Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/415-530/08-2/RP
z 21 października 2008 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ILPB1/415-530/08-2/RP
Data
2008.10.21
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Temat
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Pojęcie przychodu
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Przedmiot i podmiot opodatkowania --> Przedmiot opodatkowania
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Katalog źrodeł przychodów
Słowa kluczowe
obowiązek płatnika
przychody ze stosunku pracy
ryczałty
świadczenie nieodpłatne
usługi medyczne
Istota interpretacji
Czy objęcie pracowników i emerytów (byłych pracowników) spółki S.A. uprawnieniem do pakietu medycznego uznaje się za otrzymanie przychodu ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Wniosek ORD-IN 2 MB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Liczbę uprawnionych pracowników Wnioskodawca poda i będzie ona aktualizowana co kwartał.
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń Stwierdzenie, że pracownik uzyskał przychód, jest możliwe jeżeli zostanie wykazane, że otrzymał on pieniądze lub świadczenie rzeczowe lub inne nieodpłatne świadczenie. Zagadnienie będące przedmiotem zapytania było już wielokrotnie przedmiotem oceny organów podatkowych. Dotyczy ono kwestii rozpoznania przychodów w związku z wykupywaniem przez pracodawców tzw. pakietów lub abonamentów medycznych. Ich przedmiotem jest zobowiązanie się do potencjalnego wykonywania usług medycznych dla pracowników. Natomiast pracodawca ponosi z tego tytułu koszt o charakterze ryczałtowym tzn. w stałej kwocie, niezależnie od faktycznego skorzystania pracownika ze świadczenia medycznego. Wnioskodawca uważa, że organy podatkowe zajmowały w tej kwestii dość jednoznacznie stanowisko. Uznawały, że otrzymanie świadczenia przez pracownika następuje nie w momencie udostępnienia mu możliwości korzystania z usług leczniczych, ale w momencie faktycznego skorzystania z nich. Inaczej, wykupienie abonamentu uprawniającego pracownika do świadczeń medycznych jest, co najwyżej, postawieniem świadczenia do dyspozycji, a zdarzenie takie nie rodzi dla pracownika obowiązku podatkowego.
Natomiast wartość otrzymanych przez pracowników nieobowiązkowych świadczeń zdrowotnych będzie stanowić przychód jako wartość nieodpłatnych świadczeń jedynie wtedy, gdy możliwe jest określenie wartości świadczenia, z jakiego konkretny pracownik lub poszczególni członkowie jego rodziny faktycznie skorzystali.” Zdaniem Wnioskodawcy, organy podatkowe przyjmowały również pogląd, ze świadczenia zdrowotne otrzymywane w ramach pakietów medycznych nie podlegają u pracowników opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednak tylko wtedy, gdy pracodawcy ponoszą koszty świadczeń w formie ryczałtu, niezależnie od tego, ile osób w danym miesiącu faktycznie skorzystało z usług leczniczych i jaka była wartość wykonywanych świadczeń. Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w informacji z dnia 5 maja 2004 r. nr 1MUS-1471/DPF/415/9/2004/PB stwierdził: „z wyjaśnień spółki wynika, że opłata za usługi medyczne świadczone pracownikom następuje w formie miesięcznego abonamentu, na postawie zbiorczej faktury, bez względu na to czy pracownicy korzystają z opieki medycznej czy nie. W związku z powyższym, skoro spółka opłaca prawo ogółu pracowników do korzystania z usług danej placówki medycznej, a placówka ta nie wystawia imiennych rachunków za korzystanie z określonych jej usług przez konkretnych pracowników, lecz rachunki na ogólną kwotę abonamentu – wówczas świadczenia takie nie stanowią przychodu pracowników i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.” Podobnie Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w informacji z dnia 21 lipca 2004 r. nr US72/RPŁ/423-80/04/GK stwierdził: „natomiast wartość otrzymanych przez pracowników i członków ich rodzin nieobowiązkowych świadczeń zdrowotnych – innych niż wynikające z kodeksu pracy oraz z rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń wydawanych dla celów przewidzianych w kodeksie pracy, będzie stanowić przychód jako wartość nieodpłatnych świadczeń jedynie wtedy, gdy możliwe jest określenie wartości świadczenia, z jakiego konkretny pracownik lub poszczególni członkowie jego rodziny faktycznie skorzystali.” Powyższe zostało potwierdzone w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 24 listopada 1995 r. nr PO 5/1-760/01640/95, gdzie stwierdzono, iż: „w związku z powyższym, jeżeli zakład pracy opłaca imienne rachunki wystawione przez przychodnię lekarską za korzystanie przez pracowników z usług tej przychodni w zakresie opieki zdrowotnej - to wydatki zakładu pracy w tym zakresie są przychodem podlegającym opodatkowaniu tak jak wynagrodzenia za pracę. Natomiast jeżeli zakład pracy, zgodnie z umową zawartą z przychodnią lekarską, opłaca prawo ogółu pracowników do korzystania z usług tej przychodni, a przychodnia nie wystawia imiennych rachunków za korzystanie z określonych jej usług przez konkretnych pracowników – lecz rachunki opiewające na ogólną kwotę uzgodnionej zryczałtowanej odpłatności – wówczas wydatki zakładu pracy nie stanowią przychodów pracowników i nie podlegają opodatkowaniu.” Podobnie Minister Finansów wypowiedział się w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 7 stycznia 1998 r. nr PO 3-7301/722-770/WK/97, mianowicie: „jeżeli chodzi natomiast o pracowników, to poniesione ww. wydatki, jeżeli związane są z obowiązkowymi badaniami, które musi ponieść pracodawca – nie mogą być uznane za świadczenia, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm.). Za świadczenia takie, a tym samym za przychód ze stosunku pracy, nie uznaje się również świadczeń związanych z innymi usługami leczniczymi, o ile określenie ich wysokości na poszczególnego pracownika nie jest możliwe, np. w przypadku gdy pracodawca wydatki te pokrywa w formie ryczałtu bez względu na to, czy pracownik korzysta ze świadczeń leczniczych, czy też z nich nie korzysta.” Stanowisko to zostało podtrzymane w odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Ireny Ożóg z dnia 27 września 2002 r. na interpelację poselską nr 1980; sygn. SPS-0202-1980/02. Z tych pism wynika, że w przypadku, gdy nie jest możliwe dokładne ustalenie wartości świadczenia, jakie otrzymuje konkretny pracownik, jego przychód ze stosunku pracy nie może być powiększony o wartość ryczałtu za przysługujący mu pakiet świadczeń, gdyż niemożliwe staje się ustalenie podstawy wymiaru podatku. Wnioskodawca stwierdził, że od ubiegłego roku organy podatkowe zaczynają prezentować odmienny pogląd. Ten diametralnie odmienny trend interpretacji, zasadniczo zmieniający poprzednio prezentowane stanowisko, został potwierdzony przez Ministra Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 25 stycznia 2008 r. nr 927. Zgodnie z nim: „w konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega również wartość wykupionego dla pracownika przez pracodawcę pakietu usług medycznych uprawniających do skorzystania z określonych badań. Wartość pakietu medycznego otrzymanego przez pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy. Podkreślenia wymaga, iż o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika pakietu medycznego o określonej wartości pieniężnej, podobnie jak fakt skorzystania lub nie z usługi medycznej nie jest istotny przy obliczeniu wartości pakietu medycznego dającego prawo do określonych usług medycznych. Jednocześnie należy zauważyć, iż w przypadku pakietów medycznych oferowanych przez pracodawców pracownikom, nie ma trudności z indywidualizacją świadczenia. W momencie wykupu usług medycznych znana jest zarówno globalna kwota przypadająca do zapłaty jaki liczba pracowników, dla których wykupiono świadczenie. Niejednokrotnie znana jest również wartość jednego pakietu. W tej sytuacji ustalenie przychodu poszczególnych pracowników wydaje się sprawą oczywistą, tym bardziej, że w wielu przypadkach wartość pakietu (w związku z oferowanym zakresem usług medycznych) jest zróżnicowana w zależności od tego czy pakiet medycznych adresowany jest od kadry kierowniczej czy też szeregowego pracownika.”
Wnioskodawca uważa, że Minister Finansów niejako odgórnie ustalił, że w tym przypadku pracownik otrzymuje przychód, ale również w sposób instrumentalny określił wartość tego przychodu. Minister prezentuje stanowisko, opierające się na stwierdzeniu, że otrzymanie samego pakietu jest świadczeniem. Stanowi ono jednak tylko możliwość uzyskiwania świadczenia. Otrzymanie pakietu medycznego nie jest bowiem tożsame ze skorzystaniem z określonej usługi medycznej. Pracownik nie może mieć przysporzenia skoro nie skorzysta z usługi medycznej. Objęcie pakietem medycznym tworzy jedynie możliwość, potencjalne otrzymanie przychodu w przypadku skorzystania z opieki medycznej, do której uprawnia objęcie pakietem. Stwierdzenie, że wartość wykupionego dla pracownika przez pracodawcę pakietu usług medycznych uprawniających do skorzystania z określonych badań, stanowi przychód do opodatkowania jest wejściem w kompetencję ustawodawcy. Zgodnie z art. 217 Konstytucji, nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Skoro ustawodawca określił, że przychód ze stosunku pracy jest przychodem otrzymanym, byłoby niedopuszczalnym w prawie podatkowym zastosowaniem wykładni rozszerzającej, skutkującej objęciem obowiązkiem podatkowym stanu faktycznego co do którego ustawa się nie odnosi. W związku z powyższym podatnik stoi na stanowisku, iż zgodnie z poglądem ministra finansów wyrażonym w piśmie z dnia 7 stycznia 1998 r. nr PO 3-7301/722-770/WK/97, w przedstawionym stanie faktycznym objęcie pracownika pakietem medycznym w postaci gotowości medycznej spółki „X”, w której pracodawca ponosi koszt w formie ryczałtu bez względu na to, czy pracownik korzysta ze świadczeń leczniczych, czy też z nich nie korzysta, nie uznaje się za otrzymanie przez pracownika lub byłego pracownika przychodu ze stosunku pracy.
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę. W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 – 16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przy czym art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy stanowi, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się – jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi zakupione – według cen zakupu. Zgodnie z art. 229 § 6 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie są przeprowadzane na koszt pracodawcy. Pracodawca ponosi ponadto inne koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy. Wartość tego rodzaju świadczeń, otrzymanych przez pracownika od pracodawcy, nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy. Stąd, w przypadku zakupu przez pracodawcę usług polegających na wykonaniu wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań lekarskich, wartość tego rodzaju świadczeń nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, w sytuacji zakupu przez pracodawcę pakietu usług medycznych dla swoich pracowników dotyczących np. wykonania wstępnych, okresowych oraz kontrolnych badań lekarskich, a także dobrowolnych specjalistycznych usług medycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym – na zasadach określonych w art. 32 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy – podlegać będzie jedynie wartość pieniężna tej części otrzymanego świadczenia (część opłaty), która przypada na dobrowolne specjalistyczne usługi medyczne. W związku z powyższym należy zauważyć, iż w przypadku zakupu przez pracodawcę usług medycznych uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych świadczeń, ich wartość stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Podkreślenia wymaga, iż w przypadku ryczałtowej formy dokonywania rozliczeń z firmą świadczącą usługi medyczne, fakt skorzystania lub nie skorzystania przez pracownika w danym miesiącu z usługi, pozostaje bez wpływu na sposób opodatkowania przedmiotowych świadczeń. O powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania pracownika z konkretnej usługi medycznej.
Zgodnie z art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych. Z uwagi na to, iż emeryci nie są pracownikami, a usługi z pakietu medycznego nie stanowią ani emerytury ani renty, przychód z tego tytułu nie zostanie zakwalifikowany do kategorii przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Otrzymane świadczenie zostanie bowiem zakwalifikowane do przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, tj. do „innych źródeł.” W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. W przypadku emerytów zastosowania nie będzie miał również przepis z art. 229 § 6 ustawy Kodeks pracy. Zatem w sytuacji zakupu przez pracodawcę pakietu usług medycznych dla emerytów (byłych pracowników) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie cała wartość pieniężna otrzymanego świadczenia (opłata) jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1.
Przy czym u pracownika opodatkowaniu podlega świadczenie, które przypadnie na dobrowolne specjalistyczne usługi medyczne, zaś u emeryta – byłego pracownika – cała wartość świadczenia.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno. |
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.