Pismem z dnia 27 lipca 2004 r. Nr P-1-185/2004/EK Spółka zwróciła się z zapytaniem na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm./ - jakie skutki podatkowe w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych i podatku od towarów i usług spowoduje nieodpłatne użyczenie nieruchomości. Stan faktyczny przedstawiony przez spółkę:

Spółka prowadząca m.in. działalność usługową związaną z zagospodarowaniem odpadów (eksploatacja miejskiego składowiska odpadów ) na podstawie umowy użyczenia udostępnia nieodpłatnie na czas określony Gminie Opole (udziałowiec spółki) – grunt będący własnością Spółki. Gmina na udostępnionej nieruchomości prowadzić będzie inwestycję polegającą na budowie drugiej kwatery składowania odpadów. Planuje się, że po jej zakończeniu zostanie ona wniesiona aportem rzeczowym w zamian za udziały do spółki.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu działając na mocy art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. nr 137, poz. 926 z późniejszymi zmianami/ udziela pisemnej informacji na zapytanie podatnika- stanowiącej odpowiedź w sprawie

Podatek dochodowy od osób prawnych

Nieodpłatne udostępnienie nieruchomości powoduje u udostępniającego powstanie przychodu, zgodnie a art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz. U. z 2000 r. Nr 54 , poz. 654 z późniejszymi zmianami/, w wysokości równowartości czynszu jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Przychodu tego w myśl art. 13 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy – nie ustala się w przypadku udostępnienia nieruchomości do użytku na cele ochrony środowiska tj. cele wynikające z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska /Dz. U. Nr 62 poz. 627 z późniejszymi zmianami/.

Ochrona środowiska zgodnie z art. 3 pkt 13 tej ustawy to podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiające zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej: ochrona ta polega w szczególności na:

1. racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,
2. przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom,
3. przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego

Formą przeciwdziałania zanieczyszczeniom jest m.in. unieszkodliwianie odpadów przez składowanie odpadów (substancji lub przedmiotów należących do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach - Dz .U. Nr 62 poz. 628).

Na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę oraz uwzględnieniu powołanych przepisów należy stwierdzić, że nieruchomość zostanie udostępniona na cele ochrony środowiska. Oznacz to, że art. 13 ust. 1ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w tej sytuacji nie ma zastosowania. Udostępnienie nieodpłatne Gminie gruntu w celu budowy kwatery składowania odpadów nie będzie powodowało obowiązku ustalenia przychodu.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż konsekwencją powyższego będzie nie uznanie za koszt uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez Spółkę w okresie udostępnienia Gminie związanych z tą nieruchomością, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podatek od towarów i usług

Umowa użyczenia należy do grona umów nazwanych i uregulowana została w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 710 Kodeksu cywilnego przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Innymi słowy, umowa użyczenia polega na nieodpłatnym oddaniu rzeczy innej osobie do czasowego z niej korzystania z zastrzeżeniem obowiązku jej zwrotu. Przedmiotem użyczenia mogą być tylko rzeczy, a więc przedmioty materialne ( art.45 Kodeksu Cywilnego). Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług / Dz. U. Nr 54 poz. 535/, zwanej dalej ustawą o VAT, nieodpłatne świadczenie usług nie będące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług. Nie podlegają zatem opodatkowaniu czynności wykonywane przez podatnika dla potrzeb jego przedsiębiorstwa.

Przekazanie przez Spółkę na podstawie umowy użyczenia gruntu, na którym ma zostać wykonana inwestycja polegająca na budowie drugiej kwatery składowania jest ściśle związane z prowadzoną działalnością. W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Reasumując, w świetle powołanych przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż zawarcie przez Spółkę umowy użyczenia gruntu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje , iż powyższa informacja o zakresie stosowania prawa podatkowego obowiązuje jedynie w przedstawionym stanie faktycznym oraz jest zgodna z obowiązującym stanem prawnym tylko w przypadku przedstawienia przez Podatnika rzeczywistego stanu faktycznego.