Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/436-181/12/TJ
z 3 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2012 r. (data wpływu 5 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni pozostaje z mężem w separacji. Zgodnie z art. 935¹ Kodeksu cywilnego przepisów o powołaniu do dziedziczenia z ustawy nie stosuje się do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji. Oznacza to, że małżonek, w stosunku do którego orzeczono separację zostaje wyłączony z kręgu spadkobierców ustawowych, podobnie jak małżonek, w stosunku do którego zapadł wyrok unieważniający małżeństwo lub rozwiązujący małżeństwo. Z kolei zgodnie z art. 61⁴ § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego orzeczenie separacji ma takie skutki jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wnioskodawczyni powzięła wiadomość, że Jej mąż planuje sporządzenie testamentu, w którym chce uczynić Ją swoją spadkobierczynią.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy małżonek w separacji zalicza się do tzw. „grupy zerowej” w rozumieniu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód. Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od tej zasady. Zakres wyłączeń od skutków takich jak w razie orzeczenia rozwodu jest dosyć szeroki i wynika z faktu, że małżonkowie w dalszym ciągu pozostają w małżeństwie. Ponadto osoby pozostające w separacji ustawodawca ciągle nazywa małżonkami. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawczyni, biorąc pod uwagę fakt, że interpretując przepisy podatkowe należy stosować przede wszystkim wykładnię literalną oraz niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej lub analogii, przyjąć należy, że małżonek w separacji jest zwolniony od podatku w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie natomiast do ust. 2 ww. przepisu podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych, natomiast stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 przy nabyciu tytułem dziedziczenia powstaje on z chwilą przyjęcia spadku. Jednakże w myśl ust. 4 ww. przepisu jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni, która pozostaje z mężem w separacji, powzięła wiadomość o planowanym przez męża sporządzeniu testamentu, w którym zamierza on uczynić Ją swoją spadkobierczynią.

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że stosownie do art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

W myśl natomiast art. 4a ust. 3 ww. ustawy w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Analiza zacytowanego art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wskazuje, że podstawowym warunkiem skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na jego podstawie jest nabycie pod tytułem darmym własności rzeczy lub praw majątkowych od ściśle określonych osób, do których ustawodawca zaliczył m.in. małżonka. W treści wniosku wskazano, że Wnioskodawczyni pozostaje z mężem w separacji.

Wyjaśnić więc należy, że stosownie do art. 614 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 788) orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej. Z treści zacytowanego przepisu wynika, że z orzeczeniem separacji ustawodawca wiąże co do zasady, skutki zbliżone do tych, jakie wywołuje rozwiązanie małżeństwa przez rozwód. Przewiduje jednak pewne wyjątki różniące obie instytucje, do których należy utrzymanie węzła małżeńskiego. Samo orzeczenie separacji nie oznacza bowiem ustania małżeństwa, a jego trwanie jest jedną z właściwości kształtujących tę instytucję. Prowadzi to do wniosku, że pomimo orzeczenia separacji Wnioskodawczyni mieści się w kręgu osób wskazanych w art. 4a ust. 1 ustawy.

W rezultacie stwierdzić więc należy, że w przypadku nabycia na podstawie testamentu spadku po mężu, z którym Wnioskodawczyni pozostaje w separacji, po spełnieniu wszystkich wymaganych przepisami prawa warunków, w tym zgłoszenia w stosownym terminie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego faktu nabycia, Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. E. Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.