Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/4512-773/15-3/BS
z 14 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony  przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2015 r. (data wpływu 27 lipca 2015 r.), uzupełniony w dniu 13 października 2015 r. (data wpływu 13 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 12 października 2015 r. (data wpływu 13 października 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

P. zajmuje się m.in. wykonywaniem na rzecz swoich klientów usług niezbędnych w celu (i) zbycia przez tych klientów posiadanych udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych lub (ii) nabycia przez nich udziałów lub akcji określonej spółki kapitałowej lub spółki kapitałowej z określonego sektora gospodarczego.

W ramach powyższego zakresu działalności, Wnioskodawca zawarł umowę z akcjonariuszami spółki A. SA., (dalej łącznie „Sprzedający” lub „Klienci”), rozważającymi dokonanie transakcji sprzedaży (lub innego rodzaju przeniesienia całości lub części praw ekonomicznych i korporacyjnych) akcji A. SA. na rzecz potencjalnych inwestorów (dalej: „Inwestorzy”).

Zgodnie z brzmieniem umowy, jej celem jest umożliwienie dokonania transakcji, przez którą rozumie się transakcję zbycia przez Klientów akcji A. S.A. wybranemu Inwestorowi, w szczególności poprzez zawarcie umowy sprzedaży lub dokonanie innej czynności prawnej, lub transakcji kapitałowej, lub majątkowej, mającej na celu faktyczne zbycie akcji A. S.A. lub ich części lub dokonanie innej czynności, tożsamej w skutkach ze zbyciem akcji A. S.A., lub też dokonanie innej czynności, na skutek której Inwestor przejmie częściową kontrolę lub nabędzie prawa ekonomiczne i korporacyjne nad A. S.A.

Umowa zakłada podjęcie przez Wnioskodawcę szeregu działań, mających na celu umożliwienie dokonania transakcji w powyższym rozumieniu. Określona w umowie usługa została przez Wnioskodawcę zrealizowana, co bezpośrednio skutkowało doprowadzeniem do zawarcia przez Sprzedających umowy sprzedaży akcji A. S.A.

W celu realizacji umowy i doprowadzenia tym samym do zawarcia przez Sprzedających umowy sprzedaży akcji A. S.A. Wnioskodawca musiał wykonać szereg określonych czynności, które łącznie nakierowane były na zrealizowanie wskazanego celu — sprzedaży akcji. Mianowicie, na realizację umowy i umożliwienie zbycia akcji złożyło się dokonanie określonych czynności, przeprowadzonych przez Wnioskodawcę w kilku następujących etapach, tj.:

Etap la:

Wsparcie we współpracy z podmiotem, przeprowadzającym badanie due diligence (tj. badanie, polegające na analizie kondycji przedsiębiorstwa pod względem m.in. aspektów handlowych, organizacyjnych, analizy finansowej, prawnej oraz podatkowej, standardowo przeprowadzane przed podjęciem właściwych negocjacji, dotyczących transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa)

Etap ten obejmuje podjęcie m.in. takich czynności, jak: organizacja i koordynacja procesu przeprowadzenia transakcji, wsparcie w przygotowaniu potrzebnych do sprzedaży akcji zestawów dokumentów do badania due diligence - tzw. “data room”, koordynacja procesów due diligence, w tym wsparcie w przygotowaniu odpowiedzi na pytania potencjalnego nabywcy i kontaktu zespołów przeprowadzających due diligence ze Sprzedającymi.

Etap lb:

Analiza i przygotowanie procesu pozyskania Inwestora

Etap ten obejmuje podjęcie m.in. takich czynności, jak: identyfikacja potencjalnych Inwestorów pod kątem określonych kryteriów, nawiązywanie kontaktów i udział w spotkaniach z osobami reprezentującymi Inwestorów, negocjowanie umów o zachowaniu poufności, przygotowanie niezbędnych dokumentów, koordynacja kontaktów Inwestorów ze Sprzedającymi, zebranie od Inwestorów ofert wstępnych.

Etap 2:

Przeprowadzenie transakcji

Etap ten obejmuje podjęcie i realizację zasadniczych działań oraz finalizację transakcji sprzedaży akcji i obejmuje m.in. takie czynności, jak: koordynacja i zarządzanie przeglądami due diligence, zebranie ofert i ich analiza, przygotowanie wzoru umowy inwestycyjnej, udział w negocjacjach, wsparcie Sprzedających w aspektach niezbędnych dla sukcesu transakcji do momentu zapłaty ceny, przygotowanie kalkulacji dot. wyliczenia ceny, udział w przygotowaniu optymalnej struktury transakcji.

Umowa ze Sprzedającymi wskazuje, że świadczone przez Spółkę usługi nie obejmują usług wirtualnego „data room”, transakcyjnego doradztwa prawnego, doradztwa podatkowego, ani usług księgowych, czy audytowych.

W dalszej części niniejszego wniosku powyżej opisane usługi świadczone przez Spółkę w zakresie zbycia akcji przez Klientów będą łączne określane jako „Usługi”.

Wynagrodzenie należne Spółce z tytułu świadczonych Usług składa się z dwóch elementów, tj. stałego miesięcznego wynagrodzenia płatnego przez okres trwania umowy z Klientami oraz wynagrodzenia za sukces w postaci zrealizowania transakcji zbycia akcji.

Należy podkreślić, iż celem Usług jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientami P. a Inwestorem, skutkującej przeniesieniem własności akcji. Jednocześnie Usługi świadczone przez Spółkę nie wiążą się z zarządzaniem lub przechowywaniem akcji. Usługi świadczone przez P. nie stanowią również usług doradczych na rzecz klientów, ponieważ wszelkie wyjaśnienia i wsparcie wykonywane przez Spółkę w ramach Usług ma na celu doprecyzowanie warunków transakcji zbycia Akcji, a więc doprowadzenie do realizacji tej transakcji.

Ponadto Usługi nie dotyczą akcji odzwierciedlających tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części oraz prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Usługi świadczone przez Spółkę, których celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientami a Inwestorem, skutkującej przeniesieniem własności akcji, podlegają zwolnieniu z VAT jako usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Usługi, których celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientami a Inwestorem, skutkującej przeniesieniem własności akcji, podlegają zwolnieniu z VAT jako usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Usługi jako usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe
   
   

W ocenie Wnioskodawcy, fakt, iż Usługi świadczone na rzecz Klientów P. stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o VAT wynika z (i) literalnego brzmienia przepisów ustawy o VAT oraz (ii) orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”).

1. Przepisy ustawy o VAT

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwolnieniu z VAT podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. W tym względzie, w świetle ustawy o obrocie instrumentami finansowymi akcja jest instrumentem finansowym w rozumieniu tej ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania, na gruncie ustawy o VAT, co do zasady, zwolnieniu z VAT podlegają usługi pośrednictwa, których przedmiotem są akcje w spółkach.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „usługi pośrednictwa” wskazanego w 43 ust. 1 pkt 41 tej ustawy. Tym samym, przy określeniu znaczenia przedmiotowego terminu należy odnieść się do potocznego rozumienia tego pojęcia. W tym zakresie zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego (http://sip.pwn.pl) pośrednictwo oznacza „działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron” i „kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

W związku z tym, w świetle powyższych definicji, pośrednictwo należy rozumieć jako ogół czynności danego podmiotu, których celem jest skojarzenie kontrahentów danej transakcji handlowej lub doprowadzenie do określonego porozumienia między tymi kontrahentami.

W świetle powyższego należy zauważyć, iż jak zostało wskazane w stanie faktycznym, Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz klientów mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientami a nabywcą akcji, w wyniku której własność tych akcji zostanie przeniesiona. W tym względzie integralnym elementem Usług jest nawiązanie kontaktu z potencjalnymi kontrahentami klienta w celu ich zainteresowania ewentualną możliwością dokonania transakcji nabycia lub zbycia Udziałów. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy literalne brzmienie przepisów ustawy o VAT wskazuje, iż Usługi, świadczone na rzecz Sprzedających stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są akcje jako instrumenty finansowe.

2. Orzecznictwo TSUE

Powyżej wskazane rozumienie pojęcia usługi pośrednictwa wynika również z orzecznictwa TSUE. Zgodnie z uwagami zawartymi przez TSUE w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services „pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej danego produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jak za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność pośrednictwa może obejmować między innymi wskazanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta. Tym samym celem pośrednictwa jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.” Wskazane konkluzje zostały potwierdzone przez TSUE w orzeczeniu z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig.

W świetle powyższego warunkami do uznania, iż dana usługa stanowi usługę pośrednictwa jest:

• cel usługi w postaci uczynienia wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy),
  

• fakt, iż usługa jest świadczona na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona pośrednikowi wynagrodzenie.
  
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługi wypełniają powyższe warunki wskazane przez TSUE do uznania je za usługi pośrednictwa, których przedmiotem są akcje jako instrumenty finansowe. Należy zauważyć, iż wyłącznym celem Usług świadczonych przez P. na rzecz Klientów jest doprowadzenie do zawarcia przez nich umowy sprzedaży akcji (przy czym Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy). Klienci angażują bowiem Wnioskodawcę w celu pośredniczenia przez Spółkę w zbyciu akcji. Dlatego też w ramach Usług Spółka prowadzi aktywny udział m.in. w poszukiwaniu potencjalnych Inwestorów dla Klientów, komunikowaniu się z nimi w imieniu klienta, pracach związanych z przeprowadzeniem procesu due dilligence oraz negocjowaniu warunków transakcji zbycia Akcji w imieniu i na rzecz klienta.

Jednocześnie, w zamian za świadczone Usługi, Spółka otrzymuje od Sprzedających akcje wynagrodzenie. W tym zakresie należy podkreślić, iż sposób ustalenia wynagrodzenia należnego Spółce również przemawia za tym, iż Usługi stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe. Oprócz bowiem stałego miesięcznego wynagrodzenia płatnego przez okres trwania umowy z klientem, Spółka otrzymuje wynagrodzenie za sukces w postaci zrealizowania transakcji zbycia akcji przez Klientów. Przedmiotowy fakt świadczy jednoznacznie o charakterze świadczonych przez Spółkę Usług jako usług pośrednictwa.

Uwzględniając powyższą analizę oraz rozumienie pojęcia usług pośrednictwa przez TSUE, w opinii Spółki Usługi świadczone na rzecz Klientów stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe (akcje).

W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy, na podstawie literalnego brzmienia przepisów ustawy o VAT oraz orzecznictwa TSUE należy uznać, iż Usługi świadczone na rzecz Klientów P. stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu Ustawy o VAT.

2. Brak zastosowania do Usług wyłączeń przewidzianych w ustawie o VAT
   
   

Ustawa o VAT przewiduje określone wyłączenia ze zwolnienia z VAT dla usług pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe.

Usługi zarządzania i przechowywania udziałów i instrumentów finansowych

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT nie korzystają ze zwolnienia z VAT usługi przechowywania instrumentów finansowych oraz zarządzania nimi. W tym względzie, jak P. wskazało w stanie faktycznym, w ramach Usług Spółka nie świadczy usług przechowywania instrumentów finansowych oraz zarządzania nimi w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Usługi nie stanowią usług zarządzania udziałami oraz instrumentami finansowymi, ponieważ Spółka w ramach Usług nie prowadzi kompleksowej obsługi aktywami klientów w postaci decydowania o sposobie, w jaki aktywa powinny być wykorzystane, np. zainwestowane lub zbyte. Co więcej, w ramach świadczenia Usług Wnioskodawca nie przechowuje materialnie udziałów i instrumentów finansowych oraz nie przechowuje ich w formie zdematerializowanej. W konsekwencji, Usługi nie stanowią usług przechowywania Udziałów.

Usługi doradztwa

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienie z VAT dla usług pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe, nie ma zastosowania m.in. do usług doradztwa.

Zdaniem Wnioskodawcy Usługi nie stanowią usług doradztwa, o którym mowa w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Wynika to m.in. z faktu, iż w samej umowie pomiędzy P. a klientem znajduje się zapis, iż Usługi nie obejmują usług wirtualnego „data room”, transakcyjnego doradztwa prawnego, doradztwa podatkowego, ani usług księgowych, czy audytowych. Co więcej, jak zostało wskazane w stanie faktycznym, wszelkie wyjaśnienia i wsparcie wykonywane przez Spółkę w ramach Usług ma na celu doprecyzowanie warunków transakcji zbycia akcji, a więc doprowadzenie do realizacji tej transakcji. Efektem prac nie jest natomiast raport lub inny podobny dokument będący zwyczajowo wynikiem prac doradczych.

Usługi dotyczące praw i udziałów, odzwierciedlających określone prawa

Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 16 ustawy o VAT rozpatrywane zwolnienie z VAT nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających: tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części oraz prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W świetle uwag przedstawionych przez Wnioskodawcę w stanie faktycznym, Usługi nie są usługami dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających: tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części oraz prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

W związku z powyższym, wyłączenia ze zwolnienia z VAT dla usług pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe przewidziane w ustawie o VAT nie mają zastosowania do Usług.

3. Podsumowanie
   
   

Reasumując, w ocenie Spółki, Usługi, których celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientami P., a nabywcą akcji, skutkującej przeniesieniem ich własności, podlegają zwolnieniu z VAT, ponieważ stanowią usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz instrumenty finansowe.

Prawidłowość powyższego stanowiska Wnioskodawcy w przypadkach zbliżonych do sytuacji P. została potwierdzona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 sierpnia 2012 r. (nr IBPP2/443-486/12/KO), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 17 września 2012 r. (nr IPPP3/443-658/12-2/KC) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 13 maja 2015 r. (nr IPTPP2/4512-99/15-4/IR).

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.