INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2009 r. (data wpływu 27.07.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi doradcze i prawne poprzedzające utworzenie nowego podmiotu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi doradcze i prawne poprzedzające utworzenie nowego podmiotu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest wydobycie i przetwarzanie rud metali oraz sprzedaż wyprodukowanej miedzi, metali szlachetnych i pozostałych metali nieżelaznych.

W celu dywersyfikacji uzyskiwanych przychodów oraz ograniczenia ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej, Spółka podejmuje działania, których celem jest utworzenie innych podmiotów gospodarczych (spółek prawa handlowego), w których to – w przypadku dojścia do rejestracji takiego podmiotu – Spółka obejmuje akcje / udziały, z posiadania których oczekuje w przyszłości uzyskania przychodów.

W następstwie powyższej polityki Spółki, w 2009 r. Spółka utworzyła Towarzystwo X S.A., w którym objęła 100% wyemitowanych akcji. Niemniej jednak, zanim doszło do utworzenia ww. TX, Spółka poniosła szereg wydatków m.in. na usługi prawne / doradcze. W celu oceny planowanego przedsięwzięcia, jak również doprowadzenia do utworzenia ww. podmiotu, Spółka poniosła w latach ubiegłych wydatki, które dotyczyły:

• kosztów współpracy z kancelarią prawną przy tworzeniu TX (w tym związane z koordynacją projektu, z opracowaniem biznesplanu planowanego przedsięwzięcia i uzgodnienia strategii TX, z przeprowadzeniem procesu formalno – prawnego związanego z uruchomieniem TX),

• analiz potencjalnych celów inwestycyjnych zgodnie z przyjętą koncepcją utworzenia TX i ich oceny,

• kosztów poszukiwania potencjalnych partnerów, zainteresowanych inwestycjami w TX oraz prowadzenia z nimi rozmów.
  
  

Spółka w dacie ponoszenia ww. wydatków nie znała rezultatu ich poniesienia, tj. nie posiadała wiedzy, czy w następstwie poniesienia tych wydatków dojdzie ostatecznie do utworzenia TX.

Spółka nadmienia również, że praktyka gospodarcza nakazująca minimalizować ryzyka związane z prowadzoną działalnością gospodarczą wskazuje, że prawdopodobnym jest, iż również w przyszłości, Spółka może podjąć decyzje zmierzające do utworzenia innych podmiotów gospodarczych w celu uzyskiwania dodatkowych przychodów. W takiej sytuacji – zanim dojdzie do ewentualnego utworzenia nowej spółki – Spółka (podobnie jak to miało miejsce w przypadku TX), ponosić będzie koszty usług doradczych / prawnych, mających na celu analizę zasadności planowanego projektu, a w przypadku pozytywnej oceny projektu, doprowadzenie do utworzenia tego nowego podmiotu, w którym Spółka obejmie udziały / akcje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na nabycie usług doradczych / prawnych, poprzedzających utworzenie nowego podmiotu, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia...

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do regulacji art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zgodnie zaś z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, kosztów uzyskania przychodów nie stanowią wydatki związane z nabyciem akcji / udziałów na dzień objęcia tych akcji / udziałów. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych akcji / udziałów.

Spółka w przyszłości przewiduje uzyskiwanie przychodów z tytułu posiadania akcji / udziałów w nowych podmiotach gospodarczych. Zatem koszty usług, o których mowa we wniosku, pośrednio związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki.

Za koszty pośrednie uważa się te wydatki, które ponoszone są w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, tj. wydatki na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, związane z całokształtem działalności. Co do zasady, kosztów takich nie można przypisać konkretnym przychodom, jak również ocenić szczegółowo stopnia ich wpływu na uzyskanie przychodów. Ponoszone wydatki na usługi doradcze / prawne dotyczące ewentualnego utworzenia nowego podmiotu, mają na celu optymalizację przychodów Spółki oraz zabezpieczenie przed ryzykiem prowadzonej działalności, stąd też zasadne jest ich zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia.

Zdaniem Spółki, wydatki ponoszone na nabycie usług doradczych / prawnych poprzedzających utworzenie nowego podmiotu nie są wydatkami bezpośrednio związanymi z nabyciem akcji / udziałów, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Regulacje tej ustawy nie wskazują, które wydatki należy kwalifikować do wydatków „na nabycie akcji”. Problem ten był przedmiotem orzeczeń sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych organów podatkowych. Z literatury tej wynika, że kwalifikacja wydatków na nabycie akcji / udziałów odnosi się wyłącznie do bezpośrednich kosztów ich nabycia (por. wyrok WSA z 14 kwietnia 2004 r. sygn. akt III SA 2893/02). Z ww. orzeczenia wynika, iż tylko takie wydatki, bez których poniesienia nie byłoby możliwe nabycie akcji np. cena udziałów, taksa notarialna czy opłata skarbowa powinny być uważane za poniesione bezpośrednio i ściśle w związku z nabyciem akcji.

W związku z tym, że koszty ponoszonych przez Spółkę usług, o których mowa w niniejszym wniosku nie mieszczą się w kategorii „wydatków na nabycie akcji / udziałów”, Spółka ma prawo zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia (art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), jako wydatki pośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Kwalifikacji powyższej nie zmieni również fakt, iż w wyniku podjętych działań i poniesionych wydatków dojdzie do utworzenia funduszu i nabycia w nim akcji / udziałów (poprzez wniesienie gotowizny bądź wkładów rzeczowych). Koszty te nadal stanowić będą wydatki związane z całokształtem działalności Spółki, gdyż kwalifikacji podatkowej należy dokonywać w dacie poniesienia wydatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest katalogiem, w którym ustawodawca określił wydatki, które nawet pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów bądź zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Ust. 1 pkt 8 ww. katalogu zawiera zapis, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce (...); wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych (…).

Użycie przez ustawodawcę określenia „wydatków na nabycie” oznacza, że do kosztów uzyskania przychodów – ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów albo akcji - zalicza się wydatki bezpośrednio związane z nabyciem tych udziałów albo akcji, bez których nie byłoby możliwe ich nabycie lub objęcie. Do wydatków tych należy zaliczyć zapłaconą cenę za udziały albo akcje oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (np. opłaty notarialne itp.).

Z powyższego wynika, iż wydatki na zakup usług doradczych oraz prawnych poniesione w toku planowania i przygotowania transakcji nabycia akcji Towarzystwa X S.A., w którym Spółka objęła 100% wyemitowanych akcji nie są wydatkami bezpośrednio warunkującymi nabycie tych akcji, a zatem do omawianych kosztów nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wydatki te mogą jednak zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jako poniesione w celu osiągnięcia przychodów (służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródeł przychodów), w momencie ich poniesienia.

Zatem, koszty usług doradczych oraz prawnych, których poniesienie ma związek z nabyciem akcji, zgodnie z powołanymi wyżej przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą zostać zaliczone przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia, jako wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów), zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f - 4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Wobec powyższego, wydatki dotyczące usług doradczych i prawnych, poprzedzające utworzenie nowego podmiotu, w którym Spółka obejmie akcje (udziały), jako wydatki nie warunkujące bezpośrednio nabycia tych akcji (udziałów), stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Tym samym, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie dodaje się, iż w zakresie stanu faktycznego dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych została wydana odrębna interpretacja w dniu 20 października 2009 r. nr ILPB3/423-569/09-4/KS.

Ponadto informuje się, iż w zakresie stanu faktycznego oraz opisu zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od towarów i usług zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia w terminie późniejszym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.