2013.01.07 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/443-864/12-2/AW
z 7 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2012 r. (data wpływu 8 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności w formie aportu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności w formie aportu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest sprzedaż hurtowa materiałów włókienniczych. Spółka nie prowadzi jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami (choć w przeszłości sporadyczne transakcje nabycia lub zbycia wierzytelności miały miejsce).

Do Spółki planowane jest wniesienie aportu w postaci wierzytelności wobec podmiotu trzeciego, w zamian za co Spółka wyda odpowiednią ilość akcji. Planowana transakcja zakłada przekazanie przez Wnioskodawcę - w zamian za aport - akcji. Nominalna wartość obejmowanych przez podmiot wnoszący aport akcji w Spółce będzie odpowiadać nominalnej wartości wierzytelności wnoszonej w formie aportu.

Wierzytelności, które mają być przedmiotem aportu do Spółki dotyczą pożyczki pieniężnej udzielonej podmiotowi gospodarczemu przez bank. Wierzytelność z tytułu tej pożyczki została następnie nabyta od banku przez podmiot, który obecnie planuje wnieść aport do Spółki (w postaci tej wierzytelności).

Podmiot wnoszący aport w postaci wierzytelności został zasadniczo utworzony w celu przejęcia tej wierzytelności od banku na własny rachunek i za własne środki finansowe, a następnie obsługi tej wierzytelności we własnym zakresie. Po przejęciu przedmiotowej wierzytelności od banku podmiot wnoszący aport zawarł stosowne porozumienie z dłużnikiem, na mocy którego wierzytelność została rozłożona na raty i jest przez dłużnika spłacana. Zgodnie z przyjętymi założeniami planowanej transakcji, po otrzymaniu aportu w postaci wierzytelności, dłużnik nadal realizował będzie porozumienie (zawarte pierwotnie z podmiotem wnoszącym aport), a zatem nadal będzie spłacał dług według ustalonego w porozumieniu harmonogramu, z tym, że już na rzecz Spółki - jako wierzyciela. Porozumienie będzie zatem realizowane nadal. Jednocześnie, w dacie nabycia wierzytelności (otrzymania aportu) część tej wierzytelności będzie wymagalna (jeżeli dłużnik nie dokona spłaty rat przypadających zgodnie z harmonogramem w terminach płatności przed wniesieniem aportu), natomiast ta jej część, w stosunku do której nie upłynęły jeszcze terminy płatności rat (zgodnie z ustalonym w porozumieniu harmonogramem spłat) nie będzie - na moment nabycia wierzytelności - wymagalna.

Podmiot wnoszący aport w postaci wierzytelności prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obrotu wierzytelnościami (świadczy usługi finansowe). Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami.

W planowanej transakcji nie jest przewidziane zawarcie odrębnego stosunku prawnego rodzącego obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem wierzytelności bądź ich egzekwowaniem. Spółka podkreśla, że po otrzymaniu aportu w postaci wierzytelności, wierzytelność ta będzie dochodzona przez Wnioskodawcę we własnym zakresie i na własne ryzyko. Jednocześnie, Spółka - jako nowy wierzyciel - realizowała będzie dochodzenie wierzytelności od dłużnika zgodnie z postanowieniami zawartego wcześniej (przez podmiot wnoszący aport) porozumienia i według ustalonego w tym postanowieniu harmonogramu. W konsekwencji, w odniesieniu do wierzytelności nie będą już łączyły Spółki z podmiotem wnoszącym aport żadne stosunki prawne. Spłata długu następować będzie natomiast zgodnie z ustaleniami porozumienia (zawartego pierwotnie pomiędzy dłużnikiem a podmiotem wnoszącym aport), jednakże wyłącznie w relacji Spółka - dłużnik.

Spółka podkreśla, iż w odniesieniu do omawianych wierzytelności, podmiot wnoszący aport nie podejmował wobec dłużnika działań zmierzających do podjęcia postępowania egzekucyjnego, upadłościowego, bądź innego. Spłata długu miała następować w ratach zgodnie z harmonogramem spłat zawartym w porozumieniu i zasadniczo dłużnik wywiązuje się ze swoich zobowiązań w tym zakresie (obsługuje dług zgodnie z harmonogramem zawartym w porozumieniu). Jednakże, przed dokonaniem spłaty całości długu przez dłużnika (w trakcie realizacji ustalonego harmonogramu spłat), wierzytelność będzie przedmiotem aportu do Spółki.

Z posiadanych przez Spółkę informacji wynika jednocześnie, że w momencie nabycia przedmiotowej wierzytelności od banku przez podmiot wnoszący aport, dłużnik był podmiotem w stanie upadłości z możliwością zawarcia układu. Obecnie jednak - według wiedzy Spółki - dłużnik nie jest w stanie upadłości, ani nie toczy się wobec niego takie postępowanie. Ponadto, dłużnik obsługuje dług, który ma być przedmiotem aportu, zatem nie byłoby uzasadnione rozpoczynanie tego rodzaju postępowań wobec niego.

Spółka oczekuje rozstrzygnięcia wątpliwości związanych z konsekwencjami VAT planowanej transakcji po stronie Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki?
W przypadku uznania przez tut. Organ, że otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki, czy transakcja taka podlega opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej, czy też jest zwolniona z VAT?
W przypadku uznania przez tut. Organ, że otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki, w jaki sposób ustalić podstawę opodatkowania VAT tej transakcji?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1

Otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję niepodlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Świadczenie usług natomiast zostało zdefiniowane jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powyższe przepisy implementują jednocześnie do krajowego porządku prawnego regulacje Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE.L.2006.347.1; dalej: Dyrektywa VAT).

Z przepisów Dyrektywy VAT, jak również bogatego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wynika, że analizując kwestię świadczenia usług, konieczna jest weryfikacja warunków, których łączne spełnienie umożliwia uznanie określonej czynności za odpłatne świadczenie usług:

w ramach danego stosunku prawnego muszą istnieć co najmniej dwa podmioty, z których jeden będzie świadczył usługi, drugi zaś będzie ich konsumentem (przykładowo, wyrok ETS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C-215/94 - Jurgen Mohr przeciwko Finanzamt Bad Segeberg),
stosunek prawny łączący usługodawcę i usługobiorcę opiera się na zasadzie wzajemności (przykładowo, wyrok ETS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 – R.J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden),
pomiędzy daną usługą a otrzymanym w zamian za jej wykonanie wynagrodzeniem istnieje bezpośredni i czytelny związek (przykładowo, wyrok z dnia 5 lutego 1981 r. w sprawie C-154/80 - Staatssecretaris van Financien przeciwko Association coopérative „Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA”).

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Wnioskodawcy, w wyniku otrzymania w ramach aportu wierzytelności nie następuje po stronie Spółki jakiekolwiek świadczenie, które podlegałoby opodatkowaniu VAT. Trudno bowiem uznać, że Spółka wykonuje jakiekolwiek świadczenia na rzecz Podmiotu wnoszącego aport skoro w zasadzie otrzymuje ona pewne prawa (wierzytelności) w zamian za wydanie akcji, a taka transakcja po stronie Spółki nie nosi znamion ani dostawy towarów, ani świadczenia usług.

Przeciwnie, to po stronie Podmiotu wnoszącego aport w opisanych okolicznościach zaistnieje w ocenie Wnioskodawcy transakcja podlegająca opodatkowaniu VAT (zwolniona z VAT usługa obrotu wierzytelnościami).Transakcja taka po stronie Podmiotu wnoszącego aport - w ocenie Spółki - spełnia bowiem wszystkie wskazane wyżej przesłanki dla uznania jej za odpłatne świadczenie usług. Wynika to z faktu, że Podmiot wnoszący aport jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami, zatem z jego perspektywy w ramach opisanego we wniosku aportu, przeniesie on określone prawa (wierzytelności) na Wnioskodawcę w ramach zawartej umowy w zamian za wynagrodzenie w postaci akcji obejmowanych w Spółce, co z jego perspektywy stanowi podstawowy element jego działalności w ramach usług obrotu wierzytelnościami. W związku z powyższym, zdaniem Spółki, przedmiotowa transakcja spełnia przesłanki dla uznania jej za usługę, która mieści się w zakresie opodatkowania VAT po stronie Podmiotu wnoszącego aport.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko, skoro omawiana transakcja podlegać będzie opodatkowaniu VAT po stronie Podmiotu wnoszącego aport (jako zwolniona z VAT usługa obrotu wierzytelnościami), nie może ona zostać jednocześnie uznana za usługę świadczoną przez Spółkę, gdyż kłóciłoby się to z podstawowymi zasadami systemu VAT. W ramach systemu VAT zasadą jest, że jedna strona wykonuje świadczenie na rzecz drugiej strony (dostawa towarów, świadczenie usługi) w zamian za wynagrodzenie płacone przez drugą stronę. Skoro zatem to Podmiot wnoszący aport świadczy na rzecz Wnioskodawcy usługę (obrotu wierzytelnościami) w zamian za wynagrodzenie w postaci akcji, to nie można jednocześnie uznać, że ta sama czynność jest jakimkolwiek świadczeniem ze strony Wnioskodawcy wobec Podmiotu wnoszącego aport w rozumieniu przepisów o VAT.

Nie jest bowiem możliwe, aby na gruncie VAT ta sama transakcja stanowiła jednocześnie świadczenie usług przez każdą ze stron transakcji na rzecz drugiej strony. Podobne stanowisko w tym zakresie prezentują zarówno organy podatkowe (przykładowo, decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 września 2007 r., sygn. 1401/PH-I/4407/14-46/07/ KO), jak i sądy administracyjne (przykładowo, wyrok NSA z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt I FSK 94/06 oraz z dnia 28 sierpnia 2007 r., sygn. akt I FSK 1109/06, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2007 r., sygn. akt I SA/Po 287/07 oraz WSA w Warszawie z dnia 22 maja 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 4080/07).

Ponadto, w ocenie Spółki aktualny w tym względzie pozostaje wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 309/11), w którym wskazano, że: „Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem przedstawionym przez Ministra Finansów, iż czynność zbycia wierzytelności wcześniej zakupionych od wierzyciela, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zaś opodatkowaniu podlega jedynie kupno takich wierzytelności stanowiąc usługę zwolnienia wierzyciela od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Błąd tego stanowiska polega na tym, że wyodrębniając jeden z elementów prowadzonej przez skarżący podmiot działalności gospodarczej, tj. kupna wierzytelności (nadając tej czynności niejako samodzielny status, oderwany od drugiego z elementów działalności - odpłatne zbycie wierzytelności), organ interpretacyjny podważył w istocie sens wskazywanej operacji polegającej na wniesieniu wierzytelności aportem do spółki zależnej w zamian za udziały, nie odnosząc się do stanowiącego treść przedstawionej czynności - aportu tych wierzytelności do spółki w zamian za udziały. Ewentualne podjęcie działań przez nabywcę wierzytelności zmierzających do ściągnięcia długu nie będzie już wynikało z transakcji zawartej ze skarżącą. Stąd też Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela pogląd reprezentowany przez stronę skarżącą, że przedstawioną we wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej transakcję wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci uprzednio nabytych wierzytelności do spółki w zamian za udziały, zakwalifikować należy na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług jako usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez wnoszącą aport Spółkę na rzecz spółki zależnej, a konsekwentnie usługę zwolnioną z podatku VAT na podstawie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z poz. 3 zał. Nr 4 do ustawy o VAT”.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki, otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję niepodlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki, gdyż transakcja ta podlega opodatkowaniu VAT po stronie Podmiotu wnoszącego aport (jako zwolniona z VAT usługa obrotu wierzytelnościami).

Ad. 2

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwolnieniu z VAT podlegają usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Przepis ten stanowi jednocześnie implementację art. 135 ust. 1 pkt d Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: ,,Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, w ocenie Spółki, przy uznaniu, że przedmiotowe transakcje otrzymania wierzytelności w formie aportu przez Wnioskodawcę mieszczą się w zakresie opodatkowania VAT, powinny być one rozumiane jako usługi w zakresie długów, o których mowa w przywołanym wyżej przepisie, a w konsekwencji podlegać będą zwolnieniu z VAT.

Ad. 3

W ocenie Spółki, w przypadku uznania przez tut. Organ, że otrzymanie przez Wnioskodawcę aportu w postaci wierzytelności w zamian za wydane akcje stanowi w opisanych okolicznościach transakcję podlegającą opodatkowaniu VAT po stronie Spółki, podstawą opodatkowania VAT tych transakcji powinna być kwota ewentualnego dyskonta, które powstaje w danej transakcji aportu wierzytelności. Kwota ta stanowi różnicę pomiędzy nominalną wartością wniesionych aportem wierzytelności a wartością nominalną wydanych w zamian za aport akcji.

W ocenie Spółki, zastosowanie w omawianej kwestii znajdzie stanowisko prezentowane zarówno przez sądy administracyjne, jak i organy podatkowe, zgodnie z którym, podstawą opodatkowania VAT nabycia wierzytelności (również w formie aportu) jest ustalona kwota dyskonta, tj. różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a kwotą, za którą wierzytelność została zakupiona (w omawianym przypadku otrzymana w ramach aportu).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. W ocenie Spółki, wskazany przepis, z perspektywy transakcji otrzymania wierzytelności w ramach aportu oznacza, że podstawą opodatkowania powinno być wynagrodzenie zrealizowane przez Spółkę z tytułu dokonania omawianej transakcji. Za wynagrodzenie to, należy w ocenie Spółki uznać właśnie kwotę dyskonta, czyli różnicy pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a ceną jaką Spółka zapłaciła dotychczasowemu wierzycielowi (czyli wartością wydanych w zamian za aport akcji).

Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 8 maja 2008 r. (sygn. IPPP1/443-785/08-2/AW), wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, wskazano, że w przypadku transakcji nabywania wierzytelności, za obrót dla celów VAT należy uznać różnicę pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością, którą podatnik zapłacił wierzycielowi (dyskonto). Różnica ta stanowi bowiem wynagrodzenie podatnika za wykonanie usługi (zwolnienia z konieczności dochodzenia zaspokojenia wierzytelności we własnym zakresie).

Tytułem przykładu można również podać następujące interpretacje indywidualne potwierdzające, iż w przypadku nabycia wierzytelności podstawą opodatkowania VAT jest kwota dyskonta, tj. różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a kwotą, za jaką została ona zakupiona przez podatnika:

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 czerwca 2009 r. (sygn. IPPP1/443-340/09-2/AP);

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 czerwca 2011 r. (sygn. ILPP2/443-519/11-8/MR);

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 listopada 2010 r. (sygn. ILPP1/443-889/10-2/BD);

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 marca 2011 r. (sygn. IBPP2/443-1122/10/ASz).

Analogiczne stanowisko w odniesieniu do sposobu kalkulowania podstawy opodatkowania VAT transakcji nabycia wierzytelności prezentuje Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który w orzeczeniu w sprawie L-305/01 (MKG - Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH) uznał, że podstawą opodatkowania VAT transakcji polegającej na nabywaniu wierzytelności jest kwota dyskonta realizowanego przez podmiot nabywający takie wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Stosownie do brzmienia ust. 2 powyższego artykułu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych przepisów wynika zatem, iż nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz do celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z brzmieniem art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 tej ustawy, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca - zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT – prowadzi działalność gospodarczą, której podstawowym przedmiotem jest sprzedaż hurtowa materiałów włókienniczych. Spółka nie prowadzi jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami. Do Spółki planowane jest wniesienie aportu w postaci wierzytelności wobec podmiotu trzeciego, w zamian za co Spółka wyda odpowiednią ilość akcji. Planowana transakcja zakłada przekazanie przez Wnioskodawcę - w zamian za aport - akcji. Nominalna wartość obejmowanych przez podmiot wnoszący aport akcji w Spółce będzie odpowiadać nominalnej wartości wierzytelności wnoszonej w formie aportu. Wierzytelności, które mają być przedmiotem aportu do Spółki dotyczą pożyczki pieniężnej udzielonej podmiotowi gospodarczemu przez bank. Wierzytelność z tytułu tej pożyczki została następnie nabyta od banku przez podmiot, który obecnie planuje wnieść aport do Spółki (w postaci tej wierzytelności). Po przejęciu przedmiotowej wierzytelności od banku podmiot wnoszący aport zawarł stosowne porozumienie z dłużnikiem, na mocy którego wierzytelność została rozłożona na raty i jest przez dłużnika spłacana. Zgodnie z przyjętymi założeniami planowanej transakcji, po otrzymaniu aportu w postaci wierzytelności, dłużnik nadal realizował będzie porozumienie, a zatem nadal będzie spłacał dług według ustalonego w porozumieniu harmonogramu, z tym, że już na rzecz Wnioskodawcy - jako wierzyciela.

Wnioskodawca wskazał, iż w planowanej transakcji nie jest przewidziane zawarcie odrębnego stosunku prawnego rodzącego obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem wierzytelności bądź ich egzekwowaniem. Spółka pragnie podkreślić, że po otrzymaniu aportu w postaci wierzytelności, wierzytelność ta będzie dochodzona przez Wnioskodawcę we własnym zakresie i na własne ryzyko. Jednocześnie, Spółka - jako nowy wierzyciel - realizowała będzie dochodzenie wierzytelności od dłużnika zgodnie z postanowieniami zawartego wcześniej (przez podmiot wnoszący aport) porozumienia i według ustalonego w tym postanowieniu harmonogramu. W konsekwencji, w odniesieniu do wierzytelności nie będą już łączyły Wnioskodawcy z podmiotem wnoszącym aport żadne stosunki prawne. Spłata długu następować wyłącznie w relacji Wnioskodawca - dłużnik.

Świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcę) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcę), czyli konsumenta usługi. Skoro opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, to znaczy, że istnieje stosunek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów. Działanie to polega na tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez wykonawcę usługi jest w zamian za wykonanie usługi na rzecz jej odbiorcy. Pomiędzy odpłatną czynnością podlegającą opodatkowaniu, a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż czynność polegająca na nabyciu wierzytelności, spowoduje niewątpliwie „uwolnienie” zbywcy wierzytelności od ciężaru egzekwowania wierzytelności i w przedmiotowej sprawie stanowi usługę polegającą na uwolnieniu Podmiotu wnoszącego wierzytelności w formie aportu od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia. Jednocześnie należy zauważyć, że skoro – jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego – nominalna wartość obejmowanych przez podmiot wnoszący aport akcji w Spółce będzie odpowiadać nominalnej wartości wierzytelności wnoszonej w formie aportu, a w związku z planowaną transakcją, nie jest przewidziane zawarcie odrębnego stosunku prawnego rodzącego obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem wierzytelności bądź ich egzekwowaniem, to w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Wnioskodawca nie dokona również nieodpłatnego świadczenia usług, zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, podlegającym opodatkowaniu, bowiem treść wniosku nie wskazuje by nabywane przez niego wierzytelności miały służyć do celów innych niż Jego działalność gospodarcza.

W świetle powyższego, nabycie wierzytelności wniesionej aportem w zamian za akcje, nie będzie podlegać u Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym udzielenie odpowiedzi na pytanie nr 2 i 3, stało się bezzasadne.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy należy uznać je za nieprawidłowe. Nadmienia się, iż jakkolwiek Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny w postaci uznania przedmiotowej transakcji za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to zaznaczyć należy, iż wynika on z innych argumentów niż wskazał tut. Organ.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie podkreślić należy, iż powoływanie się przez Wnioskodawcę na orzecznictwo sądowe nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując orzecznictwa sądowego jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy zwrócić uwagę, iż organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, należy zauważyć, że wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Ponadto zauważa się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Końcowo nadmienia się, iż w związku z okolicznością, że niniejsza interpretacja dotyczy jednego zdarzenia przyszłego, natomiast Wnioskodawca wniósł opłatę w wysokości 120 zł, tut. Organ informuje, że kwota 80 zł, wniesiona przez Wnioskodawcę w dniu 2 października 2012 r., na podstawie art. 14f § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, będzie zwrócona przekazem pocztowym na adres wskazany we wniosku ORD-IN, zgodnie z art. 14f § 2a ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin