Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/423-254/13/PST
z 4 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2013 r. (data wpływu 6 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu/pożyczki finansującej zakup udziałów/akcji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu/pożyczki finansującej zakup udziałów/akcji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

T Sp. z o.o. (dalej: Spółka) planuje nabyć pakiet udziałów/akcji w jednej lub kilku spółkach kapitałowych (dalej zwanych: Spółką Kapitałową). Nabycie udziałów/akcji zostanie sfinansowane ze środków uzyskanych przez Spółkę z oprocentowanego kredytu /pożyczki. Nie jest wykluczone, że po planowanym nabyciu udziałów/akcji w Spółce Kapitałowej dojdzie do połączenia Spółki z tą Spółką Kapitałową, przy czym Spółka będzie spółką przejmującą natomiast Spółka kapitałowa Spółką przejmowaną.

Zapłata/kapitalizacja odsetek z tytułu kredytu/pożyczki przeznaczonej przez Spółkę na sfinansowanie nabycia udziałów/akcji w Spółce kapitałowej może nastąpić zarówno przed, jak i po rozważanym połączeniu Spółki ze Spółką Kapitałową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odsetki od kredytu/pożyczki finansującej zakup przez Spółkę udziałów/akcji w Spółce Kapitałowej będą dla Spółki kosztem uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji przed lub po połączeniu Spółki ze Spółką Kapitałową?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zdaniem Spółki, na gruncie ustawy o PDOP odsetki od kredytu/pożyczki zaciągniętej przez Spółkę na zakup udziałów/akcji będą stanowić koszty uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie, w odniesieniu do momentu zaliczenia do kosztów podatkowych odsetek od pożyczki/kredytu ustawa o PDOP zawiera specyficzne postanowienia w szczególności w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o PDOP.

Przepis art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o PDOP stanowi, że nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów „naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów)”. Jednocześnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o PDOP za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Powyższe przepisy ustanawiają zasadę, według której odsetki od zaciągniętego kredytu/pożyczki stanowią koszt uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Z kolei art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP określa moment rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu wydatków na nabycie lub objęcie udziałów/akcji. Stanowi on, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych (...)”.

Z przepisu tego wynika, że wydatki na nabycie udziałów/akcji w spółce kapitałowej stanowią koszt podatkowy dopiero w momencie uzyskania przychodu, który powstanie wskutek późniejszego odpłatnego zbycia tych udziałów/akcji.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje wprost co należy rozumieć pod określeniem wydatków na nabycie udziałów/akcji. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego wydatek to „suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego, www.sjp. pwn.pl).

Powyższa definicja wyraźnie podkreśla element bezpośredniości dokonania wydatku. Przenosząc ją na grunt przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP, należałoby uznać, że obejmuje on swoim zakresem jedynie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów/akcji. Istotne znaczenie ma też fakt posłużenia się przez ustawodawcę w przytoczonym wyżej przepisie sformułowaniem „wydatki na objęcie lub nabycie udziałów lub akcji” (a nie przykładowo „wydatki w celu objęcia lub nabycia”), co wskazuje jednoznacznie na konieczność istnienia najbardziej bezpośredniego związku przedmiotowych wydatków z nabyciem udziałów/akcji.

Ponadto, należy zwrócić uwagę, że w związku z faktem, iż przepis dotyczący tego rodzaju wydatków znajduje się w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawierającym katalog kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów (czyli wyjątków od zasady uznawania wydatków za koszty podatkowe), pojęcie wydatków na nabycie udziałów/akcji należy interpretować możliwie wąsko.

W związku z tym, zdaniem Spółki odsetki od kredytu/pożyczki zaciągniętej na nabycie udziałów/akcji nie spełniają tak rozumianego warunku bezpośredniości, gdyż są jedynie wydatkiem związanym z uzyskaniem źródła finansowania nabycia udziałów/akcji. Nie jest to zatem wydatek na nabycie udziałów/akcji, lecz na finansowanie nabycia udziałów/akcji. W konsekwencji, powinny stanowić koszt uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji, zarówno przed, jak i po ewentualnym połączeniu Spółki ze Spółką Kapitałową.

Powyższe stanowisko znajduje powszechne oparcie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przykładowo, w wyroku z dnia 7 września 2004 r. (sygn. FSK 324/04) Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że: „przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem”.

Potwierdził to także NSA w wyroku z dnia 7 kwietnia 2006 r. (sygn. II FSK 508/05) uznając, że: „w wypadku zaciągnięcia przez podatnika kredytu bądź pożyczki na wydatki związane z objęciem lub nabyciem udziałów, wkładów, akcji i innych papierów wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki od kredytu bądź pożyczki oraz inne opłaty z tym związane nie są wydatkami na objęcie lub nabycie w rozumieniu powołanego przepisu i stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia”.

Stanowisko, zgodnie z którym odsetki od kredytu/pożyczki na zakup udziałów/akcji nie stanowią wydatków na nabycie udziałów/akcji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP, w pełni akceptują organy podatkowe. Jednocześnie organy podatkowe jednoznacznie potwierdzają, że odsetki od kredytu/pożyczki finansującej zakup udziałów/akcji w spółce kapitałowej stanowią koszt uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji, również w przypadku, gdy dojdzie do połączenia ze spółką, której udziały/akcje zostały nabyte. Przykładowo:

• w interpretacji indywidualnej z dnia 6 lutego 2013 r., sygn. IPPB3/423-989/12-2/AM, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „biorąc pod uwagę treść art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) oraz pkt 11 ustawy o CIT należy uznać, iż odsetki naliczone przed i po połączeniu Wnioskodawcy ze Spółką Zależną, od finansowania zewnętrznego na nabycie udziałów w Spółce Zależnej, będą stanowiły dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w momencie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji”;
• w interpretacji indywidualnej z dnia 5 lutego 2013 r., sygn. IBPBI/2/423-1561/12/JS, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził: odsetki od kredytu zaciągniętego na nabycie udziałów/akcji Wnioskodawcy, zapłacone przez spółkę przejmującą (Wnioskodawcę) lub skapitalizowane po dniu połączenia spółek, stanowią koszty uzyskania przychodów spółki przejmującej, będącej sukcesorem praw i obowiązków spółki przejmowanej”;
• w interpretacji indywidualnej z dnia 25 stycznia 2013 r., sygn. IPPB3/423-945/12-2/EZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „odsetki od Potyczki udzielonej przez Udziałowca na sfinansowanie zakupu akcji Spółki będą mogły zostać zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty, kapitalizacji lub potrącenia, zarówno przed, jak i po ewentualnym połączeniu Wnioskodawcy ze Spółką”;
• w interpretacji indywidualnej z dnia 15 stycznia 2013 r., sygn. ITPB3/423-645/11/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że: „biorąc powyższe pod uwagę, jeżeli fakt poniesienia wydatków (na nabycie udziałów), jak również ich związek z przychodem będzie przez Spółkę właściwie udokumentowany, należy uznać, że odsetki, stosownie do art. 16 ust 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty. Natomiast skapitalizowane odsetki od kredytu będą stanowiły dla kredytobiorcy koszt uzyskania przychodu, zgodnie z dyspozycją art. 16 ust.1 pkt 10 lit. a ww. ustawy, w dacie ich kapitalizacji”;
• w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lipca 2012 r., sygn. ILPB3/423-177/12-2/AO, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „w konsekwencji, w analizowanej sytuacji, Spółka powinna rozpoznawać odsetki od kredytu przeznaczonego na nabycie akcji Y SA jako koszty uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty / kapitalizacji, niezależnie od połączenia Spółki z Y SA”.

W konsekwencji, w świetle przytoczonych powyżej przepisów prawa, orzecznictwa NSA oraz praktyki organów podatkowych Spółka stoi na stanowisku, że odsetki od kredytu/pożyczki finansującej zakup przez Spółkę udziałów/akcji w Spółce Kapitałowej będą dla Spółki kosztem uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji, zarówno przed, jak i po rozważanym połączeniu Spółki ze Spółką Kapitałową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, ze zm. – dalej: „ustawa”) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Powołany przepis ma charakter ogólny (tzw. klauzula generalna). Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W myśl natomiast art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych – wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym, Spółka planuje poniesienie wydatków związanych pożyczką/kredytem zaciągniętymi na nabycie udziałów/akcji, w postaci odsetek od pożyczki /kredytu.

Użycie przez ustawodawcę określenia – „wydatki na nabycie” - oznacza, że do kosztów – ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji - zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów lub akcji.

Zauważyć należy, iż takiego charakteru nie można przypisać wydatkom związanym z zaciągniętym kredytem/pożyczką. Wydatki takie nie warunkują skutecznego nabycia udziałów/akcji. Rozróżnić bowiem należy wydatki na nabycie udziałów/akcji od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. Zatem art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy nie będzie miał w przedstawionej sytuacji zastosowania.

Odnosząc się do wydatków na zapłatę odsetek, należy uwzględnić unormowania art. 16 ust. 1 ustawy. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:

• pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),
• pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału.

Kapitalizacja odsetek polega na przekształceniu zobowiązania z tytułu spłaty odsetek w zobowiązanie z tytułu spłaty części kapitałowej pożyczki czy też kredytu, czyli zobowiązanie z tytułu odsetek dopisane zostaje do zobowiązania głównego. Po dokonaniu kapitalizacji oprocentowanie liczone jest od nowej, wyższej podstawy, na którą składa się pożyczony kapitał i doliczone do tego kapitału odsetki. W ten sposób, pomimo braku przepływu naliczonych odsetek na rachunek pożyczkodawcy, w dniu kapitalizacji następuje postawienie tych odsetek do jego dyspozycji.

Natomiast przepis art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy wyłącza z kategorii kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy zatem zauważyć, że odsetki od kredytu/pożyczki zaciągniętej na nabycie udziałów/akcji mogą stanowić koszty uzyskania przychodów dla Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, pod warunkiem prawidłowego udokumentowania, w momencie zapłaty - stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy. Natomiast skapitalizowane odsetki od kredytu/pożyczki będą mogły stanowić dla kredytobiorcy/pożyczkobiorcy koszty uzyskania przychodów, zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy, w dacie ich kapitalizacji.

Przy czym przy określaniu prawa do zaliczania odsetek do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca uwzględni aktualne ograniczenia wynikające z przepisu o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeśli zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w tych przepisach.

Reasumując stanowisko Spółki wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego należy uznać za prawidłowe.

Jednocześnie w odniesieniu do powołanych bądź przytoczonych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądów administracyjnych należy stwierdzić, że są to rozstrzygnięcia, które zostały wydane w indywidualnych sprawach, osadzonych w konkretnych stanach faktycznych i nie są wiążące dla tutejszego organu wydającego przedmiotową interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10–562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dniod dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.