Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-1211/14/JD
z 9 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), uzupełnionym 22 grudnia 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 25 września 2014 r. (wpływ do tut. Biura 30 września 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych udzielenia Spółce nieoprocentowanej pożyczki – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2014 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych udzielenia Spółce nieoprocentowanej pożyczki. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 10 grudnia 2014 r. Znak: IBPBI/2/423-1211/14/JD wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 22 grudnia 2014 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wspólnicy Spółki, będąc jednocześnie jej właścicielami, udzielili Spółce nieodpłatnej pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku otrzymania przez Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pożyczki udzielonej przez wspólników powstaje po stronie Spółki nieodpłatne świadczenie, w momencie w którym wspólnicy nie wniosą o zapłatę odsetek od udzielonej pożyczki?

Zdaniem Spółki, w myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm., winno być: t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Biorąc pod uwagę cytowany przepis, należy stwierdzić, że na gruncie Kodeksu cywilnego umowa pożyczki jest umową nieodpłatną. Można tylko ewentualnie zastrzec w umowie pożyczki obowiązek spełnienia odsetek przez ich opłacenie.

Podobne stanowisko zostało utrzymane przez Ministerstwo Finansów w piśmie z 16 kwietnia 2010 r. Nr DD3/033/14/RYM/10/PK-1632/2009 zmieniającym interpretację nr ITPB2/415-592/09/BK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Zgodnie z ww. pismem (…) Należy podkreślić, że jeżeli strony w umowie pożyczki zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia. Nawiązując do podobnego stanu faktycznego, zdaniem Wnioskodawcy, nie rodzi to nieodpłatnego świadczenia po stronie Spółki.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm. – dalej „updop”), przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem „nieodpłatnego świadczenia”. „Świadczenie” jest pojęciem prawa cywilnego, przez które należy rozumieć zachowanie się dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania i polegające na zadośćuczynieniu godnemu ochrony interesowi wierzyciela. Może ono polegać na zachowaniu się czynnym, tj. działaniu lub na zachowaniu się biernym, tj. zaniechaniu, czyli powstrzymaniu się od podjęcia jakiegoś działania (zob. W. Czachórski – „Zobowiązania”, PWN Warszawa 1994, s. 34 i n.). Zgodne z art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.) zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić (§ 1); świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (§ 2). W doktrynie prawa podatkowego i w orzecznictwie przyjmuje się, że pojęcie „nieodpłatne świadczenie”, użyte w art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje nie tylko świadczenie w ww. znaczeniu cywilistycznym, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar majątkowy (por. wyrok NSA z 10 maja 2006 r. sygn. akt II FSK 313/06).

Umowa pożyczki jest umową cywilnoprawną, uregulowaną przepisami art. 720-724 kodeksu cywilnego, na mocy której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Przepisy kodeksu cywilnego nie nakładają przy tym obligatoryjnie obowiązku ustalenia oprocentowania pożyczek - jako formy odpłatności za korzystanie m.in. z cudzych pieniędzy.

Mając jednakże na względzie wskazane powyżej rozumienie pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” dla celów podatkowych, wskazać należy, że udzielenie nieoprocentowanej pożyczki pieniężnej jest świadczeniem nieodpłatnym, którego istota tkwi w możliwości korzystania z cudzego kapitału bez konieczności ponoszenia ze swej strony jakichkolwiek ciężarów (por. wyrok NSA z 18 kwietnia 2001 r., sygn. akt I SA/Sz 85/00). W takim przypadku przychód z nieodpłatnego świadczenia wiąże się bezpośrednio lub pośrednio z możliwością osiągnięcia innych przychodów – z działalności gospodarczej. Jak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 stycznia 1999 r. (sygn. akt I SA/Ka 839/97) wartość otrzymanej nieoprocentowanej pożyczki wyraża się sumą odsetek, jakie pożyczkobiorca musiałby zapłacić, gdyby pożyczka była oprocentowana (gdyby świadczenie było odpłatne). Pod pojęciem nieodpłatnych świadczeń należy rozumieć korzyści wynikające z nieodpłatnego korzystania z cudzych rzeczy, także pieniędzy.

W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, Spółka otrzymała nieodpłatną pożyczkę od swoich udziałowców.

W związku z jej udzieleniem po stronie Spółki powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 updop. Jak już bowiem wskazano powyżej, powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa (inne świadczenia) lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych) (zob. A. Artowicz – „Świadczenia nieodpłatne oraz częściowo odpłatne jako przychód. Koszty uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie nabytych rzeczy lub praw”, Dor. Podat. 2006/2/24 - t.1).

Takie stanowisko jest powszechnie akceptowane w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i Sądu Najwyższego (por. wyrok NSA z 25 sierpnia 2000 r. sygn. akt III SA 1517/99, wyrok NSA z 9 lutego 2001 r. sygn. akt III SA 2610/99, wyrok NSA z 2 czerwca 2005 r. sygn. akt FSK 1866/04, wyrok SN z 6 czerwca 2002 r. III RN 86/01).

Wobec powyższego, w niniejszej sprawie należy uznać, że w wyniku otrzymania nieoprocentowanej (nieodpłatnej) pożyczki, Spółka uzyska świadczenie polegające na czasowej możliwości bezpłatnego korzystania z cudzego kapitału, co w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, skutkuje powstaniem po stronie Spółki przychodu.

Stanowisko Spółki jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.