INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2009 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 25 stycznia 2010 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 26 stycznia 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia - brak daty wypełnienia (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia oraz importu usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia oraz importu usług. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia - brak daty wypełnienia (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.) o informacje doprecyzowujące.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług) w ramach wykonywanej działalności gospodarczej zawarł ze spółką z o.o. z siedzibą w Niemczech, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej (zwana dalej Spółką A) umowę, na podstawie której świadczy na terenie Niemiec i na rzecz Spółki A usługi, w związku ze świadczeniem których obowiązek zapłaty podatku od wartości dodanej obciąża nabywcę (Spółkę A).

Jednocześnie, w związku z powyższą umową Zainteresowany zawarł z inną spółką z o.o. z siedzibą w Niemczech, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej (zwaną dalej Spółką B) umowę, na podstawie której zlecił Spółce B:

• uzyskanie ewentualnie wymaganych zezwoleń urzędowych na terenie Niemiec i na terenie Polski (przy czym Wnioskodawca jest zobowiązany do udzielenia wykonawcy wszystkich potrzebnych do tego informacji i dokumentów),

• doradztwo we wszelkich kwestiach techniczno-budowlanych przy realizowaniu zlecenia na rzecz Spółki A,

• koordynowanie spraw dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,

• doradztwo w sprawie dokumentacji technicznej,

• doradztwo dotyczące techniki spawalniczej, szczególnie z uwzględnieniem odpowiednich norm niemieckich,

• rozliczenie usług świadczonych przez Zainteresowanego na rzecz Spółki A oraz sfinalizowanie płatności (równocześnie Wnioskodawca udzielił Spółce B pełnomocnictwa do przyjmowania za niego płatności od Spółki A),

• uzyskanie odpowiedniego adwokata lub doradcy podatkowego w przypadku konieczności uzyskania konsultacji prawnej lub podatkowej, pośredniczenie w kontaktach z takim adwokatem lub doradcą podatkowym oraz podejmowanie za Zainteresowanego korespondencji w języku niemieckim.
  
  

W zawartej umowie, Wnioskodawca ustalił ze Spółką B, że z tytułu świadczenia wskazanych powyżej usług, przysługuje jej wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 15% wartości netto zlecenia, wynikającej z umowy łączącej Zainteresowanego ze Spółką A.

W następstwie opisanej wyżej umowy, łączącej Wnioskodawcę ze Spółką B, Spółka ta z tytułu wykonywanych przez siebie usług wystawia na rzecz Zainteresowanego faktury obejmujące kwoty należnego tej spółce wynagrodzenia (określonego w walucie EURO). Faktury te nie zawierają przy tym podatku od wartości dodanej, ani żadnej adnotacji dotyczącej rozliczenia tego podatku.

W świetle opisanej sytuacji, po stronie Wnioskodawcy powstały wątpliwości dotyczące konsekwencji świadczenia tych usług na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany poinformował, iż usługi spawalnicze wykonywane są na terenie Niemiec w jednym miejscu i nie są związane z konkretnymi nieruchomościami.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w stanie faktycznym przedstawionym powyżej, miejscem świadczenia usług wykonywanych przez Spółkę B na rzecz Wnioskodawcy, na podstawie zawartej przez strony umowy, jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy terytorium Niemiec...
2. Czy Zainteresowany jest obowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem usług świadczonych na jego rzecz przez Spółkę B, na podstawie zawartej przez strony umowy, a jeśli tak to na jakich zasadach...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Miejscem świadczenia usług wykonywanych przez Spółkę B na rzecz Zainteresowanego, na podstawie zawartej przez strony umowy, jest terytorium Niemiec.

Powyższe stanowisko jest uzasadnione z uwagi na fakt, iż w niniejszym przypadku znajduje zastosowanie ogólna reguła wynikająca z art. 27 ust. 1 u.pt.u., zgodnie z którą miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę.

Wnioskodawca wskazuje przy tym, iż w jego ocenie charakter usług świadczonych przez Spółkę B na jego rzecz jest tego rodzaju, że nie można przyjąć, iż są to usługi, których miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie siedzibę posiada nabywca usługi. Nie ma więc podstaw do przyjęcia, że miejscem świadczenia tych usług jest Rzeczpospolita Polska (jako miejsce siedziby Zainteresowanego).

Ad. 2

Nie jest on obowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem usług świadczonych na jego rzecz przez Spółkę B, na podstawie zawartej przez strony umowy.

Powyższe stanowisko jest uzasadnione z uwagi na fakt, iż w niniejszym przypadku znajdą zastosowanie normy zawarte w art. 17 ust. 1 i 2 u.p.t.u., zgodnie z którymi nie traktuje się jako podatnika podatku od towarów i usług usługobiorcy nabywającego usługi świadczone przez podatników nieposiadających siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, w przypadku gdy miejscem świadczenia tych usług - zgodnie z art. 27 u.p.t.u - nie jest Polska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wnioskodawca (zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług) w ramach wykonywanej działalności gospodarczej zawarł ze Spółką A z siedzibą w Niemczech, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej umowę, na podstawie której świadczy na terenie Niemiec i na rzecz Spółki A usługi, w związku ze świadczeniem których obowiązek zapłaty podatku od wartości dodanej obciąża nabywcę (Spółkę A). W celu wywiązania się z powyższej umowy Zainteresowany zawarł umowę z inną spółką, również z siedzibą w Niemczech - Spółką B, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej.

Wnioskodawca zlecił Spółce B następujące usługi:

• uzyskanie ewentualnie wymaganych zezwoleń urzędowych na terenie Niemiec i na terenie Polski (przy czym Wnioskodawca jest zobowiązany do udzielenia wykonawcy wszystkich potrzebnych do tego informacji i dokumentów),

• doradztwo we wszelkich kwestiach techniczno-budowlanych przy realizowaniu zlecenia na rzecz Spółki A,

• koordynowanie spraw dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,

• doradztwo w sprawie dokumentacji technicznej,

• doradztwo dotyczące techniki spawalniczej, szczególnie z uwzględnieniem odpowiednich norm niemieckich,

• rozliczenie usług świadczonych przez Zainteresowanego na rzecz Spółki A oraz sfinalizowanie płatności (równocześnie Wnioskodawca udzielił Spółce B pełnomocnictwa do przyjmowania za niego płatności od Spółki A),

• uzyskanie odpowiedniego adwokata lub doradcy podatkowego w przypadku konieczności uzyskania konsultacji prawnej lub podatkowej, pośredniczenie w kontaktach z takim adwokatem lub doradcą podatkowym oraz podejmowanie za Zainteresowanego korespondencji w języku niemieckim.
  
  

Z zawartej umowy wynika, że Spółce B za świadczone usługi przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 15% wartości netto zlecenia wynikającej z umowy łączącej Zainteresowanego ze Spółką A. Ponadto, Wnioskodawca poinformował, iż usługi spawalnicze wykonywane są na terenie Niemiec, w jednym miejscu i nie są związane z konkretnymi nieruchomościami.

W związku z faktem, iż wniosek Zainteresowanego został wypełniony w dniu 21 października 2009 r. i dotyczy stanu faktycznego, niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obowiązujące w tej dacie.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Ogólna reguła wyrażona w art. 27 ust. 1 ustawy stanowi, iż w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania (…).

Odstępstwa od ogólnej zasady określania miejsca świadczenia usług przewidziane zostały w art. 27 ust. 2-6 i art. 28.

Na mocy art. 27 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę

    - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Stosownie do art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy, przepis ust. 3 stosuje się do usług doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych oraz usług podobnych do tych usług, w tym w szczególności:

1. usług doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 72.1),
2. usług doradztwa w zakresie oprogramowania (PKWiU 72.2),
3. usług prawniczych, rachunkowo-księgowych, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1),
4. usług architektonicznych i inżynierskich (PKWiU 74.2) - z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1,
5. usług w zakresie badań i analiz technicznych (PKWiU 74.3).

Powyższy katalog usług ma charakter przykładowy i jest katalogiem otwartym, co oznacza, iż nie obejmuje wyłącznie ww. usług lecz również inne usługi o podobnym charakterze co wymienione.

Przy czym, należy w tym miejscu zaznaczyć, że ww. usługi nie odnoszą się do specjalizacji (zawodu) podmiotu świadczącego usługę (prawnik, konsultant, księgowy, inżynier), lecz do natury świadczenia. Wymienione w tym przepisie specjalizacje służą jedynie zdefiniowaniu kategorii usług najczęściej wykonywanych w ramach tych specjalizacji.

Natomiast „usługi podobne” oznaczają usługi podobne do usług wykonywanych przez konsultantów, inżynierów, biura konsultingowe, prawników, księgowych w takim zakresie, w jakim służą temu samemu celowi co powyższe.

Mając na uwadze opis sprawy należy stwierdzić, iż wymienione przez Zainteresowanego usługi, świadczone na jego rzecz przez Spółkę B, polegające na: uzyskaniu ewentualnie wymaganych zezwoleń urzędowych na terenie Niemiec i na terenie Polski (przy czym Wnioskodawca jest zobowiązany do udzielenia wykonawcy wszystkich potrzebnych do tego informacji i dokumentów), doradztwie we wszelkich kwestiach techniczno-budowlanych przy realizowaniu zlecenia na rzecz Spółki A, koordynowaniu spraw dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, doradztwie w sprawie dokumentacji technicznej, doradztwie dotyczącym techniki spawalniczej, szczególnie z uwzględnieniem odpowiednich norm niemieckich, rozliczeniu usług świadczonych przez Zainteresowanego na rzecz Spółki A oraz sfinalizowaniu płatności (równocześnie Wnioskodawca udzielił Spółce B pełnomocnictwa do przyjmowania za niego płatności od Spółki A), uzyskaniu odpowiedniego adwokata lub doradcy podatkowego w przypadku konieczności uzyskania konsultacji prawnej lub podatkowej, pośredniczeniu w kontaktach z takim adwokatem lub doradcą podatkowym oraz podejmowanie za Zainteresowanego korespondencji w języku niemieckim, mieszczą się w zakresie usług, o których mowa w art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy.

Zatem, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy, miejscem świadczenia przedmiotowych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania, czyli w przedmiotowej sprawie terytorium Polski.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

W myśl tego przepisu, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Na mocy art. 17 ust. 2 ustawy, przepisów ust. 1 pkt 4 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyłączeniem świadczenia usług określonych w art. 27 ust. 3 lub art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Przez import usług rozumie się zatem usługi spełniające łącznie następujące warunki:

• miejscem świadczenia (opodatkowania) usługi - zgodnie z art. 27 lub art. 28 ustawy - jest terytorium Polski,

• usługodawcą musi być podmiot lub podatnik z terytorium Wspólnoty, nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju,

• usługobiorcą jest podatnik, tj. osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej bądź osoba fizyczna.
  
  

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa od niemieckiego podatnika podatku od wartości dodanej nieposiadającego siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju usług, których miejscem świadczenia (opodatkowania) zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy, jest terytorium Polski.

W świetle powyższych przepisów, nabycie przez Zainteresowanego ww. usług od podatnika niemieckiego stanowi dla niego import usług, podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Wnioskodawca zobowiązany jest zatem do naliczenia podatku VAT z tytułu importu usług.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0% oraz daje także podatnikom możliwości stosowania zwolnień od podatku.

Art. 106 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie (…) - art. 106 ust. 7 ustawy.

Zainteresowany rozpoznając import usług winien czynność tą udokumentować fakturą wewnętrzną, z wykazanym na niej podatkiem należnym z tego tytułu, z zastosowaniem stawki podatku właściwej dla tych usług na terytorium kraju.

Tut. Organ podkreśla, że z przypadkiem importu usług wiąże się co do zasady obowiązek rozliczenia podatku przez nabywcę usługi. Tego rodzaju mechanizm (określany odwróconym mechanizmem poboru, ang. reverse charge mechanizm) jest wprowadzony w celu uproszczenia rozliczeń podatkowych, a założenie, że podatek płacony przez importera usług jest dla niego jednocześnie podatkiem naliczonym, zapewnia neutralność podatku od importu usług.

Zatem:

Ad. 1

Miejscem świadczenia usług wykonywanych na podstawie zawartej przez strony umowy, przez Spółkę B na rzecz Wnioskodawcy, jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ad. 2

Zainteresowany jest obowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem usług świadczonych na jego rzecz przez Spółkę B, stanowiących dla niego import usług, na zasadach określonych w ustawie o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ zwraca uwagę, iż z dniem 1 stycznia 2010 r. (z wyjątkami określonymi w art. 8 tej ustawy), weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 195, poz. 1504), zgodnie z którą zmianie uległo brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 17 ust. 2 oraz uchylone zostały art. 27 i art. 28, a dodano art. 28a do art. 28o regulujące kwestię określenia miejsca świadczenia usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.