INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 lutego 2012 r. (data wpływu 5 marca 2012 r.) uzupełnionym w dniu 21 maja 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania świadczeń finansowanych w całości lub w części ze środków ZFŚS - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 marca 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 21 maja 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. opodatkowania świadczeń finansowanych w całości lub w części ze środków ZFŚS.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Urząd Miejski administruje utworzonym Funduszem Świadczeń Socjalnych, dla którego prowadzony jest odrębny rachunek bankowy. Zgromadzone środki na wyodrębnionym rachunku przeznaczone są zgodnie z zatwierdzonym planem wydatków na dany rok na podstawie Regulaminu Zakładowego Funduszu Socjalnego na prowadzenie działalności socjalnej, tj. usług świadczonych na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej (zakup biletów do kina i teatru, organizacja wycieczek), imprez sportowo-rekreacyjnych, zakupu paczek świątecznych dla dzieci pracowników, itp. Środki ZFŚS wykorzystywane są też do finansowania lub dofinansowania zakupów towarów i usług przekazywanych pracownikom, jak również do udzielania pracownikom pożyczek na remont i modernizację mieszkań. Częściowa odpłatność pracowników za otrzymane świadczenia wpływa na wyodrębniony rachunek Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Ponadto pracownicy ponoszą odpłatność za korzystanie z domków letniskowych, które są własnością Gminy, a wykorzystywane są na cele rekreacyjne w ramach zasad funduszu socjalnego na potrzeby własne i członków rodzin. Zgodnie z regulaminem Zakładowego Funduszu Socjalnego otrzymane wpłaty zwiększają środki funduszu socjalnego.

Usługi świadczone przez domy letniskowe, do których goście posiadają prawo wspólnego użytkowania przez określony okres każdego roku, zostały zakwalifikowane wg PKWiU do grupowania 55.20.12.0.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy przekazane świadczenia nieodpłatne jak i częściowo odpłatne finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz uzyskane odsetki od pożyczek nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, Urząd Miejski zobowiązany do utworzenia i administrowania Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych podejmuje jedynie działania techniczne, które pozostają całkowicie poza prowadzoną działalnością i nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług. W związku z tym czynności opisane we wniosku nie mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawcy, prezentowane stanowisko poparte jest wyrokiem NSA w Warszawie z dnia 30 marca 2011 r. sygn. akt. I FSK 449/10 oraz interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. IPTPP2/443-491/11-2/JS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. z 2011 r. Dz. U. Nr 177 poz. 1054), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Brzmienie powołanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, że zawarta w nim definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Na mocy art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Urząd Miejski administruje utworzonym Funduszem Świadczeń Socjalnych, dla którego prowadzony jest odrębny rachunek bankowy. Zgromadzone środki na wyodrębnionym rachunku przeznaczone są zgodnie z zatwierdzonym planem wydatków na dany rok na prowadzenie działalności socjalnej, tj. usług świadczonych na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej (zakup biletów do kina i teatru, organizacja wycieczek), imprez sportowo-rekreacyjnych, zakupu paczek świątecznych dla dzieci pracowników, itp. Środki ZFŚS wykorzystywane są też do finansowania lub dofinansowania zakupów towarów i usług przekazywanych pracownikom, jak również do udzielania pracownikom pożyczek na remont i modernizację mieszkań. Częściowa odpłatność pracowników za otrzymane świadczenia wpływa na wyodrębniony rachunek Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Ustosunkowując się do powyższego, wskazać należy, że obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t. j. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej „Funduszem”, i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową,

Jak stanowi pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu,

Fundusz ten, zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych.

Ponadto, zasoby Funduszu zwiększa się o wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1 do 9 tej ustawy, dochody.

Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami.

Według definicji przedstawionej w Słowniku języka polskiego PWN administrować oznacza zarządzać, zawiadywać czymś (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2005, pod red. Elżbiety Sobol, str. 3). Natomiast zgodnie z definicją zawartą w Słowniku współczesnego języka polskiego administrować oznacza zarządzać, kierować czymś; administrować czyimiś dobrami, majątkiem (Słownik współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996, pod red. prof. dr hab. Bogusława Dunaja, str. 3).

Dokonując analizy powołanych przepisów stwierdzić należy, że w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości lub w części z ZFŚS, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług i towarów od podmiotów trzecich, takich jak np. bilety do kina, teatru, wycieczki, paczki świąteczne dla dzieci, a także udzielanie pracownikom pożyczek na remont i modernizacje mieszkań - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie – jako administratora Funduszu – ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe, jak również biorąc pod uwagę zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazać należy, iż podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym, w zakresie środków zgromadzonych na rachunki ZFŚS podejmuje jedynie działania techniczne, które pozostają całkowicie poza zakresem prowadzonej przez niego działalności - nie podejmuje on i nie prowadzi odrębnej działalności gospodarczej w tym zakresie. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W kontekście art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług oznacza to, że podejmowane czynności nie są podejmowane w charakterze podatnika tego podatku, bez względu na to czy świadczenie jest w całości finansowane ze środków ZFŚS, czy świadczenie to współfinansuje osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, tzn. jest częściowo odpłatne. Zatem w przedmiotowej sprawie, przekazanie nieodpłatne bądź za częściową odpłatnością towarów i usług finansowanych Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, jak również czynności polegające na udzielaniu pożyczek w ramach ZFŚS, z tytułu których pobierane są odsetki, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Końcowo wskazać należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy opodatkowania świadczeń finansowanych w całości lub w części ze środków ZFŚS, natomiast kwestia opodatkowania odpłatnego udostępniania domków letniskowych pracownikom została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej znak (…).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.