Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/4512-136/15/AZb
z 27 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 lutego 2015 r. (data wpływu 17 lutego 2015 r.), uzupełnionym pismem z 12 maja 2015 r. (data wpływu 15 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy w związku z zawarciem porozumienia z najemcą Wnioskodawca zobowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego za okresy, za które najemca nie pokrył należności czynszowych – na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2015 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy w związku z zawarciem porozumienia z najemcą Wnioskodawca zobowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego za okresy, za które najemca nie pokrył należności czynszowych – na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 12 maja 2015 r. (data wpływu 15 maja 2015 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 30 kwietnia 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest właścicielem galerii handlowej. Wynajmował lokal użytkowy oznaczonemu najemcy na podstawie umowy najmu zawartej w 2011 roku na czas określony - 5 lat. Z tytułu tejże umowy najemca zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu oraz innych opłat związanych z lokalem, w tym opłat eksploatacyjnych. Począwszy od maja 2012 roku najemca zaprzestał regulowania należności. Wynajmujący wystąpił na drogę sądową, natomiast w postępowaniu egzekucyjnym został zaspokojony jedynie częściowo. Z uwagi na nieściągalność wierzytelności wynajmujący - zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług za okresy, za które czynsz najmu i opłaty eksploatacyjne nie zostały przez najemcę zapłacone lub z najemcy ściągnięte. Mając na uwadze praktyczną niewypłacalność najemcy, Wnioskodawca - po przeprowadzeniu z najemcą szeregu rozmów i negocjacji, zawarł z nim porozumienie zgodnie z którym najemca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy w ratach jedynie łącznej kwoty narosłych kosztów sądowych i postępowań egzekucyjnych. W pozostałym zakresie obydwie strony zrzekły się wobec siebie wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu.

W uzupełnieniu wniosku z 12 maja 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że:

1.Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym od 2 marca 2009 roku z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, w zakresie najmu wielkopowierzchniowego i zarządu nieruchomościami (właściciel galerii handlowej).

2.Wnioskodawca spełnił określone w art. 89a ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) warunki uprawniające go do skorzystania w oparciu o art. 89a ust. 1 ustawy o VAT - z możliwości korekty podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego od nieściągalnych wierzytelności.

Nieściągalność wierzytelności Wnioskodawcy została uprawdopodobniona, albowiem czynsz najmu i inne należności wynikające z umowy najmu nie zostały uregulowane przez najemcę, ani zbyte przez Wnioskodawcę w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności.

3.Świadczenie usług przez Wnioskodawcę, z tytułu których Wnioskodawca skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny, zostały dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny i zostały udokumentowane fakturami wystawionymi przez Wnioskodawcę. Wobec najemcy nie toczyło się postępowanie upadłościowe, ani nie był w trakcie likwidacji.

4.Pomiędzy Wnioskodawcą a najemcą nie istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4 ustawy o VAT.

5-7.Wnioskodawca zawarł porozumienie z najemcą w dniu 22 grudnia 2014 roku. W porozumieniu Strony uzgodniły, iż Najemca zapłaci na rzecz Wnioskodawcy koszty postępowań sądowych, którymi został obciążony Wnioskodawca z uwagi na konieczność wystąpienia z roszczeniami na drogę sądową. Uregulowanie przez najemcę ww. kosztów sądowych i postępowań egzekucyjnych nie oznacza zapłaty przez najemcę należności powstałych na gruncie umowy najmu (w stosunku do których Wnioskodawca skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny), a jedynie miało na celu pokrycie przez najemcę kosztów sądowych oraz kosztów pełnomocnika procesowego w prowadzonych przeciwko najemcy postępowaniach.

8.-9.Stwierdzenie, że „w pozostałym zakresie obydwie strony zrzekły się wobec siebie wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu” oznacza, iż z uwagi na fakt, że między stronami istniał spór co do obowiązywania umowy najmu w spornym okresie, Strony ostatecznie zdecydowały nie rościć względem siebie żadnych roszczeń z tego tytułu. Wnioskodawca zrzekł się roszczeń z umowy najmu po spełnieniu przez najemcę warunków dotyczących zapłaty kosztów postępowań sądowych, niewszczynania żadnych kolejnych postępowań oraz pod warunkiem niewyrażania przez najemcę negatywnych opinii na temat galerii handlowej, osób i firm w niej pracujących.

10.-11.Należności powstałe na gruncie umowy najmu, w stosunku do których Wnioskodawca zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o VAT skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny nie zostały zbyte przez Wnioskodawcę, ani nie zostały w jakikolwiek sposób uregulowane przez osobę trzecią.

Korekty dokonane przez Wnioskodawcę w trybie art. 89a ust. 1 ustawy o VAT dotyczą okresów 08/2012, 09/2012, 10/2012, 11/2012, 12/2012, 01/2013, 02/2013, 03/2013, 04/2013, 05/2013, 06/2013, 07/2013, natomiast ww. porozumienie dotyczy wszelkich roszczeń powstałych na gruncie umowy najmu z dnia 24 marca 2011 roku jak i roszczeń przyszłych.

12.Najemcy nie przysługiwały żadne uzasadnione roszczenia wobec Wnioskodawcy, natomiast najemca wszczynał szereg procesów w celu wykazania nieistnienia stosunku najmu, w tym wniósł skargę o wznowienie postępowania w trybie art. 399 k.p.c. Ostatecznie, skarga najemcy została odrzucona prawomocnym wyrokiem sądu.

W tym miejscu wskazać należy, iż Najemca rozpowszechniał nieprawdziwe informacje na temat galerii handlowej, co godziło bezpośrednio w dobre imię Wnioskodawcy. Najemca zobowiązał się nie wszczynać żadnych postępowań wobec Wnioskodawcy, a wszczęte postępowania umorzyć.

Ponadto, w toczących się postępowaniach egzekucyjnych Wnioskodawca był zobowiązany do poniesienia kosztów w postaci zaliczek na czynności komornicze. Z uwagi na grożącą bezskuteczność egzekucji istniało ryzyko, iż Wnioskodawca nie odzyska należności poniesionych tytułem kosztów, o jakich mowa powyżej, co było jednym z motywów zawarcia przedmiotowego porozumienia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z zawarciem przedmiotowego porozumienia z najemcą, Wnioskodawca zobowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego za okresy, za które najemca nie pokrył należności czynszowych - na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle obowiązujących przepisów, brak jest podstaw do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego. Zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. Obowiązek dokonania stosownej korekty ustawa wiąże z faktem uregulowania należności lub jej zbycia w jakiejkolwiek formie. W stanie faktycznym niniejszej sprawy nie miało miejsca uregulowanie należności ani zbycie wierzytelności. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, słowo „uregulować” oznacza: „uiścić jakąś należność”. Tymczasem w analizowanym stanie faktycznym trudno byłoby przyjąć, że najemca cokolwiek na rzecz Wnioskodawcy uiścił, a zatem, że Wnioskodawca uzyskał przychód powiększający na powrót podstawę opodatkowania podatkiem VAT, oraz kwotę tego podatku, uprzednio pomniejszoną z uwagi na brak zapłaty. Tym samym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w tej sytuacji nie powstaje obowiązek złożenia korekty polegającej na zwiększeniu kwoty podatku należnego w wysokości dokonanej wcześniej korekty VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zasady rozliczania podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT.

Na podstawie art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

W myśl art. 89a ust. 1a ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Stosownie do art. 89a ust. 2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
4. wierzytelności nie zostały zbyte;
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
   
   

Stosownie do art. 89a ust. 3 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6.

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., w przypadku gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części.

Jak stanowi art. 89a ust. 5 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., podatnik obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego określonej w ust. 1, zawiadomić o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego.

W myśl art. 89a ust. 6 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., podatnik w ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego wymienionej w ust. 1 obowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.

Stosownie art. 89a ust. 7 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r., przepisów ust. 1-6 nie stosuje się, jeżeli pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Przywołane wyżej przepisy od 1 stycznia 2013 r. - w związku z nowelizacją wprowadzoną art. 11 pkt 8 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. z 2012 r. poz. 1342) - zostały zmienione. Przepisy te w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. przytoczono poniżej.

Na podstawie art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zgodnie z art. 89a ust. 1a ww. ustawy, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

W myśl art. 89a ust. 2 ww. ustawy, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. uchylony
3. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1:
1. wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
   
2. dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
4. uchylony
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
6. uchylony.
   
   

Jak wynika z art. 89a ust. 3 ww. ustawy, korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 89a ust. 4 ww. ustawy, w przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

W myśl art. 89a ust. 5 ww. ustawy, wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, o której mowa w ust. 1, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika.

Na podstawie art. 89a ust. 7 ww. ustawy, przepisów ust. 1-5 nie stosuje się, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Powołane wyżej przepisy - zarówno w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2013 r., jak i po tej dacie - dopuszczają zatem możliwość dokonania przez podatnika korekty podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego, który powstał w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na terytorium kraju, w sytuacji gdy nabywca towaru bądź usługi, nie dokonał zapłaty na rzecz dostawcy. Zauważyć należy także, że podstawowym warunkiem umożliwiającym korektę jest dokonanie transakcji na rzecz podatnika, który w momencie jej dokonywania był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a więc podatnikiem prowadzącym samodzielnie działalność gospodarczą, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Przy czym, tylko łączne spełnienie wszystkich warunków wymienionych w art. 89a ust. 2 ustawy, daje prawo do skorygowania podatku należnego.

Należy zauważyć, że na podstawie art. 23 ust. 1 powołanej wyżej ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu dotychczasowym, z zastrzeżeniem ust. 2.

Przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się również do wierzytelności powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, których nieściągalność została, zgodnie z art. 89a ust. 1a ustawy zmienianej w art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r. (art. 23 ust. 2 ww. ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce).

Na podstawie powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że w stosunku do należności powstałych przed 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została uprawdopodobniona do 31 grudnia 2012 r., zastosowanie mają przepisy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r.

Ze wskazanych wyżej przepisów wynika, że zastosowanie regulacji prawnej zawartej w art. 89a ust. 1 ustawy - dotyczącej korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego w stosunku do nieściągalnych wierzytelności - jest możliwe, o ile podatnik spełni uprzednio wszystkie warunki wymienione w ust. 2 tego artykułu. Niespełnienie któregokolwiek z wymienionych warunków stanowi przesłankę do uznania, że w takiej sytuacji brak jest możliwości zastosowania przewidzianego w ww. art. 89a ust. 1 ustawy rozwiązania prawnego.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wynajmował lokal użytkowy oznaczonemu najemcy na podstawie umowy najmu zawartej w 2011 roku na czas określony - 5 lat. Z tytułu tejże umowy najemca zobowiązał się do zapłaty czynszu najmu oraz innych opłat związanych z lokalem, w tym opłat eksploatacyjnych. Począwszy od maja 2012 roku najemca zaprzestał regulowania należności. Wynajmujący wystąpił na drogę sądową, natomiast w postępowaniu egzekucyjnym został zaspokojony jedynie częściowo. Z uwagi na nieściągalność wierzytelności wynajmujący - zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług za okresy, za które czynsz najmu i opłaty eksploatacyjne nie zostały przez najemcę zapłacone lub z najemcy ściągnięte. Mając na uwadze praktyczną niewypłacalność najemcy, Wnioskodawca - po przeprowadzeniu z najemcą szeregu rozmów i negocjacji, zawarł z nim porozumienie zgodnie z którym najemca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy w ratach jedynie łącznej kwoty narosłych kosztów sądowych i postępowań egzekucyjnych. W pozostałym zakresie obydwie strony zrzekły się wobec siebie wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu.

Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy w związku z zawarciem przedmiotowego porozumienia z najemcą, Wnioskodawca zobowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego za okresy, za które najemca nie pokrył należności czynszowych - na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o VAT.

Jak wskazano wyżej zastosowanie normy przepisu art. 89a ust. 1 ustawy uzależnione jest od spełnienia wszystkich warunków wymienionych w art. 89a ust. 2 ustawy. Niemniej jednak skorzystanie przez wierzyciela z możliwości korekty podatku należnego od nieściągalnych wierzytelności podlega również ograniczeniu, o którym mowa w art. 89a ust. 3 ustawy. W przepisie tym ustawodawca postanowił, że korekta podatku należnego w oparciu o art. 89a ust. 1 ustawy może nastąpić pod warunkiem, że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji korygującej, wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

Do kwestii uregulowania wierzytelności lub jej zbycia odwołuje się także art. 89a ust. 4 ustawy, w którym postanowiono, że w przypadku, gdy po dokonaniu korekty, o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest zwiększyć podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, „uregulować” oznacza zapłacić, uiścić rachunek, należność, długi.

Należy zatem wyjaśnić, że sformułowanie „należność została uregulowana” należy rozumieć jako zaspokojenie wierzyciela, powodujące wygaśnięcie jego roszczeń wobec dłużnika.

W konsekwencji biorąc pod uwagę literalną wykładnię ww. przepisów wskazać należy, że uregulowanie należności lub zbycie w jakiejkolwiek formie odbywa się poprzez zaspokojenie całości lub części roszczeń wynikających z wierzytelności, wskutek uiszczenia należności, przez dłużnika, bądź osobę trzecią na rzecz wierzyciela.

W analizowanej sprawie - jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego – z uwagi na nieściągalność wierzytelności Wnioskodawca - zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług za okresy, za które czynsz najmu i opłaty eksploatacyjne nie zostały przez najemcę zapłacone lub z najemcy ściągnięte.

Jak wskazał Wnioskodawca, spełnił on określone w art. 89a ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług warunki uprawniające go do skorzystania w oparciu o art. 89a ust. 1 ustawy o VAT - z możliwości korekty podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego od nieściągalnych wierzytelności. Nieściągalność wierzytelności Wnioskodawcy została uprawdopodobniona, albowiem czynsz najmu i inne należności wynikające z umowy najmu nie zostały uregulowane przez najemcę, ani zbyte przez Wnioskodawcę w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności.

Mając na uwadze praktyczną niewypłacalność najemcy, Wnioskodawca - po przeprowadzeniu z najemcą szeregu rozmów i negocjacji, zawarł z nim porozumienie w dniu 22 grudnia 2014 roku, zgodnie z którym najemca zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy w ratach jedynie łącznej kwoty narosłych kosztów sądowych i postępowań egzekucyjnych. W pozostałym zakresie obydwie strony zrzekły się wobec siebie wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu.

W porozumieniu Strony uzgodniły, iż Najemca zapłaci na rzecz Wnioskodawcy koszty postępowań sądowych, którymi został obciążony Wnioskodawca z uwagi na konieczność wystąpienia z roszczeniami na drogę sądową. Uregulowanie przez najemcę ww. kosztów sądowych i postępowań egzekucyjnych nie oznacza zapłaty przez najemcę należności powstałych na gruncie umowy najmu (w stosunku do których Wnioskodawca skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny), a jedynie miało na celu pokrycie przez najemcę kosztów sądowych oraz kosztów pełnomocnika procesowego w prowadzonych przeciwko najemcy postępowaniach.

Stwierdzenie, że „w pozostałym zakresie obydwie strony zrzekły się wobec siebie wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu” oznacza, iż z uwagi na fakt, że między stronami istniał spór co do obowiązywania umowy najmu w spornym okresie, Strony ostatecznie zdecydowały nie rościć względem siebie żadnych roszczeń z tego tytułu. Wnioskodawca zrzekł się roszczeń z umowy najmu po spełnieniu przez najemcę warunków dotyczących zapłaty kosztów postępowań sądowych, niewszczynania żadnych kolejnych postępowań oraz pod warunkiem nie wyrażania przez najemcę negatywnych opinii na temat galerii handlowej, osób i firm w niej pracujących.

Należności powstałe na gruncie umowy najmu, w stosunku do których Wnioskodawca zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o VAT skorygował podstawę opodatkowania oraz podatek należny nie zostały zbyte przez Wnioskodawcę, ani nie zostały w jakikolwiek sposób uregulowane przez osobę trzecią.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że w związku z zawartym z najemcą porozumieniem Wnioskodawca zrezygnował ze ściągania należności z tytułu umowy najmu po spełnieniu przez najemcę określonych warunków.

W tym przypadku nie dochodzi zatem do zaspokojenia roszczeń wierzyciela (Wnioskodawcy) z tytułu istniejącego stosunku cywilnoprawnego łączącego strony transakcji, poprzez uiszczenie należności w jakiejkolwiek części. Celem zrzeczenia się przez Wnioskodawcę roszczeń z umowy najmu jest w tej sytuacji rezygnacja ze ściągania należności, o których mowa we wniosku, dokonana z woli wierzyciela i za zgodą dłużnika.

Powyższa analiza jednoznacznie wskazuje, że zwolnienie dłużnika z długu przez wierzyciela (Wnioskodawcę) w związku z zawartym pomiędzy nimi porozumieniem nie może być w żaden sposób utożsamiane z uregulowaniem należności (uiszczeniem należności przez dłużnika) lub zbyciem w jakiejkolwiek innej formie. W takim przypadku nie wystąpi zatem u wierzyciela (Wnioskodawcy) obowiązek korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego w trybie art. 89a ust. 4 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w przypadku, gdy Wnioskodawca na mocy art. 89a ust. 1 ustawy skorzystał z prawa do korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego w odniesieniu do należności nieściągalnych, późniejsze zawarcie porozumienia z najemcą w dniu 22 grudnia 2014 roku, na mocy którego Wnioskodawca zrzekł się roszczeń z umowy najmu przy spełnieniu przez najemcę określonych warunków, o których mowa powyżej, nie spowoduje, że Wnioskodawca utraci to prawo. Rezygnacja przez Wnioskodawcę z wszelkich roszczeń jakie powstały, lub mogły powstać na gruncie umowy najmu nie jest bowiem równoznaczna z ich uregulowaniem.

Tym samym, w związku z zawarciem przedmiotowego porozumienia z najemcą, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego za okresy, za które najemca nie pokrył należności czynszowych, na podstawie art. 89a ust. 4 ustawy o VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia, czy Wnioskodawca – zgodnie z jego wskazaniem - spełnia określone w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT warunki wprawiające do skorzystania - w oparciu o art. 89a ust. 1 ustawy - z możliwości korekty podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego od wierzytelności nieściągalnych, gdyż w tym zakresie Wnioskodawca nie zadał pytania i nie przedstawił własnego stanowiska. Informacja ta została potraktowana jako element przedstawionego stanu faktycznego, który nie podlegał ocenie tut. organu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.