Stan faktyczny:

Spółka z o.o. prowadzi działalność w zakresie produkcji stolarki okiennej i drzwiowej oraz montażu tych elementów. Producent sprzedaje stolarkę wyłącznie przedsiębiorcom (osobom fizycznym) trudniącym się montażem i sprzedażą stolarki okiennej, z którymi zawarł umowę dealerską. Przedmiotem umowy dealerskiej jest stała współpraca marketingowo-handlowa, polegająca na prowadzeniu przez dealera we własnym zakresie i na własny rachunek sprzedaży i promocji wyrobów i usług zakupionych od Spółki. Do podstawowych obowiązków dealera należy m.in.: aktywne poszukiwanie rynku zbytu na wyroby i usługi oferowane przez spółkę; udzielanie wyjaśnień, porad i informacji dotyczących tych wyrobów i usług; badanie rynku pod kątem możliwości zbytu wyrobów i usług spółki; zorganizowanie w punktach sprzedaży odpowiedniej ekspozycji (prezentacji) wyrobów spółki z informacją o spółce oraz walorach technicznych i użytkowych prezentowanych wyrobów. Celem umożliwienia dealerowi realizacji tych obowiązków spółka - na czas trwania umowy - udostępnia nieodpłatnie dealerom reklamy spółki, wyroby, produkty, komputer z oprogramowaniem do wyceny wyrobów i produktów spółki oraz komplet mebli biurowych.

Dealer sprzedaje wyroby spółki w cenach zgodnych z jej cennikami. Wykonując postanowienia umowy dealerskiej, dealer może otrzymać od spółki rabat.

Ocena prawna stanu faktycznego:

AD. 2.

Zgodnie z treścią art. art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.) przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń oraz przychodów w naturze, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” nie zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 15 lutego 1992r. W doktrynie i orzecznictwie NSA przyjmuje się, że przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie w majątku określonego podmiotu mające konkretny wymiar.

Należy mieć na uwadze, iż w myśl art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 poz. 93, z późn.zm.) „świadczenie” zarówno odpłatne jak i nieodpłatne stanowi przedmiot stosunku zobowiązaniowego. A zatem do nieodpłatnego świadczenia dochodzi nie przy każdym zdarzeniu prawnym lub gospodarczym, ale wówczas, gdy tym zdarzeniem jest taki stosunek zobowiązaniowy, w którym korzyść uzyskuje jedna ze stron.

W niniejszym przypadku dealer - wykonując postanowienia umowy dealerskiej - świadczy usługi w zakresie marketingu, promocji i ekspozycji towarów oraz promocji logo producenta na rzecz spółki (będącej producentem wyrobów sprzedawanych przez dealera) i jako ekwiwalent za te świadczenia uzyskuje np. rabat, czy możliwość nieodpłatnego użytkowania sprzętu spółki. Zatem po stronie spółki nie dochodzi do uzyskania nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15.02.1992r. Tego rodzaju umowa zalicza się bowiem do umów wzajemnych (w myśl art. 487 § 2 Kodeksu cywilnego umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej).

AD. 3.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (..).

Ustawa z dnia 15 lutego 1992r. nie zawiera wykazu wydatków, które przesądzają o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Za koszt uzyskania przychodów można jednak uznać jedynie te wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

• pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami,
• nie zostały wymienione w treści art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r.,
• ich poniesienie zostało prawidłowo udokumentowane.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów należy zatem ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz możliwość osiągnięcia przychodu. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu - w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W takim ujęciu kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim.

Działalność marketingowa dealera pośrednio ma wpływ na przychody osiągane przez spółkę, a więc wydatki przeznaczone na tą działalność przez spółkę – choć z reguły nie można ich przypisać konkretnym przychodom, jak również ocenić szczegółowo stopnia ich wpływu na uzyskanie przychodów - stanowią koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z treścią art. 16 ust.1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25 % przychodów uzyskanych w roku podatkowym, chyba że reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób (a zatem wydatki związane z reklamą prowadzoną w środkach masowego przekazu lub w inny sposób są kosztami uzyskania w pełnej wysokości).

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zdefiniowano pojęcia reklamy i reprezentacji. Na podstawie definicji słownikowej można określić, że reklama to rozpowszechnianie informacji o towarach i usługach, ich zaletach, wartości, miejscach i możliwościach nabycia. Jednocześnie z wykładni sądowej, uwzględniającej specyfikę działalności gospodarczej, wynika że reklama to również działania mające kształtować popyt poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach w celu zachęcenia ich do nabycia towarów od tego właśnie, a nie innego podmiotu gospodarczego. Ponadto reklama ma również za zadanie promocję danego podmiotu gospodarczego poprzez stworzenie dobrego wizerunku firmy oraz ułatwienie zawarcia umowy lub kontraktu.

Podstawowym kryterium publicznego charakteru reklamy jest skierowanie jej do nieograniczonego kręgu odbiorców. Reklamą publiczną jest więc reklama prasowa, telewizyjna, radiowa oraz takie działania, które umożliwiają ogółowi potencjalnych nabywców zapoznanie się z walorami użytkowymi, cechami i zaletami reklamowanych towarów. We wszystkich przypadkach reklamy publicznej, jej odbiorca jest anonimowy, a możliwość zapoznania się z treścią reklamy ma nieograniczony krąg potencjalnych klientów. O kwalifikacji wydatków poniesionych na reklamę decyduje forma jej dotarcia do klientów - adresatów reklamy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka udostępnia nieodpłatnie dealerowi na czas trwania umowy: meble, produkowaną przez siebie stolarkę okienną służącą do ekspozycji, banery reklamowe z logo spółki, niekiedy komputery wraz z oprogramowaniem do wyceny wyrobów i produktów spółki oraz próbki stolarki opakowane w specjalnie zamówionych do tego walizkach - celem świadczenia przez dealera usług marketingowych oraz usług reklamujących jej produkty. Zapisy zawarte w umowie dealerskiej wskazują, iż reklama na rzecz spółki prowadzona jest przez dealera w sposób publiczny. W związku z powyższym wydatki poniesione na nabycie (zakup) i wytworzenie składników majątku (jeżeli nie są kwalifikowane jako nabycie środków trwałych oraz wartości materialnych i prawnych) służących marketingowi i reklamie, mogą być przez spółkę kwalifikowane bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. - w całej wysokości bez ograniczenia wynikającego z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. Jeśli zaś wydatki te - przekraczające kwotę 3.500 zł, poniesione zostały na nabycie (wytworzenie) środków trwałych spółki, oddanych do używania dealerom – do celów marketingowych i reklamy – wówczas kosztem uzyskania spółki będą odpisy amortyzacyjne dokonywane przez spółkę od wartości początkowej tych środków (zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992r.).

AD. 1 i 4.

Zgodnie z treścią art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn.zm.) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Jak wynika z powyższego przepisu, ustawodawca upoważnił m.in. właściwego naczelnika urzędu skarbowego do udzielania pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego tylko i wyłącznie w indywidualnych sprawach podatnika, płatnika lub inkasenta. Przedstawione powyżej pytania nr 1 i 4 nie dotyczą indywidualnej sprawy podatnika - spółki, ale podmiotów, z którymi spółka zawiera umowy dealerskie. Zatem – wobec braku podstawy prawnej – udzielenie informacji, o której mowa w art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej w tym zakresie nie jest możliwe.