Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/423-649/13/BG
z 10 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 08 marca 2013 r. (data wpływu do tut. BKIP w dniu 14 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne w sytuacji zakończenia postępowania upadłościowego wobec dłużnika Spółki (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2 – zdarzenie przyszłe) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2013 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne w sytuacji zakończenia postępowania upadłościowego wobec dłużnika Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka w 2004 r. wystawiła na rzecz kontrahenta niemieckiego faktury za roboty budowlano-montażowe wykonane na terenie Niemiec. Kontrahent nie zapłacił za odebrane roboty. Spółka faktury sprzedaży zarachowała jako przychody należne. W związku z brakiem zapłaty Spółka skierowała przeciwko dłużnikowi dwa pozwy do Sądu w Niemczech. Pierwszy z procesów zakończył się prawomocnym wyrokiem Sądu. Spółka na podstawie prawomocnego wyroku Sądu skierowała wniosek do komornika. W zakresie wierzytelności objętej w/w wnioskiem Spółka w 2008 r. skorzystała z uprawdopodobnienia nieściągalności i zaliczyła do kosztów uzyskania przychodu odpis na tę wierzytelność. Drugi z procesów zakończył się wyrokiem, nie doszło jednak do jego uprawomocnienia, gdyż w dniu 30 kwietnia 2009 r. doszło do uprawomocnienia się postanowienia Sądu Miejskiego w Niemczech w sprawie postępowania upadłościowego spółki niemieckiej, przy czym jak wskazano we własnym stanowisku jest to upadłość obejmująca likwidację majątku. Jak wynika z korespondencji od pełnomocnika spółki w Niemczech, spółka niemiecka zmieniła wyłącznie nazwę i jest dłużnikiem Spółki. Spółka zgłosiła do masy upadłościowej firmy niemieckiej swoje wierzytelności, co jest potwierdzone wypisem z Sądu w Niemczech z dnia 19 maja 2009 r. oraz wypisem uzupełniającym z dnia 26 czerwca 2009 r.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy jeśli Sąd Miejski w Niemczech zakończy postępowanie upadłościowe dłużnika firmy niemieckiej, Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wierzytelność skierowaną do Sądu w drugim z procesów ? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2)

Zdaniem Spółki, jeśli Sąd Miejski w Niemczech ogłosi zakończenie postępowania upadłościowego dłużnika niemieckiego, Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wierzytelności odpisane jako nieściągalne gdyż wierzytelności te na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych były zaliczone do przychodów należnych a ich nieściągalność będzie udokumentowana na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy. Ponadto w zakresie wierzytelności, co do której Spółka dokonała uprawdopodobnienia nieściągalności w 2009 r. i zaliczyła odpisy aktualizujące do kosztów uzyskania przychodu dojdzie do zmiany podstawy prawnej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu z uprawdopodobnienia na udokumentowanie nieściągalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Z treści art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop wynika, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Jak stanowi art. 12 ust. 3 updop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Art. 16 ust. 2 ww. ustawy stanowi z kolei, iż za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
   
2. postanowieniem sądu o:
   
   1. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub
      
   2. umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub
      
   3. ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że termin do zaliczenia nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów ograniczony jest przepisem art. 16 ust. 1 pkt 20 updop, zgodnie z którym nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, iż ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków (co do zasady bowiem wierzytelności odpisanych jako nieściągalne nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów). W celu zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne (zgodnie z art. 12 ust. 3 updop) oraz ich nieściągalność powinna zostać udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 tej ustawy. Ustawodawca dokonał przy tym ścisłego i wyczerpującego wyliczenia, jakimi środkami można udokumentować nieściągalność wierzytelności.

Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 ww. ustawy nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Poza tym, wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu.

Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest spełnienie ww. przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób. Spełniając kumulatywnie wszystkie warunki, wierzytelności odpisane jako nieściągalne stanowić będą koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku niezaliczenia wartości niezapłaconych należności do przychodów podatkowych bądź nieudokumentowania nieściągalności wierzytelności, Spółka nie będzie miała możliwości ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów. W takiej bowiem sytuacji sam brak zapłaty przez kontrahenta należności w określonym terminie, w sytuacji nieudokumentowania ich nieściągalności w sposób przewidziany w art. 16 ust. 2 updop nie wpłynie na możliwość uznania takich należności za nieściągalne oraz zaliczenia ich w koszty uzyskania przychodów. W takiej sytuacji wierzytelności tych nie będzie można uznać za nieściągalne, lecz jedynie za niezapłacone w terminie.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka w 2004 r. wystawiła na rzecz kontrahenta niemieckiego faktury za roboty budowlano-montażowe wykonane na terenie Niemiec. Kontrahent nie zapłacił za odebrane roboty. Spółka faktury zarachowała jako przychody należne. W związku z brakiem zapłaty Spółka skierowała przeciwko dłużnikowi dwa pozwy do Sądu w Niemczech. Drugi z procesów będący przedmiotem zapytania zakończył się wyrokiem, nie doszło jednak do jego uprawomocnienia gdyż w dniu 30 kwietnia 2009 r. doszło do uprawomocnienia się postanowienia Sądu Miejskiego w Niemczech w sprawie postępowania upadłościowego spółki niemieckiej. Spółka niemiecka zmieniła nazwę i jest dłużnikiem Spółki. Spółka zgłosiła do masy upadłościowej firmy niemieckiej swoje wierzytelności, co jest potwierdzone wypisem z Sądu w Niemczech z dnia 19 maja 2009 r. oraz wypisem uzupełniającym z dnia 26 czerwca 2009 r.

W świetle powyższych przepisów oraz w oparciu o przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, należy uznać, iż Spółka będzie miała prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako nieściągalne, które uprzednio zostały zarachowane przez Spółkę jako przychody należne, pod warunkiem że ich nieściągalność zostanie udokumentowana postanowieniem niemieckiego sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku pod warunkiem, iż nie dojdzie do przedawnienia tych wierzytelności. W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył kserokopie dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem podanym we wniosku.

Na marginesie wskazać należy, iż w sytuacji gdy na tę wierzytelność został uprzednio dokonany i zaliczony do kosztów uzyskania przychodów odpis aktualizujący Spółka będzie zobowiązana do wykazania przychodu, o którym w art. 12 ust. 1 pkt 4e updop. Kwestia ta nie jest jednakże przedmiotem niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienić należy, iż w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 1 – wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.