Urząd Skarbowy Kraków-Śródmieście w odpowiedzi na pismo z dnia 30.06.2003 r. w sprawie dot. możliwości dokonania odpisów amortyzacyjnych od ujawnionych środków trwałych wg zasad określonych w art. 16k ust. 4-6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), tj. wg zasad określonych dla fabrycznie nowych środków trwałych, zaliczonych do grupy 3-6 Klasyfikacji Środków Trwałych - działając w trybie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) przekazuje poniższe informacje:

Jak słusznie zauważa podatnik zgodnie z zapisami art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) urząd skarbowy ma obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.

Mając na uwadze powyższe Urząd informuje, że zgodnie z zapisami art. 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.): Podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a - 16m. Tymi odrębnymi przepisami jest głównie ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.), która w sposób precyzyjny i jednoznaczny określa zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych. Tak więc wszelkie wewnętrzne uregulowania i procedury, w tym: czas, okres i sposób rozliczania projektów inwestycyjnych, weryfikacja zasadności ponoszenia kosztów, przypisywanie kosztów do poszczególnych CPK, weryfikacja ponoszenia kosztów do planów finansowych i kontrolingowych, rozliczanie kosztów w ramach wewnętrznych budżetów, kontrola audytu wewnętrznego i inne, nie stanowią i nie mogą stanowić przesłanki do odstępstwa od ustawowo uregulowanych zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Przepis art. 16d ust. 2 cyt. wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że składniki majątku należy wprowadzić do ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. W celu doprecyzowania tych przepisów dodano zdanie drugie, zgodnie z którym, późniejszy termin wprowadzenia do ewidencji uznaje się za ujawnienie środka trwałego. A zatem z przepisu tego wynika, że jeśli środek trwały zostanie oddany do używania a dopiero w późniejszym terminie zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, to należy traktować go jako ujawniony środek trwały. Natomiast zgodnie zpostanowieniami art. 16h ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w przypadku ujawnionych środków trwałych nie objętych dotychczas ewidencją, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji. Wartość początkowa ujawnionych środków trwałych winna być ustalona na ogólnych zasadach, wynikających z przepisu art. 16g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tak więc zapisy art. 16d ust. 2 nie zmieniają, w żadnym przypadku, generalnej zasady ewidencji środków trwałych, a jedynie regulują konsekwencje nieterminowego wprowadzenia do ewidencji wydanych do użytkowania środków trwałych. Tym samym zawarte w piśmie podatnika sformułowanie, iż „późniejsze wprowadzenia środka trwałego do ewidencji jest dopuszczalne ...", jest zdaniem Urzędu zbyt daleko idącym wnioskiem.

Zgodnie ze znowelizowanym art. 16k ust 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dniem 5 września 2002 r. ustawodawca ustalił odmienny sposób amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych, zgodnie z którym od wartości początkowej tych środków trwałych, zaliczonych do grupy 3-6 Klasyfikacji Środków Trwałych podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych w pierwszym roku podatkowym w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji w wysokości 30% ich wartości. Podatnicy mogą dokonać tego odpisu jednorazowo, jednak nie wcześniej niż w miesiącu w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji. W sytuacji gdyby wysokość odpisów amortyzacyjnych stanowiących 30% wartości początkowej środka trwałego była niższa od odpisów ustalonych metodą degresywną przy zastosowaniu współczynnika 2,0 można dokonywać odpisów amortyzacyjnych w pierwszym roku podatkowym przy zastosowaniu stawek z Wykazu podwyższony o współczynnik 3,0 (art. 16k ust. 5 ustawy). W takiej sytuacji roczną kwotę amortyzacji ustala się w proporcji do liczby pełnych miesięcy pozostałych do końca roku od momentu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji. W następnym roku podatkowym odpisów można dokonywać metodą liniową bądź metodą degresywną (art. 16k ust. 6 ustawy).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jak również innych ustaw podatkowych nie definiują co należy rozumieć pod pojęciem fabrycznie nowego środka trwałego. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN - „nowy" - tzn. dopiero co zrobiony, nie używany, świeżo powstały (Słownik Języka Polskiego. Warszawa. 1984 r. t. II. s/ 398). A zatem „fabrycznie nowy środek trwały", będzie to z pewnością środek trwały, który nie był wcześniej eksploatowany (używany) zarówno przez samego podatnika, jak i przez podmiot, od którego został on nabyty.

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż podatnik zakupuje składniki majątkowe, zaliczane do środków trwałych jako spełniające przesłanki o których mowa w art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, natomiast wprowadzenie ich do ewidencji środków trwałych następuje w terminie późniejszym, a zatem rozumieć należy, iż przedmiotowe środki trwałe zostają oddane do użytkowania natomiast ich wprowadzenie do ewidencji następuje w terminie późniejszym w związku z czym zakwalifikowana zostają do ujawnionych środków trwałych.. W przedstawionej sytuacji brak jest podstaw do zastosowania odpisów amortyzacyjnych od ww. środków trwałych wg przedstawionej powyżej metody amortyzacji, wynikającej z przepisu art. 16k ust. 4-6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem uprawnienie takie przysługuje jedynie w przypadku „fabrycznie nowych środków trwałych" nie używanych przez podatnika przed ich wprowadzeniem do ewidencji. W sytuacji kiedy podatnik użytkuje środek trwały a następnie w terminie późniejszym wprowadza go do ewidencji, to w tym momencie środek ten jako używany wcześniej przez podatnika utracił już przymiot środka fabrycznie nowego z racji jego wcześniejszego używania.

W kontekście opisanej sytuacji zastosowanie metody amortyzacji, o której mowa w art. 16k ust. 4-6 ustawy mogłoby być możliwe w przypadku, jeśli np. podatnik nabędzie lub wytworzy we własnym zakresie środek trwały a jego oddanie do użytkowania nastąpi w terminie późniejszym z równoczesnym wprowadzeniem go do ewidencji środków trwałych - w tym bowiem przypadku środek ten jako wcześniej nieużywany można potraktowaćjako fabrycznie nowy, bez względu na datę jego zakupu bądź wytworzenia.