Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-219/09-4/AP
z 5 maja 2009 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IPPP1/443-219/09-4/AP
Data
2009.05.05
Referencje
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Temat
Podatek od towarów i usług --> Wysokość opodatkowania --> Zwolnienia --> Zwolnienie od podatku
Słowa kluczowe
pośrednictwo finansowe
pożyczka
usługi pośrednictwa
zwolnienia z podatku od towarów i usług
Istota interpretacji
Opisana czynność udzielania pożyczek przez Spółkę do podmiotów z grupy kapitałowej, będących polskimi podatnikami VAT (stan faktyczny), podlega opodatkowaniu VAT jako usługa pośrednictwa finansowego, która jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust.1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT, pomimo, iż w chwili udzielania tych pożyczek działalność ta nie była wpisana do umowy Spółki i Krajowego Rejestru Sądowego. Opisana czynność udzielania w przyszłości pożyczek przez Spółkę do podmiotów z grupy kapitałowej, będących polskimi podatnikami VAT (zdarzenie przyszłe), nadal będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako usługa pośrednictwa finansowego, która jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT, także po dokonaniu i zarejestrowaniu zmian do Umowy Spółki. Obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu odsetek od pożyczek udzielonych przez Spółkę powstaje w momencie dokonania zapłaty odsetek przez pożyczkobiorcę lub w momencie ich wymagalności (w zależności od tego, które z powyższych zdarzeń nastąpi pierwsze).
Wniosek ORD-IN 588 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 06.03.2009 r. (data wpływu 10.03.2009 r.), uzupełnionego na wezwanie tut. organu z dnia 02.04.2009 r. (data doręczenia 21.04.2009 r.) poprzez uiszczenie opłaty w dniu 21.04.2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za opodatkowane czynności udzielania pożyczek oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odsetek od udzielonych pożyczek - jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 10.03.2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za opodatkowane czynności udzielania pożyczek oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odsetek od udzielonych pożyczek. W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe. Sp. z o.o. (dalej „Spółka”) jest spółką z siedzibą w Polsce, należącą do grupy kapitałowej specjalizującej się w działalności na rynku nieruchomości. Spółka prowadzi działalność deweloperską na rynku mieszkaniowym. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce. W przeszłości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka dokonywała - na podstawie zawartych umów pożyczek - czynności udzielenia pożyczek na rzecz spółek (mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) z grupy kapitałowej (m.in. umowa pożyczki z dnia 15.11.2007 r. zawarta ze spółką 1 Sp. z o.o., umowa pożyczki z dnia 25.09.2008 r. zawarta ze spółką 2 Sp. z o.o., umowa pożyczki z dnia 25.09.2008 r. zawarta ze spółką 3 Sp. z o.o.). Na podstawie zawartych umów pożyczek została dokonana wypłata środków finansowych na rzecz pożyczkobiorców. Pożyczki udzielone zostały ze środków własnych Spółki na cele działalności gospodarczej pożyczkobiorców. Pożyczkobiorcy są czynnymi podatnikami VAT. Zgodnie z treścią umów pożyczek, każdy z pożyczkobiorców zobowiązany jest do zapłaty odsetek od danej pożyczki na rzecz Spółki w terminach określonych w umowie. Spółka dla celów VAT klasyfikuje udzielenie pożyczek pod symbolem PKWiU 65.22.1 jako ‚„usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym”. Jednocześnie, działalność w zakresie udzielania pożyczek w chwili ich udzielania nie była wpisana do umowy Spółki oraz wykazana w Krajowym Rejestrze Sądowym. W przyszłości Spółka również zamierza udzielać pożyczek podmiotom z grupy kapitałowej. Pożyczki udzielane będą ze środków własnych Spółki na cele działalności gospodarczej pożyczkobiorców. Pożyczkobiorcy będą czynnymi podatnikami VAT. Na podstawie zawartych w przyszłości umów pożyczek zostanie dokonana wypłata środków finansowych na rzecz pożyczkobiorców. Każdy z pożyczkobiorców zobowiązany będzie do zapłaty odsetek od danej pożyczki na rzecz Spółki. Spółka będzie nadal klasyfikowała udzielenie przedmiotowych pożyczek pod symbolem PKWiU 65.22.1 jako „usługi udzielenia pożyczek świadczone poza systemem bankowym”. Odpowiednikiem tego rodzaju usług w Polskiej Klasyfikacji Działalności W związku z powyższym zadano następujące pytania. W związku z wyżej opisanym stanem faktycznym Spółka wnosi o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, poprzez potwierdzenie prawidłowości stanowiska Spółki, zgodnie z którym:
Zdaniem Wnioskodawcy Ad. 1 Zdaniem Spółki, opisana czynność udzielania pożyczek przez Spółkę do podmiotów z grupy kapitałowej, będących polskimi podatnikami VAT (stan faktyczny), podlegała opodatkowaniu VAT jako usługa pośrednictwa finansowego, która jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust.1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT, pomimo, iż w chwili udzielania tych pożyczek, ani zgodnie z umową Spółki, ani z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, działalność Spółki nie obejmowała działalności w zakresie pośrednictwa finansowego. Jednocześnie związany z nią VAT naliczony jest co do zasady nieodliczalny. O zasadności stanowiska Spółki świadczą następujące argumenty: W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT definiuje świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Natomiast istota umowy pożyczki została określona w art. 720 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny Zgodnie z treścią art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Wobec powyższego, w opinii Spółki, czynność udzielenia pożyczek spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT. W przypadku udzielania pożyczek można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez Spółkę na określony czas. Z kolei pożyczkodawca, którym w tym przypadku jest Spółka, zobowiązany jest do udostępnienia kapitału. Jednocześnie jest to usługa odpłatna, z uwagi na fakt, iż Spółka pobiera wynagrodzenie w postaci odsetek od udostępnionego kapitału. W świetle powyższego spełniony jest warunek, iż udzielanie przez Spółkę pożyczek ma charakter świadczenia wzajemnego, gdzie w ramach odpłatnej umowy zobowiązaniowej jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem zobowiązania. Ponadto, dla opodatkowania podatkiem VAT określonej czynności nie ma znaczenia, czy jej rodzaj został wymieniony w zakresie przedmiotowym w umowie spółki pożyczkodawcy (w tym przypadku Spółki) oraz czy zakres takiej działalności zgłoszony został w Krajowym Rejestrze Sądowym. Status podatnika VAT jest bowiem kategorią obiektywną niezależną od tego, jak sformułowana jest umowa spółki. Co więcej Spółka pragnie zwrócić uwagę, iż zgodnie z treścią art. 8 ust. 3 Ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119. W związku z powyższym należy podkreślić, iż w kategorii 65.22.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18.03.1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług Spółka pragnie podkreślić, iż dla celów podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 2 Ustawy VAT za działalność gospodarczą uważa się „(...) wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Biorąc powyższe pod uwagę, udzielanie pożyczek przez Spółkę jest czynnością mieszczącą się w definicji działalności gospodarczej zawartej w Ustawie VAT. Ponadto, ze względu na powyższe nie jest istotne dla celów VAT czy dana działalność została wpisana do umowy spółki oraz do Krajowego Rejestru Sądowego, ani nawet faktyczna częstotliwość jej wykonywania, jeżeli podatnik ma zamiar wykonywać daną czynność kilkukrotnie w przyszłości. Spółka pragnie również zwrócić uwagę, iż zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, zwalnia się z podatku VAT usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, tj. miedzy innymi usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65 - 67) PKWiU z wyłączeniem:
Ponieważ, tak jak to wskazano powyżej, w kategorii 65.22.1 PKWiU wymieniono „Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym”, to skoro opisana czynność udzielenia pożyczki została wymieniona w klasyfikacjach statystycznych jako usługa pośrednictwa finansowego i nie mieści się w zakresie wyłączenia ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w Załączniku nr 4 do Ustawy o VAT, zdaniem Spółki będzie ona w całości zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust 1 pkt 1 Ustawy o VAT. Powyższy pogląd znajduje również odzwierciedlenie w doktrynie prawa podatkowego, przy czym nadal aktualne pozostają poglądy doktryny i orzecznictwa w przedmiotowym zakresie, wyrażane pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy o VAT. W szczególności powołany może być wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.07.2002 r. (sygn. akt III RN 146/01), w którym stwierdzono: „Umowa pożyczki, której przedmiotem jest określona suma pieniędzy (art. 720 § 1 k. c.) i która z istoty swej posiada charakter usługi finansowej, podlega przy tym zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT w związku z załącznikiem nr 2 poz. 13 do tej ustawy, o ile pożyczka ta została udzielona z własnych środków finansowych skarżącego”. Ponadto, Spółka pragnie podkreślić, iż zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy o VAT czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Przy czym dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności nie ma znaczenia, czy jej rodzaj został wymieniony w umowie Spółki w ramach jej zakresu przedmiotowego. W związku z powyższym zdaniem Spółki, czynność udzielenia pożyczki na rzecz podmiotów z grupy kapitałowej, będzie podlegała opodatkowaniu VAT, a na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT będzie z tego podatku zwolniona. Stanowisko Spółki potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych, i tak:
Analogiczne stanowiska zajęły również, m.in.:
Reasumując, zdaniem Spółki, działalność polegająca na udzielaniu pożyczek przez Spółkę na rzecz podmiotów z grupy kapitałowej podlega opodatkowaniu VAT jako usługa pośrednictwa finansowego, z tym, że usługa ta jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT niezależnie od faktu wskazania usług pośrednictwa finansowego w umowie Spółki oraz zgłoszenia tej działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym. Ad. 2 Zdaniem Spółki opisana czynność udzielenia w przyszłości pożyczek do podmiotów z grupy kapitałowej, będących polskimi podatnikami VAT będzie podlegała opodatkowaniu VAT jako usługa pośrednictwa finansowego, która jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust.1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do Ustawy o VAT, także po dokonaniu i zarejestrowaniu zmian do Umowy Spółki. Zdaniem Spółki, za słusznością jej stanowiska przemawia szereg opartych na przepisach prawa argumentów przedstawionych w punkcie 1 niniejszego wniosku (które winny mieć zastosowanie odpowiednio także do czynności udzielenia pożyczek jakie Spółka dokona w przyszłości). Tak jak zostało to opisane w punkcie 1 niniejszego wniosku, stosownie do art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług w Polsce, rozumiane jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Natomiast istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 Kodeksu cywilnego. Dodatkowo zdaniem Spółki nie ma znaczenia fakt wskazania usług pośrednictwa finansowego w umowie Spółki oraz zgłoszenia tej działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym. Natomiast dokonanie takiej zmiany w umowie spółki i zgłoszenie takiej zamiany do Krajowego Rejestru Sądowego jest dodatkowym argumentem potwierdzającym zamiary Spółki oraz fakt, że udzielanie pożyczek przez Spółkę winno być traktowane jako świadczenie usługi pośrednictwa finansowego zwolnionej z opodatkowania podatkiem VAT. W związku z powyższym, skoro opisana wyżej czynność udzielenia pożyczki została wymieniona w klasyfikacjach statystycznych jako usługa pośrednictwa finansowego i nie mieści się w zakresie wyłączenia ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w Załączniku nr 4 do Ustawy o VAT, zdaniem Spółki będzie ona w całości zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT. Stanowisko Spółki potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych wskazane w punkcie 1 niniejszego wniosku. Ad. 3 Zdaniem Spółki obowiązek podatkowy z tytułu odsetek od pożyczek udzielanych przez Spółkę powstaje w momencie dokonania zapłaty odsetek przez pożyczkobiorcę lub w momencie ich wymagalności (w zależności od tego, które z powyższych zdarzeń nastąpi pierwsze). Zgodnie z art. 29 ust. 1 Ustawy VAT podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest „kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.” W przypadku usług pośrednictwa finansowego do jakich zalicza się udzielenie pożyczek, kwotą należną, a więc obrotem, są odsetki zarówno uiszczone (zapłacone) jak i odsetki nieuiszczone, ale których termin zapłaty minął (czyli odsetki, które stały się wymagalne). Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Spółki co do zasady zgodnie z art. 19 ust. 1 Ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. W rezultacie obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu otrzymanych odsetek od pożyczek powstaje w dacie płatności odsetek przez pożyczkobiorcę, lub w dacie wymagalności tych odsetek, jeżeli pożyczkobiorca nie zapłaci odsetek w terminie określonym w umowie pożyczki, lub innym porozumieniu między pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 04.06.2006 r. (sygn. 1471/NUR2/443-152/4/06/ST) gdzie stwierdzono, iż ‚„W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku, gdy Spółka określiła w umowie pożyczki termin zapłaty rat wraz z należnymi odsetkami to termin ten należy uznać za termin powstania obowiązku podatkowego w wysokości odpowiadającej należnym odsetkom. Nie jest w tym przypadku istotne, czy odsetki faktycznie zostały zapłacone przez kontrahenta. Należy bowiem przyjąć, iż data płatności poszczególnych rat pożyczki, jest datą wykonania przez Spółkę usługi na rzecz kontrahenta.” Aktualny pozostaje także wyrok NSA z dnia 29.06.1998 r. (I SA/Wr 1678/96, VAT Biuletyn 1999, nr 5, s. 18), w którym sąd wyjaśnił, że „kwotą należną z tytułu udzielonych pożyczek, a tym samym obrotem, a zatem i podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług (art. 15 ust. 1 ustawy VAT) W związku z powyższym należy uznać za prawidłowe stanowisko Spółki przedstawione w niniejszym wniosku, określające, iż obowiązek podatkowy z tytułu odsetek od pożyczek udzielanych przez Spółkę powstaje w momencie dokonania zapłaty odsetek przez pożyczkobiorcę lub w momencie ich wymagalności (w zależności od tego które z powyższych zdarzeń nastąpi pierwsze). W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy Jednocześnie zaznacza się, że Minister Finansów nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych towarów czy usług, bowiem uprawnionym w tym zakresie jest Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, przy czym odpowiedzialnym za prawidłową klasyfikację jest podmiot świadczący usługę lub dokonujący dostawy towarów. W związku z powyższym niniejsza interpretacja indywidualna została udzielona w oparciu o wskazaną przez Wnioskodawcę klasyfikacją statystyczną. Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock. Referencje
|
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.