Działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2004r. Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu zmienia treść udzielonej przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informacji z dnia 19 lipca 2004r. nr PP/443-103/04, dotyczącej stosowania ustawy o podatku od towarów i usług udzielonej w odpowiedzi na wniosek spółki z o.o.

Podatnik zwrócił się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z wnioskiem o udzielenie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, przedstawiając następujący stan faktyczny:
Spółka organizując imprezy turystyki zatrudnia wychowawców, ratownika, pilota, przewodnika, kupuje lekarstwa, bilety wstępu do kina, na basen, do parków wodnych, itp. Spółka ma wątpliwości czy zakupy wyżej wymienionych usług i towarów stanowią zgodnie z art. 119 ust. 2 ustawy o VAT składnik świadczonej usługi turystyki.
Dalej Spółka informuje, iż jest organizatorem wycieczek lub kolonii, które sprzedają im agenci na podstawie umów agencyjnych. Z tytułu sprzedaży miejsc na wycieczce lub kolonii agent otrzymuje ustaloną prowizję, na którą wystawia fakturę VAT. Spółka pyta czy wartość tej faktury pomniejsza ich marżę?

Po przeanalizowaniu przedmiotowej informacji oraz stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu stwierdza, iż przepisy prawa podatkowego zostały w sposób błędny wyjaśnione przez organ I instancji, w związku z powyższym przedmiotowa informacja zostaje zmieniona.

Zgodnie z art. 119 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Marżę stanowi różnica pomiędzy kwotą należności, jaką winien zapłacić nabywca usługi, a ceną nabycia towarów i usług przez podatnika świadczącego usługę od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.

Aby podatnik mógł stosować szczególną procedurę przy świadczeniu usług turystyki musi spełniać warunki określone w art. 119 ust. 3 ustawy o VAT, czyli:

• posiadać siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju.
• działać na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek,
• przy świadczeniu usługi nabywać towary i usługi od innych podatników dlabezpośredniej korzyści turysty,
• prowadzić ewidencję, z której wynikają kwoty wydatkowane na nabycie towarów iusług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty oraz posiadaćdokumenty, z których wynikają te kwoty.

Marża od usług turystyki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką podstawową, tj. 22%. Jedynie w przypadku usług świadczonych poza terytorium Wspólnoty zastosowanie znajdzie stawka 0%, tj. wówczas, gdy usługi nabywane dla bezpośredniej korzyści turysty świadczone są poza terytorium Wspólnoty.

Usługa turystyki jest bardzo często sprzedawana jako pewien pakiet zawierający: transport, transfer, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie, opiekę pilota, rezydenta. Część tych usług składowych świadczona jest przez osoby trzecie - wykonawcó zewnętrznych, od których podatnik nabywa usługi określane jako służące bezpośredniej korzyści turysty, a część stanowią usługi własne, tj. usługi świadczone przez podatnika w ramach usług turystyki przy wykorzystaniu własnego majątku, np. własnego autokaru, hotelu, restauracji. Usługi turystyki nie korzystają z preferencji podatkowych w zakresie stawki, ma więc do nich zastosowanie stawka podstawowa w wysokości 22%. Na niektóre usługi mogące wchodzić w skład kompleksowej usługi turystyki - obowiązują obniżone stawki podatkowe, np.: zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy o VAT, stawką 7% opodatkowane są m.in. usługi hoteli, usługi świadczone przez obiekty noclegowe oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (z wyłączeniem usług zakwaterowania w bursach, internatach i domach studenckich), usługi pasażerskiego transportu lądowego. Z kolei, na mocy art. 146 ust. 1 pkt 2 lit.c ustawy o VAT, do grudnia 2007r. stawką 7% opodatkowane są także usługi gastronomiczne z wyłączeniem sprzedaży większości napojów oraz towarów w stanie nieprzetworzonym.
Jednak traktując wszystkie transakcje dokonywane w związku z konkretną imprezą turystyki jako jedną usługę, zgodnie z wytycznymi VI Dyrektywy, przy świadczeniu usług turystyki należy stosować wyłącznie stawkę 22%, bez względu na rodzaj świadczeń składających się na tą usługę i ich sposób opodatkowania.

Jeżeli świadczona usługa turystyki obejmuje zarówno usługi nabywane dla bezpośredniej korzyści turysty i jednocześnie usługi własne podatnika, należy odrębnie ustalić podstawę opodatkowania dla usług własnych( zgodnie z art. 29 ustawy o VAT) oraz odrębnie kwotę marży w stosunku do usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty. Ponadto podatnik obowiązany jest do wykazania w prowadzonej ewidencji, jaka część należności za usługę przypada na usługi nabyte od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, a jaka na usługi własne.

Podatnik stosujący szczególną procedurę opodatkowania zgodnie z art. 119 ust.4 ustawy o VAT nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług dla bezpośredniej korzyści turysty. Wyłączenie prawa do obniżenia nie dotyczy podatku naliczonego przy nabyciu innych towarów i usług, które nie służą bezpośredniej korzyści turysty, ale związane są z prowadzoną działalnością oraz ogólnie pojętym funkcjonowaniem biura podróży, takie jak koszty wynajmu pomieszczeń i materiałów biurowych usług telekomunikacyjnych, mediów, reklamy, marketingu, leasingu itp. Brak możliwości odliczenia podatku naliczonego nie ma zastosowania również do towarów i usług nabywanych przez biuro podróży na potrzeby świadczonych usług własnych nawet, jeżeli służą one bezpośredniej korzyści turysty. Mogą to być wydatki na majątek własny organizatora, takie jak np. koszty funkcjonowania własnego ośrodka wypoczynkowego.

Szczególna procedura w zakresie opodatkowania usług turystyki, o których mowa w art. 119 ustawy o VAT wiąże się także z pewnymi odmiennościami w zakresie ich dokumentowania. W myśl art. 119 ust. 10 ustawy o VAT podatnik świadczący usługę turystyki, wystawia jedną fakturę VAT marża, nie wykazując kwoty podatku. Dotyczy to również sytuacji, gdy na usługę turystyki oprócz usług obcych dla bezpośredniej korzyści turysty składają się również usługi własne. Dane, jakie powinny znaleźć się na fakturze oznaczonej jako FAKTURA VAT MARŻA określone zostały w przepisie § 12 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatkom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku ( Dz. U. Nr 97, poz. 971). Faktura ta powinna zawierać:

• imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ichadresy,
• numer NI P sprzedawcy i nabywcy,
• dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia inumer kolejny faktury,
• nazwę usługi,
• rodzaj wykonywanych usług,
• kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie,
• wyrazy "VAT marża".

Odnosząc się do drugiego pytania Spółki należy uznać, iż wartość faktury wystawionej przez agenta po otrzymaniu ustalonej prowizji na podstawie umowy agencyjnej (dotyczy sprzedaży miejsc na organizowanych imprezach turystyki) pomniejsza marżę zgodnie z art. 119 ust. 2 ustawy o VAT, z uwagi na fakt, iż stanowi składnik świadczonej usługi turystyki.