INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2010 r. (data wpływu 9 marca 2010 r.), uzupełnionym pismami z dnia 6 kwietnia 2010 r., (data wpływu 9 kwietnia 2010 r.) oraz 28 kwietnia 2010 r. (data wpływu 4 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku od towarów i usług z tytułu realizowanej inwestycji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku od towarów i usług z tytułu realizowanej inwestycji. Powyższy wniosek uzupełniono pismami z dnia 6 i 28 kwietnia 2010 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Podstawę prawną istnienia i zakres zadań Gminy stanowi ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. u. z 2001 r. Nr 142, poz.1591 ze zm.) oraz statut Gminy uchwalony w dniu 30 grudnia 2002 r. przez Radę Gminy uchwałą.

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych dotyczących: wynajmu lokali mieszkalnych, lokali użytkowych, dzierżawy gruntów na cele gospodarcze oraz rolnicze, sprzedaży lokali mieszkalnych i użytkowych oraz gruntów stanowiących majątek Gminy. Gmina ubiega się o pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) na realizację projektu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013. Realizacja powyższej inwestycji jest zgodna z art. 7 ust. 1 powołanej ustawy. Przedmiot ww. inwestycji po zakończeniu jej realizacji zostanie przekazany nieodpłatnie przedsiębiorstwu komunalnemu: Sp. z o.o., którego 100% udziałowcem jest Gmina i które na podstawie zawartej z Gminą umowy zarządza obiektami, sieciami, urządzeniami wodociągowymi i kanalizacyjnymi będącymi mieniem komunalnym Gminy oraz pobiera opłaty od społeczności gminnej z tytułu dostarczania wody pitnej i odbioru ścieków bytowych. Przedmiotowa inwestycja nie będzie dla Gminy stanowiła źródła przychodu.

Z pism z dnia 6 oraz 28 kwietnia 2010 r., stanowiących uzupełnienia do wniosku wynika, iż zrealizowana inwestycja nie będzie służyła Gminie do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, bowiem po zakończeniu realizacji inwestycji jej przedmiot zostanie nieodpłatnie przekazany przedsiębiorstwu komunalnemu.

Zrealizowana przez Gminę inwestycja w postaci sieci wodociągowej we wsiach, zostanie przekazana przedsiębiorstwu komunalnemu Sp. z o.o. do bezpłatnego używania na czas nieokreślony w drodze protokołu przyjęcia do sprawowania pieczy nad środkiem trwałym – nie będzie zawierana żadna umowa cywilnoprawna. Sp. z o.o., świadcząc usługi komunalne, pobiera opłaty za eksploatację sieci i z tego tytułu, będąc zarejestrowanym podatnikiem VAT, rozlicza podatek należny w składanych deklaracjach podatkowych. Ponosi również koszty utrzymania sieci, a opłaty pobierane od indywidualnych odbiorców za eksploatację są w całości przychodem przedsiębiorstwa. Ww. zadania Spółka wykonuje na podstawie zawartej w dniu 1 kwietnia 2004 r. z Gminą umowy, w sprawie zarządzania obiektami, sieciami, urządzeniami wodociągowymi i kanalizacyjnymi, będącymi mieniem komunalnym Gminy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie miała możliwość odzyskania podatku od towarów i usług z tytułu zrealizowanej inwestycji...

Zdaniem Wnioskodawcy, środki, z których finansowany będzie projekt nie stanowią środków finansowych bezzwrotnej pomocy zagranicznej w rozumieniu art. 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 224, poz. 1799), w związku z czym nie ma możliwości dokonania zwrotu podatku VAT w trybie ww. rozporządzenia. Gminie nie przysługuje również prawo do odliczenia podatku VAT w trybie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), bowiem jak już wskazano wyżej realizowana inwestycja nie będzie służyć do wykonywania przez Gminę czynności podlegających opodatkowaniu i nie będzie generować przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

   - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Jak stanowi art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 224, poz. 1799). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. u. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m. in. zadania obejmujące sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz – art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych dotyczących: wynajmu lokali mieszkalnych, lokali użytkowych, dzierżawy gruntów na cele gospodarcze oraz rolnicze, sprzedaży lokali mieszkalnych i użytkowych oraz gruntów stanowiących majątek Gminy. Gmina ubiega się o pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) na realizację projektu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013. Przedmiot ww. inwestycji po zakończeniu jej realizacji zostanie przekazany do bezpłatnego używania na czas nieokreślony przedsiębiorstwu komunalnemu, którego 100% udziałowcem jest Gmina. Zrealizowana inwestycja nie będzie więc służyła Gminie do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

Przez umowę użyczenia, w świetle regulacji art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.), użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy.

Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się – zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Z powyższego wynika, że warunkiem opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest łączne spełnienie powyższych przesłanek. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, tj. w przedmiotowej sprawie budowa nowego systemu sieci wodociągowej w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność użyczenia tego obiektu podmiotowi, który te zadania także wykonuje, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie na podstawie umowy użyczenia majątku związanego z realizacją przedmiotowej inwestycji, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy – nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, wskazanych w art. 7 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o samorządzie gminnym).

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją projektu.

W zakresie przedmiotowego projektu Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów przysługuje zarejestrowanemu podatnikowi podatku VAT i obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m. in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 7 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia a w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 9 ww. rozporządzenia.

Reasumując, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania podatku od towarów i usług z tytułu zrealizowanej inwestycji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.