Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-463/15-4/NS
z 1 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2015 r. (data wpływu 22 czerwca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 lipca 2015 r. (data wpływu 27 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług udzielania pożyczek. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 lipca 2015 r. (data wpływu 27 lipca 2015 r.) o informacje doprecyzowujące opisane zdarzenie przyszłe.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zwraca się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie określonym w art. 14n § 1 i pkt 1 Ordynacji podatkowej, tj. jako przyszły wspólnik spółki, której dotyczyć mają konsekwencje podatkowe zdarzenia opisanego we wniosku o interpretację („Spółka”).

Spółka, którą planuje powołać Wnioskodawca, zostanie zawiązana w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Na chwilę obecną, Wnioskodawca przygotowuje dokumenty na potrzeby powołania Spółki. Planowane jest, że siedzibą Spółki będą Ś. W przyszłości, w związku z restrukturyzacją grupy kapitałowej może dojść do przekształcenia Spółki w spółkę osobową – spółkę komandytową lub jawną. Zmiana formy prawnej prowadzenia działalności ze spółki kapitałowej na spółkę osobową nastąpi w drodze jej przekształcenia, zgodnie z art. 551 § 1 i nast. ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm., dalej: „KSH”).

Planowane jest, że Spółka udzieli oprocentowaną pożyczkę/pożyczki na rzecz swoich wspólników (w tym Wnioskodawcy); nie jest również wykluczone, że w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od pożyczek, Spółka będzie także udzielała pożyczek innym podmiotom niż wspólnicy (w dalszej części wniosku wspólnicy oraz inne podmioty, na rzecz których Spółka może udzielać pożyczek zostali łącznie zdefiniowani jako „Pożyczkobiorca”).

Spółka może udzielić Pożyczkobiorcy pożyczkę/pożyczki działając jeszcze w formie spółki kapitałowej lub już po przekształceniu w spółkę osobową. Czynność polegająca na udzielaniu pożyczek będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej Spółki, która na moment opisanego zdarzenia będzie obejmować m.in. działalność w zakresie udzielania kredytów (PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów). Wskazany rodzaj działalności gospodarczej – PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów – będzie również wskazany w umowie Spółki.

Spółka będzie udzielała pożyczek Pożyczkobiorcy w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od pożyczek.

Spółka będzie na moment udzielenia pożyczki/pożyczek zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Ponadto z pisma z dnia 22 lipca 2015 r. – stanowiącego uzupełnienie do wniosku – wynika, że:

1. Odnośnie do wezwania do podania danych Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
   Jak wskazano w treści wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, Wnioskodawca wraz z innymi wspólnikami (będącymi osobami fizycznymi) planuje utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością („Spółka”), która może udzielić oprocentowanej/oprocentowanych pożyczki/pożyczek na rzecz swoich wspólników (w tym Wnioskodawcy), jak również innym niż wspólnicy podmiotom.
   Intencją Wnioskodawcy oraz pozostałych wspólników jest, aby Spółka działała pod adresem: (…). Zgodnie z obecnymi planami dotyczącymi Spółki, będzie ona działała pod firmą „A” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz będzie się ona posługiwała skrótem firmy: „A” Sp. z o.o.
   Wnioskodawca zwraca przy tym uwagę, że z treści art. 14n § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) – („Ordynacja podatkowa”) w żaden sposób nie wynika, aby spółka, o której mowa w powyższym przepisie, musiała istnieć na moment wydania interpretacji. Przeciwnie, z treści tego przepisu wynika jednoznacznie, że taką interpretację wydaje się przed powstaniem spółki na wniosek osób planujących utworzenie tej spółki. Oznacza to, że aby uzyskać przymiot Zainteresowanego, który ma prawo ubiegania się o wydanie interpretacji indywidualnej, wystarczające jest planowanie utworzenia spółki. Tym samym uzależnienie wydania interpretacji od udzielenia informacji odnośnie nazwy spółki oraz adresu miejsca prowadzenia jej działalności byłoby wprost sprzeczne z przepisami Ordynacji podatkowej.
   Wnioskodawca zaznacza również, że konieczność doręczenia ewentualnej zmienionej interpretacji Spółce (vide art. 14n § 2 Ordynacji podatkowej) nie może prowadzić do wniosku, że już na moment wydawania interpretacji Dyrektor IS powinien posiadać informacje o siedzibie, adresie i nazwie (firmie) Spółki. Taki wniosek narusza bowiem art. 14n § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej – poprzez przyjęcie, że osoba dopiero planująca utworzenie spółki dla uzyskania interpretacji musi znać adres, firmę i formę prawną podmiotu, który planuje utworzyć. Co więcej, w razie konieczności doręczenia Spółce zmienionej interpretacji, Dyrektor IS może wezwać Wnioskodawcę do poinformowania Dyrektora IS, czy Spółka została utworzona, jaka jest jej siedziba i adres, i pod jaką firmą funkcjonuje w obrocie.
2. Odnośnie do wezwania do podania stopnia zaawansowania przygotowań do utworzenia Spółki.
   Obecnie Wnioskodawca oraz pozostali wspólnicy poczynili ustne porozumienia w zakresie najistotniejszych elementów umowy Spółki, w tym ilości udziałów posiadanych przez każdego ze wspólników. Ustalenia te będą podstawą do stworzenia projektu umowy Spółki, przy czym obecnie trwają prace nad sformalizowaniem poczynionych ustnych ustaleń oraz opracowaniem projektu umowy Spółki.
   Odnosząc się do żądanego przez Dyrektora IS wskazania stopnia zaawansowania przygotowań do założenia Spółki, Wnioskodawca zwraca uwagę, że „Nie znajduje uzasadnienia zawężanie pojęcia zdarzenia przyszłego w rozumieniu art. 14b § 2 o.p. wyłącznie do zdarzeń pewnych czy planowanych” (wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. akt I SA/Bd 440/10). W związku z powyższym, Wnioskodawca, planując utworzenie Spółki, jest uprawniony do ubiegania się i uzyskania od Dyrektora IS interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług, niezależnie od stopnia zaawansowania prac nad utworzeniem spółki.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udzielenie przez Spółkę pożyczki/pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług („VAT”)?

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie przez Spółkę pożyczki/pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

W celu określenia, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu VAT (lub jest zwolnione z opodatkowania VAT) należy ustalić:

1. czy jest ono objęte zakresem przedmiotowym przepisów ustawy o VAT, oraz
2. czy podmiot dokonujący tego świadczenia – tutaj Spółka – występuje w tej sytuacji w charakterze podatnika VAT, oraz
3. czy przepisy ustawy o VAT przewidują zwolnienie z opodatkowania VAT tego świadczenia.
   
   

1. Udzielenie pożyczki/pożyczek jako świadczenie usługi.

Z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy.

W przypadku udzielania pożyczki/pożyczek niewątpliwie występuje świadczenie Spółki na rzecz innego podmiotu (tutaj Pożyczkobiorcy), polegające na udostępnieniu kapitału, zasadniczo, za wynagrodzeniem w postaci odsetek. Czynność udzielania pożyczki/pożyczek w zamian za wynagrodzenie stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Jednakże dla rozstrzygnięcia kwestii, czy świadczenie polegające na udzielaniu oprocentowanej pożyczki/oprocentowanych pożyczek podlega opodatkowaniu VAT, niezbędne jest ustalenie, czy udzielając pożyczki/pożyczek Spółka będzie działała w charakterze podatnika VAT w tym zakresie.

2. Udzielenie pożyczki jako czynność wykonywana w zakresie działalności gospodarczej Spółki.

Udzielając pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy Spółka będzie niewątpliwie działała w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei za działalność gospodarczą (w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, przy czym przez towary – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT – należy rozumieć m.in. rzeczy, w tym – w ocenie Wnioskodawcy – niewątpliwie pieniądze stanowiące w istocie rzeczy sui generis oznaczone co do gatunku.

Zdaniem Wnioskodawcy, takie sformułowanie definicji działalności gospodarczej jednoznacznie wskazuje, że w zamyśle ustawodawcy jakiekolwiek wykorzystywanie przez podatników VAT majątku rzeczowego (w tym pieniędzy):

• w sposób ciągły,
• w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu w jakiejkolwiek postaci (np. w postaci odsetek od udzielonego kapitału),

stanowi niewątpliwie działalność gospodarczą.

W konsekwencji, w przypadku podmiotów gospodarczych udzielane przez nie pożyczki (pożyczka) – polegające na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu – stanowi element prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Dla przykładu, już w wyroku z dnia 13 marca 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 3554/06) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpatrywał sprawę opodatkowania umowy pożyczki.

W wyroku tym, Sąd stwierdził, że „zgodnie z art. 15 ust. 2 zdanie drugie (ustawy o VAT) działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. (...) Pieniądze nie zostały wyłączone z majątku, z którego można osiągać stały dochód. Niewątpliwie pieniądze należy zaliczyć do „tangible property”. W polskim tłumaczeniu dyrektywy użyto zwrotu „majątek rzeczowy”, co podkreśla rozumienie rzeczy na gruncie prawa polskiego, jako przedmiotów materialnych (art. 45 k.c.), i które to pojęcie rzeczy obejmuje pieniądz polski. Zatem (...) w wyniku analizy art. 4 VI Dyrektywy należy dojść do wniosku, że podatnikiem podatku VAT jest podmiot wykorzystujący majątek rzeczowy (pieniądze) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu (odsetek w 60 ratach)”.

Podobnie, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 6 lutego 2013 r. (sygn. IPPP1/443-1154/12-2/PR) stwierdził, że „udzielenie oprocentowanej pożyczki stanowi odpłatne świadczenie na rzecz innego podmiotu. W konsekwencji, czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT”. Z kolei w interpretacji z dnia 4 lutego 2013 r. (sygn. IPPP1/443-1270/12-2/MP) ten sam organ uznał, że „czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (...) Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. W świetle powyższego, czynność udzielenia pożyczki spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę”.

Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej Bydgoszczy w interpretacji z dnia 19 grudnia 2012 r. (sygn. ITPP1/443-1174/12/AT): „czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy”.

Podsumowując, mając na uwadze, że Spółka będzie udzielała w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej oprocentowane pożyczki (pożyczkę), to udzielając pożyczki (pożyczkę) na rzecz Pożyczkobiorcy będzie działała w tym zakresie w charakterze podatnika VAT, wykonującego czynność udzielania pożyczek (sklasyfikowaną w PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów).

3. Udzielenie pożyczki/pożyczek jako usługa finansowa zwolniona od VAT.

W opinii Wnioskodawcy, opisywana transakcja powinna być zakwalifikowana jako czynność udzielania pożyczek pieniężnych, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Powyższy przepis stanowi, że zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Oznacza to, że udzielanie pożyczek (pożyczki) stanowi czynność podlegającą ustawie o VAT, ale jest jednocześnie czynnością zwolnioną od tego podatku. W świetle ww. przepisów udzielenie pożyczki/pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy przez Spółkę stanowić będzie usługę finansową zwolnioną od podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w ugruntowanej linii interpretacyjnej organów podatkowych. Zaprezentowane wyżej rozumowanie potwierdzają m.in. następujące interpretacje indywidualne w zakresie zwolnienia od VAT udzielania pożyczek (pożyczki):

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 marca 2015 r., sygn. IPPP1/4512-162/15-2/AW,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 lutego 2015 r., sygn. IBPP2/443-1228/14/KO,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 stycznia 2015 r., sygn. IPPP1/443-1493/14-2/AW,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2014 r., sygn. ITPP1/443-1170/14/EK,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. IPPP1/443-1054/14-2/AP,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 października 2014 r., sygn. IBPP2/443-774/14/AB,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 października 2014 r., sygn. IPPP1/443-1145/14-2/JŻ,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 września 2014 r., sygn. ILPP1/443-531/14-2/AS,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 marca 2014 r., sygn. ILPP1/443-1117/13-4/NS,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. ITPP1/443-1319/13/BK,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. ILPP2/443-1003/13-5/MN,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 stycznia 2014 r., sygn. ILPP2/443-l009/13-5/AK,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 2013 r., sygn. IBPP2/443-898/113/BW,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 grudnia 2013 r., sygn. IPPP1/443-1050/13-2/JL,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 2013 r., sygn. ITPP1/443-927/13/KM,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. IPPP1/443-1038/13-2/JL,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. IPPP1/443-908/13-2/AP,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. ILPP2/443-804/13-2/MN,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. IBPP2/443-905/13/IK,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. ILPP2/443-776/13-4/AKr,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 października 2013 r., sygn. IPPP3/443-703/13-2/SM.
  
  

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej jako przyszły wspólnik Spółki, której dotyczyć mają konsekwencje podatkowe zdarzenia opisanego we wniosku o interpretację. Spółka, którą planuje powołać Wnioskodawca, zostanie zawiązana w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Na chwilę obecną, Wnioskodawca przygotowuje dokumenty na potrzeby powołania Spółki. Planowane jest, że siedzibą Spółki będą Ś. Intencją Wnioskodawcy oraz pozostałych wspólników jest, aby Spółka działała pod adresem: (…). Zgodnie z obecnymi planami dotyczącymi Spółki, będzie ona działała pod firmą „A” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz będzie się ona posługiwała skrótem firmy: „A” Sp. z o.o. Obecnie Wnioskodawca oraz pozostali wspólnicy poczynili ustne porozumienia w zakresie najistotniejszych elementów umowy Spółki, w tym ilości udziałów posiadanych przez każdego ze wspólników. Ustalenia te będą podstawą do stworzenia projektu umowy Spółki, przy czym obecnie trwają prace nad sformalizowaniem poczynionych ustnych ustaleń oraz opracowaniem projektu umowy Spółki. W przyszłości, w związku z restrukturyzacją grupy kapitałowej może dojść do przekształcenia Spółki w spółkę osobową – spółkę komandytową lub jawną. Zmiana formy prawnej prowadzenia działalności ze spółki kapitałowej na spółkę osobową nastąpi w drodze jej przekształcenia, zgodnie z art. 551 § 1 i nast. ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Planowane jest, że Spółka udzieli oprocentowaną pożyczkę/pożyczki na rzecz swoich wspólników (w tym Wnioskodawcy); nie jest również wykluczone, że w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od pożyczek, Spółka będzie także udzielała pożyczek innym podmiotom niż wspólnicy (Pożyczkobiorcom). Spółka może udzielić Pożyczkobiorcy pożyczkę/pożyczki działając jeszcze w formie spółki kapitałowej lub już po przekształceniu w spółkę osobową. Czynność polegająca na udzielaniu pożyczek będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej Spółki, która na moment opisanego zdarzenia będzie obejmować m.in. działalność w zakresie udzielania kredytów (PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów). Wskazany rodzaj działalności gospodarczej – PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów – będzie również wskazany w umowie Spółki. Spółka będzie udzielała pożyczek Pożyczkobiorcy w celu osiągnięcia zysku w postaci odsetek od pożyczek. Spółka będzie na moment udzielenia pożyczki/pożyczek zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Na tle powyższego Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy udzielenie przez Spółkę pożyczki/pożyczek na rzecz Pożyczkobiorcy będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

W związku z udzieloną pożyczką pobierane jest wynagrodzenie w postaci ustalonych odsetek i prowizji, czy innych opłat z tytułu udostępnionego kapitału. Opłaty te pobierane przez pożyczkodawcę są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez pożyczkobiorcę. Zaznaczyć należy, że skoro czynność udzielenia pożyczki jest na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, uznana za świadczenie usług podlegające tej ustawie, zatem wszelkie opłaty związane z zawartą umową pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Usługa, którą zamierza świadczyć Spółka, tj. odpłatna usługa udzielania pożyczki, stanowić będzie realizację istniejących pomiędzy stronami stosunków cywilnoprawnych. Stosunki te składają się z dwustronnych zobowiązań stron transakcji do wykonania skonkretyzowanych świadczeń – z jednej strony świadczenia Spółki (które w tym przypadku polegać będzie na czasowym udostępnieniu kapitału pożyczkobiorcy), a z drugiej strony świadczenia usługobiorcy w zamian za udostępnienie kapitału, tj. zapłata wynagrodzenia w formie odsetek od udzielonych pożyczek, stanowiących wynagrodzenie za wyświadczoną przez Spółkę usługę. O odpłatnym charakterze usług Spółki przesądza zatem istnienie po stronie usługobiorcy obowiązku spełnienia na jego rzecz świadczenia w zamian za tę usługę, tj. zapłaty wynagrodzenia (odsetek) w zamian za możliwość czasowego korzystania z kapitału udostępnionego przez Spółkę. Zwrot Spółce udostępnionego usługobiorcy kapitału nie może być traktowany jako element świadczenia należnego w zamian (wynagrodzenia) za usługę wyświadczoną przez Spółkę, gdyż nie gwarantuje on pożyczkodawcy nic ponad to, co posiadałby, gdyby danej usługi w ogóle nie wyświadczył. Tym samym powtórne przeniesienie na pożyczkodawcę własności środków udostępnionych w ramach usługi udostępnienia środków pieniężnych, nie przesądza o odpłatnym charakterze świadczonej usługi. Korzyść z tytułu wyświadczonej usługi zapewniają natomiast pożyczkodawcy należne mu odsetki. Z tego względu wyłącznie kwota odsetek stanowi zapłatę „w zamian” za świadczoną usługę, która powinna być uwzględniona w podstawie opodatkowania podatkiem VAT.

Ponadto należy wskazać, że przedmiotem działalności Spółki będzie działalność w zakresie udzielania kredytów (PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów).

W związku z tym udzielenie przedmiotowej pożyczki/pożyczek będzie wykonywane przez Spółkę jako podatnika podatku VAT. Udzielanie pożyczek przez podatnika spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, na podstawie zaprezentowanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynność udzielenia pożyczki/pożyczek spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę, tj. Spółkę. Zatem czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki/pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podkreślić należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Ponadto, zgodnie z zapisem art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Powyższe regulacje stanowią implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zauważyć, że skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki/pożyczek będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis.

Podsumowując, udzielenie pożyczki/pożyczek przez Spółkę na rzecz Pożyczkobiorców będzie świadczeniem usług korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.