INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2009 r. (data wpływu 30 lipca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek pieniężnych, świadczonych poza systemem bankowym, sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU 65.22 - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 lipca 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek pieniężnych, świadczonych poza systemem bankowym, sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU 65.22.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług prowadzącym działalność w zakresie projektowania budowlanego, urbanistycznego i technologicznego. Zawarła umowę pożyczki na czas określony, na podstawie której pożyczała pieniądze wspólnikowi Spółki (wypłacone na jego rachunek bankowy), który zobowiązał się zwrócić kwotę pożyczki wraz z odsetkami. Pożyczka udzielona była ze środków własnych Spółki. Spółka sklasyfikowała powyższą czynność pod symbolem PKWiU 65.22 jako „usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym". Obciążenie odsetkami w momencie ich wymagalności udokumentuje fakturą VAT. Działalność w zakresie udzielania pożyczek, w chwili jej udzielenia, nie była wpisana do umowy Spółki oraz wykazana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka przewiduje, że w przyszłości udzielania pożyczek w ramach prowadzonej działalności będzie dokonywać sporadycznie, na podstawie umowy/umów pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym czynność udzielania pożyczki na rzecz wspólnika, podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i jako usługa pośrednictwa finansowego korzysta ze zwolnienia od opodatkowania tym podatkiem, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do tejże ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy czynność jednorazowego (lub kilkurazowego) udzielenia pożyczki jest usługą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i w związku z tym podlega przepisom tej ustawy, jako usługa pośrednictwa finansowego, z tym że usługa ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, w związku z załącznikiem nr 4 do ustawy.

Uzasadniając swoje stanowisko Spółka powołała treść art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy oraz art. 720 Kodeksu cywilnego. W opinii Spółki czynność udzielenia pożyczki będzie spełniać szeroką definicję usług, zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy. Wskazała, że w przedmiotowej sytuacji można zidentyfikować beneficjenta, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego mu przez Spółkę na określony czas. Jednocześnie Spółka zobowiązana będzie do udostępnienia kapitału. Ponadto usługa ta będzie miała charakter odpłatny, z uwagi na fakt, iż Spółka pobierać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek. W świetle powyższego spełniony jest warunek, iż udzielanie przez Spółkę pożyczki ma charakter świadczenia wzajemnego, gdzie w ramach odpłatnej umowy zobowiązaniowej jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania.

Spółka podniosła, że stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, czyli usługi pośrednictwa finansowego opisane w sekcji J ex 65-67 (PKWiU), z wyłączeniami wymienionymi w poz. 3. Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji. W kategorii 65.22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), wymieniono „Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym". Spółka stwierdziła, że w związku z powyższym, skoro opisana wyżej czynność udzielenia pożyczki została wymieniona w klasyfikacjach statystycznych, jako usługa pośrednictwa finansowego i nie mieści się w zakresie wyłączenia ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w załączniku nr 4 do ustawy, będzie korzystała w całości ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zdaniem Spółki istotne jest również to, że udzielając pożyczki Spółka działała w charakterze podatnika, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Podkreśliła, iż częstotliwość na którą wskazuje ust. 2 powołanego wyżej artykułu, odnosi się do całości działalności podatnika, a nie jego rodzajów. Spółka prowadzi działalność gospodarczą w sposób częstotliwy, zatem poszczególne rodzaje czynności dokonywane w ramach tej działalności (w tym np. udzielanie pożyczek) powinny podlegać podatkowi od towarów i usług, nawet jeżeli zostałyby wykonane jednorazowo. W przypadku, gdy w momencie wykonywania czynności, Spółka posiada zamiar wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy, występując w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Spółka wskazała, że zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy, sporadyczne transakcje w zakresie pośrednictwa finansowego mogą zostać pominięte przy obliczaniu obrotu podatnika dla proporcji rozliczania podatku naliczonego. Podniosła, że oznacza to, iż czynności udzielenia pożyczki sporadycznie (jednorazowo) podlegają opodatkowaniu. Gdyby czynności sporadyczne wykonywane przez podatnika nie podlegały opodatkowaniu, wówczas ustawodawca nie wprowadzałby dodatkowego zastrzeżenia. Przyjęcie odmiennej tezy oznaczałoby, iż wyłączona spod opodatkowania byłaby każda czynność wykonywana raz na kilka lat, czy też jednorazowo. W praktyce mogłoby to doprowadzić do naruszenia zasady neutralności podatku.

Spółka zwróciła uwagę, iż bez znaczenia jest tu okoliczność, iż nie ma wpisanego takiego rodzaju działalności do umowy Spółki oraz w KRS. Zakres działalności wymieniony w KRS nie powinien wpływać na zakres, w którym działa w charakterze podatnika. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy, czynności określone w ust. 1 ww. artykułu, podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Zatem dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie ma znaczenia, czy rodzaj wykonywanych czynności został wymieniony w umowie Spółki w ramach jej zakresu przedmiotowego. Status podatnika jest kategorią obiektywną, niezależną od tego, jak sformułowana jest umowa Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy (...).

Z art. 8 ust. 3 powołanej ustawy wynika, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Działalność gospodarcza, stosownie do art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Istota umowy pożyczki została określona w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, tj. 7%, 3% i 0% lub zwolnienie od podatku.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Stosownie do poz. 3 wskazanego załącznika, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione od podatku są usługi pośrednictwa finansowego, sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU – sekcja J ex (65-67), z wyłączeniem:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Spółka będąca podatnikiem podatku od towarów i usług, zawarła umowę pożyczki na czas określony, na podstawie której pożyczyła z własnych środków pieniądze wspólnikowi Spółki, który zobowiązał się zwrócić kwotę pożyczki wraz z odsetkami. Działalność w zakresie udzielenia pożyczki, w chwili jej udzielenia, nie była wpisana do umowy Spółki oraz nie była wykazana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Usługę udzielenia pożyczki Spółka sklasyfikowała wg PKWiU do grupowania 65.22 „usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym". Przewiduje, że w przyszłości udzielania pożyczek będzie dokonywać sporadycznie, na podstawie umowy/umów pożyczki.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Bowiem udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie były wpisane do umowy Spółki oraz nie były wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych świadczone poza systemem bankowym, jak słusznie wskazała Spółka, zaliczane do grupy usług pośrednictwa finansowego, sklasyfikowanych w sekcji J. dział 65 PKWiU, mieszczą się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 powołanej ustawy. Wobec powyższego udzielanie pożyczek podlega regulacjom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że usługa udzielenia pożyczki sklasyfikowana przez Spółkę wg PKWiU do grupowania 65.22, stanowi czynność podlegającą - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, przy czym, jako nie objęta żadnym z wyłączeń wskazanych w poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy, korzysta ze zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie informuje się, że Minister Finansów nie jest uprawniony do klasyfikacji usług, w związku z tym niniejszą interpretacje wydano wyłącznie w oparciu o wskazane przez Wnioskodawcę grupowanie statystyczne. Należy zaznaczyć, iż zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 roku w sprawie trybu udzielania, informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1 poz. 11) zainteresowany podmiot sam klasyfikuje m. in. swoje produkty (wyroby i usługi), według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej i to jego obciążają ewentualne negatywne konsekwencje z tytułu błędnego zaklasyfikowania usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.