INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 3 lipca 2012 r., poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. BKIP 27 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 17 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu innowacyjności (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2012 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu innowacyjności. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 7 września 2012 r. znak: IBPBI/2/423-766/12/PP wezwano o ich uzupełnienie. Uzupełnienia dokonano w dniu 17 września 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest firmą, która zajmuje się specjalistycznym projektowaniem z zakresu kolejnictwa, lotnictwa, motoryzacji, wizualizacji i designu. Przedmiotem działalności Spółki są prace badawczo-rozwojowe w rozumieniu przepisów w sprawie polskiej klasyfikacji wyrobów i usług, zaliczone do działu 72 PKWIU – Usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Na mocy przepisów ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (ustawa o wspieraniu działalności innowacyjnej), decyzją Ministra Gospodarki z dnia 17 sierpnia 2009 r. Spółka uzyskała status centrum badawczo-rozwojowego. Po uzyskaniu statusu CBR, spółka nie korzystała z prawa do tworzenia funduszu innowacyjności, zgodnie z zasadami zawartymi w art. 21 wspomnianej wyżej ustawy. W roku 2012 i w latach następnych Spółka ma zamiar korzystać z prawa do dokonywania odpisów na fundusz innowacyjności. Środki te będą gromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym zgodnie z obowiązującymi przepisami. Odpis na fundusz innowacyjności będzie zaliczany do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. l oraz 16 ust. 1 pkt 9 lit. a Ustawy o PDOP. Spółka chce również skorzystać z możliwości uznania za koszty podatkowe wydatków finansowanych ze środków zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym funduszu innowacyjności, ponoszonych na potrzeby prowadzenia badań i prac rozwojowych, głównie kosztów wynagrodzeń osób zatrudnionych lub wykonujących prace na podstawie umów cywilnoprawnych w części, w jakiej te wynagrodzenia, świadczenia i koszty badań są bezpośrednio związane z prowadzeniem badań lub prac rozwojowych zgodnie z zasadami określonymi w Ustawie o wspieraniu działalności innowacyjnej i rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 26 sierpnia 2009 r. w sprawie funduszu innowacyjności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o PDOP, wydatki ponoszone przez Spółkę ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu innowacyjności, zgodnie z zasadami wskazanymi w ustawie o wspieraniu działalności innowacyjnej i rozporządzeniu, będą stanowić koszty uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o PDOP, wydatki ponoszone ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu innowacyjności, zgodnie z § 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia, mogą być zaliczane do kosztów podatkowych. Rozporządzenie Ministra Gospodarki określa katalog kosztów prowadzenia badań i prac rozwojowych oraz kosztów związanych z uzyskaniem patentu na wynalazek, które mogą być pokrywane z funduszu innowacyjności, a także sposób i warunki wykorzystania funduszu innowacyjności. Spółka uważa, że możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków finansowanych z funduszu innowacyjności jest preferencją podatkową dla firm, które uzyskały status CBR, aby pobudzić sektor prywatny do inwestowania w działalność badawczo-rozwojową. Takie stanowisko zajął również Wojewódzki Sad Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 kwietnia 2012 r. (sygn. akt III SA/ Wa 2196/11).

Ustawa o wspieraniu działalności innowacyjnej i rozporządzenie regulują tryb i przesłanki umożliwiające nabycie statusu CBR oraz określają wydatki kwalifikujące się do finansowania z funduszu innowacyjności. Katalog kosztów wymienionych w § 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia ma charakter zamknięty i tylko tam wymienione koszty mogą być finansowane z funduszu innowacyjności. Przedmiotowa preferencja nie może być wykorzystywana przez CBR na cele inne niż działalność badawczo-rozwojowa.

Na podstawie przeanalizowanych przepisów ustawy o wspieraniu działalności innowacyjnej, rozporządzenia Ministra Gospodarki, przepisów Ustawy o PDOP (art. 12 ust. 1 pkt 5c lit. c, art. 15 ust. l, art. 16 ust. l pkt 9 lit. a), orzeczenia TK z którego wynika, iż TK dopuszcza ustanowienie preferencji podatkowych przez Państwo na rzecz podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową, a także wyżej wspomnianego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Spółka uważa, że jest uprawniona do zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków sfinansowanych z funduszu innowacyjności.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. u. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 – zwanej dalej „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a) updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika; kosztem uzyskania przychodów są jednak podstawowe odpisy i wpłaty na fundusze, jeżeli obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy. W myśl art. 21 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2008 r., Nr 116 poz. 730), centrum badawczo – rozwojowe, z comiesięcznych odpisów może tworzyć fundusz innowacyjności. Comiesięczny odpis nie może przekroczyć 20% przychodów uzyskanych przez centrum badawczo – rozwojowe w danym miesiącu. Odpis obciąża koszty działalność centrum badawczo-rozwojowego, co wynika z art. 21 ust. 3 ustawy. Środki funduszu innowacyjności gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym (art. 21 ust. 4 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5c lit. c) updop, w centrach badawczo – rozwojowych środki funduszu innowacyjności są przychodami jeśli:

1. są niewykorzystane w roku podatkowym, w którym zostały przekazane do tego funduszu lub w ciągu roku podatkowego następującego po tym roku,
2. są wykorzystane niezgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 21 ust. 8 ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej,
3. w przypadku utraty przez podatnika statusu centrum badawczo – rozwojowego.
   
   

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca posiada status centrum badawczo – rozwojowego. Jednocześnie Spółka zamierza utworzyć fundusz innowacyjności, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, tworzony z comiesięcznego odpisu wynoszącego nie więcej niż 20% przychodów uzyskanych przez Spółkę w danym miesiącu. Odpis na fundusz innowacyjności obciąża koszty działalności Wnioskodawcy.

W związku powyższym należy uznać, że w przedmiotowej sprawie spełnione są przesłanki zawarte przez ustawodawcę w art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a) updop i Wnioskodawca jest uprawniony do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów na fundusz innowacyjności, dokonywanych zgodnie z ustawą o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej.

Za nieprawidłowe jednak należy uznać stanowisko Spółki, zgodnie z którym oprócz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów na fundusz, dodatkowo koszty podatkowe mogą być obciążone faktycznymi wydatkami ponoszonymi ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu. Takie podejście naruszałoby bowiem podstawową zasadę wykładni systemowej w podatku dochodowym, zgodnie z którą, ten sam wydatek nie może być uwzględniony więcej niż jeden raz jako koszt uzyskania przychodów u tego samego podatnika. Jak stwierdził WSA w Warszawie w wyroku z dnia 30 stycznia 2009 r. (sygn. akt III SA/Wa 2247/08) „Zasada ta co prawda nie jest w sposób wyraźny wyrażona w żadnym z przepisów ustawy dotyczącym podatku dochodowego (zarówno od osób prawnych jak i fizycznych), niemniej jednak zestawienie istniejących przepisów dotyczących sposobu konstruowania podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym uzasadnia przyjęcie takiego założenia”.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit a) updop, kosztem podatkowym mogą być – jako wyjątek od ogólnej zasady – podstawowe odpisy i wpłaty na różnego rodzaje fundusze tworzone przez podatnika, jeżeli obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy.

Z takim rozwiązaniem koresponduje m.in. art. 21 ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, który w ust. 3 określa, iż ściśle wskazane odpisy obciążają koszty działalności centrum badawczo - rozwojowego. Wywody Spółki nt. wspierania przez państwo działalności badawczo - rozwojowej, oparte na treści ustawy z dnia ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej oraz orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego, nie dają podstaw do wysunięcia wniosku, że preferencją podatkową dla podatnika prowadzącego działalność innowacyjną jest dwukrotne zaliczenie do kosztów podatkowych tych samych wielkości: odpisów na fundusz i wydatków z funduszu. Takiego stwierdzenia nie można znaleźć w żadnym z powołanych aktów prawnych czy orzeczeń. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a) updop umożliwia podatnikom wcześniejsze dokonanie podatkowego zakwalifikowania wydatku – poprzez zaliczenie do kosztów podatkowych już samego odpisu na określony fundusz, a nie dopiero kosztu w momencie jego poniesienia (np. dokonania samego wydatku z utworzonego przez podatnika funduszu) na określony cel. Sam odpis na określony fundusz nie stanowi generalnie kosztu podatkowego i takiej kwalifikacji może podlegać w szczególnych przypadkach przewidzianych w przepisach prawa. Rozwiązanie umożliwiające podatnikom zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów odpisu na określony fundusz, a nie wydatku sfinansowanego z funduszu, jest już zatem preferencją podatkową.

Zaliczenie pewnej wartości w formie odpisu na fundusz innowacyjności do kosztów uzyskania przychodów stanowi obciążenie kosztów podatkowych (czyli obniżenie podstawy opodatkowania, tj. dochodu).

Potwierdzeniem powyższego stanowiska Organu może być wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 481/10, który zapadł w zbliżonym stanie faktycznym (sprawa dotyczyła odpisów na fundusz likwidacji zakładu górniczego), w którym Sąd uznał: „Wprowadzając, dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie wydobycia kopalin, obowiązek przekazywania określonych kwot na fundusz likwidacji zakładów górniczych, ustawodawca jednocześnie uznał, że już w momencie wpłaty tych kwot na rachunek funduszu będą one zaliczane do kosztów podatkowych, tym samym wpłyną na wysokość obciążeń podatkowych tego podmiotu. Dokonane zatem wpłaty na fundusz są kosztem podatkowym, o jakim mowa w art. 15 ust. 1 updp. Wskazanie tego przepisu jako podstawy zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty wpłaconej na rachunek funduszu wynika wprost z brzmienia powołanego przepisu. Kosztami uzyskania przychodów są bowiem koszty poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Zabezpieczone poprzez dokonywanie wpłat na fundusz środki na likwidacje zakładu górniczego mają charakter wydatku związanego z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów, a w myśl art. 16 ust. 1 updp wpłaty na fundusz likwidacji zakładów górniczych nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych. Skarżąca spółka, zaliczając zatem wpłaty na wyodrębniony rachunek funduszu, już zaliczyła do kosztów podatkowych wydatki, jakie zobowiązana jest ponieść na likwidacje zakładu górniczego, jeśli decyzję o takiej likwidacji podejmie. Ponosząc zatem te wydatki, do wysokości środków zgromadzonych na rachunku funduszu (wpłaty na fundusz) Spółka nie może wydatków takich ponownie zaliczać do kosztów podatkowych na podstawie tego samego przepisu art. 15 ust. 1 updp, dokonując wydatku nie ze środków funduszu, ale z środków bieżących”.

Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Nadmienia się, że w zakresie pytania oznaczonego nr 1 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Odnosząc się do wyroku sądu administracyjnego, na który powołał się Wnioskodawca, wskazać należy, że nie stanowi on powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego, ponieważ wydany został w indywidualnej sprawie i wiąże tylko strony postępowania. Organ wydający interpretację indywidualną jest zobowiązany, na mocy art. 120 Ordynacji podatkowej, działać na podstawie przepisów prawa. Zasada legalności wyrażona w powyższym przepisie obliguje do działania w ramach źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Orzecznictwo sądowe nie jest takim źródłem. Zauważyć również należy, iż wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 2196/11 jest nieprawomocny.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z dnia 14 marca 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.