Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-429/14/RSz
z 11 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 kwietnia 2014 r. (data wpływu 2 maja 2014 r.), uzupełnionym pismem z 29 lipca 2014r. sygn. … (data wpływu 31 lipca 2014r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pomniejszania kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ustawy o VAT powstałego w związku z wydatkami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży pakietu akcji Spółki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pomniejszania kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ustawy o VAT powstałego w związku z wydatkami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży pakietu akcji Spółki.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 29 lipca 2014r. sygn. … (data wpływu 31 lipca 2014r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 22 lipca 2014r. znak: IBPP2/443-429/14/RSz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

A. (dalej: Spółka, Wnioskodawca) jest spółką dominującą w Grupie zajmującej się przede wszystkim wytwarzaniem, sprzedażą i dystrybucją energii elektrycznej.

Spółka w latach 2009 - 2010, realizowała działania związane z procesem sprzedaży posiadanego przez Skarb Państwa pakietu akcji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z 2013 r„ poz. 1397 ze zm.; dalej: UKP).

Akcje oferowane w ramach oferty były przedmiotem:

1. oferty publicznej, zgodnie z definicją określoną w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, przeprowadzonej wyłącznie na terytorium Polski;
2. oferty poza granicami Stanów Zjednoczonych Ameryki na rzecz określonych inwestorów instytucjonalnych zgodnie z postanowieniami Regulacji S (ang. Regulation S) wydatnej na podstawie amerykańskiej ustawy o obrocie papierami wartościowymi z 1933 roku ze zm. (ang. Securities Act of 1933, as amended), oraz
3. oferty na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki na rzecz określonych kwalifikowanych nabywców instytucjonalnych (ang. Qualified institutional buyers) zgodnie z definicją zawartą w Przepisie 144A (ang. Rule 144A) wydanym na podstawie Amerykańskiej Ustawy o Papierach Wartościowych i zgodnie z jej postanowieniami.
   
   

Oferta obejmowała wyłącznie sprzedaż istniejących, posiadanych przez Skarb Państwa akcji Spółki. W związku z ofertą Spółka nie dokonywała podwyższenia kapitału zakładowego oraz emisji nowych akcji.

Celem upublicznienia Spółki było m.in. zwiększenie rozpoznawalności i zaufania wśród potencjalnych inwestorów, klientów i kontrahentów Wnioskodawcy, jak również zwiększenie zaufania wśród instytucji finansowych, a w konsekwencji zwiększenie dostępu do źródeł kapitału na realizację zadań inwestycyjnych oraz rozwój działalności Spółki.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 UKP przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu Państwa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa może zlecić przygotowanie dokumentów, analiz, itp. związanych z procesem prywatyzacji spółki Skarbu Państwa. W niniejszym przypadku Minister Skarbu Państwa skorzystał z przedmiotowego uprawnienia.

Skarb Państwa oraz Spółka mając na celu dążenie do zapewnienia sukcesu przeprowadzanej oferty dostrzegły konieczność przeprowadzenia kompleksowej akcji promocyjnej i kampanii Public Relations w zakresie związanym z ofertą publiczną, we współpracy z Departamentem Komunikacji Rynkowej i PR Spółki oraz spółką z branży Public Relations. W szczególności, w interesie Spółki było pozyskanie inwestorów będących uznanymi instytucjami finansowymi oraz zapewnienie prawdziwości, rzetelności oraz kompletności informacji dotyczących Spółki udostępnianych do publicznej wiadomości oraz przekazywanych potencjalnym inwestorom. W konsekwencji, Skarb Państwa zwrócił się do Spółki z propozycją współpracy w zakresie przeprowadzenia oferty sprzedaży akcji, w tym przygotowania akcji promocyjnej.

Na mocy Umowy o Współpracy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą i Ministrem Skarbu Państwa, Spółka zobowiązała się do pokrycia części kosztów związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem przedmiotowego procesu sprzedaży pakietu akcji. W związku z powyższym, Spółka ponosiła wydatki dotyczące przygotowania i obsługi procesu prywatyzacji. Wydatki ponoszone na podstawie Umowy o Współpracę obejmowały w szczególności:

1. doradztwo świadczone przez firmy doradcze wybrane do pełnienia roli doradców finansowych i głównych menadżerów oferty, obejmujące w szczególności przygotowanie:
   i. analizy obejmującej ocenę realizacji obowiązków Spółki oraz podmiotów zależnych wynikających z wymagań ochrony środowiska,
   ii. prospektu emisyjnego Spółki oraz skróconej wersji prospektu (podsumowania) w języku polskim i angielskim,
   iii. Międzynarodowego Dokumentu Ofertowego (International Offering Circular) w języku angielskim wraz z tłumaczeniem na język polski.
   
2. doradztwo świadczone przez firmy doradcze w zakresie Due diligence oraz audytu sprawozdań finansowych Spółki i podmiotów zależnych w związku z przygotowaniem dokumentów ofertowych,
   
3. usługi prawne;
   
4. inne usługi doradcze związane ze sprzedażą pakietu akcji;
   
5. tłumaczenia;
   
6. koszty związane z konsultantami w zakresie Public Relations i reklamą;
   
7. koszty dystrybucji materiałów reklamowych;
   
8. koszty zakupu materiałów biurowych oraz IT, w związku z procesem prywatyzacji;
   
9. koszty tłumaczeń;
   
10. koszty związane z prezentacjami typu roadshows (w tym koszty podróży i zakwaterowania, druku i rezerwacji sal konferencyjnych);
    
11. opłaty rejestracyjne Komisji Nadzoru Finansowego;
    
12. opłaty rejestracyjne Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych;
    
13. opłaty transakcyjne Giełdy Papierów Wartościowych, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych związane z rozliczeniem oferty publicznej.
    
    

Natomiast w piśmie z 29 lipca 2014r. sygn. … Wnioskodawca wyjaśnił, że:

1. Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.
2. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności zarówno opodatkowane, jak i zwolnione czy też niepodlegające opodatkowaniu,
3. Wydatki wskazane we wniosku poniesione zostały, w związku ze sprzedażą akcji w ofercie publicznej, która co prawda, pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT, niemniej jednak, jej celem był wyłącznie rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. W szczególności zwiększenie rozpoznawalności i zaufania wśród potencjalnych inwestorów, klientów i kontrahentów Spółki, jak również zwiększenie zaufania wśród instytucji finansowych, a w konsekwencji zwiększenie dostępu do źródeł kapitału na rozwój działalności gospodarczej. Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, iż środki uzyskane z upublicznienia akcji Spółki nie są nakierowane na prowadzenie/rozwój wybranego określonego rodzaju działalności gospodarczej Wnioskodawcy.
4. Wydatki będące przedmiotem zapytania są rozliczane z wykorzystaniem tzw. współczynnika struktury sprzedaży. Równocześnie Spółka podkreśliła, iż przedmiotowy współczynnik sprzedaży, w okresie w którym powstało prawo do odliczenia w związku z poniesionymi przedmiotowymi wydatkami przekraczał 98%.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka ma prawo do pomniejszania kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ustawy o VAT powstałego w związku z wydatkami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży pakietu akcji Spółki?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Stanowisko w zakresie pytania 1

W ocenie Spółki, w oparciu o treść art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z prywatyzacją oraz sprzedażą pakietu akcji.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, gdy wydatek obciążony podatkiem VAT jest związany z opodatkowanymi czynnościami wykonywanymi przez podatnika. Jest to podstawowe prawo podatnika urzeczywistniające zasadę neutralności określoną w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. Unii Europejskiej L 347/1 z 11 grudnia 2006r. ze zm., dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którą podatnik nie może ponosić obciążenia finansowego z tytułu podatku naliczonego w poprzedniej fazie obrotu.

Prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego było wielokrotnie potwierdzane w orzecznictwie sądowym, m.in. WSA w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 kwietnia 2008r., sygn. akt III SA/Wa 173/08 stwierdził, iż najważniejszą cechą podatku od wartości dodanej, jest zasada neutralności podatku dla podatników, której realizacja polega na umożliwieniu podatnikowi obniżenia podatku należnego o kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą. Zdaniem Sądu neutralność podatku od towarów i usług jest tak znacząca, że przepisy krajowe nie mogą wymagać spełnienia przez podatnika dodatkowych warunków w celu uzyskania zwrotu podatku. Sąd podkreślił, iż takie rozumienie zasady neutralności potwierdza orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS), z którego konsekwentnie wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego.

Z punktu widzenia prawa do odliczenia podatku naliczonego należy wyróżnić wydatki:

1. bezpośrednio związane z czynnościami opodatkowanymi VAT, dające pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego,
2. bezpośrednio związane z czynnościami zwolnionymi lub niepodlegającymi opodatkowaniu VAT, niedające prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego,
3. pośrednio związane z czynnościami opodatkowanymi, tj. takie, w stosunku do których nie można ustalić, czy wykazują związek z czynnościami opodatkowanymi VAT czy też zwolnionymi lub pozostającymi poza zakresem opodatkowania VAT (do takich wydatków można zaliczyć m.in. koszty ogólne działalności gospodarczej).
   
   

W przypadku podatników wykonujących w szczególności czynności opodatkowane, pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje zarówno w stosunku do wydatków bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, jak i wydatków pośrednio związanych z taką działalnością (o ile tzw. współczynnik struktury sprzedaży przekracza 98%).

Sprzedaż akcji w ofercie publicznej, co prawda, pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT, niemniej jednak, jej celem był rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, tj. zwiększenie rozpoznawalności i zaufania wśród potencjalnych inwestorów, klientów i kontrahentów Spółki, jak również zwiększenie zaufania wśród instytucji finansowych, a w konsekwencji zwiększenie dostępu do źródeł kapitału na realizację zadań inwestycyjnych. Zdaniem Wnioskodawcy, czynność prywatyzacji oraz sprzedaży pakietu akcji należy zatem zakwalifikować do czynności dotyczących działalności gospodarczej Spółki.

Wskazać należy, iż środki uzyskane z upublicznienia akcji Spółki nie będą nakierowane na prowadzenie/rozwój wybranego określonego rodzaju działalności Wnioskodawcy. W konsekwencji, w ocenie Spółki, podatek VAT naliczony związany z wydatkami wskazanymi w niniejszym wniosku powinien podlegać odliczeniu z zastosowaniem współczynnika struktury sprzedaży. Z uwagi na fakt, iż w przypadku Wnioskodawcy, współczynnik struktury sprzedaży dającej prawo do odliczenia, w okresie w którym powstało prawo do odliczenia w związku z poniesionymi wydatkami, przekraczał 98%, podatek VAT naliczony związany z tymi usługami powinien podlegać odliczeniu w całości zgodnie z przepisami ustawy o VAT.

Spółka pragnie zauważyć, że powyższa argumentacja znajduje jednoznaczne potwierdzenie w orzecznictwie ETS stanowiącym interpretację przepisów Dyrektywy VAT - podstawowego aktu prawnego w obszarze zasad opodatkowania VAT obowiązujących w Unii Europejskiej.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą ETS, kwestia odliczenia naliczonego podatku VAT związanego z czynnościami opodatkowanymi i zwolnionymi lub niepodlegającymi opodatkowaniu VAT, powinna być rozpatrywana w szerszym kontekście celu gospodarczego, jakiemu mają służyć dokonane przez podatnika nabycia towarów i usług. Przykładowo, w wyroku wydanym w sprawie C-98/98 (Midland Bank plc) ETS uznał, że nawet w sytuacjach, gdy dokonane zakupy nie mają bezpośredniego związku z konkretną czynnością opodatkowaną jednak wchodzą w skład ogólnych kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa, można uznać, że „mają bezpośredni i najbliższy związek z całością działalności podatnika", a podatek naliczony z nich wynikający może podlegać odliczeniu z zastosowaniem struktury sprzedaży.

Dodatkowo, wskazać należy, iż w stanie faktycznym zbliżonym do zaprezentowanego przez Wnioskodawcę, prawo podatnika do odliczenia podatku VAT naliczonego w odniesieniu do nabycia usług w związku z emisją akcji zostało jednoznacznie potwierdzone w wyroku z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG). W powyższym wyroku ETS stwierdził, iż nawet w przypadku, gdy poniesione koszty dotyczą bezpośrednio czynności niedającej prawa do odliczenia (tj. emisji akcji stanowiącej czynność niepodlegającą opodatkowaniu VAT) podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących te wydatki, jeśli czynność, której wykonaniu wydatki te służyły, przynosiła pożytki również na gruncie działalności opodatkowanej. W uzasadnieniu orzeczenia ETS uznał, że „nawet jeśli świadczenia wykonane na jej rzecz i obciążone podatkiem VAT nie były związane z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, ale z wydatkami poczynionymi w związku z emisją akcji, to mogą one stanowić część kosztów ogólnych tejże spółki (...). W tych okolicznościach Kretztechnik jest (...) uprawniona do odliczenia podatku naliczonego, dotyczącego wydatków dokonanych celem uzyskania świadczeń związanych z wprowadzeniem spółki na giełdę".

Ponadto, Spotka pragnie zauważyć, że ograniczenie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem usług dotyczących upublicznienia akcji istniejących stałoby w sprzeczności z podstawową zasadą funkcjonowania systemu opodatkowania VAT tj. z zasadą neutralności. Prawo podatnika do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług służących jego działalności jako podatnika jest bowiem podstawową zasadą wspólnego systemu podatku VAT, co zostało potwierdzone w licznych orzeczeniach ETS. W cytowanym już powyżej orzeczeniu w sprawie Kretztechnik ETS podkreślił, że „System odliczeń przewidziany w szóstej dyrektywie ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT podlegającego zapłacie, bądź zapłaconego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku VAT zapewnia zatem całkowitą neutralność działalności gospodarczej w zakresie obciążeń podatkowych, bez względu na cel czy rezultaty tej działalności, pod warunkiem że co do zasady podlega ona sama opodatkowaniu podatkiem VAT".

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż zasadność stosowania orzecznictwa ETS przez polskie organy podatkowe została potwierdzona w okólniku Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 maja 2004 r. w sprawie stosowania prawa Unii Europejskiej. W powyższym oświadczeniu Prezes Rady Ministrów potwierdził, iż na porządek prawny Unii Europejskiej składają się prawo pierwotne oraz prawo wtórne, uzupełniane orzecznictwem ETS, który został powołany w celu kontrolowania przestrzegania oraz dokonywania wykładni prawa wspólnotowego. Podstawową zasadą prawa wspólnotowego, ustaloną w orzecznictwie ETS, jest zaś zasada nadrzędności, która przewiduje, że prawo pierwotne oraz akty wydawane na jego podstawie będą stosowane przed prawem krajowym. Spółka pragnie zauważyć, że w praktyce powyższa zasada jest akceptowana przez polskie organy podatkowe tj. naczelników urzędów skarbowych oraz dyrektorów izb skarbowych, jak również sądownictwo administracyjne, w tym przez Naczelny Sąd Administracyjny. Co więcej, wymienione organy wielokrotnie uzasadniały swoje rozstrzygnięcia tezami zawartymi w orzecznictwie ETS.

Stanowisko przedstawione przez Spółkę znajduje również potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych, przykładowo w:

• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 czerwca 2011 r. (sygn. IPPP1-443-1981/08/11-6/S/JL),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 maja 2011 r. (sygn. ILPP2/443-869/08/11-S/MN),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 lipca 2011 r. (sygn. ILPP2/443-150/09/11-S/AK),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 stycznia 2010 r. (sygn. IPPP3/443-922/09-2/JK),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 września 2009 r. (sygn. IBPP1/443-581/09/MS) oraz
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 luty 2009 r. (sygn. IPPP1-443-34/09-2/PR).
  
  

Wnioskodawca pragnie również podkreślić, że w sprawie możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z publiczną emisją akcji wypowiadały się niejednokrotnie sądy administracyjne. Przykładowo, w wyroku z dnia 14 grudnia 2010 r. (sygn. I FSK 13/10) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że spółka, która ponosi koszty związane z podwyższeniem kapitału w drodze publicznej i niepublicznej emisji akcji, może odliczyć VAT z faktur dokumentujących wszystkie poniesionej przez Spółkę koszty, związane z podniesieniem kapitału i emisją akcji. Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przez Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniach z 25 lutego 2011 r. (sygn. I FSK 246/10), z 4 lutego 2011 r. (sygn. I FSK 224/10) oraz z 29 marca 2011 r. (sygn. I FSK 571/10).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, że zapytanie Wnioskodawcy dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją w latach 2009-2010 działań związanych z procesem sprzedaży podsiadanego przez Skarb państwa pakietu akcji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, zatem niniejsza interpretacja została wydana w stanie prawnym obowiązującym w tym okresie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t.j. Dz.U. z 2002r., Nr 171, poz. 1397 ze zm.), komercjalizacja, w rozumieniu ustawy, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę; jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, spółka ta wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter prawny tych stosunków.

Natomiast, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, prywatyzacja, w rozumieniu ustawy, polega na:

1. obejmowaniu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym jednoosobowych spółek Skarbu Państwa powstałych w wyniku komercjalizacji przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub inne niż państwowe osoby prawne w rozumieniu ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 493 i Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673, Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 155, poz. 1014, z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r. Nr 4, poz. 26 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 240, poz. 2055);
   1a) zbywaniu należących do Skarbu Państwa akcji w spółkach;
   
2. rozporządzaniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez:
   1. sprzedaż przedsiębiorstwa,
   2. wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
   3. oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.
   
   

W myśl art. 2 pkt 1 i 2 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce rozumie się przez to spółkę akcyjną lub spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, natomiast przez statut, akcje, akcjonariuszy i walne zgromadzenie należy rozumieć odpowiednio umowę lub akt założycielski, udziały, wspólników i zgromadzenie wspólników.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu Państwa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa:

1. dokonuje lub zleca dokonanie analizy mającej na celu oszacowanie wartości przedsiębiorstwa spółki, w tym ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki w zakresie zgodnym z ust. 1a;
2. może dokonać lub zlecić dokonanie analiz w zakresie:
   1. ustalenia stanu i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa spółki,
   2. oceny realizacji obowiązków wynikających z wymogów ochrony środowiska,
   3. innym, każdorazowo określonym przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, jeżeli wymaga tego ochrona interesu Skarbu Państwa;
3. może zobowiązać spółkę, w której Skarb Państwa posiada większość głosów na walnym zgromadzeniu, do wprowadzenia w jej przedsiębiorstwie zmian wynikających z wymogów ochrony środowiska, a w szczególności wynikających z analizy, o której mowa w pkt 2 lit. b.
   
   

Ust. 2 powołanego artykułu stanowi, że Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1. zakres analizy, o której mowa w ust. 1 pkt 1, z wyłączeniem zakresu ustalenia sytuacji prawnej majątku spółki,
2. zakres analiz, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a i b,
3. sposób dokonania i finansowania analiz, o których mowa w ust. 1,
4. warunki, w razie spełnienia których można odstąpić od dokonania analizy, o której mowa w ust. 1 pkt 1

-z uwzględnieniem konieczności zabezpieczenia interesu Skarbu Państwa.

Jak wynika, z treści wniosku, w przedmiotowej sprawie Minister Skarbu Państwa skorzystał z uprawnienia wynikającego z art. 32 ust. 1 UKP, tj. przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu Państwa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa zlecił przygotowanie dokumentów, analiz, itp. związanych z procesem prywatyzacji spółki Skarbu Państwa.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści powyższego przepisu wynika zatem, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy nabyte towary i usługi służą wykonywaniu czynności opodatkowanych, tzn. czynności, które generują podatek należny. Odliczyć można więc w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu.

W przypadkach gdy podatnik wykonuje czynności uprawniające do odliczenia VAT i nieuprawniające do tego odliczenia, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Powyższe oznacza, że podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Co do zasady, w przypadku zakupów, których nie można jednoznacznie przypisać tylko do określonego rodzaju działalności (np. opodatkowanej, zwolnionej lub niepodlegającej opodatkowaniu), nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie ich zakupu w pełnym zakresie, lecz w takiej części, w jakiej zakupy te wiążą się z czynnościami opodatkowanymi. Obowiązkiem podatnika jest bowiem przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Zatem zawsze powinien on przede wszystkim poszukiwać możliwości wyodrębnienia kwot podatku.

Obowiązek wynikający z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, polega na faktycznym wyodrębnieniu wskazanych kwot w oparciu o rzeczywiste i racjonalne kryteria. Wyodrębnienie to winno nastąpić zgodnie ze stanem rzeczywistym, aby określić jaką część danego towaru czy usługi podatnik rzeczywiście wykorzystuje do wskazanych czynności. Zatem istotne jest, czy podatnik ma realną możliwość przyporządkowania określonych towarów i usług danym czynnościom. Ocena ta musi być dokonana w oparciu o obiektywną analizę ogółu okoliczności towarzyszących przedmiotowym czynnościom.

Jeżeli natomiast nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1 to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Zgodnie z art. 90 ust. 3 cytowanej wyżej ustawy o VAT, proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W myśl art. 90 ust. 4 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalona proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Według art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2–8:

1. przekroczyła 98% – podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2,
2. nie przekroczyła 2% – podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2.
   
   

Dokonując analizy cyt. wyżej przepisów stwierdzić należy, że na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Zatem obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, czy podatek wynikający z otrzymanych faktur związany będzie z czynnościami dającymi prawo do odliczenia czy też czynnościami niedajacymi takiego prawa, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.

Na tle ustawy o podatku od towarów i usług w dniu 24 października 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 9/10) wskazał, że „za w pełni aktualną i trafną należy uznać linię orzeczniczą NSA, z której jednoznacznie wynika, że zawarte w przepisach art. 90 ust. 1 – 3 u.p.t.u. sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia” należy rozumieć jako odnoszące się do czynności zwolnionych od podatku. Skoro bowiem rzecz dotyczy odliczenia podatku, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym VAT. W tej części są to tylko czynności zwolnione od podatku, gdyż czynności niepodlegające w ogóle podatkowi nie są objęte zakresem przedmiotowym VAT. Sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku” należy zatem rozumieć jako „czynności zwolnione od podatku” oraz czynności opodatkowane na specjalnych zasadach, gdzie ustawa wprost stwierdza, że podatnik nie ma prawa do odliczenia”.

Zdaniem NSA, za trafne należy uznać stanowisko, „…że w przypadku podatku naliczonego wynikającego z wydatków związanych tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatnikowi (których nie da się jednoznacznie przypisać do jednej z tych kategorii czynności), podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji określonej na podstawie art. 90 ust. 3 u.p.t.u., lecz odliczenie pełne. Wartość czynności niepodlegajacych w ogóle opodatkowaniu nie wchodzi bowiem do sumy wartości obrotów ustalanych dla potrzeb liczenia proporcji sprzedaży”.

Należy podkreślić, iż w świetle powyższej uchwały, pełne prawo do odliczenia podatku przysługuje w stosunku do zakupów związanych zarówno z czynnościami opodatkowanymi jak i niepodlegajacymi opodatkowaniu, wyłącznie w sytuacji gdy nie ma możliwości przyporządkowania ich do określonych rodzajów czynności.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Skarb Państwa zwrócił się do Wnioskodawcy (Spólki) z propozycją współpracy w zakresie przeprowadzenia oferty sprzedaży akcji, w tym przygotowania akcji promocyjnej.

Na mocy umowy o współpracy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą i Ministrem Skarbu Państwa, Wnioskodawca zobowiązał się do pokrycia części kosztów związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem procesu sprzedaży pakietu akcji. W związku z powyższym, Wnioskodawca ponosił wydatki dotyczące przygotowania i obsługi procesu prywatyzacji. Wydatki ponoszone na podstawie Umowy o Współpracę obejmowały w szczególności:

1. doradztwo świadczone przez firmy doradcze wybrane do pełnienia roli doradców finansowych i głównych menadżerów oferty, obejmujące w szczególności przygotowanie:
   i. analizy obejmującej ocenę realizacji obowiązków Spółki oraz podmiotów zależnych wynikających z wymagań ochrony środowiska,
   ii. prospektu emisyjnego Spółki oraz skróconej wersji prospektu (podsumowania) w języku polskim i angielskim,
   iii. Międzynarodowego Dokumentu Ofertowego (International Offering Circular) w języku angielskim wraz z tłumaczeniem na język polski.
   
2. doradztwo świadczone przez firmy doradcze w zakresie Due diligence oraz audytu sprawozdań finansowych Spółki i podmiotów zależnych w związku z przygotowaniem dokumentów ofertowych,
   
3. usługi prawne;
   
4. inne usługi doradcze związane ze sprzedażą pakietu akcji;
   
5. tłumaczenia;
   
6. koszty związane z konsultantami w zakresie Public Relations i reklamą;
   
7. koszty dystrybucji materiałów reklamowych;
   
8. koszty zakupu materiałów biurowych oraz IT, w związku z procesem prywatyzacji;
   
9. koszty tłumaczeń;
   
10. koszty związane z prezentacjami typu roadshows (w tym koszty podróży i zakwaterowania, druku i rezerwacji sal konferencyjnych);
    
11. opłaty rejestracyjne Komisji Nadzoru Finansowego;
    
12. opłaty rejestracyjne Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych;
    
13. opłaty transakcyjne Giełdy Papierów Wartościowych, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych związane z rozliczeniem oferty publicznej.
    
    

Wnioskodawca wskazał, że jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy kwestii prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego od zakupionych towarów i usług w 100% związanych z ww. wydatkami dotyczącymi prywatyzacji i sprzedaży pakietu akcji Wnioskodawcy.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z wydatków mających pośredni związek z działalnością opodatkowaną, jako jeden z aspektów zasady neutralności podatku VAT było także przedmiotem licznych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. System odliczania podatku VAT – jak wskazuje TSUE m.in. w wyroku z 22 lutego 2001 r. sprawie C-408/98 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs Excise) – „(...) ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorców od ciężaru podatku VAT, zapłaconego lub do zapłaty, w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. W konsekwencji wspólny system VAT zapewnia całkowitą neutralność opodatkowania VAT wszelkiej działalności gospodarczej, bez względu na jej cel i rezultat, przy założeniu, że ona sama, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT”.

Zasada neutralności podatku VAT, a także kwestia pośredniego związku pomiędzy podatkiem naliczonym VAT a czynnościami opodatkowanymi jako warunku wystarczającego do zachowania prawa do odliczenia VAT były przedmiotem licznych orzeczeń TSUE m.in.: wyrok z 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 (Państwo Belgijskie v. Ghent Coal Terminal NV), wyrok z 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/96 (Abbey National plc v. Commissioners of Customs & Excisie), wyrok z 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 (Kretztechnik AG

1. Finanzamt Linz), wyrok z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 (CIBO Participations SA
2. Directeur regional des impóts du Nord-Pas-de-Calais). TSUE podkreślał, że co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje podatnikom wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek poniesionych wydatków ze sprzedażą opodatkowaną. Jednakże, brak bezpośredniego związku z konkretną czynnością podlegającą opodatkowaniu nie wyklucza prawa odliczenia podatku VAT w przypadku tzw. kosztów ogólnych działania podatnika, o ile koszty te mogą być przypisane do działalności podatnika podlegającej opodatkowaniu VAT.
   
   

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności zarówno opodatkowane, jak i zwolnione czy też niepodlegające opodatkowaniu.

Wydatki wskazane we wniosku poniesione zostały, w związku ze sprzedażą akcji w ofercie publicznej, która co prawda, pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT, niemniej jednak, jej celem był wyłącznie rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. W szczególności zwiększenie rozpoznawalności i zaufania wśród potencjalnych inwestorów, klientów i kontrahentów Spółki, jak również zwiększenie zaufania wśród instytucji finansowych, a w konsekwencji zwiększenie dostępu do źródeł kapitału na rozwój działalności gospodarczej. Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, że środki uzyskane z upublicznienia akcji Spółki nie są nakierowane na prowadzenie/rozwój wybranego określonego rodzaju działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazał, że wydatki będące przedmiotem zapytania są rozliczane z wykorzystaniem tzw. współczynnika struktury sprzedaży Równocześnie podkreślił, że przedmiotowy współczynnik sprzedaży, w okresie którym powstało prawo do odliczenia w związku z poniesionymi przedmiotowymi wydatkami przekraczał 98%.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa, a także orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z prywatyzacją oraz sprzedażą pakietu akcji w 100%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.