Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/415-357/14/ZK
z 17 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 marca 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 19 marca 2014 r.), uzupełnionym 4 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków z tytułu odszkodowania, o którym mowa we wniosku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2014 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków z tytułu odszkodowania, o którym mowa we wniosku. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 23 maja 2014 r. Znak: IBPBI/1/415-357/14/ZK i IBPBI/1/415-358/14/ZK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 4 czerwca 2014 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 22 czerwca 2006 r. (na podstawie aktu notarialnego) Gmina zbyła lokale wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz oddała grunt w użytkowanie wieczyste. Obszar działki obejmuje 671 m². Częścią składową nieruchomości jest wybudowany w 1874 r. budynek mieszkalny wielorodzinny, piętrowy, w którym znajduje się lokal użytkowy. W dniu 9 lipca 2008 r. (na podstawie aktu notarialnego) dokonano podziału lokalu, a także ustanowiono odrębną własność lokalu.

Zgodnie z operatem wyodrębnienia samodzielności lokali usługowych sporządzonym w lutym 2008 r., lokal niemieszkalny o powierzchni 253,77 m² został podzielony na:

• lokal użytkowy o powierzchni użytkowej 139,46 m²,
• lokal użytkowy o powierzchni użytkowej 114,31 m².
  
  

W dniu 18 marca 2009 r. (na podstawie aktu notarialnego) sprzedano lokal użytkowy o powierzchni 139,46 m². Sprzedaż nastąpiła wraz z udziałem wynoszącym 122/1000 części w prawie użytkowania wieczystego gruntu.

W marcu 2009 r. lokal został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i jest amortyzowany. Zakup, podział i sprzedaż związane były z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Małżeństwo, które 18 marca 2009 r. zakupiło lokal użytkowy (139,46 m²), w 2013 r. upomniało się o 60 m² antresoli stanowiącej przynależność do tego lokalu. Cena sprzedaży lokalu użytkowego zawierała tylko 139,46 m². W grudniu 2013 r. zapadł wyrok sądowy, w którym Sąd uznał, że 60 m² stanowi nierozłączną część lokalu użytkowego o powierzchni 139,46 m². Od marca 2009 r., aż do wydania wyroku Sądu antresola o powierzchni 60 m² była użytkowana przez Wnioskodawcę jako magazyn i było to związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sąd orzekł, ze antresola o powierzchni 60 m² należy do małżeństwa, które zakupiło lokal użytkowy 18 marca 2009 r. i dodatkowo zasądził odszkodowanie w wysokości 15.000 zł. W związku z tym, że Wnioskodawca nie posiadał odpowiedniej gotówki, aby zapłacić odszkodowanie, zaciągnął kredyt w rachunku bieżącym na działalność gospodarczą.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z 2 czerwca 2014 r., wskazano, że:

• przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest głównie wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi PKD 68.20.Z,
• Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej 2 maja 1990 r.,
• w dniu 22 czerwca 2006 r. (na podstawie aktu notarialnego) Gmina zbyła lokale wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku oraz oddała grunt w użytkowanie wieczyste. Właścicielem nieruchomości został Wnioskodawca wraz z żoną. W 2006 r. Wnioskodawca wprowadził lokal do ewidencji środków trwałych (we wcześniejszym wniosku omyłkowo podano błędną datę wprowadzenia lokalu do ewidencji środków trwałych), budynek amortyzowany był od stycznia 2007 r. W dniu 9 lipca 2008 r. nastąpił podział lokalu, który znajdował się w ewidencji środków trwałych. W wyniku podziału w marcu 2009 r. część lokalu została „wyniesiona” z działalności gospodarczej. Następnie 18 marca 2009 r. nastąpiła sprzedaż lokalu (sprzedany lokal nie widniał w ewidencji środków trwałych). Od marca 2009 r. poprzez „wyniesienie” części lokalu, zmniejszono wartość środka trwałego w ewidencji.
• od podziału do momentu „wyniesienia” z działalności gospodarczej lokal oraz lokale użytkowe były wykorzystywane w działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę. „Wyniesiono” z działalności tylko część lokalu, która następnie została sprzedana.
• w dniu 18 marca 2009 r. Wnioskodawca wraz z żoną dokonał sprzedaży lokalu użytkowego,
• dochód z tej sprzedaży był opodatkowany stawką 19%,
• we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, omyłkowo błędnie podano datę wprowadzenia lokalu do ewidencji środków trwałych. Lokal wprowadzono do ewidencji środków trwałych w 2006 r. i od stycznia 2007 r. naliczano amortyzację. W marcu 2009 r. zmniejszono wartość w ewidencji środków trwałych o wartość lokalu, który został „wyniesiony” z działalności gospodarczej,
• zakup lokalu odzwierciedla wprowadzenie do ewidencji środków trwałych. Podział lokalu nie wpłynął na wartość środka trwałego. „Wyniesienie” z działalności części podzielonego lokalu spowodowało zmniejszenie wartości lokalu w ewidencji środków trwałych. Sprzedaż nic wpłynęła na wartość środka trwałego w ewidencji.
• antresola nie stanowiła odrębnego od lokalu użytkowego składnika majątku. Wartość antresoli była ujęta w wartości całego lokalu. Antresola była przynależną do lokalu powierzchnią. W aktach notarialnych antresola nie ma wpisanej powierzchni użytkowej. W wyniku „wyniesienia” części lokalu z działalności gospodarczej dokonano zmniejszenia wartości środka trwałego. Zmniejszenia dokonano na podstawie proporcjonalnej powierzchni lokalu, przy czym antresola nie posiadała swojego metrażu.
• antresola była amortyzowana jako wartość całego lokalu,
• odszkodowanie zasądzono, ponieważ w okresie od sprzedaży lokalu, tj. 18 marca 2009 r. do wydania wyroku 25 września 2013 r. antresola użytkowana była przez Wnioskodawcę W ww. okresie osoby, które nabyły lokal nie mogły użytkować antresoli. W wyniku tego zasądzono odszkodowanie. Wyrok jest prawomocny.
• odszkodowanie zapłacono 19 grudnia 2013 r.,
• w dniu 17 grudnia 2013 r. otrzymano kredyt bankowy,
• kredyt zaciągnięty w rachunku bieżącym wydatkowano na odszkodowanie w dniu 19 grudnia 2013 r., a pozostałą przyznaną część wydatkowano na cele bieżące.
  
  

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wydatki z tytułu odszkodowania mogą być kosztem uzyskania przychodu?

(pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone odszkodowanie w wysokości 15.000 zł wynikało z błędnie sporządzonego aktu notarialnego. Właściciele nieruchomości nie mogli wiedzieć, że do sprzedanej powierzchni 139,46 m² dodatkiem jest część o powierzchni wynoszącej 60 m². Nierozłączność tych dwóch powierzchni użytkowych wynika z prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych, odszkodowań z tytułu wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywanych robót i usług. W sprawie tej wyżej wymieniony artykuł nie ma zastosowania. Odszkodowanie może być uznane za koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to nie wynika z błędu w prowadzeniu podstawowej działalności. Wypłacone odszkodowanie jest zachowaniem źródła przychodów i powinno stanowić koszt uzyskania przychodów w momencie jego wypłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów oraz zabezpieczenie i zachowanie tego źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Zauważyć przy tym należy, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Podatnik kwalifikując poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów powinien kierować się podstawową zasadą zaistnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a możliwością osiągnięcia z tego tytułu przychodu, albowiem to na nim spoczywa ciężar udowodnienia, że jego poniesienie ma (lub może mieć) wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów).

Podkreślić przy tym należy, że ciężar wykazania związku przyczynowo-skutkowego poniesienia kosztu z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

W art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wymieniono wprost odszkodowania, o którym mowa we wniosku, jako wydatku wyłączonego z kosztów uzyskania przychodów. Zgodzić się należy przy tym z Wnioskodawcą, że w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Nieujęcie opisanego odszkodowania w katalogu wydatków niepotrącalnych, jako kosztu uzyskania przychodów zawartym w art. 23 ust. 1 ww. ustawy, nie oznacza jednakże automatycznie, że poniesiony z tego tytułu wydatek stanowi koszt uzyskania przychodów. Należy bowiem wówczas ustalić, czy spełnia on ww. przesłanki pozytywne kwalifikowania kosztów, wynikające z cytowanego art. 22 ust. 1 ww. ustawy. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że do kosztów podatkowych mogą zostać zaliczone tylko te wypłacone odszkodowania, które wykazują związek z uzyskaniem przez podatnika przychodu (zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodów).

Jak wynika z wniosku, zasądzone w 2013 r. odszkodowanie związane było z umową sprzedaży w 2009 r. lokalu użytkowego o powierzchni 139,46 m², wydzielonego z nieruchomości stanowiącej środek trwały w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej i niewydaniem kupującym antresoli o powierzchni 60 m² stanowiącej nierozłączną część tego lokalu. W ww. okresie antresola użytkowana była przez Wnioskodawcę na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Jak wskazał Wnioskodawca ww. odszkodowanie zasądzono, ponieważ od sprzedaży lokalu do wydania wyroku antresola była wykorzystywana przez Wnioskodawcę, a nabywcy ww. lokalu nie mogli jej użytkować. Przy czym, jak wynika z wniosku (w szczególności z własnego stanowiska w sprawie) niewydanie kupującym ww. antresoli wynikało z błędnie sporządzonego aktu notarialnego.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że wypłata wskazanego we wniosku odszkodowania związana jest z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą (z wykorzystywaniem ww. antresoli, jako magazyn w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej). Wobec tego wydatki z tego tytułu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile w istocie niewydanie kupującym ww. antresoli było wynikiem błędu w sporządzonym akcie notarialnym, a nie świadomym, zawinionym, niezgodnym z prawem działaniem Wnioskodawcy.

Zaznaczyć przy tym należy, że na Wnioskodawcy, jako odnoszącemu korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów, ciąży obowiązek wykazania związku, jaki wydatki te mają z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą oraz obowiązek ich właściwego udokumentowania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienić należy, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.