POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) stwierdzam, że stanowisko Przedsiębiorstwa - przedstawione we wniosku znak: PA/774/5853/05 z dnia 29.08.2005r., który wpłynął w dniu 09.09.2005r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia wysokości kwoty czynszu dzierżawnego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09.09.2005 r. do Naczelnika Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Pismami znak PSUS/PB-RI-PDP/423/245-1/05/BD z dnia 11.10.2005r., znak: PSUS/PB-RI-PDP/423/245-2/05/BD z dnia 03.11.2005r. oraz znak: PSUS/PB-RI-PDP/423/245-3/05/BD z dnia 06.12.2005r. organ podatkowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Braki formalne wniosku zostały uzupełnione pismami znak PA/860/6702/05 z dnia 13.10.2005 r., znak: PA/949/7278/05 z dnia 10.11.2005 r., znak: PA/1045/8233/05 z dnia 06.12.2005 r. oraz znak: PA/1059/8254/05 z dnia 07.12.2005r.

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity w Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art.14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny opisany przez wnioskodawcę oraz jego stanowisko w sprawie.

1. stan faktyczny:

Z treści wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania prawa podatkowego wynika, że Wnioskodawca (Przedsiębiorstwo) zamierza wydzierżawić Stowarzyszeniu nieczynne obiekty pododdziału w postaci budynków szybów z szybami i dźwigami oraz urządzeń w postaci suwnic, rozdzielni, maszyny parowej, rurociągów.

Obiekty i urządzenia, które mają być przedmiotem dzierżawy są w większości zlokalizowane pod powierzchnią gruntu - szyby wentylacyjne, hale podziemne, podziemny zbiornik wody, maszyna parowa, rozdzielnie, dźwigi, suwnice, rurociągi, silniki pompy, sprężarki, rozruszniki. Ponadto przedmiotem dzierżawy są dwa budynki - budynek szybu maszynowego i zjazdowego, które stanowią nieruchomość. Przedmiotowe obiekty i urządzenia składały się na nieczynny ciąg technologiczny ujmowania wody podziemnej.

Przedmiotowe Stowarzyszenie proponuje czynsz dzierżawny w symbolicznej wysokości 1 złotego (słownie: jednego złotego) miesięcznie z uwagi na zużycie obiektów i konieczność dokonania niezwłocznych prac zabezpieczających, remontowych i konserwujących oraz ze względu na nikłe szanse pobierania pożytków przez Dzierżawcę.

W kwestii wyjaśnień dotyczących działalności prowadzonej przez Stowarzyszenie, Wnioskodawca w załączeniu wniosku przesłał informację uzyskaną od tego Stowarzyszenia. Z informacji tej wynika, że Stowarzyszenie działa na zasadach statutowych. Jego działania to inicjowanie wszelkich poczynań mających na celu podnoszenie oświaty, kultury duchowej i materialnej społeczeństwa oraz rozwój gospodarczy Ziemi "X". Cele te realizowane są m.in. poprzez zarząd i administrację nad wymienionymi we wniosku obiektami turystycznymi wraz z siedzibą Stowarzyszenia, a także wspomaganie organizacji kulturotwórczych i społecznych. Ponadto Stowarzyszenie poinformowało, że w ramach przejętego szybu "X" wraz z podszybiem i znajdującą się tam maszyną parową będzie dbało o jego renowację i zachowanie całej infrastruktury dla potomnych.

1. pytanie Wnioskodawcy:

Wnioskodawca zwrócił się z prośbą o zajęcie stanowiska czy prezentowane podejście nie spowoduje sankcji karno - skarbowych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

1. stanowisko Wnioskodawcy w sprawie:

Wnioskodawca skłonny jest wydzierżawić Stowarzyszeniu przedmiotowe obiekty za symboliczny czynsz dzierżawny w wysokości 1 złotego miesięcznie z uwagi na niewykorzystywanie obiektów oraz możliwość zapewnienia ich utrzymania i konserwacji przez dzierżawcę. Nieruchomość ma nietypowy charakter i ze względu na jej zabytkową wartość Wnioskodawca chce udostępnić ją Stowarzyszeniu, aby przeciwdziałać jej zdewastowaniu.

Ponadto wnioskodawca poinformował, że obiekty i urządzenia, które mają być przedmiotem dzierżawy mają wartość jedynie historyczną, gdyż nie są przez niego eksploatowane. Przedsiębiorstwo ponosi natomiast koszty związane z ich utrzymaniem w należytym stanie technicznym. Przedsiębiorstwo skorzysta na wydzierżawieniu przedmiotowych elementów Stowarzyszeniu za symboliczny czynsz w wysokości 1,00 zł, w formie ograniczenia swoich kosztów, gdyż Stowarzyszenie przejmie na siebie konieczność utrzymywania przedmiotu dzierżawy w należytym stanie techniczno-użytkowym.

Czynsz dzierżawny w wysokości 1,00 zł będzie przychodem podatkowym Wnioskodawcy. Natomiast wszystkie koszty związane z utrzymaniem mienia będzie ponosił dzierżawca i będą to jego koszty podatkowe.

Ocena prawna stanowiska pytającego.

W związku z opisanym powyżej stanem faktycznym, stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie przez organ podatkowy skutków podatkowych wynikających z zawarcia umowy dzierżawy za symboliczną złotówkę uzależnione jest od oceny treści stosunku prawnego łączącego strony na podstawie takiej umowy.

Ustalenie treści stosunku prawnego z opisanej przyszłej czynności cywilnoprawnej wykracza poza zakres określony w art. 14a ww. ustawy Ordynacja podatkowa. Stwierdzić również należy, że organ podatkowy nie jest uprawniony do oceny treści stosunku prawnego. Zgodnie z art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej, jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony, chyba że strona odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa w oparciu o zawartą umowę.

Ponadto z przepisu art. 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zmianami) wynika, że powód (strona umowy) może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Zatem w przypadku, gdy istnieją kontrowersje co do treści stosunku prawnego, podmiot, który ma w tym interes prawny, może żądać od sądu ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. W uproszczeniu można przyjąć, iż sąd ustala wtedy, jaką treść należy nadać stosunkowi prawnemu, ukształtowanemu na zasadzie autonomii woli stron i wynikającej z niej swobody umów.

Odnośnie przedmiotowej umowy nazwanej przez strony umową dzierżawy za "symboliczną złotówkę" sąd ustalić powinien faktyczną treść stosunku prawnego łączącego strony na podstawie tej umowy, tj:

1. czy jest to umowa dzierżawy,
2. czy jest to użyczenie uregulowane w art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami), bowiem umowy zakładające "symboliczną" odpłatność traktowane są do do zasady jako "darme", a taką właśnie umową jest umowa użyczenia.

Ad/1

W przypadku, gdy sąd uzna, iż strony faktycznie łączy umowa dzierżawy, to określony przez strony tej umowy czynsz za wydzierżawione środki trwałe w wysokości 1,00 złotego, dla Wnioskodawcy (Wydzierżawiającego) stanowi przychód należny w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity w Dz. U. Nr 54 z 2000 r., poz. 654 ze zmianami), zgodnie z którym za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (...).

Natomiast koszty bezpośrednio związane z wydzierżawionymi środkami trwałymi (np. amortyzacja, podatek od nieruchomości, itp.) stanowią dla właściciela koszty uzyskania przychodów stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w myśl którego kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

W przypadku, gdy zgodnie z postanowieniami umowy dzierżawy, do ponoszenia kosztów związanych z utrzymaniem wydzierżawianych składników majątkowych zobowiązany będzie dzierżawca - koszty te dla Wnioskodawcy (Wydzierżawiającego) nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

Ad/2

W sytuacji, gdy sąd ustali, iż podpisaną przez strony umowę należy traktować jako użyczenie - wówczas dla ustalenia przychodów należy wyodrębnić dwa przypadki:

• odnośnie użyczonych Stowarzyszeniu nieruchomości będą miały zastosowanie regulacje zawarte w art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ww. ustawy za przychód z nieruchomości udostępnionych nieodpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom prawnym i fizycznym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 3 uważa się równowartość czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, ustaloną na podstawie przeciętnej wysokości czynszów stosowanych w danej miejscowości przy najmie lub dzierżawie nieruchomości tego samego rodzaju. Jednakże w opisywanym przypadku należy uwzględnić również treść art. 13 ust. 2 pkt. 2 ww. ustawy, w myśl którego przepisu ust. 1 nie stosuje się przy udostępnieniu nieruchomości lub jej części do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym. Zatem, jeżeli Stowarzyszenie udostępnione mu przez Przedsiębiorstwo nieruchomości będzie wykorzystywać na cele określone w ww. art. 13 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie ustala się przychodu z tego tytułu;
• odnośnie użyczonych Stowarzyszeniu środków trwałych innych niż nieruchomości - poza regulacjami zawartymi w ww. art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczącymi nieodpłatnego udostępniania nieruchomości lub jej części, przepisy podatkowe nie przewidują ustalania przychodu z tytułu nieodpłatnego udostępniania innych środków trwałych po stronie podatnika udostępniającego te środki trwałe.

Natomiast wydatków i odpisów bezpośrednio związanych z udostępnionymi nieodpłatnie środkami trwałymi (niezależnie od tego czy będą dotyczyły nieruchomości czy też innych składników majątkowych) Przedsiębiorstwo nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Wynika to z następujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

• art. 15 ust. 1 - w przypadku nieodpłatnego użyczenia składników majątkowych innych niż nieruchomość lub jej część. Przepis ten stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...). W myśl tego przepisu warunkiem jaki musi zostać spełniony aby dany wydatek stanowił koszty uzyskania przychodów jest jego związek przyczyno-skutkowy z osiągnięciem (lub zamiarem osiągnięcia) przychodu. Stwierdzić należy, że warunek ten nie jest spełniony w sytuacji, gdy Przedsiębiorstwo udostępnia środki trwałe nieodpłatnie, bowiem tym samym nie osiąga przychodu należnego;
• art 16 ust. 1 pkt 24 - odnośnie nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nieruchomością w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 pkt 2.

Oceniając przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny na gruncie obowiązujących przepisów, należy stwierdzić, iż stanowisko zaprezentowane przez podatnika jest nieprawidłowe.

Organ podatkowy informuje, że interpretacja w sprawie zajęcia stanowiska czy prezentowane podejście odnośnie ustalenia wysokości czynszu dzierżawnego nie spowoduje sankcji karno - skarbowych z tytułu podatku od towarów i usług udzielona zostanie w odrębnym postanowieniu.

Postanowienie niniejsze - na podstawie art. 143 Ordynacji podatkowej, wydane zostało z upoważnienia Naczelnika Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu.