Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na pisemne zapytanie Spółki z dnia 28 października 2004 r., l. dz. BEiOK-38/10/2004, w sprawie udzielenia pisemnej informacji o stosowaniu przepisów prawa podatkowego (data wpływu 2 listopada 2004 r.), uzupełnione pismem z dnia 24 listopada 2004 r., l. dz. BEiOK-11/11/2004 (data wpływu 30 listopada 2004 r.), uprzejmie wyjaśnia:

Spółka zwróciła się z zapytaniem dotyczącym kilku kwestii:
1) czy w myśl obowiązujących przepisów podatkowych, depozyt akcji prowadzony przez dom maklerski należy uznać za równoznaczny z prowadzeniem rachunku inwestycyjnego,
2) czy w przypadku prowadzenia depozytu akcji i pośredniczenia w obrocie tymi akcjami dom maklerski ma obowiązek sporządzania informacji PIT-8C i czy w przypadku jedynie pośredniczenia w transakcji pomiędzy sprzedającym a kupującym istnieje konieczność sporządzania PIT-8C,
3) sporządzania przez dom maklerski imiennych informacji o przychodach z tytułu sprzedaży akcji pracowniczych celem umorzenia, niedopuszczonych do obrotu publicznego, i pobranym zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zdaniem zainteresowanej Spółki:
ad 1) prowadzenie depozytu akcji niedopuszczonych do publicznego obrotu nie jest równoznaczne z prowadzeniem rachunku inwestycyjnego,
ad 2) nie dysponując informacjami o kosztach nabycia akcji w przypadku pośrednictwa w transakcji nie ma obowiązku wystawiania PIT-8C, podobnie jak w przypadku gdy transakcje dotyczą akcji podmiotów, dla których depozyt papierów wartościowych prowadzi Spółka; obowiązek sporządzania informacji dotyczy tych transakcji, które są dokonywane na rachunkach inwestycyjnych; oznacza to, że taki obowiązek nie obejmuje transakcji dokonanych przy udziale domu maklerskiego, ale poza rachunkiem inwestycyjnym,
ad 3) o dochodach i o pobranym zryczałtowanym podatku, o których mowa w art. 30a updof nie sporządza się dla podatników i urzędów imiennych informacji.

Ad 1. Depozyt akcji prowadzone przez dom maklerski dla celów sporządzania informacji podatkowych PIT-8C nie jest równoznaczny z rachunkiem inwestycyjnym. Szczegółowe wyjaśnienie zawarto w odpowiedzi na 2 pytanie Spółki.
Ad 2. Należy się zgodzić ze stanowiskiem, że art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), zwanej dalej updof, nie precyzuje, jakich transakcji dotyczy obowiązek wystawienia informacji PIT-8C; nie jest też sprecyzowany krąg podmiotów, na których ciąży obowiązek sporządzania tej informacji. Zgodnie z tym przepisem, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarcza osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru.

W celu wyjaśnienia zakresu wprowadzonego przez ustawodawcę obowiązku, wobec sytuacji, że podstawowa wykładnia gramatyczna (językowa) nie przynosi zadowalających rezultatów, należy sięgnąć do wykładni systemowej i celowościowej, bowiem nie jest możliwym do zaakceptowania stan, w którym na podstawie literalnego brzmienia przepisu nie można ustalić adresata normy i zakresu jego zadań, czyli rodzaju zdarzeń, z których zaistnieniem ustawodawca wiąże powstanie pewnych obowiązków.

W uzasadnieniu rządowego projektu zmian do updof z dnia 1 sierpnia 2003 r. (druk sejmowy nr 1853) stwierdzono, że podatnik dochód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych będzie rozliczał raz w roku, j. w składanym zeznaniu podatkowym. Zatem zarówno podatnik jak i podmiot uprawniony do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, dokonujący wypłaty tych przychodów, nie będą zobowiązani do wpłacania w trakcie roku zaliczek na podatek. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego - w terminie do dnia 31 stycznia (ten termin zmieniono na koniec lutego) roku następującego po roku podatkowym - podmioty, za pośrednictwem których podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych, będą zobowiązane do sporządzenia imiennej informacji o wysokości uzyskanego przychodu i przekazania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika.

Jak wynika z powyższego uzasadnienia, celem wprowadzenia przepisu było uzyskanie informacji o wysokości przychodów od podmiotu uprawnionego do prowadzenia rachunku papierów wartościowych, za którego pośrednictwem zbywane są papiery wartościowe. Podmioty takie wskazane są w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 ze zm.), i są to m. in. spółki prowadzące działalność maklerską. W ocenie Naczelnika tut. Urzędu chodzi o takie pośredniczenie w obrocie, kiedy dana transakcja odbywa się w domumaklerskim, który prowadzi rachunek inwestycyjny klienta, który zlecił transakcję. Zakres zdarzeń, jakie powinny znaleźć się w PIT-8C przedstawiono poniżej.

Obowiązek sporządzenia PIT-8C powstanie w przypadku, gdy klient-osoba fizyczna będzie dokonywał transakcji za pośrednictwem domu maklerskiego, wskazanych w art. 30b ust. 2 updof, czyli:
- odpłatnego zbycia papierów wartościowych;
- realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi;
- odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających;
- odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną;
- objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Natomiast dokonywanie przez Spółkę pozostałych czynności na rzecz klientów - niezależnie od tego, czy dotyczą one rachunku inwestycyjnego, czy depozytu - nie powoduje powstania obowiązku sporządzenia informacji.

Ad 3. W odniesieniu do podatników krajowych, którzy uzyskują przychody z tytułu sprzedaży akcji pracowniczych celem umorzenia, niedopuszczonych do obrotu publicznego ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w art. 42 ust. 2, ani w art. 42a, nie określała takiego wzoru informacji. Jakkolwiek w art. 42 ust. 2 pkt 1 updof stanowi, że płatnicy, o których mowa w art. 41 w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1 (krajowe osoby fizyczne, czyli rezydenci podatkowi) oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, sporządzone według ustalonego wzoru - to z uwagi na nieokreślenie takiego wzoru przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia (na podstawie art. 45b pkt 1 updof) płatnicy odnośnie przychodów krajowych podatników opodatkowanych w sposób zryczałtowany na podstawie art. 41 ust. 4 updof - nie mają takiego obowiązku.

Mając na uwadze powyższe, Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego uważa, że stanowiska zajęte przez Spółkę są prawidłowe.