INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., Nr 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. BKIP 22 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• powstania przychodu z tytułu zwrotu przez bank kwoty 41.446,45 zł – jest prawidłowe,
• powstania przychodu z tytułu pochodzącej od pracowników wpłaty kwoty 2.000,00 zł – jest prawidłowe,
• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty 26.312,69 USD – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2012 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy różnica na powyższych transakcjach w wysokości 26.312,69 USD została prawidłowo zaliczona w koszty uzyskania przychodów, a zwrot przez bank kwoty 41.446,45 zł oraz pochodząca od pracowników wpłata kwoty 2.000 zł w przychody podatkowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 04 kwietnia 2012 r. jeden z pracowników Spółki, dalej w skrócie Wnioskodawca - omyłkowo wprowadził do systemu bankowego zlecenie zapłaty kwoty 232.624,72 dolarów amerykańskich na rachunek bankowy Kontrahenta prowadzony w euro, zamiast na rachunek bankowy prowadzony w dolarach amerykańskich, a drugi pracownik zatwierdził tę operację.

Kontrahent zwrócił otrzymaną kwotę w euro na ten sam rachunek bankowy Wnioskodawcy, z którego otrzymał walutę.

Omyłkowe zlecenie Wnioskodawcy zostało rozliczone przez Bank w następujący sposób:

Tabela kursów z dnia 04 kwietnia 2012 r. z godz. 7.50.

USD = 3,0458 zł

EUR = 4,2693 zł

232.624,72 USD x 3,0458 / 4,2693 = 165.958,90 EUR

Rachunek bankowy Kontrahenta uznany został kwotą 165.958,90 EUR

Następnie Kontrahent odesłał euro na rachunek Wnioskodawcy prowadzony w USD – ta transakcja została przeliczona po następujących kursach:

USD = 3,2342 zł

EUR = 4,0206 zł

165.958,90 EUR x 4,0206 / 3,2342 = 206.312,03 USD

Rachunek bankowy w USD Wnioskodawcy został uznany kwotą 206.312,03 USD. Różnica pomiędzy kwotą zakupioną w USD, a otrzymaną przez Wnioskodawcę kwotą w USD to 26.312,69 USD.

Bank zwrócił, na rachunek Wnioskodawcy, prowadzony w złotych polskich, kwotę 41.446,45 zł. Kwota ta stanowi 50% różnicy, tj. kwoty 26.312,69 USD przeliczonej po kursie średnim USD/PLN, ogłoszonym przez NBP w dniu 04 kwietnia 2012 tj. 3,1503 zł. Zarząd Wnioskodawcy podjął decyzję o zobowiązaniu pracowników, zlecającego oraz akceptującego omawianą transakcję walutową, do zapłaty odszkodowania, na zasadach określonych w art. 114 -119 Kodeksu pracy, w wysokości po 1.000,00 zł (2 x 1.000 zł) - ustalone kwoty odszkodowania zostały zapłacone.

Równowartość kwoty 26.312,69 USD została uznana za koszty podatkowe zaś kwota 41.446,45 zł zwrócona przez Bank oraz wpłacone przez pracowników odszkodowanie jako przychód podlegający opodatkowaniu. Wnioskodawca rozlicza różnice kursowe na podstawie przepisów o podatku dochodowym (art. 15a ustawy o pdop).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy różnica na powyższych transakcjach w wysokości 26.312,69 USD została prawidłowo zaliczona w koszty uzyskania przychodów, a zwrot przez bank kwoty 41.446,45 zł oraz pochodząca od pracowników wpłata kwoty 2.000 zł w przychody podatkowe...

Zdaniem Wnioskodawcy, w pierwszej kolejności należy podnieść, że w ocenie Wnioskodawcy w przedstawionej w stanie faktycznym sytuacji, choć wiąże się ze stosowaniem przez Bank różnych kursów walutowych, nie można mówić, że mamy do czynienia z ujemnymi różnicami w rozumieniu art. 15a ust. 3 ustawy o pdop. Zdaniem Wnioskodawcy, doznany uszczerbek, w następstwie pomyłkowego zlecenia zapłaty waluty, na niewłaściwy rachunek bankowy Kontrahenta, winien być uznany jako koszt uzyskania przychodu, a wpłacona przez pracowników kara i uzyskana od Banku częściowa rekompensata poniesionego uszczerbku winna być zakwalifikowana jako przychód podatkowy.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Omawiane we wniosku koszty nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop. Zgodnie z powołanymi uregulowaniami podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą lub inną działalnością zarobkową a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Omawiane transakcje na rachunku bankowym Wnioskodawcy były związane z Jego działalnością gospodarczą. Była to bowiem zapłata, a ściślej mówiąc próba zapłaty, za zakupione od Kontrahenta towary, które w wyniku dalszej odsprzedaży przyniosły Wnioskodawcy przychód. Dostęp do możliwości dokonywania operacji na rachunku bankowym Wnioskodawcy został ograniczony do niezbędnego minimum i posiada go ograniczona liczba pracowników. Są to osoby godne zaufania, przeszkolone w zakresie obsługi rachunku bankowego z wykorzystaniem internetu oraz posiadają niezbędne doświadczenie w tym zakresie.

W związku z zaistniałym zdarzeniem, w ramach czynności prewencyjno - dyscyplinujących, Zarząd Wnioskodawcy podjął decyzję o zobowiązaniu pracowników do zapłaty odszkodowania w wysokości po 1.000 zł (łącznie 2.000 zł).

Niestety nie jest możliwe podjęcie takich działań organizacyjnych, które dawałyby 100% gwarancję, że w przyszłości nie będzie miała miejsca podobna pomyłka do opisanej w niniejszym wniosku. Koszty powstałe wskutek popełnionych błędów przez pracowników Wnioskodawcy nie były wynikiem nieracjonalnego działania podatnika, to po prostu pomyłka, która może się każdemu przydarzyć, a zatem stanowią one koszt uzyskania przychodu. Z kolei częściowa rekompensata ze strony Banku poniesionych strat i wpłacone przez pracowników odszkodowanie stanowi podlegający opodatkowaniu przychód.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż jeden z pracowników Wnioskodawcy omyłkowo wprowadził do systemu bankowego zlecenie zapłaty kwoty 232.624,72 dolarów amerykańskich na rachunek bankowy Kontrahenta prowadzony w euro, zamiast na rachunek bankowy prowadzony w dolarach amerykańskich, a drugi pracownik zatwierdził tę operację. Kontrahent zwrócił otrzymaną kwotę w euro na ten sam rachunek bankowy Wnioskodawcy, z którego otrzymał walutę. Rachunek bankowy w USD Wnioskodawcy został uznany kwotą 206.312,03 USD. Różnica pomiędzy kwotą zakupioną w USD, a otrzymaną przez Wnioskodawcę kwotą w USD to 26.312,69 USD.

Bank zwrócił, na rachunek Wnioskodawcy, prowadzony w złotych polskich, kwotę 41.446,45 zł. Zarząd Wnioskodawcy podjął decyzję o zobowiązaniu pracowników, zlecającego oraz akceptującego omawianą transakcję walutową, do zapłaty odszkodowania, na zasadach określonych w art. 114 - 119 Kodeksu pracy, w wysokości po 1.000,00 zł (2 x 1.000 zł) - ustalone kwoty odszkodowania zostały zapłacone.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74 poz. 397 ze zm., dalej „ustawa o pdop”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa osoby prawnej. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi.

Stosownie do treści art. 12 ust. 3 ustawy o pdop, za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

O przychodzie z działalności gospodarczej można zatem mówić już w momencie powstania uprawnienia podatnika do uzyskania przysporzenia, niezależnie od jego faktycznego otrzymania. Przychodami należnymi w rozumieniu powołanego przepisu są bowiem te przychody, które wynikają ze źródła przychodów i stanowią kwoty, których wydania podatnik może żądać.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż kwota zwrócona przez bank w wysokości 41.446,45 zł oraz pochodząca od pracowników wpłata kwoty 2.000 zł stanowią przychód podatkowy Wnioskodawcy.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Należy zauważyć, iż kryterium zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych jest uzależnione od celu poniesienia wydatku, a nie od wystąpienia efektu w postaci osiągnięcia przychodu. Określony wydatek może bowiem zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów również wówczas, gdy nie przyniósł spodziewanego przychodu, ale został poniesiony w takim celu.

Kosztami uzyskania przychodów będą zatem takie koszty, które spełniają łącznie następujące warunki:

• zostały poniesione przez podatnika,
• pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
• nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o pdop,
• zostały właściwie udokumentowane.
  
  

Straty w majątku podatnika spowodowane przez błąd pracownika nie zostały ujęte w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop. Nie oznacza to jednak ich automatycznej kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą musi przyjąć bowiem na siebie ryzyko wynikające z możliwych negatywnych konsekwencji prowadzonej działalności - również takich jak błędy spowodowane działaniem pracowników.

Zatem zaliczenie tego rodzaju wydatków do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane indywidualnie.

Zaliczenie ww. wydatku do kosztów uzyskania przychodów powinno być więc oceniane z punktu widzenia zasady wynikającej z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, z uwzględnieniem:

• całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
• okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
• formy udokumentowania straty,
• podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.
  
  

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż opisane we wniosku straty w majątku podatnika powinny być zdarzeniem niezależnym od woli podatnika, powodującym ubytek i szkodę pod warunkiem, że podatnik nie przyczynia się w jakiś sposób do powstania tej szkody lub nie ułatwia jej powstania. Dla celów podatkowych przyjmuje się, iż tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż w przypadku doznanego uszczerbku w majątku powstałego w następstwie pomyłkowego zlecenia zapłaty waluty, na niewłaściwy rachunek bankowy Kontrahenta (prowadzony w euro zamiast na rachunek prowadzony w dolarach amerykańskich), nie można wykazać związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy jego poniesieniem, a uzyskaniem przez Wnioskodawcę przychodu, względnie zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Poniesiona strata nie przyczyniła się w żaden sposób do uzyskanego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej. Nie były to również normalne koszty funkcjonowania Wnioskodawcy. Przedmiotowa różnica na opisany we wniosku transakcjach nie spełnia zatem warunku kosztów poniesionych w celu zachowania oraz zabezpieczenia źródła przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Podmiot prowadzący działalność gospodarczą musi przyjąć na siebie również ryzyko wynikające z możliwych negatywnych konsekwencji prowadzonej działalności - również takich jak błędy spowodowane działaniem pracowników. Tego ryzyka nie można przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na Skarb Państwa.

W świetle powyższych przepisów należy uznać, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

• powstania przychodu z tytułu zwrotu przez bank kwoty 41.446,45 zł – jest prawidłowe,
• powstania przychodu z tytułu pochodzącej od pracowników wpłaty kwoty 2.000,00 zł – jest prawidłowe,
• możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty 26.312,69 USD – jest nieprawidłowe.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – j.t. Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała