybucji produktów i rozwiązań dla sektora górnictwa podziemnego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Zatem, zdaniem Spółki, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty),
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Przy kwalifikacji wydatków do kosztów uzyskania przychodów powinno brać się pod uwagę przeznaczenie wydatku, jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu, czy też potencjalną możliwość przyczynienia się danego wydatku do uzyskania przychodów.

Spółka zaznacza, że będzie wykorzystywać nabyte w ramach licencji prawa do znaków towarowych wyłącznie dla potrzeb prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Do nadrzędnych celów jakimi kierowała się Spółka podczas zakupu przedmiotowej licencji na korzystanie ze znaku towarowego należy zaliczyć m.in. dążenie do:

• wzmocnienia pozycji rynkowej Spółki i zwiększenie udziału jej produktów oferowanych pod marką Licencjodawcy na krajowych i zagranicznych rynkach sprzedaży;
• wzrostu rozpoznawalności Spółki dzięki użyciu renomowanego znaku towarowego Licencjodawcy - zarówno na głównym obszarze zbytu Spółki, jak i innych;
• zwiększenia znaczenia Spółki i używanego przez nią znaku towarowego w świetle specyfiki polityki zakupowej stosowanej przez podmioty prowadzące działalność w sektorze górniczym.
  
  

Powszechnie uważa się, że znaki towarowe pełnią w obrocie gospodarczym trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową. Znak towarowy oznacza pochodzenie, gdy wskazuje, że opatrzone tym znakiem towary lub usługi pochodzą z tego samego źródła (gwarantującego i kontrolującego ich jakość). Funkcja jakościowa znaku towarowego polega na informowaniu przez znak, że wszystkie opatrzone nim towary lub usługi są takiej samej jakości. Funkcję reklamową wypełnia znak, jeśli zachęca on do zakupu opatrzonych tym znakiem towarów lub usług. A tak się dzieje, jeśli klienci z danym znakiem towarowym kojarzą dobrą jakość towarów bądź usług lub też znak ten przyciąga uwagę klientów - wywołuje u nich pozytywne skojarzenia lub w inny sposób wpływa pozytywnie na myślenie o danym towarze bądź usłudze. Funkcję reklamową przede wszystkim realizują renomowane znaki towarowe (por. m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 sierpnia 2015 r., sygn. ILPP2/4512-1-407/15-3/MN).

Mając powyższe na uwadze, nie powinno zatem budzić wątpliwości, że nabyte prawa do używania znaków towarowych Licencjodawcy służą uzyskiwaniu przez Spółkę przychodów lub zabezpieczeniu albo zachowaniu ich źródła. Intencją zawarcia umowy licencyjnej z Licencjodawcą było bowiem dążenie Spółki do wzmocnienia jej pozycji rynkowej oraz zwiększenie udziału oferowanych przez nią produktów co w efekcie ma pozytywne przełożenie na zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów Spółki. W związku z tym należy uznać, że opłaty licencyjne ponoszone w związku z korzystaniem ze znaków towarowych Licencjodawcy będą spełniały przesłankę związku z uzyskiwaniem przychodu przez Spółkę lub też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu. Jednocześnie Spółka zauważa, że opłaty licencyjne, których wysokość uzależniona jest od wysokości osiągniętych przez dany podmiot przychodów, nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych w żadnym z przepisów art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

W szczególności, w ocenie Spółki, opisane opłaty licencyjne nie powinny być objęte zakresem regulacji art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o CIT, na mocy którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków na nabycie wartości niematerialnych i prawnych - wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT stanowią jednak koszty uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia tej wartości niematerialnej i prawnej.

Zgodnie natomiast z art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, z zastrzeżeniem art. 16c, do podlegających amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych zalicza się nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1.

Prawidłowa kwalifikacja podatkowa ponoszonych przez Spółkę opłat licencyjnych za korzystanie ze znaków towarowych Licencjodawcy wymaga zatem ustalenia, czy w rozumieniu powołanego powyżej przepisu nabyta przez Spółkę licencja stanowi podlegającą amortyzacji wartość niematerialną i prawną.

Stosownie do art. 16g ust. 14 ustawy o CIT, wartość początkową praw majątkowych, w tym licencji i autorskich praw majątkowych, stanowi cena nabycia tych praw; jeżeli wynagrodzenie (opłaty) wynikające z umowy licencyjnej albo z umowy o przeniesienie innych praw majątkowych jest uzależnione od wysokości przychodów z licencji lub praw uzyskanych przez licencjobiorcę albo nabywcę, przy ustalaniu wartości początkowej praw majątkowych, w tym licencji, nie uwzględnia się tej części wynagrodzenia.

W świetle literalnego brzmienia powyższego przepisu, w sytuacji, gdy wysokość opłaty licencyjnej za korzystanie ze znaku towarowego określona jest jako określony procent od obrotu danego podmiotu, w ocenie Spółki, nabyta licencja nie będzie stanowiła wartości niematerialnej i prawnej podlegającej amortyzacji. Opłaty licencyjne nie powiększają bowiem wartości początkowej znaków towarowych Licencjodawcy. Ich wartość początkowa jest zerowa, a zatem brak jest podstaw do dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych. W konsekwencji, w ocenie Spółki, spełnione zostały wszystkie przesłanki dla uznania opłat licencyjnych na rzecz Licencjodawcy za koszty uzyskania przychodów.

Zdaniem Spółki, opłaty licencyjne na rzecz Licencjodawcy z tytułu korzystania ze znaków towarowych będą stanowiły dla niej koszty uzyskania przychodów pośrednio związane z przychodami, które będą potrącane w dacie poniesienia zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 15 ust. 4d oraz 4e ustawy o CIT. Przedmiotowych opłat licencyjnych nie da się bowiem powiązać z powstaniem konkretnych przychodów pomimo, że wysokość tych wydatków uzależniona jest od ściśle określonych przychodów. Opłaty z tytułu korzystania ze znaku towarowego to koszt poniesiony w celu osiągnięcia długofalowych korzyści, a nie konkretnego przychodu. Dlatego też opłaty z tytułu korzystania ze znaku towarowego należy zakwalifikować do kosztów pośrednich, a co za tym idzie, powinny one zostać potrącone w dacie ich poniesienia.

Przedstawione przez Spółkę stanowisko znajduje także potwierdzenie w szeregu innych interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, jak np.:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 lipca 2014 r. (sygn. IBPBI/2/423-498/14/IZ), w której potwierdzono, że „opłaty licencyjne ponoszone na rzecz Licencjodawcy na podstawie umów licencyjnych za korzystanie ze Znaków, z racji tego, że nie zwiększają wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej Spółki, stanowią koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami; w konsekwencji powinny one zostać zaliczone do kosztów podatkowych Wnioskodawcy w dacie ich poniesienia, stosownie do regulacji zawartych w art. 15 ust. 4d w zw. z art. 15 ust. 4e ustawy, tj. w dniu, na który zostały ujęte w księgach rachunkowych jako koszt bilansowy”;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 marca 2014 r. (sygn. ITPB4/423-18/14/AM), w której organ stwierdził, że „mając (...) na uwadze okoliczność, że należne opłaty licencyjne ustalone zostały jako wyrażone w procentach od przychodu osiąganego przez Spółkę z wykorzystaniem Znaków oraz treść art. 16g ust. 14 Ustawy, stwierdzić należy, że przedmiotowe opłaty nie będą wpływały na wartość początkową licencji, gdyż w przypadku, gdy wynagrodzenie (opłaty) wynikające z umowy licencyjnej jest uzależnione od wysokości przychodów z licencji przez licencjobiorcę, przy ustalaniu wartości początkowej licencji, nie uwzględnia się tej części wynagrodzenia. Powyższe skutkuje tym, że przedmiotowe opłaty nie będą odniesione w koszty uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne na podstawie art. 15 ust. 6 Ustawy, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16”;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 lipca 2015 r. (sygn. IPPB6/4510-111/15-2/AK), w której Organ ten potwierdził, iż „w sytuacji, gdy wysokość opłaty za korzystanie ze znaku towarowego określona jest jako procent od obrotu, nie będzie ona stanowiła wartości niematerialnej i prawnej podlegającej amortyzacji. Jej wartość początkowa wyniesie bowiem zero, a zatem nie będzie podstawy do dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Spółka stoi zatem na stanowisku, że całość kosztów poniesionych w związku z korzystaniem ze znaku towarowego należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia”.
  
  

Mając na uwadze powyższe, a także wyszczególniony w opisie zdarzenia przyszłego zakres licencji, Spółka stoi na stanowisku, że ponoszone przez nią opłaty licencyjne z tytułu korzystania z należących do Licencjodawcy znaków towarowych związane są z funkcjonowaniem Spółki, jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą oraz mają na celu zachowanie i zabezpieczenie źródła jej przychodów w co najmniej w dotychczasowym rozmiarze, co jednocześnie pozwala zaliczyć je do kosztów pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, potrącalnych w dacie poniesienia na podstawie art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenie przyszłe uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania dotyczącego stanu faktycznego wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.