Stan faktyczny:

Podatnik jest inwestorem giełdowym zajmującym się jednocześnie obrotem akcjami na rynku niepublicznym (między osobami fizycznymi) i na rynku publicznym (giełdzie).

Ocena prawna stanu faktycznego:

Jednym ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowią przychody z kapitałów pieniężnych, za które w myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a oraz ust. 2 uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. Przy czym, ustalanie wartości przychodów z odpłatnego zbycia udziałów i papierów wartościowych następuje na mocy przepisu art. 19 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2004r. - od dochodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych , i z realizacji praw z nich wynikających (...) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną (...) w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Sposób obliczania dochodu ze zbycia papierów wartościowych (akcji) w roku podatkowym, normuje art. 30b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. Dochód ten określa się jako:

• różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14,
• różnicę między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a,
• różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Zasady te znajdują zastosowanie, gdy możliwa jest identyfikacja sprzedawanych papierów wartościowych i ustalenie dla zbywanych papierów ich rzeczywistej ceny nabycia. Jednakże, przy braku możliwości identyfikacji sprzedawanych papierów ustawodawca nakazuje w art. 24 ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. stosowanie metody FIFO (tj. pierwsze przyszło - pierwsze wyszło).

Metoda ta ma zastosowanie odrębnie do każdego z rachunków posiadanych przez podatnika, na którym są zdeponowane papiery wartościowe. Istotnym jest także, że do ustalania dochodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych wg tej metody brane są tylko papiery zdeponowane na rachunku podatnika i dostępne mu w dniu dokonania zlecenia sprzedaży. Toteż dla określenia ceny nabycia nie są brane pod uwagę papiery zablokowane (zastawione).

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, za wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 tej ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2004r. - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych , w tym dochodu z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

Wydatki na nabycie papierów wartościowych stanowią koszty:

• bezpośrednio przypisane do konkretnej transakcji - koszt nabycia odpłatnie zbywanego papieru wartościowego,
• poniesione przez podatnika w roku podatkowym związane z obsługą rachunku przez biuro maklerskie, w celu uzyskania przychodu ( koszty: prowizji, w tym prowizji kupna i sprzedaży, poniesionych w roku związanych z prowadzeniem lub założeniem rachunku, koszty transferu, zdeponowania papierów itp.).

Zatem, poniesione przez podatnika wydatki określone w przedstawionym stanie sprawy zliczane są do kosztów uzyskania przychodu z kapitałów pieniężnych (obrotu papierami wartościowymi).

Stosownie do art. 45 ust. 1a pkt 1 oraz ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. podatnicy w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (lub poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b (PIT-38) oraz wpłaty podatku należnego. Formularz PIT-38 przeznaczony jest dla podatników uzyskujących przychody: z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych (tzw. sprzedaż krótka), pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, udziałów w spółkach mających osobowość prawną, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkłady niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Przychody te oraz koszty poniesione w związku z ich uzyskaniem podlegają kumulacji w zeznaniu PIT-38.