INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009r. (data wpływu 18 listopada 2009r.), uzupełnionym w dniu 8 lutego 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w kwestii określenia, czy z chwilą otrzymania zadatku na poczet wykonania usług powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT, w związku z czym Spółka jest zobowiązana do wykazania podatku VAT należnego i do wystawienia faktury – jest prawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2009r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony w dniu 8 lutego 2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwestii określenia, czy z chwilą otrzymania zadatku na poczet wykonania usług powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT, w związku z czym Spółka jest zobowiązana do wykazania podatku VAT należnego i do wystawienia faktury.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

1. Wnioskodawca (dalej również Spółka) prowadzi w Polsce działalność hotelową.
2. W ramach prowadzonej działalności hotelowej, Spółka świadczy w Hotelach na rzecz zorganizowanych grup oraz gości indywidualnych („Klienci") usługi obejmujące w szczególności usługi noclegowe, usługi gastronomiczne i usługi konferencyjne („Usługi").
3. Zgodnie z umowami zawieranymi przez Spółkę w związku z powyższymi Usługami(„Umowy"):
   1. Klient jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki zadatku/zaliczki na poczet nabywanych usług w uzgodnionej wysokości („Zadatek");
   2. W przypadku rezygnacji przez Klienta z nabycia Usług, w związku z którymi wpłacony został Zadatek (a zatem, w sytuacji niedojścia Umowy do skutku z winy Klienta), Spółka ma prawo zatrzymać całość lub część otrzymanego zadatku jako zryczałtowane odszkodowanie.
4. Spółka dokumentuje sprzedaż usług wystawiając faktury VAT.
5. Spółka rozlicza podatek VAT na zasadach miesięcznych.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z chwilą otrzymania Zadatku na poczet wykonania Usług powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT, w związku z czym Spółka jest zobowiązana do wykazania podatku VAT należnego i do wystawienia faktury (przy czym obowiązek wystawienia faktury nie dotyczy sytuacji otrzymania Zadatku z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, o ile osoby te nie zażądały wystawienia faktury)...

Zdaniem Wnioskodawcy, z chwilą otrzymania Zadatku na poczet wykonania Usług powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT, w związku z czym Spółka jest zobowiązana do wykazania podatku VAT należnego i do wystawienia faktury (przy czym obowiązek wystawienia faktury nie dotyczy sytuacji otrzymania zadatku z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, o ile osoby te nie zażądały wystawienia faktury).

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004r. Nr 54 poz. 535 ze zm.; zwanej dalej UPodVAT):

• Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1).
• Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1).
• Obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1), przy czym jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (19 ust. 11).
• W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2).
• Co do zasady, podatnicy są obowiązani wystawiać faktury stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (art. 106 ust. 1). Obowiązek taki nie występuje w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalnościgospodarczej, o ile nie zgłosiły one żądania wystawienia przez podatnika faktury (art. 106 ust. 4)
  
  

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 28 listopada 2008 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (zwanym dalej „Rozporządzeniem Wykonawczym"), jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się co do zasady nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy (§ 10 ust. 1).

Zdaniem Spółki, zgodnie z literalnym brzmieniem powyższych przepisów:

1. Obowiązek podatkowy powstaje m.in. z chwilą otrzymania zadatku na poczet wykonania usługi, w związku z czym Spółka ma obowiązek wykazania podatku VAT należnego. W takiej sytuacji fakturę wystawia się nie później niż 7 dnia od otrzymania zadatku.
2. Spółka nie ma obowiązku wystawiania faktur z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej; jednakże ustawa nie zabrania dokumentowania takiej sprzedaży fakturami; konsekwentnie, Spółka może dokumentować sprzedaż usług wystawianymi przez siebie fakturami VAT niezależnie od tego, kto jest nabywcą tych Usług
   
   

W konsekwencji, w analizowanej sprawie, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania przez Spółkę zadatku na poczet wykonania usług, w związku z czym Spółka jest zobowiązana do wykazania podatku VAT należnego i do wystawienia faktury (przy czym obowiązek wystawienia faktury nie dotyczy sytuacji otrzymania zadatku z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej o ile osoby te nie zażądały wystawienia faktury).

Na potwierdzenie własnego stanowiska Spółka powołała interpretacje organów podatkowych:

1. Zgodnie z interpretacją Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 28 grudnia 2007 roku (nr ITPP1/443-510A/07/MN) „Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka w określonym terminie pobiera zadatki jako rezerwację na poczet świadczenia usług hotelowych w określonym terminie. Zatem z założenia pobierany jest on w związkuz planowanym świadczeniem skonkretyzowanych usług. W momencie poboru zadatku Spółka nie ma możliwości określenia, czy dany zadatek zostanie zaliczony na poczet wynagrodzenia za wykonanie usługi, czy też będzie zatrzymany jako rekompensata za niewykonanie usługi z winy klienta, czy zostanie zwrócony klientowi w podwójnej wysokości, w przypadku niewykonania Umowy przez Spółkę. Zatem respektując zapis regulacji art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy w zakresie zadatku powstaje momencie jego otrzymania."
2. Zgodnie z interpretacją Dyrektora IS w Katowicach z dnia 9 stycznia 2008 roku (nr IBPP2/443-188a/07/BWo): „Z powołanego powyżej stanu prawnego jasno wynika, że otrzymanie zadatku na poczet rezerwacji miejsc hotelowych rodzi obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług. Zadatek nie jest wpłacany na poczet nieokreślonej usługi, lecz jest związany ze ściśle określoną konkretną usługą objętą umową".
3. Zgodnie z interpretacją Dyrektora IS w Katowicach z dnia 15 stycznia 2008 roku (nr IBPP2/443-205/07/EJ) „W świetle obowiązującego przepisu art. 19 ust. 11 ustawy o podatku VAT każde przyjęcie zadatku w chwili zawarcia umowy (w przedmiotowej sytuacji umowy o dostawę urządzeń specjalistycznych z wyposażeniem dostosowanym do indywidualnych potrzeb nabywcy) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a obowiązek podatkowy w zakresie tej płatności powstaje w momencie jej otrzymania".
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jak należy rozumieć pojęcie „zadatek”. Według Słownika Języka Polskiego PWN określenie „zadatek” to część należności wpłacana z góry jako gwarancja dotrzymania umowy.

Kwestia zadatku została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl art. 394 § 1 - 3 Kodeksu cywilnego – W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała, jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Wnioskodawca prowadzi w Polsce działalność hotelową. W ramach prowadzonej działalności hotelowej, Spółka świadczy w Hotelach na rzecz zorganizowanych grup oraz gości indywidualnych („Klienci") usługi obejmujące w szczególności usługi noclegowe, usługi gastronomiczne i usługi konferencyjne („Usługi").

Zgodnie z umowami zawieranymi przez Spółkę w związku z powyższymi Usługami(„Umowy"):

1. Klient jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Spółki zadatku/zaliczki na poczet nabywanych Usług w uzgodnionej wysokości („Zadatek");
2. W przypadku rezygnacji przez Klienta z nabycia Usług, w związku z którymi wpłacony został Zadatek (a zatem, w sytuacji niedojścia Umowy do skutku z winy Klienta), Spółka ma prawo zatrzymać całość lub część otrzymanego Zadatku jako zryczałtowane odszkodowanie.
   
   

Spółka dokumentuje sprzedaż Usług wystawiając faktury VAT i rozlicza podatek VAT na zasadach miesięcznych.

W odniesieniu do powyżej przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawca zobowiązany był do zastosowania przepisu art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

W myśl art. 106 ust. 1 w związku z ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży oraz otrzymanie należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Natomiast zgodnie z art. 106 ust. 4 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, to zgodnie z § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Reasumując, z powołanego powyżej stanu prawnego jasno wynika, że otrzymanie zadatku na poczet usług świadczonych przez hotel rodzi obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług. Zadatek nie jest wpłacany na poczet nieokreślonej usługi, lecz jest związany ze ściśle określoną konkretną usługą objętą umową.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że z tytułu pobieranych zadatków Wnioskodawca zobowiązany jest zastosować przepis art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług i wystawić fakturę na otrzymanie zadatku, (z wyłączeniem sytuacji, gdy zadatek otrzymany został od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, chyba że osoby te zażądały wystawienia faktury), nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część należności od nabywcy. Otrzymanie zadatku powoduje powstanie obowiązku podatkowego do wysokości otrzymanej kwoty wg stawki właściwej dla świadczonej usługi.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.