INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2010 r. (data wpływu 29 marca 2010 r.) uzupełnionym pismami z dnia 28 czerwca 2010 r. oraz z dnia 5 lipca 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez Spółkę umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez Spółkę umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką akcyjna należącą do Grupy Kapitałowej "C". "C" S.A. z siedzibą w W. zawarła umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków organów spółek kapitałowych oraz w szczegółowo określonych, w umowie ubezpieczenia, sytuacjach również pracowników spółki (bez ich wymieniania w treści umowy). W niektórych sytuacjach ubezpieczyciel zobowiązany jest także do pokrycia szkody poniesionej przez Spółkę. Zgodnie z zawartą umową ubezpieczenia, ubezpieczyciel zobowiązany jest do wypłaty ewentualnej kwoty odszkodowania na rzecz członków organów spółek oraz pracownika spółki ale wyłącznie w sytuacji gdy jest lub może być współpozwany z członkiem organu spółki. Przez członka organu spółki rozumieć należy osobę fizyczną pełniącą funkcję członka zarządu, członka rady nadzorczej lub prokurenta, powołaną do pełnienia funkcji zgodnie z postanowieniami umowy Spółki, statutu i właściwymi przepisami prawa. Przez pracownika należy rozumieć dowolną osobę fizyczną pozostającą w stosunku pracy ze Spółką - zatrudnioną w ramach prowadzenia zwykłej działalności gospodarczej spółki – której spółka wypłaca wynagrodzenie i ma prawo kierować wykonywaniem przez nią obowiązków, wydawać wiążące polecenia oraz sprawować nad nią nadzór. Termin pracownik oznacza wszelkich pracowników zatrudnionych w pełnym lub niepełnym wymiarze godzin, sezonowo lub tymczasowo, nie obejmuje jednak członków zarządu nie pełniących funkcji dyrektorskich, doradców, niezależnych wykonawców oraz osób oddelegowanych do pracy w spółce przez inne podmioty oraz agencje zatrudniane przez spółkę i ich pracowników w tym pracowników agencji pośrednictwa pracy. Wnioskodawca został obciążony częścią rocznej składki ubezpieczeniowej, określonej przez ubezpieczyciela, która została ustalona w oparciu o wartość aktywów Wnioskodawcy na wskazany dzień, tj. spółki należące do Grupy "C". dzielą miedzy sobą łączną składkę ubezpieczeniową przyjmując jako podstawę wyliczenia poszczególnych jej części wartość własnych aktywów na ustalony dzień. Pozostałą częścią składki obciążone zostały inne spółki grupy kapitałowej "C". Wnioskodawca podkreśla, że wysokość składki ubezpieczeniowej nie jest uzależniona od ilości osób wchodzących w skład organów spółek kapitałowych oraz długości sprawowania przez nich funkcji. Składka jest bezimienna i nie jest przypisana do konkretnej osoby. W związku z czym ochrona ubezpieczeniowa nie dotyczy konkretnej osoby fizycznej powołanej do organów spółek, lecz dowolnej osoby fizycznej powołanej do organu, z której działaniem w konkretnej sytuacji związana byłaby odpowiedzialność cywilna. Ponadto Wnioskodawca nadmienia, że zgodnie z umową ubezpieczenia osobami ubezpieczonymi są te same osoby, które są uprawnione do otrzymania wypłaty wynagrodzenia. Krąg osób ubezpieczonych jest tożsamy z kręgiem osób mogących być beneficjentami ubezpieczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka jako płatnik zobowiązana jest do doliczania, do przychodów członków zarządu, wartości składek na ubezpieczenia z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia opisanej w stanie faktycznym...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 – 16, art. 17 ust 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Stosownie do art. 12 cyt. ustawy przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Wnioskodawca, podkreśla, iż zawarcie umowy ubezpieczenia ma na celu zabezpieczenie interesów samej Spółki, członków organów spółki oraz niektórych pracowników. Jednocześnie roczna składka uiszczana przez Spółkę ma charakter zryczałtowany i jej wysokość nie podlega zmianie w przypadku zmiany członków organów Spółki, zmian wśród osób zatrudnionych (także w odniesieniu do ich liczebności). W chwili trwania ubezpieczenia nie jest znany (ani możliwy do określenia) rodzaj zdarzeń, z tytułu których dokonana zostanie wypłata ubezpieczenia oraz nie istnieje możliwość przyporządkowania określonej wartości świadczenia do poszczególnych ubezpieczonych. Wysokość przychodu wynikająca z opłacania składki powinna odpowiadać zakresowi odpowiedzialności funkcji pełnionej przez daną osobę, a zwłaszcza jej faktycznego wpływu na podejmowane decyzje dotyczące działalności Spółki.

Wnioskodawca uważa, że nie sposób zatem przyporządkować rocznej kwoty składki do poszczególnych osób. Nie istnieje również możliwość ustalenia, jaka część tej składki (w jakiej proporcji, wysokości) ma być przyporządkowana do osób objętych ubezpieczeniem.

Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na brak możliwości ustalenia zarówno ilości osób, jak i długości okresu, przez jaki są one objęte ubezpieczeniem, a także różnic w pełnionych przez nich funkcjach, nie jest możliwe określenie wartości świadczenia na rzecz pracowników oraz członków organów Spółki, a tym samym nie jest możliwe ich opodatkowanie.

Wnioskodawca wskazuje, iż zaprezentowane stanowisko zostało potwierdzone przez Pierwszy Śląski Urząd Skarbowy w Sosnowcu w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego sygn. PSUS/OPBW/423/86/04/MJ z dnia 15 czerwca 2004 r. w której stwierdzono, iż w sytuacji, gdy można jednoznacznie przypisać opłacane składki konkretnym osobom, stanowią one dla nich nieodpłatne świadczenie, które należy zakwalifikować do (…) przychodów z działalności wykonywanej osobiście przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych, od których to przychodów płatnik (spółka) ma obowiązek pobrać i odprowadzić do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy. Z uwagi na to, że wykupione przez Spółkę dwie polisy ubezpieczeniowe z tytułu ubezpieczenia OC członków zarządu, prokurentów i rady nadzorczej są umowami ubezpieczeniowymi bezimiennymi, opłacane od nich składki ubezpieczeniowe nie stanowią przychodu ubezpieczonych, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponadto podobny pogląd został wyrażony w interpretacji prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB2/415-1082/08-2/SP z dnia 17 października 2008 r. który uznał, iż w przypadku, gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację, jako osób ubezpieczonych od odpowiedzialności cywilnej, lecz są identyfikowane dopiero w chwili zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub w chwili spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela, nie jest możliwe ustalenie przychodu w postaci otrzymania nieodpłatnych świadczeń przez poszczególnych ubezpieczonych, ponieważ brak jest podstaw do przyporządkowania im składek w dacie zawarcia umowy i opłacenia ich przez Spółkę (…) koszt związany z wykupieniem polisy OC dla członków zarządu, kadry kierowniczej i pracowników nie będzie stanowić dla wskazanych osób przychodu ze stosunku pracy lub przychodu z działalności wykonywanej osobiście podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Takie stanowisko zajął również Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego sygn. 1471/DPF/415-87/06/ML z dnia 12 grudnia 2006 r.

Wnioskodawca uważa więc, że nie ma ona obowiązku doliczania do przychodów pracowników, członków zarządu oraz rady nadzorczej składek na ubezpieczenie z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez Spółkę umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast stosownie do art. 11 ust.1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych, nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).

Zgodnie z art. 13 pkt. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, należy zaliczyć wszelkie świadczenia (pieniężne jak również nieodpłatne) jakie otrzymują osoby z tytułu ww. źródła przychodów. Przy czym wartość pieniężną świadczeń ustala się – jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi zakupione – według cen zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Stosownie do art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Jednocześnie zgodnie z § 2 ww. artykułu, roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.

Celem umowy ubezpieczenia jest więc udzielenie ubezpieczonemu ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Funkcja ochronna jest istotą każdej umowy ubezpieczenia. Z tej właśnie przyczyny w przedmiotowej sprawie decydujące znaczenie ma przede wszystkim fakt, kto jest chroniony (ubezpieczony) na podstawie zawartej umowy.

W konsekwencji w sytuacji, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Świadczenie nieodpłatne stanowi bowiem w tym przypadku ochrona ubezpieczeniowa na wypadek zaistnienia zdarzenia określonego w umowie ubezpieczenia.

Zatem, co do zasady, uzyskiwana przez członków zarządu korzyść w postaci opłaconych przez Spółkę składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej stanowi nieodpłatne świadczenie, które należy zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej, oprócz członków zarządów objęci są również członkowie rad nadzorczych i prokurenci, a także pracownicy spółek grupy kapitałowej ale wyłącznie, gdy pracownik jest jako współpozwany razem z członkiem organów spółek w związku z roszczeniem.

Oznacza to, że ubezpieczonym od odpowiedzialności cywilnej jest nieograniczony krąg osób. Tym samym, w tejże sytuacji, nie jest możliwym zidentyfikowanie na dzień zapłacenia składki kręgu osób objętych ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej. O ile bowiem skład organów stanowiących spółek tworzących grupę kapitałową, w tym członków zarządu, byłby możliwy do ustalenia w dniu zapłacenia składki ubezpieczeniowej, to objęcie ubezpieczeniem także potencjalnej grupy pracowników, niemożliwej do zidentyfikowania na ten dzień, uniemożliwia przypisanie konkretnej osobie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że zapłacona składka ubezpieczeniowa, z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, nie stanowi przychodu dla osoby fizycznej, objętej ubezpieczeniem w świetle art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do jej doliczenia do przychodu członków zarządu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.