Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/4512-84/16/IK
z 28 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 26 stycznia 2016 r. (data wpływu 3 lutego 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie potwierdzenia prawidłowości stosowanej procedury zatwierdzania faktur, o której mowa w art. 106d ust. 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tak wystawionych faktur - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 lutego 2016 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie potwierdzenia prawidłowości stosowanej procedury zatwierdzania faktur, o której mowa w art. 106d ust. 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tak wystawionych faktur.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

B. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym na terytorium kraju podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 ze zmianami; dalej: „ustawa” lub „ustawa o podatku od towarów i usług”).

W celu usprawnienia prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy (dalej: „umowy self-billingu” lub „umowy”) upoważniające Spółkę do wystawiania faktur, faktur zaliczkowych, faktur korygujących, duplikatów faktur i not korygujących (dalej: „faktury”) w imieniu i na rzecz niektórych dostawców posiadających status podatników podatku od towarów i usług (dalej: „Dostawcy”).

W oparciu o powyższe umowy Spółka zamierza wystawiać w imieniu i na rzecz poszczególnych Dostawców faktury dokumentujące sprzedaż w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy (dalej: „sprzedaż”), w szczególności odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju na rzecz Spółki oraz otrzymanie przez Dostawców całości lub części płatności przed dokonaniem tych czynności. Nabywane towary i usługi będą wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W zależności od ustaleń przyjętych z danym Dostawcą umowy mogą być zawierane na czas określony lub nieokreślony. Faktury wystawiane przez Spółkę na podstawie zawieranych z Dostawcami umów będą mogły mieć formę papierową lub elektroniczną. Wystawiane przez Spółkę faktury będą spełniać wymagania przewidziane w ustawie oraz zawierać odpowiednie dane, w tym również wyraz „samofakturowanie”. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej mogą mieć również miejsce przypadki, w których zamiast wyrazu „samofakturowanie” Spółka będzie umieszczać napis „self-billing”.

Zawarte z Dostawcami umowy self-billingu oprócz upoważnienia Spółki do wystawiania faktur w imieniu i na rzecz danego podmiotu będą również określać procedurę zatwierdzania wystawionych przez Spółkę faktur przez Dostawców. W zależności od ustaleń przyjętych z danym Dostawcą określona w umowie procedura akceptacji może przewidywać m.in. możliwość akceptacji faktur wystawionych przez Spółkę w imieniu i na rzecz Dostawcy przez pracownika Spółki działającego na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa. Pracownik Spółki może działać w oparciu o pełnomocnictwo udzielone mu bezpośrednio przez Dostawcę lub w oparciu o pełnomocnictwo substytucyjne (dalsze) udzielone mu przez innego pracownika Spółki, który został odpowiednio umocowany przez Dostawcę do akceptacji faktur wystawionych przez Spółkę oraz do udzielania dalszych pełnomocnictw.

Mogą mieć miejsce przypadki, w których umowa self-billingu będzie przewidywać również tzw. milczącą akceptację faktur wystawionych przez Spółkę w imieniu i na rzecz danego Dostawcy. W takim przypadku Spółka będzie przedstawiać wystawioną fakturę (bądź faktury) Dostawcy, który w terminie określonym w umowie będzie mógł zgłosić swoje ewentualne uwagi lub zastrzeżenia. Niezgłoszenie uwag w terminie przewidzianym w umowie będzie oznaczało zatwierdzenie tej faktury przez Dostawcę, w imieniu i na rzecz którego została wystawiona ta faktura.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zawarcie umowy zawierającej elementy wskazane w opisie zdarzenia przyszłego będzie spełniać wymagania przewidziane w art. 106d ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?
2. Czy faktury wystawione przez Spółkę w imieniu i na rzecz Dostawcy na podstawie umowy self-billingu i zatwierdzone w jeden ze sposobów przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego będą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wskazanego na tych fakturach na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy zawarcie umowy zawierającej elementy wskazane w opisie zdarzenia przyszłego będzie spełniać wymagania przewidziane w art. 106d ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy faktury wystawione przez Spółkę w imieniu i na rzecz Dostawcy na podstawie umowy self-billingu i zatwierdzone w jeden ze sposobów przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego będą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wskazanego na tych fakturach na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą m.in. (i) sprzedaż w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem oraz (ii) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem takiej sprzedaży.

Równocześnie w art. 106d ust. 1 ustawy pozwala, by faktura dokumentująca wyżej wymienione czynności została wystawiona w imieniu i na rzecz podatnika przez podmiot nabywający towary lub usługi od podatnika (tzw. samofakturowanie). Warunkiem skorzystania z powyższej możliwości jest wcześniejsze zawarcie przez nabywcę i podatnika umowy w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika. Jednocześnie należy mieć na uwadze fakt, iż zarówno ustawa o podatku od towarów i usług jak i akty wykonawcze do tej ustawy nie przewidują jakichkolwiek ograniczeń lub wymogów odnośnie sposobu zatwierdzania tych faktur. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, strony wspomnianej umowy mogą w dowolny sposób kształtować formę zatwierdzania poszczególnych faktur wystawianych przez nabywcę w imieniu i na rzecz sprzedawcy towarów lub usług

W przypadku zdarzenia będącego przedmiotem niniejszego wniosku Spółka zawrze z poszczególnymi Dostawcami umowy zawierające m.in. upoważnienie Spółki do wystawiania w imieniu i na rzecz danego Dostawcy faktur, faktur zaliczkowych, faktur korygujących, duplikatów faktur i not korygujących. Ponadto wspomniane umowy będą również określać sposób zatwierdzania poszczególnych faktur przez danego Dostawcę – w zależności od ustaleń przyjętych z danym podmiotem procedura akceptacji może obejmować m.in. upoważnienie pracownika Spółki do zatwierdzania faktur w imieniu Dostawcy lub uznanie faktury za zaakceptowaną przez Dostawcę po upływie określonego w umowie terminu, w którym Dostawca nie zgłosi żadnych uwag lub zastrzeżeń do wystawionej przez Spółkę faktury. Powyższe mechanizmy, w ocenie Wnioskodawcy, stanowią procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur przez Dostawcę.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, zawarte przez Spółkę umowy self-billingu będą spełniać wymagania określone w art. 106d ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powyższe stanowisko prezentują także niektóre organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji z dnia 26 marca 2014 r. (sygn. IPPP1/443-119/14-2/MP) zgodził się ze stanowiskiem podatnika, iż upoważnienie pracownika nabywcy do zatwierdzania faktur wystawionych w imieniu i na rzecz sprzedawcy stanowi procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur, o której mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Analogiczne podejście w odniesieniu do tzw. milczącej akceptacji prezentują także niektóre organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej z dnia 29 stycznia 2015 r. (sygn. IBPP2/443-1043/14/IK) wskazał: „(…) procedury zatwierdzania poszczególnych faktur w oparciu o mechanizm milczącego zatwierdzania faktur, tj. zatwierdzenie faktury nastąpi przez kontrahenta Spółki wówczas, gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on sprzeciwu lub zastrzeżeń w stosunku do faktury wystawionej przez Spółkę – będzie oznaczać spełnienie warunku istnienia określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez kontrahenta, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.”

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie wspomnianej umowy będzie spełniać wymagania przewidziane w art. 106d ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, od których została uzależniona możliwość wystawiania faktur w ramach tzw. samofakturowania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadku nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tego tytułu. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, co do zasady, powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Przy czym, w przypadku gdy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika, pomniejszenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest możliwe nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał daną fakturę. Równocześnie art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy stanowi, iż podstawy do obniżenia podatku należnego nie stanowią m.in. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę (zgodnie z odrębnymi przepisami), które nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego. Oznacza to, iż w przypadku faktur wystawianych przez nabywcę w ramach tzw. samofakturowania warunkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur jest zaakceptowanie danej faktury przez podmiot, w imieniu i na rzecz którego został wystawiony ten dokument.

Równocześnie na uwagę zasługuje fakt, iż ustawa o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy nie przewidują jakichkolwiek dodatkowych wymagań co do formy i sposobu akceptacji faktur wystawionych w ramach tzw. samofakturowania. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, podmioty mogą swobodnie określać sposób i formę akceptacji poszczególnych faktur. Z punktu widzenia podatku od towarów i usług istotne jest wyłącznie, by przyjęta procedura akceptacji poszczególnych faktur została określona w umowie zawartej pomiędzy nabywcą a sprzedawcą towaru lub usługi.

Odnosząc powyższe do zdarzenia będącego przedmiotem niniejszego wniosku, należy zauważyć, iż nabywane przez Spółkę towary i usługi będą przez nią wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym Spółce, co do zasady, będzie przysługiwać prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, niemniej możliwość odliczenia przez Spółkę kwoty podatku naliczonego wskazanego na fakturze wystawionej przez Spółkę w imieniu i na rzecz danego Dostawcy będzie uzależniona m.in. od prawidłowej akceptacji tej faktury przez danego Dostawcę.

Jak wskazano na wstępie zawierane przez Spółkę umowy będą określać procedurę akceptacji przez danego Dostawcę poszczególnych faktur wystawionych przez Spółkę w imieniu i na rzecz tego Dostawcy. Jedną z form akceptacji faktur wystawianych przez Spółkę w ramach tzw. samofakturowania będzie udzielenie przez Dostawcę pełnomocnictwa pracownikowi Spółki do zatwierdzenia w jego imieniu faktur wystawionych przez Spółkę.

W obecnie obowiązującej regulacji brak jest jakichkolwiek zapisów, które ograniczałyby możliwość udzielenia przez Dostawcę pełnomocnictwa do potwierdzenia w jego imieniu faktur wystawionych przez Spółkę w jego imieniu i na jego rzecz. Tym samym zastosowanie w tym przypadku powinny znaleźć ogólne zasady dotyczące pełnomocnictw określone w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j.: Dz.U z 2014 r. poz. 121 ze zmianami; dalej: „KC”). Zgodnie z art. 98 KC pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Natomiast do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj. Równocześnie art. 108 KC stanowi, iż pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy.

W przypadku zdarzenia będącego przedmiotem niniejszego wniosku w momencie udzielania pełnomocnictwa, Dostawca będzie posiadał informacje, iż upoważniania osoba jest pracownikiem Spółki, co zresztą znajdzie swoje odzwierciedlenie w dokumencie pełnomocnictwa. Oznacza to, że już sama treść pełnomocnictwa będzie wskazywać, iż pełnomocnikiem będzie osoba reprezentująca drugą stronę czynności prawnej, tym samym w myśl przepisów KC dopuszczalne będzie upoważnienie pracownika Spółki do zatwierdzania faktur wystawionych w imieniu i na rzecz Dostawcy przez Spółkę.

W świetle powyższego przewidziany w umowie sposób akceptacji faktur będzie zgodny z obowiązującymi przepisami, w konsekwencji faktury zaakceptowane przez pracownika Spółki na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez Dostawcę będą mogły stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wskazany na tych fakturach.

Powyższe podejście podzielają również organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji z dnia 26 marca 2014 r. (sygn. IPPP1/443-119/14-2/MP) wskazał: ,.przepisy prawa podatkowego nie zawierają wyłączenia możliwości udzielenia odrębnego pełnomocnictwa do dokonywania akceptacji faktur VAT przez pracownika nabywcy towarów i usług. W związku z tym do oceny dopuszczalności takich czynności należy stosować przepisy dotyczące pełnomocnictwa. (...) Pełnomocnictwo odrębne szczególne udzielone przez dostawcę, jednoznacznie wskazuje, że upoważnia on pracownika swojego kontrahenta do podpisywania faktur VAT. W związku z powyższym nie można mówić o naruszeniu interesów mocodawcy, w przypadku gdy jest on dokładnie poinformowany o działaniach nabywcy i wyraża na to swoją zgodę.”

Analogiczne podejście wynika także m.in. z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie dnia 21 stycznia 2011 r. (sygn. IPPP1-443-1109/10-3/AS) oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 września 2014 r. (sygn. ILPP2/443-694/14-2/JK) i interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi 5 kwietnia 2012 r. (sygn. IPTPP4/443-8/12-5/OS).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka może zawierać także umowy self-billingu, w których procedura akceptacji faktur wystawionych w imieniu i na rzecz Dostawcy będzie obejmować także tzw. milczącą akceptację. W takim przypadku jeśli w określonym w umowie okresie czasu Dostawca nie zgłosi jakichkolwiek uwag lub zastrzeżeń do przedstawionej przez Spółkę faktury, dokument ten będzie uznawany za zatwierdzony przez Dostawcę w momencie upływu tego okresu czasu. Zdaniem Wnioskodawcy również powyższa metoda akceptacji faktur wystawionych w imieniu i na rzecz Dostawcy odpowiada obecnie obowiązującej regulacji. Jak już wskazano powyżej, przepisy nie przewidują jakichkolwiek dodatkowych wymagań lub ograniczeń co do formy akceptacji. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, brak jest jakichkolwiek przeszkód, by umowa self-billingu przewidywała możliwość uznania faktury za zaakceptowaną wraz z upływem okresu czasu wskazanego w tej umowie. Tym samym zaakceptowana w ten sposób faktura wystawiona przez Spółkę w imieniu i na rzecz danego Dostawcy, który we wskazanym w umowie okresie czasu nie zgłosił zastrzeżeń lub uwag do tego dokumentu, zdaniem Wnioskodawcy, stanowi podstawę do dokonania pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wskazanego na tej fakturze.

Za powyższym stwierdzeniem przemawia także stanowisko prezentowane przez niektóre organy podatkowe. Dla przykładu Wnioskodawca pragnie wskazać indywidualną interpretację wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 14 sierpnia 2013 r. (sygn. ILPP4/443-218/13-4/BA), w której organ wskazał: „należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że prawo do odliczenia podatku naliczonego po jego stronie powstanie w momencie (w okresie rozliczeniowym), w którym nastąpi zatwierdzenie danej Faktury lub kilku Faktur przez Partnera. (...) w przypadku Zatwierdzenia Dorozumianego będzie to moment (okres rozliczeniowy), w którym upłynie termin, w którym Partner będzie mógł przedstawić uwagi co do otrzymanej Faktury lub Faktur. "

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, iż faktury wystawione przez Spółkę w imieniu i na rzecz Dostawcy na podstawie umowy self-billingu zatwierdzone w jeden ze sposobów przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego będą stanowić podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wskazanego na tych fakturach na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Według art. 96 ust. 3 ustawy, podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Na mocy art. 106a ustawy o VAT, przepisy Działu XI Rozdziału 1 zatytułowanego „Faktury” stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
   
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
   
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   2. państwa trzeciego.
   
   
   

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Według art. 106b ust. 3 ustawy – na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
   
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
   

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy – podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

1. dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,
   
2. o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
   
3. dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b
   

- jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Na mocy art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy – faktura powinna zawierać w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”.

Natomiast w myśl art. 106k ust. 1 ww. ustawy, nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą.

Jak wynika z art. 106k ust. 2 ww. ustawy, faktura, o której mowa w ust. 1, wymaga akceptacji wystawcy faktury.

Zgodnie z art. 106k ust. 3 ww. ustawy, faktura, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:

1. wyrazy „NOTA KORYGUJĄCA”;
2. numer kolejny i datę jej wystawienia;
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy i numer za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, a także numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej;
4. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura, o której mowa w ust. 1, określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6;
5. wskazanie treści korygowanej informacji oraz treści prawidłowej.
   
   

Stosownie do art. 106k ust. 4 ww. ustawy, przepisy ust. 1-3 nie naruszają przepisów dotyczących wystawiania faktur korygujących.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym na terytorium kraju podatnikiem podatku od towarów i usług i zamierza zawrzeć umowy upoważniające Wnioskodawcę do wystawiania faktur, faktur zaliczkowych, faktur korygujących, duplikatów faktur i not korygujących w imieniu i na rzecz niektórych dostawców posiadających status podatników podatku od towarów i usług. Faktury wystawiane przez Wnioskodawcę na podstawie zawieranych z Dostawcami umów będą mogły mieć formę papierową lub elektroniczną. Wystawiane faktury będą spełniać wymagania przewidziane w ustawie oraz zawierać odpowiednie dane, w tym również wyraz „samofakturowanie”. lub „self-billing”. Umowy będą również określać procedurę zatwierdzania wystawionych przez Wnioskodawcę faktur przez Dostawców. W zależności od ustaleń przyjętych z danym Dostawcą określona w umowie procedura akceptacji może przewidywać m.in. możliwość akceptacji faktur wystawionych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz Dostawcy przez pracownika Wnioskodawcy działającego na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa. Pracownik Wnioskodawcy może działać w oparciu o pełnomocnictwo udzielone mu bezpośrednio przez Dostawcę lub w oparciu o pełnomocnictwo substytucyjne (dalsze) udzielone mu przez innego pracownika Wnioskodawcy, który został odpowiednio umocowany przez Dostawcę do akceptacji faktur wystawionych przez Wnioskodawcę oraz do udzielania dalszych pełnomocnictw. Mogą mieć miejsce przypadki, w których umowa self-billingu będzie przewidywać również tzw. milczącą akceptację faktur wystawionych przez Wnioskodawcę w imieniu i na rzecz danego Dostawcy. W takim przypadku Wnioskodawca będzie przedstawiać wystawioną fakturę (bądź faktury) Dostawcy, który w terminie określonym w umowie będzie mógł zgłosić swoje ewentualne uwagi lub zastrzeżenia. Niezgłoszenie uwag w terminie przewidzianym w umowie będzie oznaczało zatwierdzenie tej faktury przez Dostawcę, w imieniu i na rzecz którego została wystawiona ta faktura.

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że samofakturowanie może zostać zastosowane pod warunkiem istnienia wcześniej zawartej (a zatem zawartej przed wystawieniem pierwszej faktury przez nabywcę w imieniu i na rzecz podatnika dokonującego sprzedaży) umowy. Ustawodawca nie określa żadnych – poza jednym – elementów, które umowa ta powinna zawierać. Tym jedynym określonym przez ustawodawcę elementem, który powinien zostać ujęty w przedmiotowej umowie jest określenie procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, w imieniu i na rzecz którego faktury są wystawiane.

Przepisy ustawy wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Jednakże, w najlepszym interesie podatnika dokonującego dostawy towarów (świadczącego usługę) jest to, aby procedura ta była właściwie określona i przestrzegana, albowiem wystawienie faktury przez nabywcę towaru lub usługi oznacza określenie kwoty podatku należnego po stronie podatnika, który dokonał dostawy towarów lub wykonał usługę.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy, ważne jest aby strony transakcji potrafiły udowodnić, że porozumienie takie zostało zawarte i że sprzedawca zatwierdza poszczególne faktury według określonej przez strony zasady. Istotne jest także określenie właściwej procedury akceptacji faktur przez sprzedawcę. Bowiem w sytuacji, gdy nabywca nie przedstawi faktury do akceptacji sprzedawcy, to i tak dostawca nie będzie zwolniony z obowiązku odprowadzenia podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy.

Należy zauważyć, że przepisy prawa podatkowego nie zawierają wyłączenia możliwości udzielenia odrębnego pełnomocnictwa do dokonywania akceptacji faktur VAT przez pełnomocnika dostawcy towarów i usług. W związku z tym do oceny dopuszczalności takich czynności należy stosować przepisy dotyczące pełnomocnictwa. Kwestia udzielenia pełnomocnictw uregulowana jest w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380). Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności. Zgodnie z art. 99 § 1 ww. ustawy, jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego przepisu pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Jednakże w myśl art. 108 Kodeksu cywilnego pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Zgodnie z treścią wskazanego przepisu pełnomocnik może być drugą stroną czynności prawnej w sytuacji, gdy możliwość taka wynika z treści pełnomocnictwa albo jeżeli ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy.

Należy uznać, że obie powyższe przesłanki w przedmiotowej sprawie zostały spełnione. Dostawcy udzielają pracownikowi Wnioskodawcy (Nabywcy) pełnomocnictwa do dokonania w ich imieniu akceptacji wystawionych przez Wnioskodawcę (Nabywcę) faktur, faktur korygujących, duplikatów i faktur zaliczkowych oraz pracownicy Wnioskodawcy (Nabywcy) udzielają innym pracownikom Wnioskodawcy (Nabywcy) pełnomocnictwa substytucyjnego do dokonania w imieniu Dostawcy akceptacji wystawionych przez Wnioskodawcę Nabywcę faktur, faktur korygujących, duplikatów i faktur zaliczkowych, na warunkach i w formie według uznania pełnomocnika. Powyższe wskazuje, że pełnomocnictwo udzielone przez Dostawcę upoważnia pełnomocnika będącego równocześnie pracownikiem Wnioskodawcy (Nabywcy) na podstawie umowy cywilnej, do podpisywania faktur VAT, faktur korygujących, duplikatów oraz faktur zaliczkowych.

Odnosząc się do zagadnienia dotyczącego uznania czy umowa w sprawie „samofakturowania” zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Dostawcą może przewidywać, że zatwierdzenie faktury nastąpi przez tego podatnika w sposób milczący tj. gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on zastrzeżeń lub uwag w stosunku do faktury wystawionej przez Spółkę, należy jeszcze raz wskazać, że przepisy ustawy wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Jednakże, w najlepszym interesie podatnika dokonującego dostawy towarów (świadczącego usługę) jest to, aby procedura ta była właściwie określona i przestrzegana, albowiem wystawienie faktury przez nabywcę towaru lub usługi oznacza określenie kwoty podatku należnego po stronie podatnika, który dokonał dostawy towarów lub wykonał usługę.

Wyjaśnić też należy, że zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy, ważne jest aby strony transakcji potrafiły udowodnić, że porozumienie takie zostało zawarte, i że sprzedawca zatwierdza poszczególne faktury według określonej przez strony zasady. Istotne jest także określenie właściwej procedury akceptacji faktur przez sprzedawcę. Bowiem w sytuacji, gdy nabywca nie przedstawi faktury do akceptacji sprzedawcy, to i tak dostawca nie będzie zwolniony z obowiązku odprowadzenia podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy.

Z przedstawionej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur w oparciu o mechanizm tzw. milczącego akceptu, wynika że zatwierdzenie faktury nastąpi przez kontrahenta Wnioskodawcy wówczas, gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on zastrzeżeń lub uwag w stosunku do faktury wystawionej przez Wnioskodawcę. Zatem zdaniem tut. organu, powyższe działanie będzie oznaczać spełnienie warunku istnienia określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez kontrahenta, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Reasumując, należy stwierdzić, że akceptacja faktur VAT, faktur korygujących, faktur zaliczkowych i duplikatów, przez pracownika lub współpracownika Spółki na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Dostawcę towarów oraz zatwierdzanie faktur w sposób milczący, tj. gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi kontrahent sprzeciwu lub uwag w stosunku do faktury wystawionej przez Wnioskodawcę, wypełnia dyspozycje art. 106d ustawy o VAT.

Odnosząc się natomiast do kwestii wystawiania przez Spółkę (nabywcę) not korygujących, to przede wszystkim wskazać należy, że noty korygujące mogą zostać wystawione przez nabywcę towaru lub usługi, w przypadku gdy otrzymał on fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi.

Zatem Wnioskodawca będący nabywcą będzie mógł wystawić notę korygującą do wystawionej przez siebie w ramach samofakturowania faktury, jeżeli na fakturze tej są błędy dotyczące np. dostawcy. W przypadku opisanym przez Wnioskodawcę, Wnioskodawca będzie mógł wystawić noty korygujące, jednakże nie będzie to zależne od umowy self-bilingu. Bowiem samofakturowanie to wystawianie faktur przez nabywcę w imieniu dostawcy, a w przypadku not korygujących, ewentualnych poprawek na fakturach otrzymanych od dostawcy będzie dokonywał Wnioskodawca jako nabywca.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wskazanego na wyżej opisanych fakturach, wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Należy wyjaśnić, że wymóg przedstawienia faktury wystawionej w ramach „samofakturowania” do akceptacji dostawcy pełni funkcję kontrolną — kontrola ta ma charakter kontroli wewnętrznej sprawowanej pomiędzy stronami umowy o „samofakturowanie” i sprowadza się do umożliwienia dostawcy sprawowania pieczy nad prawidłowością rozliczeń z kontrahentem. Dostawca upoważnia bowiem nabywcę do wystawiania faktur w jego imieniu i na jego rachunek, jednakże musi mieć również prawo do kontroli, czy faktury te zostały przez nabywcę wystawione prawidłowo. Przedstawienie faktury do akceptacji powinno następować w terminie umożliwiającym dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez Dostawcę.

Zatem zatwierdzenie faktur przez sprzedawcę jest bardzo istotne dla obu stron. Sprzedawcy pozwala na upewnienie się, że faktury wystawione są prawidłowo i terminowo. Natomiast nabywca nie traci prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, ponieważ w świetle art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy nie uprawniają do odliczenia faktury oraz faktury korygujące wystawione przez nabywcę, które nie zostały zaakceptowane przez Sprzedającego.

W konsekwencji należy przyjąć, że mechanizm kontroli takich faktur przez Dostawcę znajduje odzwierciedlenie w art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami, które nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego. Jeśli dostawca nie dokona akceptacji takich faktur, uznając że są one w jakimś zakresie nieprawidłowe, nabywcy nie może przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego na takiej fakturze.

W związku z powyższym, faktury wystawione przez Wnioskodawcę w imieniu Dostawcy poprzez przedstawiony we wniosku system, z zastosowaniem opisanej szczegółowo procedury zatwierdzania faktur, będą upoważniały Wnioskodawcę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych w sytuacji gdy faktury te zostaną zatwierdzone przez Dostawcę (tj. przez podmiot w imieniu którego zostały one wystawione) i dotyczyć będą opodatkowanej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Nadmienia się, że w przypadku udokumentowania zakupu na rzecz Wnioskodawcy fakturą zawierającą błędne oznaczenie np. towaru, zasadnym będzie skorygowanie tych błędów poprzez wystawienie przez Wnioskodawcę (nabywcę) noty korygującej, co jednak nie uniemożliwia dokonania odliczenia podatku naliczonego na zasadach i w terminach wskazanych przepisami prawa. W przepisie art. 88 nie wskazano bowiem, że takie nieprawidłowości stanowią o braku prawa do odliczenia.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.