Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-1-2.4510.822.2016.1.KP
z 8 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 9 września 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 13 września 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. w zakresie powstania przychodu z tytułu sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) do podmiotu trzeciego niebędącego funduszem sekurytyzacyjnym albo towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2016 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie powstania przychodu z tytułu sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) do podmiotu trzeciego nie będącego funduszem sekurytyzacyjnym albo towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Bank (dalej również: „Wnioskodawca”), która prowadzi działalność gospodarczą i podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W ramach prowadzonej działalności bankowej Wnioskodawca, między innymi, udziela pożyczek oraz kredytów na rzecz osób fizycznych, jak również na rzecz innych podmiotów posiadających zdolność prawną. W konsekwencji prowadzonej działalności Wnioskodawca posiada w swoim majątku wymagalne wierzytelności z tytułu udzielonych i niespłaconych pożyczek oraz kredytów.

W sytuacji, gdy Bank nie jest w stanie wyegzekwować wierzytelności z tytułu niektórych udzielonych kredytów i pożyczek, odpisuje takie wierzytelności jako nieściągalne i część z nich po uprzednim udokumentowaniu ich nieściągalności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „ustawa CIT”), na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b ustawy CIT, rozpoznaje jako koszt uzyskania przychodów. Następnie Bank wybrane niespłacone i spisane wierzytelności (w tym zarówno te, które po uprzednim udokumentowaniu ich nieściągalności, zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy CIT, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b ustawy CIT, zostały rozpoznane jako koszt uzyskania przychodu, jak i te niespełniające wskazanego powyżej warunku i nierozpoznane jako koszty uzyskania przychodów) sprzedaje do innych podmiotów, w tym do funduszy sekurytyzacyjnych. Przy sprzedaży Bank uzyskuje cenę, która jest niższa od wartości niespłaconej części udzielonych i podlegających sprzedaży wierzytelności.

Bank podkreśla, że przedmiotem niniejszego zapytania są konsekwencje sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) w części dotyczącej kapitału przedmiotowych wierzytelności.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Banku zgodnie, z którym w sytuacji sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) do podmiotu trzeciego, nie będącego funduszem sekurytyzacyjnym albo towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny, Wnioskodawca jest zobowiązany do rozpoznania przychodu w wysokości otrzymanej ceny odpowiadającej wartości sprzedaży kapitału powyżej wskazanych wierzytelności? (pytanie oznaczone we wniosaku Nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) do podmiotu innego, aniżeli fundusz sekurytyzacyjny albo towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzące fundusz sekurytyzacyjny, po stronie Banku powstaje obowiązek rozpoznania przychodu do opodatkowania w wysokości uzyskanej ceny odpowiadającej sprzedaży kapitału przedmiotowych wierzytelności.

Ustawa CIT nie zawiera definicji przychodu, ale w art. 12 ust. 1 określa przykładowy katalog przysporzeń stanowiących przychód. W orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, że przychodem jest każde przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym i bezzwrotnym. Zgodnie natomiast z art. 14 ustawy CIT, przychodem z odpłatnego zbycia praw majątkowych jakimi są wierzytelności, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie.

Biorąc pod uwagę powyższe, Bank co do zasady powinien rozpoznać przychód podatkowy z tytułu sprzedaży wierzytelności. Dlatego zdaniem Banku w sytuacji sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów i pożyczek do podmiotu trzeciego nie będącego funduszem sekurytyzacyjnym po stronie Banku powstaje obowiązek rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży.

Dodatkowo Wnioskodawca pragnie zauważyć, że w analizowanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy CIT, zgodnie z którym przychodem jest wartość zwróconych wierzytelności, które uprzednio zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26 lub 43, zostały odpisane jako nieściągalne lub umorzone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Ponieważ ustawa nie definiuje pojęcia „zwrócone wierzytelności” czy „zwrot wierzytelności”, to zdaniem Banku należy odnieść się do wykładni językowej tych pojęć. Bank uważa, że o „zwrocie wierzytelności” można mówić w sytuacjach, gdy to kredytobiorca (pożyczkobiorca) lub inny podmiot zobowiązany do zwrotu zamiast lub obok kredytobiorcy (pożyczkobiorcy) (np. poręczyciela, przystępującego do długu, przejmującego dług) dokonują zwrotu/spłaty wierzytelności. Natomiast w przypadku sprzedaży wierzytelności odpisanej jako nieściągalna nie dochodzi do zwrotu tej wierzytelności, lecz do zbycia przysługującego Bankowi prawa majątkowego, jakim jest zbywana wierzytelność.

Uznanie zatem, że cena uzyskana w wyniku sprzedaży jest zrównana ze zwrotem wierzytelności stoi w sprzeczności z literalną wykładnią.

Bank podkreśla, że również w orzecznictwie poniżej wskazanym, pogląd potwierdzający odrębność transakcji sprzedaży wierzytelności od spłaty wierzytelności, która to sprzedaż co do zasady kreuje po stronie podatnika zbywającego taką wierzytelność przychód z tytułu zbycia prawa majątkowego, należy uznać za ugruntowany.

Takie stanowisko zostało wyrażone m.in. w następujących orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego:

• z 22 marca 2011 r. (sygn. akt II FSK 1948/09);
• z 31 maja 2012 r. (sygn. akt II FSK 2272/10);
• z 17 maja 2012 r. (sygn. akt II FSK 2050/10).

Sprzedaż wierzytelności odpisanej jako nieściągalna na rzecz osoby trzeciej nie skutkuje zatem powstaniem przychodu z tytułu zwrotu wierzytelności, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy CIT.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca prosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „updop”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 pkt 4 updop, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość zwróconych wierzytelności, które uprzednio, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lub 43, zostały odpisane jako nieściągalne lub umorzone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Stosownie do art. 12 ust. 1a updop, w razie zwrotu części wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 4, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału zwróconej części wierzytelności w jej ogólnej kwocie.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Bank wybrane niespłacone i spisane wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek (w tym zarówno te, które po uprzednim udokumentowaniu ich nieściągalności, zgodnie z art. 16 ust. 2 updop, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b updop, będą rozpoznane jako koszt uzyskania przychodu, jak i te niespełniające wskazanego powyżej warunku i nierozpoznane jako koszty uzyskania przychodów), będzie sprzedawał podmiotom trzecim, innym niż fundusz sekurytyzacyjny albo towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny. Przy sprzedaży Bank uzyska cenę, która będzie niższa od wartości niespłaconej części udzielonych i podlegających sprzedaży wierzytelności.

Odnosząc powyższe przepisy do przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że środki finansowe uzyskane ze zbycia wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek ww. podmiotom, które uprzednio nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, będą stanowić przychód podatkowy, na podstawie art. 12 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 updop w wysokości kwoty uzyskanej ze sprzedaży tych wierzytelności. Natomiast w przypadku sprzedaży wierzytelności z tytułu udzielnych kredytów (pożyczek) podmiotom trzecim, innym niż fundusz sekurytyzacyjny albo towarzystwo funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b i ust. 2 updop, środki finansowe uzyskane z tej transakcji będą stanowić przychód podatkowy, na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 4 updop, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1a updop, jako zwrócone wierzytelności, które uprzednio, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25, zostały odpisane jako nieściągalne i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, że momencie sprzedaży wierzytelności z tytułu kredytów i pożyczek do podmiotu trzeciego nie będącego funduszem sekurytyzacyjnym albo towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny, po stronie Banku powstaje obowiązek rozpoznania przychodu podatkowego, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanych wyroków, tut. Organ wskazuje, że nie podziela prezentowanego w nich stanowiska. Postępowanie w sprawie dot. wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. W jego wyniku, organ udzielając interpretacji, przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Wnioskodawcę. Nie można zatem utożsamiać „trybu interpretacji” z postępowaniem podatkowym, a w konsekwencji żądać, aby wydając interpretację organ, odnosił się osobno do każdego powołanego we wniosku wyroku sądowego. Powołane przez Spółkę wyroki zostały potraktowane jako element stanowiska w sprawie, którego ze względów wskazanych w niniejszej interpretacji tut. Organ nie podziela. Z żadnego przepisu Ordynacji podatkowej nie wynika bowiem obowiązek polemizowania z poglądami wyrażonymi w wyrokach sądowych. Prawidłowość stanowiska Organu w tym względzie potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 31 marca 2011r. sygn. akt I SA/Wr 232/11, w którym Sąd stwierdził (…) Odnosząc się do podniesionego w skardze naruszenia art. 121 OP - opartego na nieustosunkowaniu się do wskazanych we wniosku interpretacji w podobnych sprawach i orzeczenia SN – Sąd orzekający w sprawie uznał powyższy zarzut za niezasadny. Sąd podziela wprawdzie stanowisko strony, że zasada zaufania do organu wyraża się między innymi w jednolitości stosowania prawa podatkowego a tym samym unikaniu rozbieżności stanowisk organów, nie oznacza to jednak, że organ udzielający interpretacji, obowiązany jest ustosunkowywać się do wskazywanych przez wnioskodawcę orzeczeń a tym bardziej interpretacji wydanych w innych indywidualnych sprawach (…). Reasumując powyższe rozważania, należy podkreślić, że organ udzielający interpretacji, nie miał obowiązku ustosunkowania się do przywołanych przez Spółkę orzeczeń i interpretacji. Z art. 121 § 1 OP, mającego zastosowanie przy wydawaniu interpretacji indywidualnych (art. 14h OP) wynika, że postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych – co w przypadku interpretacji przepisów prawa podatkowego przekłada się na konieczność zawarcia w jej uzasadnieniu pełnej, przekonującej argumentacji. Oznacza to - zgodnie z art. 14c OP, że interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny a w razie negatywnej oceny tego stanowiska – zawiera też wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Wszystkie wymienione wyżej elementy zawiera zaskarżona interpretacja. Natomiast z żadnego przepisu Ordynacji podatkowej, w tym przepisów regulujących materię wydawania interpretacji, nie wynika obowiązek organu - polemizowania z poglądami orzecznictwa lub doktryny. Nie można zatem czynić organowi w tym zakresie zarzutów zmierzających do podważenia poprawności wydanej interpretacji.

W zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 i zdarzenia przyszłego wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.