INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 kwietnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 12 maja 2010r.), uzupełnionym w dniu 13 i 16 lipca 2010r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia przez Spółdzielnię umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na rzecz określonej grupy pracowników w związku z wykupieniem polisy OC – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 maja 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia przez Spółdzielnię umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na rzecz określonej grupy pracowników w związku z wykupieniem polisy OC.

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 07 lipca 2010r. Znak: IBPBI/2/423-690/10/CzP i Znak: IBPB II/1/415-478/10/MCZ wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 13 i 16 lipca 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca na podstawie pisemnych umów ze wspólnotami mieszkaniowymi wykonuje za odpłatnością ich obsługę administracyjną i księgową. Czynności te może wykonywać jedynie za pośrednictwem osób fizycznych mających stosowne uprawnienia, będących jednocześnie pracownikami wnioskodawcy, przy czym osoby te z racji wykonywania przedmiotowych czynności według obowiązujących przepisów prawa podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu OC. Co istotne, osoby te za wykonywanie czynności wchodzących w skład obsługi wspólnot mieszkaniowych, nie otrzymują dodatkowego wynagrodzenia (nie osiągną pnzychodu), gdyż przychody za te czynności uzyskuje wnioskodawca. Osoby te ww. czynności wykonują w godzinach pracy, za co otrzymują wynagrodzenie na podstawie umów o pracę, objęte podatkiem dochodowym od osob fizycznych, a także składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Składki na obowiązkowe ubezpieczenia OC od ww. czynności osób wykonujących je w imieniu wnioskodawcy pokrywa wnioskodawca i zalicza je do kosztów własnej działalności.

W polisie OC są wskazane imiennie osoby sprawujące czynności zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi w imieniu wnioskodawcy, bo to wnioskodawca jest stroną umów o zarządzanie, a osoby te są wskazane ze względu na posiadane licencje i uprawnienia, bowiem wnioskodawca jako osoba prawna nie może być podmiotem takich uprawnień. Zgodnie z polisą OC podmiotem ubezpieczonym przed skutkami szkody wyrządzonej osobie trzeciej - w sensie nie ponoszenia skutków szkody z własnego majątku - jest wnioskodawca będący stroną umów o zarządzanie. Do zawarcia umowy polisy OC wnioskodawca jest zobligowany na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 września 2004r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (Dz.U. Nr 207, poz. 114 ze zm.).

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wartość ww. składek jest przychodem do opodatkowania dla pracowników wnioskodawcy jako wartość nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy, nie może być mowy o przychodzie dla pracownika. Jedynym jego przychodem z tytułu czynności wykonywanych w imieniu wnioskodawcy jest wynagrodzenie za pracę, objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż czynności te wykonuje w godzinach pracy, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu. Obowiązkowe OC dotyczy zatem de facto przychodów (korzyści majątkowych) wnioskodawcy, a nie pracownika, wobec czego nie może stanowić samoistnego źródła przychodu dla pracownika, a źródło, w ramach którego wykonuje czynności objęte obowiązkowym OC, jest już opodatkowane w postaci podatku od wynagrodzeń za pracę. Co istotne dla oceny skutków prawnych występującego w sprawie stanu faktycznego: po stronie pracownika nie następuje żadne przysporzenie majątkowe, ani kosztem majątku wnioskodawcy, ani nawet ogólnie. Stosując więc wykładnię celowościową art. 12 ust. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zdaniem wnioskodawcy uznać, że brak przysporzenia majątkowego po stronie pracownika, a takie przysporzenie (bądź to jako przyrost aktywów bądź to przejęcie ciężaru finansowego przez inny podmiot, np. pracodawcę) w żadnym razie nie występuje, przesądza o braku nieodpłatnego świadczenia. Pracownik, nie wykonując ww. czynności, które należą przecież do jego obowiązków, nie podlega składkom OC, wobec czego przejęcie ciężaru składek przez wnioskodawcę trudno w jakimkolwiek stopniu uznać za przysporzenie majątkowe dla pracownika - jego przysporzeniem z tytułu tych czynności jest wynagrodzenie za pracę.

Wnioskodawca podkreśla jeszcze jeden aspekt sprawy: podleganie przez wnioskodawcę przedmiotowym składkom OC bezpośrednio nie jest możliwe wyłącznie z przyczyn formalnoprawnych - ubezpieczonym może być tylko posiadająca stosowne uprawnienia osoba fizyczna i tylko dlatego nie ubezpieczono wnioskodawcy.

Reasumując: jeżeli źródło obowiązku OC (kosztu) stanowi przysporzenie wnioskodawcy, a nie jego pracowników, to nie może być mowy o tym, by samo OC jako związane z przysporzeniem wnioskodawcy było korzyścią (przysporzeniem) dla pracownika. Zdaniem wnioskodawcy takie OC nie jest więc przychodem podatkowym dla pracownika.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia przez Spółdzielnię umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na rzecz określonej grupy pracowników w związku z wykupieniem polisy OC.

W pozostałym zakresie, tj. w zakresie podatku od osób prawnych, wniosek rozstrzygnięto odrębnie.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 – 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Wśród innych świadczeń wymieniono wprost, jako szczególną formę nieodpłatnego świadczenia: świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika. Oznacza to, że jeżeli pracodawca ponosi wydatki, które w normalnych okolicznościach musiałby pokrywać sam pracownik, to stanowi to podstawę do uznania wartości tego rodzaju świadczeń za przychód pracownika.

Z treści wniosku wynika, że wnioskodawca wykonuje m.in. czynności z zakresu zarządzania nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych za pośrednictwem osób fizycznych posiadających licencję zawodową zarządcy nieruchomości. Osoby te są pracownikami wnioskodawcy i ww. czynności wykonują w ramach przydzielonego im zakresu czynności, w godzinach pracy - bez dodatkowego wynagrodzenia. Wnioskodawca z własnych środków pokrywa składki obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej osób wykonujących czynności zarządcze. W polisie OC wskazane są imiennie osoby sprawujące czynności zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi w imieniu wnioskodawcy, bo to wnioskodawca jest stroną umów o zarządzanie, a osoby te są wskazane ze względu na posiadane licencje i uprawnienia, bowiem wnioskodawca jako osoba prawna nie może być podmiotem takich uprawnień.

W myśl art. 184 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) zarządzanie nieruchomościami jest działalnością zawodową wykonywaną przez zarządców nieruchomości na zasadach określonych w ustawie. Zarządcą nieruchomości jest osoba fizyczna posiadająca licencję zawodową nadaną w trybie przepisów rozdziału 4 niniejszego działu ustawy.

Zgodnie z art. 186 ust. 3 tej ustawy zarządca nieruchomości podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności zarządzania, o których mowa w art. 185 ust. 1 i 1a. Jeżeli zarządca wykonuje czynności przy pomocy innych osób, działających pod jego nadzorem, podlega on również ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone działaniem tych osób. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców, o których mowa w art. 184 ust. 3.

Jak z powyższych przepisów wynika, to zarządca nieruchomości – osoba fizyczna jest zobligowany do obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej swojej działalności zawodowej. Wykupienie obowiązkowej polisy OC za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności zarządzania obowiązuje zarządcę niezależnie od tego czy wykonuje działalność zarządzanie nieruchomościami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej czy też zarządza nieruchomościami u pracodawcy będąc zatrudnionym na umowę o pracę. Powyższy obowiązek wynika bowiem z charakteru wykonywanej działalności oraz wiążącej się z tym odpowiedzialności a nie z formy jej wykonywania (działalność gospodarcza, umowa o pracę).

Stosownie do art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Natomiast stosownie do zapisu art. 822 tejże ustawy przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Z treści tego przepisu wynika, że umowa ubezpieczenia OC nie musi koniecznie dotyczyć osoby ubezpieczającej. Osoba ta może zawrzeć umowę, której przedmiotem ubezpieczenia będzie odpowiedzialność za szkody spowodowane przez inną osobę (np. zarządcę nieruchomości). Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje jednak powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest to bowiem odstępstwo od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.

Mając na względzie wszystkie ww. okoliczności należy więc uznać, że opłacone przez wnioskodawcę ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej na rzecz zarządców nieruchomości w rezultacie zapewnia im ochronę wykonywania zawodu do której obliguje ich przepis ww. art. 186 ust. 3 z w związku z art. 184 ust. 2 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami. W takiej sytuacji niewątpliwie korzyścią majątkową dla zarządcy nieruchomości jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony. To wnioskodawca bowiem zawarł umowę ubezpieczenia i opłaca składkę na to ubezpieczenie.

W konsekwencji, kwotę składki na ubezpieczenie pokrywaną przez pracodawcę za pracownika należy zakwalifikować do jego przychodów ze stosunku pracy. Wynika to z zawartej w powołanym na wstępie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych definicji pojęcia przychodu, w myśl której do przychodów ze stosunku pracy zalicza się nie tylko wynagrodzenia wynikające z zawartej umowy o pracę, ale także między innymi świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Reasumując należy stwierdzić, iż kwota składki na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej pokryta przez wnioskodawcę za zarządców nieruchomości, stanowi przychód pracownika i powinna być opodatkowania wraz z innymi przychodami ze stosunku pracy, a na wnioskodawcy z tytułu dokonywania ww. świadczeń, będą ciążyć obowiązki płatnika określone w art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych dla przychodów ze stosunku pracy.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy, w powyższym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-00 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.