POSTANOWIENIE

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Kraków działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 29 maja 2007 r. (data wpływu do tutejszego Urzędu 01.06.2007 r.) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości nabytej w celu budowy budynku z mieszkaniami przeznaczonymi na wynajem w podatku od czynności cywilnoprawnych oraz w podatku od spadków i darowizn stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że umową z dnia 28.06.1996 r. zawartą w formie aktu notarialnego Rep. A nr ... Pan ... nabył udział w 1/10 części nieruchomości położonej w Krakowie stanowiącej niezabudowaną działkę nr 539 o powierzchni 0,3377ha, z przeznaczeniem na budowę budynków z lokalami mieszkalnymi na wynajem.

Pierwotnie oznaczona działka nr 539 została podzielona na działki nr 539/1, 539/2, 538/6.
Na części działki 539/2 powstał budynek, na budowę którego Podatnik nie ponosił wydatków. Aktualnie współwłaścicielami nieruchomości są 34 osoby fizyczne oraz 2 osoby prawne.

W obecnej chwili przed sądem toczy się postępowanie o zniesienie współwłasności, które ma polegać na podziale działki nr 539/2 na dwie działki, jednej zabudowanej, a następnie na ustanowieniu odrębnej własności lokali, z własnością których związany byłby udział w wydzielonej działce oraz drugiej niezabudowanej. Właścicielami poszczególnych lokalimają zostać osoby, które ponosiły nakłady na budowę budynku, zaś działki niezabudowana ma być współwłasnością 8 osób, między innymi Pana P... w 1/10 części.

Postępowanie to zostało wszczęte w 2002 r. i w założeniu zniesienie współwłasności miało nastąpić bez żadnych dopłat czy spłat.

Wnioskodawca nie wyklucza również sytuacji, gdy współwłaściciele dojdą do porozumienia i w drodze umowy dojdzie do ustanowienia odrębnej własności lokali, z własnością których związany będzie udział w zabudowanej działce i umowa ta zawarta byłaby również bez spłat czy dopłat.

Pytanie Podatnika w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od spadków i darowizn brzmi: czy zniesienie współwłasności w toku postępowania sądowego w sposób opisany wyżej lub zawarcie umowy ustanowienia odrębnej własności lokali i zniesienie współwłasności, w wyniku którego współwłaścicielami niezabudowanej działki będzie tylko 8 osób skutkować będzie obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych lub podatku od spadków i darowizn?

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Podatnik uważa, że opisane wyżej zniesienie współwłasności w toku postępowania sądowego lub zawarcie umowy ustanowienia odrębnej własności lokali i zniesienie współwłasności, w wyniku którego współwłaścicielami niezabudowanej działki będzie tylko 8 osób nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty ani podatku od czynności cywilnoprawnych ani podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku jak również obowiązujący od 01.01.2007 r. stan prawny tutejszy Organ podatkowy udziela następującej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w powyższej sprawie.

Przez zniesienie współwłasności art. 210 i następne Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 93 ze zm.) regulują likwidację stosunku prawnego jaki łączy współwłaścicieli i dopuszczają zniesienie współwłasności poprzez zmniejszenie liczby współwłaścicieli.

Jedną z podstawowych zasad reżimu współwłasności w częściach ułamkowych jest dopuszczalność jej zniesienia. W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać jej zniesienia. Z całokształtu przepisów kodeksu cywilnego wynika, że prawo cywilne zna dwojaki tryb zniesienia współwłasności: umowny i sądowy.

Kodeks cywilny nie przewiduje żadnej formy dla umowy o zniesienie współwłasności. Zgodnie jednak z utrwalonym poglądem przyjmuje się, że jeżeli przedmiotem zniesienia jest nieruchomość konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego (art. 158 K.c.).

Wybór sposobu wyjścia ze współwłasności należy do współwłaścicieli, jednakże tylko o tyle, o ile nie stoją temu na przeszkodzie: właściwość rzeczy a zwłaszcza jej społeczno-gospodarczego przeznaczenia, przepisy ustawy albo nie pociąga to za sobą, istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Może ono nastąpić tylko wtedy, gdy wszyscy współwłaściciele osiągną porozumienie.

Sądowe zniesienie współwłasności następuje w postępowaniu nieprocesowym (art. 617-625 K.p.c.). Do złożenia wniosku uprawniony jest każdy ze współwłaścicieli (art. 210 K.c.). W postępowaniu sąd rozstrzyga także o wzajemnych roszczeniach z tytułu posiadania (art. 618 K.p.c.).

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. nr 41 poz. 399 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
- umowy pożyczki,
- umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
- umowy dożywocia,
- umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
- ustanowienie hipoteki,
- ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,
- umowy depozytu nieprawidłowego,
- umowy spółki (akty założycielskie).

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także zmiany powyższych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 (art. 1 ust 1 pkt 2 ustawy) oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Jak wynika z cytowanego wyżej przepisu katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych został w sposób enumeratywny określony przez ustawodawcę.

Zatem umowa o zniesienie współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych tylko w części dotyczącej spłat lub dopłat.

Natomiast stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. nr 142 poz. 1514 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
- dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego,
- darowizny, polecenia darczyńcy,
- zasiedzenia,
- nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
- zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu,
- nieodpłatnej : renty, użytkowania oraz służebności.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 cytowanej wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

W związku z tym, iż w opisanej przez Podatnika sytuacji zniesienie współwłasności ma nastąpić nieodpłatnie (bez spłat i dopłat), a umowa ustanowienia odrębnej własności lokali i zniesienia współwłasności nie jest wymieniona w art. 1 cytowanej wyżej ustawy czynności te nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Pan ..., jest aktualnie współwłaścicielem w 1/10 części nieruchomości - działki nr 539/2. Po zniesieniu współwłasności działki nr 539/2, podzielonej na działkę zabudowaną i niezabudowaną będzie współwłaścicielem w 1/10 części działki niezabudowanej (o mniejszej powierzchni niż przed zniesieniem współwłasności), i w konsekwencji o mniejszej wartości udziału we współwłasności nieruchomości w stosunku do wartości udziału, który przed jej zniesieniem przysługiwał Podatnikowi.

W związku z powyższym przy opisanym wyżej zniesieniu współwłasności nieruchomości nabytej w celu budowy budynku z mieszkaniami przeznaczonymi na wynajem podatek od spadków i darowizn, w przypadku wnioskodawcy, nie występuje.

Mając na uwadze zarówno przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawne należy uznać, że stanowisko zajęte przez Podatnika w przedmiotowej sprawie jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę.
Stosownie natomiast do art. 14b § 1 i § 2 cytowanej wyżej ustawy Ordynacja podatkowa interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.

Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 14a § 4 oraz art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie za pośrednictwem Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Kraków w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.