INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2012r. (data wpływu 26 kwietnia 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT w związku z wykonywanymi czynnościami związanymi z administrowaniem środkami ZFŚS - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 kwietnia 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT w związku z wykonywanymi czynnościami związanymi z administrowaniem środkami ZFŚS.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność w zakresie produkcji energii elektrycznej. E, zgodnie z ustawą z 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 nr 70, poz. 335 ze zm.) utworzyła i administruje środkami Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, z którego przyznawane są (zgodnie z Regulaminem) następujące rodzaje świadczeń socjalnych: - dopłata do koloni, obozów, imprez kulturalno-oświatowych, wyjazdów sportowo-rekreacyjnych i turystycznych, udzielanie pożyczek. Spółka nabywa od kontrahentów zewnętrznych usługi (obozy młodzieżowe, kolonie), finansując zakup w całości ze środków ZFŚS (całe zobowiązanie opłacane jest z ZFŚS). Sprzedaż przez kontrahentów na rzecz Spółki może zostać udokumentowana fakturami VAT, VAT marża, rachunkami. Spółka nie odlicza podatku VAT z faktur zakupowych sfinansowanych z funduszu. Z zakupionych usług korzystają następnie pracownicy Spółki, emeryci i renciści za częściową odpłatnością, której wysokość uzależniona jest m.in. od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej danego pracownika. Częściowa odpłatność regulowana jest najczęściej poprzez potrącenie należności z wynagrodzenia pracownika, za jego zgodą. Następnie E S.A dokonuje refundacji środków na rachunek ZFŚS.

W przypadku zakupu, np. wycieczek, biletów do kina czy teatru, udokumentowanych fakturami VAT, VAT marża i rachunkami, Spółka zamierza postępować w taki sam sposób jak przy zakupie obozów i koloni, tzn. w całości nabywać usługę finansując ją z ZFŚS, a następnie przekazywać pracownikom, emerytom i rencistom za częściową odpłatnością.

Dodatkowo, ze środków ZFŚS udzielane są pracownikom, emerytom, rencistom zwrotne pożyczki na cele mieszkaniowe. Pożyczki te są oprocentowane. Naliczone oprocentowanie zwiększa środki ZFŚS. Pożyczka jest udzielana na wniosek pracownika, emeryta i rencisty. Spłata pożyczek przez pracowników odbywa się najczęściej poprzez potrącenie odpowiednich kwot przez listę płac, natomiast emeryci i renciści dokonują wpłat w kasie lub w banku na rachunek E, a następnie środki przeksięgowywane są na rachunek ZFŚS. Na dzień dzisiejszy czynności związane z częściową odpłatnością pracowników jak również związane z udzielaniem pożyczek, Spółka traktuje jako czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Wszystkie wpływy środków pieniężnych zwiększają środki ZFŚS.

Powyższe wpłaty nie stanowią przychodu Spółki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu.

Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a Spółka jedynie administruje tymi środkami. Spółka w ramach tworzenia i administrowania funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wykonywane przez Spółkę czynności (częściowo odpłatnie, tzn. przekazywane za częściową odpłatnością pracownikom), na mocy ustawy o ZFŚS, związane z organizacją różnych form rekreacji i wypoczynku, a także związane z udzielaniem pracownikom, emerytom i rencistom pożyczek na cele mieszkaniowe, są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle aktualnego orzecznictwa, czynności wykonywane przez Spółkę na mocy ustawy o ZFŚS, nie są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Dlatego też w sytuacji, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług oraz towarów finansując poniesione wydatki z ZFŚS, a następnie przekazuje je osobom uprawnionym, występuje jedynie w roli administratora majątku ZFŚS, nie świadczy odpłatnie czy nieodpłatnie usługi w charakterze podatnika podatku VAT. Nie wykonuje samodzielnie działalności gospodarczej w tym zakresie, tym samym nie są to czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Zgodnie z ust. 2 pkt 2 ww. przepisu za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników (...), oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustęp 2 ww. przepisu stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów uzyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przedmiotowym stanie faktycznym Spółka nie występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, ale wyłącznie wykonuje czynności administrowania środkami ZFŚS. Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Działania pracodawcy podejmowane w ramach ZFŚS są przejawem działalności socjalnej zakładu pracy, a nie działalności gospodarczej podatnika podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 10 oraz art. 12 § 1 ustawy o ZFŚS, środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami. Dlatego też w sytuacji, gdy pracodawca finansuje w całości bądź w części zakup usług turystycznych ze środków ZFŚS lub udziela pracownikom pożyczek ze środków tego funduszu, występuje on jedynie w roli administratora majątku funduszu. Pracodawca podejmując działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, nie nabywa bowiem ani prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel kwotami wydatkowanymi z ZFŚS, czy to na zakup usługi turystycznej, czy w celu udzielenia pożyczki, jak i kwotami zwróconymi przez osoby uprawnione do korzystania ze środków ZFŚS. Wpłacane przez osobę uprawnioną do korzystania ze środków ZFŚS na konto ZFŚS kwoty nie są wynagrodzeniem za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPPI -443-1200/11 -2/IGo z dnia 14.10.2011r. Organ podatkowy stwierdził:

" Za świadczenie usług nie można uznać czynności administrowania środkami Funduszu. Pracodawca występuje jedynie w roli administratora, do czego zobowiązują go odrębne przepisy. Nie nabywa prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel środkami znajdującymi się na koncie Funduszu. Dysponowanie środkami nie należy do swobodnego uznania pracodawcy, stanowi regulowaną odrębną ustawę, pomoc materialną której nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT (....). Podnieść również należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracowników, trudno uznać że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. (…) W tym stanie rzeczy, w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, w związku z art. 5 ust 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jak również przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, oceniając pozycję prawnopodatkową podmiotu administrującego tym funduszem, należy uznać:, że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym czynności opisane we wniosku o udzielnie interpretacji nie mogą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.”

Podobne stanowisko potwierdza również interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPP1/443-1508/11-2/IL z dnia 22.12.2011r., interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPP3/443-1509/11-2/KT z dnia 21.02.2012r.

Reasumując odpłatność pracowników Spółki w ramach wypoczynku, imprez kulturalno-oświatowych, wyjazdów sportowo rekreacyjnych i turystycznych, udzielania pożyczek z ZFŚS powinna być całkowicie neutralna z punktu widzenia VAT. Spółka, realizując czynności opisane w niniejszym wniosku nie działa jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT i tym samym wszelkie świadczenia realizowane z tego funduszu nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie są bowiem wykonywane przez podatnika VAT, a jedynie administratora ZFŚS.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane powyżej stanowisko, w zakresie podatku VAT, jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z art. 7 ust. 2 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…), o czym stanowi art. 8 ust. 1 cyt. ustawy.

Jak wynika z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Zatem dla opodatkowania czynności podatkiem od towarów i usług nie ma znaczenia, czy przez świadczącego usługę została odniesiona korzyść finansowa. Istotnym jest, czy w zamian za wykonane świadczenie zostało wypłacone wynagrodzenie na rzecz świadczącego usługę. Bez znaczenia pozostaje zatem fakt, czy wynagrodzenie usługodawcy obejmuje jedynie kwotę stanowiącą zwrot kosztów lub jej część, czy też zostało powiększone o marżę stanowiącą zysk dla świadczącego usługę.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – zgodnie z ust. 2 art. 15 cyt. ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, iż, zgodnie z ustawą z 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 nr 70, poz. 335 ze zm.) Spółka utworzyła i administruje środkami Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, z którego przyznawane są (zgodnie z Regulaminem) następujące rodzaje świadczeń socjalnych: - dopłata do koloni, obozów, imprez kulturalno-oświatowych, wyjazdów sportowo-rekreacyjnych i turystycznych, udzielanie pożyczek. Spółka nabywa od kontrahentów zewnętrznych usługi (obozy młodzieżowe, kolonie), finansując zakup w całości ze środków ZFŚS (całe zobowiązanie opłacane jest z ZFŚS). Sprzedaż przez kontrahentów na rzecz Spółki może zostać udokumentowana fakturami VAT, VAT marża, rachunkami. Spółka nie odlicza podatku VAT z faktur zakupowych sfinansowanych z funduszu. Z zakupionych przez Stronę usług korzystają następnie pracownicy Spółki, emeryci i renciści za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność regulowana jest najczęściej poprzez potrącenie należności z wynagrodzenia pracownika, za jego zgodą. Następnie Elektrownia S.A dokonuje refundacji środków na rachunek ZFŚS.

W przypadku zakupu, np. wycieczek, biletów do kina czy teatru, udokumentowanych fakturami VAT, VAT marża i rachunkami, Spółka zamierza postępować w taki sam sposób jak przy zakupie obozów i koloni, tzn. w całości nabywać usługę finansując ją z ZFŚS, a następnie przekazywać pracownikom, emerytom i rencistom za częściową odpłatnością.

Dodatkowo, ze środków ZFŚS udzielane są pracownikom, emerytom, rencistom zwrotne pożyczki na cele mieszkaniowe. Pożyczki te są oprocentowane. Naliczone oprocentowanie zwiększa środki ZFŚS - spłata pożyczek przez pracowników odbywa się najczęściej poprzez potrącenie odpowiednich kwot przez listę płac, natomiast emeryci i renciści dokonują wpłat w kasie lub w banku na rachunek Elektrowni, a następnie środki przeksięgowywane są na rachunek ZFŚS. Wszystkie wpływy środków pieniężnych zwiększają środki ZFŚS. Powyższe wpłaty nie stanowią przychodu Spółki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu.

Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a Spółka jedynie administruje tymi środkami. Spółka w ramach tworzenia i administrowania funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy świadczenia (odpłatne bądź częściowo nieodpłatne) dokonywane w ramach ZFŚS, związane z organizacją różnych form rekreacji i wypoczynku, a także związane z udzielaniem pracownikom, emerytom i rencistom pożyczek na cele mieszkaniowe, są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przedmiotem działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 ze zm.).

Przedmiotem działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy jest finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W myśl pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Fundusz ten, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o ZFŚS, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Ponadto, zasoby Funduszu zwiększają dochody, wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o ZFŚS. Wśród nich wskazano m.in. wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1 (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o ZFŚS).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Jak stanowi ust. 2 cyt. przepisu, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, z uwzględnieniem ust. 1, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych.

Powołany przepis ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, nie tworzy jednak żadnych praw podmiotowych do świadczeń dla osób uprawnionych do korzystania z Funduszu.

Stosownie natomiast do art. 10 i art. 12 ustawy o ZFŚS, środkami Funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

W przypadku funduszu socjalnego, istotnym jest odpowiedź na pytanie: czy podmiot zobowiązany do utworzenia funduszu socjalnego i następnie administrowania nim, wykonując czynności do których obliguje go ustawa o ZFŚS występuje jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług...

Należy wskazać, iż podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust 1 i 2 cyt. ustawy.

Istotną okolicznością jest, że czynności te dokonywane są nieodpłatnie. Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia.

Także w sytuacji, gdy dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca, odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. dopłaty do koloni, obozów, imprez kulturalno-oświatowych, wyjazdów sportowo-rekreacyjnych i turystycznych, udzielanie pożyczek - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT.

Zatem czynności administrowania środkami Funduszu nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jak już wskazano, Pracodawca występuje jedynie w roli administratora, do czego zobowiązują go odrębne przepisy. Nie nabywa prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel środkami znajdującymi się na koncie Funduszu. Dysponowanie środkami nie należy do swobodnego uznania pracodawcy, stanowi regulowaną odrębną ustawą, pomoc materialną, której nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z czynnościami takimi, jak: udzielanie pożyczek na cele mieszkaniowe dla pracowników, emerytów i rencistów (spłata wraz z odsetkami) oraz nabywanie od kontrahentów zewnętrznych usług (obozy młodzieżowe, kolonie, imprezy kulturalno-oświatowe) finansowane w całości lub w części z ZFŚS.

Administrowanie środkami zgromadzonymi na rachunku Funduszu, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego polega m.in. na udzielaniu oprocentowanych pożyczek na cele mieszkaniowe. W myśl cytowanego już art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych środki Funduszu zwiększa się o wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe. Analizując przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie można przyjąć, że oprocentowanie kredytu mieszkaniowego jest odpłatnością pracodawcy za przekazanie do dyspozycji pracownika określonej kwoty kapitału. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, a nie zakład pracy, zatem oprocentowania należnego z tytułu pożyczki udzielonej ze środków tego funduszu nie można uznać za wynagrodzenie pracodawcy. Konsekwentnie zatem nie można przyjąć, że pracodawca, który w ramach wynikającego z ustawy obowiązku administrowania środkami Funduszu zawiera z pracownikiem umowę oprocentowanej pożyczki, świadczy usługę o jakiej mowa w art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług i działa jak podmiot zajmujący się profesjonalnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 15 cyt. ustawy.

Zauważyć również należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracowników, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Wniosku tego nie zmienia fakt, że ze względów praktycznych pracodawca jawi się także jako swego rodzaju pośrednik przekazujący środki pieniężne między sprzedawcą usługi a jej beneficjentem. Wynika to z faktu, iż z tytułu tego rodzaju działań o charakterze zaledwie techniczno-administracyjnym, podejmowanych dodatkowo całkowicie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, w świetle podstawowych zasad systemowych VAT dany podmiot nie może stać się podatnikiem.

W tym stanie rzeczy, w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, jak również przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, oceniając pozycję prawnopodatkową podmiotu administrującego tym funduszem, należy uznać, że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym czynności opisane we wniosku o udzielenie interpretacji nie mogą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.