INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2012 r. (data wpływu 12 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 4 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 czerwca 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność holdingową (head offices) oraz działalność związaną z doradztwem i zarządzaniem. Ponadto, przedmiotem działalności Spółki według KRS, są m. in. pozostałe pośrednictwo pieniężne oraz pozostałe formy udzielania kredytów Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W latach 2005 - 2007 Spółka udzieliła na warunkach komercyjnych kilkunastu pożyczek na rzecz spółki prawa białoruskiego, w której jest wspólnikiem. Powyższe pożyczki spółka ta spłaca do chwili obecnej.

W dniu 30 maja 2012 r. Spółka zawarła umowę pożyczki ze spółką M. (będącą wspólnikiem Spółki), na podstawie której przeniosła na jej własność kwotę 500.000 EUR. Pożyczka została udzielona na warunkach komercyjnych z oprocentowaniem nieodbiegającym od stosowanego w pożyczkach udzielanych przez wyspecjalizowane instytucje finansowe (np. banki).

Spółka zamierza środki pochodzące ze zwrotu pożyczek przez spółkę prawa białoruskiego oraz innych źródeł przeznaczać m. in. na udzielanie dalszych pożyczek na rzecz innych podmiotów.

Podobnie jak umowa pożyczki z dnia 30 maja 2012 r., przyszłe umowy pożyczki zostaną zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pieniądze w chwili zawarcia umowy pożyczek będą znajdowały się na rachunku bankowym Spółki w Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy pożyczka udzielona przez Spółkę w dniu 30 maja 2012 r. oraz przyszłe pożyczki udzielone na rzecz innych podmiotów podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i korzystają ze zwolnienia od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38...

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczki wspólnikowi jest czynnością podlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług oraz korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Udzielenie pożyczki wspólnikowi przez Spółkę mieści się w przedmiotowym zakresie zastosowania przepisów o podatku VAT, zgodnie bowiem z zapisami art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei, przez odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Wskazując na przepis art. art. 15 ustawy, z którego wynika, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, Wnioskodawca uważa, że Spółka powołana w celu prowadzenia działalności gospodarczej jest z mocy prawa przedsiębiorcą, jako cel statutowy ma wskazane prowadzenie działalności gospodarczej. Z tego względu przysługuje jej status „producenta, handlowca lub usługodawcy” w rozumieniu wyżej wspomnianego artykułu, dlatego też bez względu na to, czy świadczona przez nią usługa ma charakter jednorazowy czy też powtarzalny - jest ona podatnikiem podatku VAT. Zapis artykułu mówiący o zamiarze dokonywania czynności w sposób częstotliwy ma znaczenie w przypadku podmiotów, których nie można określić mianem „producenta, handlowca lub usługodawcy” i ma na celu rozszerzenie, a nie zawężenie podmiotów będących podatnikami podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe jest zgodne ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zawartym w postanowieniu z dnia 16 października 2009 roku nr ITPP2/443-628/09/EŁ, zgodnie z którym „udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Bowiem udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie były wpisane do umowy spółki oraz nie były wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym”.

W niniejszym przypadku Wnioskodawca nie tylko posiada wpisane w umowie Spółki tego rodzaju usługi finansowe, ale również udziela oprocentowanych pożyczek na komercyjnych zasadach w przeszłości.

Wnioskodawca wskazuje, iż stosownie do zapisów art. 43 ust.1 pkt 38 ustawy, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzystają usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Udzielenie przez Spółkę pożyczki, zawiera się w przytoczonym powyżej zwolnieniu przedmiotowym, ponieważ nie ma tu żadnych ograniczeń co do stron tej umowy.

Reasumując, w przekonaniu Wnioskodawcy, świadczone usługi udzielania pożyczek podlegają podatkowi od towarów i usług, zaś na mocy art. 43 korzystają ze zwolnienia od tego podatku.

Stanowisko zgodne z przedstawionym przez Wnioskodawcę zostało również zawarte w podobnym stanie faktycznym w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. IPPP1/443-1595/11-4/MP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, w myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

I tak, na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponadto, zgodnie z zapisem art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Powyższe regulacje stanowią implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka wykonuje (zgodnie z KRS) m. in. czynności w zakresie pozostałego pośrednictwa pieniężnego oraz pozostałych form udzielania kredytów. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W latach 2005 – 2007 Spółka udzieliła pożyczek na rzecz spółki prawa białoruskiego, w której jest wspólnikiem, a w roku 2012 pożyczkę na rzecz spółki będącej wspólnikiem Spółki, a następnie planuje przeznaczyć środki pochodzące ze zwrotu pożyczek przez spółkę prawa białoruskiego oraz innych źródeł m. in. na udzielanie dalszych pożyczek na rzecz innych podmiotów.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i zdarzenie przyszłe, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż opisane we wniosku usługi udzielania pożyczek świadczone przez Spółkę, działającą – jak słusznie wskazano – jako podatnik, podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie tego przepisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.