P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Spółki z dnia 30.06.2006 r. (data wpływu do tut. Urzędu 30.06.2006.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Podatnika w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie

p o s t a n a w i a

uznać za prawidłowe stanowisko Spółki w zakresie uznania za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych na organizację spotkania mającego charakter szkoleniowo-integracyjny.

U Z A S A D N I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Spółka wnosi o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o PDOP) w kwestii uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z organizacją dla pracowników Spółki:

1. Spotkania mającego charakter szkoleniowo-integracyjny;

2. Spotkania integracyjnego - imprezy sportowo-rekreacyjnej.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku:

1. Spółka zorganizowała dla pracowników działu finansowego z oddziałów z całej Polski spotkanie obejmujące szkolenie wewnętrzne oraz część integracyjną. Pierwszy dzień spotkania przeznaczony był na integrację grupy, zwiedzanie zabytków i okolicy w miejscu organizacji spotkania oraz zakończył się uroczystą kolacją. W drugim dniu spotkania odbyła się część szkoleniowa, obejmująca prezentacje związane z działalnością firmy, poprowadzone przez Prezesa Zarządu Spółki oraz kierownictwo działów merytorycznych.

2. Ponadto w okresie kwiecień, maj, czerwiec 2006 r. Spółka zorganizowała rajd rowerowy dla pracowników z oddziałów z całej Polski. Spółka poniosła w związku z tym koszty związane z zakupem strojów sportowych, przejazdami, zakwaterowaniem i wyżywieniem oraz zakupem nagród dla zwycięzców rajdu.

Zarówno wydatki poniesione w związku z organizacją spotkania szkoleniowo-integracyjnego (pkt 1), jak i wydatki związane z organizacją rajdu rowerowego (pkt 2) zostały sfinansowane ze środków obrotowych Spółki.

W świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego Spółka zwraca się z pytaniem, czy koszty poniesione z tytułu opisanego wyżej spotkania szkoleniowo-integracyjnego (opisanego w punkcie 1.) oraz rajdu rowerowego(opisanego w punkcie 2.) stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o PDOP?

W ocenie Spółki, koszty poniesione w związku z organizacją spotkania szkoleniowo-integracyjnego oraz rajdu rowerowego stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów. Wynika to z faktu, że koszty te:

1) spełniają przesłankę związku z przychodami Spółki, oraz

2. nie mieszczą się w kategorii kosztów wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, w szczególności art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy.

Ad. 1. Związek ponoszonych kosztów z przychodami.

A. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów" zawartego w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów wszelkich wydatków, pod warunkiem, że (a) wydatki te są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, (b) ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Innymi słowy, celem poniesionego wydatku powinno być osiągnięcie przychodu lub przynajmniej potencjalna możliwość jego osiągnięcia (związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy ponoszonymi kosztami i osiąganymi przychodami).

Jak potwierdza orzecznictwo sądu administracyjnego, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów (wyrok NSA z 13.03.1998 r., sygn. akt SA/Lu 239/97, wyrok NSA z 12.05.1999 r., sygn. akt I SA/Wr 482/97). Orzecznictwo sądowe potwierdza również, że koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów, a nie niezbędności i rezultatu, jakie przyniosły w postaci konkretnych przychodów (wyrok NSA z 13.05.1998 r., sygn. akt SA/Sz 1354/97, wyrok NSA z 27.99.2000 r., sygn. akt I SA/Ka 884/99).

Zdaniem Spółki, w przypadku poniesionych przez nią wydatków na zorganizowanie spotkania szkoleniowo-integracyjnego oraz rajdu rowerowego istnieje związek przyczynowo-skutkowy z osiąganymi przez Spółkę przychodami.

Celem zorganizowania ww. spotkania oraz rajdu było przede wszystkim dążenie do zintegrowania zespołu pracowników Spółki, co z kolei poprzez tworzenie dobrej atmosfery pracy i zacieśnienie więzi wśród pracowników przekłada się na zwiększenie efektywności wykonywanej przez nich pracy. Należy przy tym nadmienić, że nawet w ramach jednego działu Spółki poszczególni pracownicy są zatrudnieni w różnych lokalizacjach (oddziałach Spółki), w związku z czym wspólne spotkania szkoleniowo-integracyjne czy też imprezy rekreacyjno-sportowe (takie jak rajd rowerowy) stanowią jedyną możliwość wzajemnego zapoznania się, wymiany doświadczeń itd.

Ponadto należy podkreślić, że w przypadku spotkania szkoleniowo-integracyjnego jego celem i przedmiotem było przeprowadzenie szkolenia wewnętrznego dla pracowników Spółki (czemu była poświęcona mniej więcej polowa ogólnego czasu spotkania). Szkolenie to objęło zarówno zagadnienia o charakterze ogólnym (wykład Prezesa Zarządu dotyczący sytuacji i perspektyw rozwoju Spółki), jak i bardziej specjalistyczne, związane z funkcjonowaniem działu finansowego Spółki. Jednocześnie przy okazji, korzystając z faktu zebrania pracowników z różnych oddziałów w jednej lokalizacji, Spółka zorganizowała dla nich również część integracyjną spotkania.

B. W toku prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej występuje szereg przypadków, kiedy zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegają wydatki jedynie pośrednio związane z przychodem. Dla przykładu, w praktyce nie są kwestionowane jako koszt uzyskania przychodów wydatki ponoszone na sprzątanie biura, podczas gdy trudno wskazać ich przełożenie na osiągnięcie konkretnych przychodów podlegających PDOP.

Na tej samej zasadzie nie można twierdzić, że wydatki na zorganizowanie spotkania szkoleniowo-integracyjnego oraz rajdu rowerowego nie miałyby stanowić kosztów uzyskania przychodów, skoro niewątpliwie ich ponoszenie jest związane z działalnością Spółki i tym samym wpływa pośrednio na osiągane przez nią przychody - z uwagi na wspomnianą wyżej okoliczność.

Ponadto, nawet jeżeli przyjąć, że podjęte przez Spółkę działania miały w pewnej mierze charakter rekreacyjny (socjalny) - zwłaszcza w przypadku rajdu rowerowego - to i tak ich podstawowym celem z punktu widzenia Spółki było dążenie do wzrostu efektywności pracy w długoterminowej perspektywie (poprzez integrację pracowników). Można uznać, że element rekreacyjny (socjalny) był w przedmiotowej sytuacji bardziej istotny z punktu widzenia pracowników, którzy uczestniczyli w rajdzie rowerowym i części integracyjnej spotkania szkoleniowo-integracyjnego. Niemniej jednak poniesiony przez Spółkę wydatek powinien podlegać ocenie z perspektywy intencji i celów, jakie dzięki poniesieniu wydatków osiąga Spółka, a nie z perspektywy postrzegania ww. spotkania oraz rajdu przez pracowników.

Istnienie elementu socjalnego nie wyklucza zdaniem Wnioskującego możliwości zaliczenia poniesionego przez Spółkę wydatku do kosztów uzyskania przychodów, co zostało omówione w punkcie 2 uzasadnienia stanowiska Spółki.

C. Na poparcie swego stanowiska Spółka powołuje się na pismo Ministerstwa Finansów z 2 stycznia 2006 r. (sygn. PB3/gn-8213-298/05/1680). Jak wynika z przytoczonego pisma, kosztami uzyskania przychodów mogą być wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych, są one bowiem związane z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz mają na celu poprawę atmosfery pracy i zintegrowanie pracowników z pracodawcą, a przez to zwiększenie efektywności ich pracy.

Ministerstwo Finansów potwierdza zatem w ww. piśmie jako regułę, istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkami na organizację różnego rodzaju imprez okolicznościowych i integracyjnych dla pracowników a osiąganymi przez podatnika przychodami. Zastosowanie tezy zawartej w ww. piśmie w przypadku objętym zakresem niniejszego wniosku dowodzi zasadności stanowiska Spółki.

2. Brak wyłączenia kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.

A. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Wyłączenie zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP nie ma w ocenie Spółki zastosowania w przedmiotowej sytuacji. Przepis ten obejmuje bowiem wydatki podlegajace finansowaniu ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS) w myśl odpowiednich regulacji zawartych w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS).

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną należy rozumieć usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

O ile przedmiotowy zakres działalności socjalnej wynikający z powyższej definicji jest stosunkowo szeroki, należy zauważyć, że sama definicja zawarta w art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS nie przesądza o zakwalifikowaniu danego wydatku jako wydatku na działalność socjalną. Przepisy ustawy o ZFŚS wskazują bowiem precyzyjnie zakres świadczeń, jakie mogą być finansowane z funduszu socjalnego, poprzez określenie celu i adresatów tychże świadczeń. Środki gromadzone na rachunku ZFŚS powinny być bowiem zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS przeznaczane na:

(a) zaspokojenie potrzeb socjalnych (określenie celu wydatku),

(b) jedynie określonych kategorii pracowników (określenie podmiotów uprawnionych).

Powyższe zasady wynikają bezpośrednio z przepisów ustawy o ZFŚS, w szczególności:

- z art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS, zgodnie z którym fundusz socjalny jest przeznaczony na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych,

- z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, zgodnie z którym przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, działania podejmowane przez pracodawcę będą stanowiły działalność socjalną w rozumieniu ustawy o ZFŚS, o ile mieszczą się one w definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, a dodatkowo służą zaspokojeniu potrzeb socjalnych określonych kategorii pracowników uprawnionych do uzyskania danego świadczenia.

Oznacza to, że tylko wydatki spełniające łącznie powyższe kryteria stanowią "wydatki pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych" w myśl art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP odwołuje się bowiem do działalności socjalnej wynikającej z ustawy o ZFŚS, a nie do działalności, o której mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie zorganizowane przez Spółkę spotkanie szkoleniowo-integracyjne oraz rajd rowerowy nie miały charakteru działalności socjalnej w rozumieniu ustawy o ZFŚS: było ono skierowane do pracowników firmy z określonego działu (bez względu na sytuację materialną czy rodzinną), a ich celem była przede wszystkim integracja zespołu (rajd rowerowy) oraz integracja zespołu przy okazji szkolenia dla pracowników (spotkanie szkoleniowo-integracyjne).

B. Również w cytowanym powyżej piśmie Ministerstwa Finansów zostało przedstawione stanowisko, w myśl którego z funduszu socjalnego powinny być zaspokajane jedynie potrzeby socjalne pracowników.

Nie ulega wobec tego wątpliwości, że świadczenia pozostające poza zakresem określonym w ustawie o ZFŚS nie stanowią "wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych". Oznacza to, że wydatki te nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów, a tym samym Spółka miała prawo do zaliczenia poniesionych wydatków do swoich kosztów uzyskania przychodów.

Reasumujac, należy stwierdzić, że koszty poniesione w związku z organizacją spotkania szkoleniowo-integracyjnego oraz rajdu rowerowego są związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością i osiąganymi przez nią przychodami (istnieje związek przyczynowo-skutkowy), a jednocześnie nie podlegają wyłaczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o PDOP. W konsekwencji zdaniem Spółki koszty te powinny stanowić koszty uzyskania przychodów dla potrzeb rozliczeń z tytułu PDOP.

Spółka spełniła warunki dotyczące treści niniejszego wniosku, określane w art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa. Ponadto Spółka oświadcza, że w sprawie objętej niniejszym wnioskiem nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed sadem administracyjnym.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie podziela stanowisko Spółki zawarte we wniosku w przedmiocie uznania za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych na organizację Spotkania mającego charakter szkoleniowo-integracyjny.

Konstrukcja kosztów uzyskania przychodów, określona w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) oparta jest na klauzuli generalnej stanowiącej, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkami enumeratywnie wymienionymi w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

W związku z tym do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć tzw. koszty pracownicze. Pojęcie to obejmuje przede wszystkim wynagrodzenia wypłacane pracownikom za pracę wykonywaną w ramach stosunku pracy. Można tu wymienić zarówno wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników.

Stan faktyczny sprawy wskazuje, że wydatki Spółki ponoszone ze środków obrotowych na organizację spotkań mających charakter szkoleniowo-integracyjny są związane z działalnością Spółki i zostają poniesione pośrednio w celu zwiększenia przychodów Spółki. Jak wynika z wniosku celem szkoleń integracyjnych jest zintegrowanie ze sobą pracowników i tworzenie pomiędzy nimi więzi, która jest niezbędna dla zwiększenia efektywności pracy. Wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z zaaranżowaniem czasu wolnego po odbytym szkoleniu sprzyjają zwiększeniu więzi emocjonalnej wśród pracowników. To zaś przyczynia się do zwiększenia przychodów Spółki.

Zatem wydatki ponoszone w ramach organizowanych Spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym mogą stanowić w pełni odliczalne koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem ich właściwego udokumentowania.

Stosownie do art. 9 updop podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób umożliwiający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku. Przepis ten, w powiązaniu z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) oznacza, że tylko prawidłowo prowadzone księgi rachunkowe mogą być uznane za bezpośredni dowód m.in. poniesienia kosztów uzyskania przychodów.

Przedmiotowe wydatki służą nabywaniu wiedzy przez pracowników i integracji ich między sobą, przyniosą więc efekty w wykonywanej przez nich pracy. Lepiej wykwalifikowani i umotywowani pracownicy są bardziej efektywni, co przyczynia się do zwiększenia przychodów uzyskiwanych przez Spółkę.

Wydatki poniesione na szkolenie i integrację pracowników odpowiadają kryteriom wynikającym z art. 15 ust. 1 updop. Natomiast treść przepisu art. 16 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wyłącza przedmiotowych wydatków z kosztów uzyskania przychodów.

Zatem analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pozwala na stwierdzenie, że opisane w punkcie 1 wniosku wydatki poniesione przez Spółkę stanowią dla niej koszty uzyskania przychodu. Do kosztów uzyskania przychodów zalicza się je w pełnej wysokości, ponieważ przepisy prawa podatkowego nie zawierają w tym względzie żadnych limitów i ograniczeń.

W związku z powyższym Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie postanowił jak w sentencji.

Niniejsza interpretacja odnosi się wyłącznie do przedstawionego przez Wnioskodawcę i przytoczonego w treści postanowienia stanu faktycznego i jest ważna w stanie prawnym obowiązującym w dniu wydania postanowienia. Interpretacja jest aktualna do czasu zmiany stanu prawnego lub stanu faktycznego przedstawionego przez Pytającego.

Jednocześnie tutejszy organ podatkowy informuje, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 2. Podatnik otrzyma odrębne postanowienie.

Zgodnie z treścią art. 14b § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa przedmiotowa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia w drodze decyzji w trybie określonym w art. 14b § 5 w/w ustawy.

Na podstawie art. 14a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa na niniejsze postanowienie zawierające interpretację służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za pośrednictwem Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia. Do zażalenia należy załączyć znaki opłaty skarbowej w wysokości 5 zł (ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej - t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532 ze zm.).