W odpowiedzi na pismo z dnia 03.11.2004 r. w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych renty sierocej otrzymywanej ze Stanów Zjednoczonych, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Tarnowie działając na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) informuje:

Z treści zapytania, jak i dołączonych dokumentów wynika, że otrzymuje Podatnik na rzecz dziecka świadczenie rodzinne – rentę sierocą przyznaną po zmarłym mężu, pochodzące ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. Od powyższego świadczenia nie jest pobierany amerykański federalny podatek dochodowy. Zgodnie z zawartym w piśmie stanowiskiem, powyższe przychody nie podlegają w Polsce opodatkowaniu, ze względu na charakter świadczenia – renta sieroca oraz niską wysokość tego świadczenia.

W myśl postanowień zawartych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w jej brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r., osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Jednocześnie zgodnie z art. 4 a wyżej powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisy art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
W świetle powołanych wyżej przepisów wszystkie dochody osoby fizycznej zamieszkującej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – bez względu na to z jakich państw pochodzą - podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce, z wyjątkiem sytuacji, gdy umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, zawarta z państwem, z którego określone dochody pochodzą, zawiera odmienne postanowienia.

Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178 i 179) nie zawiera odrębnych postanowień dotyczących opodatkowania emerytur i rent, z wyjątkiem rent i emerytur otrzymywanych z funduszy publicznych z tytułu pełnionych poprzednio funkcji rządowych (wyjątek ten nie ma jednak zastosowania w przedmiotowej sprawie). Brak jest również ustaleń odnośnie opodatkowania „innych dochodów”, dlatego też prawo opodatkowania emerytur i rent przysługuje obu państwom tj. zarówno Polsce jak i Stanom Zjednoczonym. Jednakże w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania zgodnie z zasadą zawartą w art. 20 tej umowy, w przypadkach opodatkowania podatkiem w Stanach Zjednoczonych, Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczenie na poczet podatków odpowiednich kwot podatków zapłaconych w Stanach Zjednoczonych.
Świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane ze źródeł amerykańskich osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce – jak wyżej wskazano – nie są regulowane postanowieniami polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, w związku z czym podlegają one opodatkowaniu na zasadach określonych w polskim ustawodawstwie wewnętrznym.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52 a oraz dochody, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Wśród źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia w art. 10 ust. 1 m.in. emeryturę i rentę, przez które rozumie łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych (art. 12 ust. 7 ustawy).
Wypłacane Pani przez Zarząd Ubezpieczeń Społecznych w Stanach Zjednoczonych na rzecz dziecka świadczenie rodzinne (renta sieroca z tytułu pracy zmarłego ojca w USA) jest odpowiednikiem polskiej renty rodzinnej przysługującej uprawnionym członkom zmarłego ubezpieczonego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Renta ta nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych, w związku z czym podlega opodatkowaniu i to bez względu na jej wysokość.

Zasady opodatkowania emerytur i rent z zagranicy regulują przepisy zawarte w art. 35, w sytuacji gdy świadczenie otrzymywane jest za pośrednictwem płatnika (np. banku) oraz w art. 44 w przypadkach, gdy świadczenie rentowe otrzymywane jest bez jego pośrednictwa.
Ze stanu faktycznego opisanego w zapytaniu wynika, iż rentę otrzymuje pani bez pośrednictwa płatnika, a zatem w celu opodatkowania renty zastosowanie będzie miał art. 44 ust. 1 a pkt 2 ustawy, w myśl którego podatnicy osiągający dochody z emerytur i rent z zagranicy bez pośrednictwa płatników są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3 a.
Zgodnie z ust. 3 a tego artykułu zaliczki miesięczne wynoszą 19% dochodu za miesiące, w których uzyskali ten dochód, w terminie do dnia 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień - w terminie złożenia zeznania podatkowego. W terminach płatności zaliczek podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatników deklaracje wg ustalonego wzoru (PIT-53). Obliczoną zaliczkę zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłacanej w danym miesiącu zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (art. 44 ust. 3 c).
Dla celów obliczenia zaliczki przychody uzyskane w walucie obcej przelicza się na złote - zgodnie z art. 11 ust. 3 cyt. Ustawy - według kursów z dnia otrzymania lub postawienia ich do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzystał z usług banku, przychody przelicza się na złote polskie wg kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski.

Po zakończeniu roku kalendarzowego dochód z tytułu renty amerykańskiej podlega kumulacji wraz z innymi dochodami uzyskanymi w Polsce w celu łącznego opodatkowania według skali określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustalony wg skali podatkowej podatek dochodowy będzie podatkiem należnym, gdyż od otrzymanego z zagranicy świadczenia – jak wynika z załączonych dokumentów – nie został pobrany w tamtym kraju podatek. Zgodnie z art. 45 ust. 1 cyt. ustawy w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego należy złożyć zeznania podatkowe na formularzu PIT-36 wraz załącznikiem PIT-M (informacja o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców w roku podatkowym).

Powyższe zasady opodatkowania mają zastosowanie również do dochodów osiąganych w latach 2001-2003, z tą różnicą jednak, że w przypadku miesięcznych zaliczek na podatek obowiązywały inne zasady ustalania ich wysokości. Zgodnie bowiem z art. 44 ust. 1 pkt 4, ust. 3 i 6 a w brzmieniu obowiązującym w tych latach, podatnicy osiągający dochody z emerytur i rent zagranicznych mieli obowiązek bez wezwania wpłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy w wysokości ustalonej w sposób następujący:
–obowiązek wpłacania zaliczek powstawał, poczynając od miesiąca w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (w roku 2001 była to kwota 2596,42 zł, w 2002 – 2727,16 zł, a w 2003 – 2789,89 zł),
–zaliczkę za ten miesiąc stanowił podatek obliczony od tego dochodu wg zasad określonych w art. 26, 27 i 27 b,
–zaliczkę za dalsze miesiące ustalało się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada podlegały wpłacie w terminach do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego. W terminach płatności zaliczek od stycznia do listopada podatnicy obowiązani byli składać urzędom skarbowym deklaracje o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku (PIT-51).

W świetle powyższego Naczelnik tut. Urzędu stwierdza, że Podatnika stanowisko w sprawie nie jest prawidłowe.