Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/415-1414/12/BK
z 11 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 15 listopada 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od 2005 r. prowadzi działalność gospodarczą, w zakresie hurtowej sprzedaży wyrobów chemicznych (PKD 46.75.Z). Transakcje dokonywane są zarówno z kontrahentami krajowymi, jak i zagranicznymi. Wnioskodawca ewidencjonuje zdarzenia gospodarcze w księgach rachunkowych. Dochody opodatkowuje tzw. podatkiem liniowym. Koszty prowadzonej działalności gospodarczej, księgowane są w dacie ich faktycznego poniesienia. Jak wyjaśnia Wnioskodawca, sytuacja, o której mowa we wniosku miała miejsce w 2010 r. i dotyczyła zakupu towarów handlowych z Chin.

We wrześniu 2010 r., na podstawie faktury pro-forma, Wnioskodawca przekazał wynikające z nich należności na konto przyszłego dostawcy z Chin. Po dokonaniu płatności Wnioskodawca nie otrzymał z Chin zamówionego towaru, ani zwrotu pieniędzy, mimo wielokrotnej korespondencji.

Dodatkowo, oprócz faktury pro-forma, dokumentami które potwierdzają dokonanie tej transakcji są karty charakterystyki zamówionego towaru wraz z pieczątką producenta. Wnioskodawca posiada również zlecenie od firmy spedycyjnej na fracht morski i korespondencję potwierdzającą, że towar nie jest gotowy do wysyłki. Przed dokonaniem płatności na rzecz firmy z Chin, Wnioskodawca sprawdził kontrahenta wybierając odpis z tamtejszego rejestru, potwierdzający istnienie firmy. Ponadto, Wnioskodawca posiada potwierdzenie, że w momencie dokonywania ww. transakcji kontrahent był formalnie zarejestrowany podmiotem gospodarczym. Wnioskodawca wskazuje również, że działaniami, jakie zostały podjęte w celu otrzymania towaru i odzyskania pieniędzy był wielokrotny kontakt z dostawcą, próba polubownego zakończenia sprawy, kontakt z firmami windykacyjnymi w kraju i zagranicą oraz zgłoszenie złożone do ambasady.

Istotne elementy stanu faktycznego przedstawiono w części G. poz. 69 wniosku ORD-IN, gdzie wskazano, iż pieniądze na zakup towaru zostały zapłacone na podstawie faktury pro-forma, a firma na dzień dzisiejszy nie istnieje. Ponadto Wnioskodawca posiada dokumenty świadczące, iż dana transakcja miała miejsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy kosztem uzyskania przychodu jest dokonana we wrześniu 2010 r. wpłata gotówkowa na zakup towarów handlowych?
2. Czy ww. transakcja będzie generować koszt uzyskania przychodu 2010, czy też 2012 roku?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesiony wydatek na zakup towaru handlowego, będzie kosztem uzyskania przychodu, gdyż dokonując zapłaty za określony towar Wnioskodawca dążył do osiągnięcia przychodu – zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zapłacona za towar kwota (w formie przedpłaty) miała służyć nawiązaniu dobrej relacji handlowej z nowym partnerem w Chinach.

Jednocześnie, według Wnioskodawcy, wpłacone pieniądze będą kosztem uzyskania przychodu w 2012 r., ponieważ dopiero w tym momencie wie On, że odzyskanie pieniędzy jest niemożliwe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.
  
  

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów tak, aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Podatnik kwalifikując poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów powinien kierować się podstawową zasadą związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym kosztem, a możliwością osiągnięcia z tego tytułu przychodu, bo to na nim w ostateczności spoczywa ciężar udowodnienia, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów). Ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodu.

Definicja kosztów uzyskania przychodów, sformułowana przez ustawodawcę w cytowanym powyżej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowo wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Z treści złożonego wniosku wynika m.in., iż w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawca w związku z zakupem towarów handlowych od kontrahenta z Chin, na podstawie otrzymanej faktury pro-forma, dokonał stosownej zapłaty za ten towar. Jak się jednak okazało, towar ten nie został przez Niego nigdy otrzymany, mimo wielokrotnego kontaktu z dostawcą. Kontrahent nie zwrócił również Wnioskodawcy pieniędzy. Oczekiwanego efektu nie przyniosło także skierowanie sprawy do firm windykacyjnych w kraju i za granicą, jak również zgłoszenie sprawy do ambasady. Poza ww. fakturą pro-forma Wnioskodawca dysponuje również kartami charakterystyki zamówionego towaru z pieczęcią producenta, zleceniem od firmy spedycyjnej na fracht morski, wraz z korespondencją potwierdzającą, że towar nie jest gotowy do wysyłki oraz potwierdzeniem, że w momencie dokonywania transakcji kontrahent był formalnie zarejestrowanym podmiotem gospodarczym.

Wydatki związane z zakupem towarów handlowych, nie zostały ujęte w katalogu zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Co do zasady, nabycie towarów handlowych generuje w przyszłości, powstanie przychodu z tej działalności. Jednakże w sytuacji, gdy w istocie mimo dokonania stosownej zapłaty za towar, towar ten nigdy nie dotarł do zamawiającego, a nadto, zamawiający nie dysponuje podstawowym dokumentem stanowiącym podstawę zaewidencjonowania tego zakupu w księgach podatkowych, tj. fakturą VAT, to brak jest możliwości zaliczenia wydatków z tytułu zakupu towarów handlowych do kosztów podatkowych. Nie oznacza to jednak, iż strata w środkach obrotowych powstała w następstwie przepadku środków finansowych, związanych z transakcją zakupu towarów handlowych nie będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. W przypadku strat w majątku obrotowym (wyłudzonych środkach pieniężnych) trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Możliwość zaliczenia poniesionej straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest jednak od spełnienia następujących warunków:

• strata musi być związana z całokształtem prowadzonej działalności,
• jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika,
• musi być właściwie udokumentowana,
• podatnik winien podjąć właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty.
  
  

Powyższe oznacza, iż jeżeli strata w środkach obrotowych jest normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, jeśli jednocześnie podatnik zachował należną staranność, przeciwdziałając ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w swoim majątku, to powstałą stratę będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zauważyć przy tym należy, iż to na podatniku spoczywa ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, iż ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. To na podatniku ciąży również obowiązek wykazania, iż dochował On należytej staranności weryfikując fakt istnienia kontrahenta, jego ofertę etc., jak również podjął wszelkie możliwe w określonych okolicznościach czynności w celu odzyskania utraconych środków pieniężnych. Wykazanie ww. okoliczności jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Na gruncie przedmiotowej sprawy, dokonanie jednoznacznych ustaleń w ww. zakresie wykracza poza ramy postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej, które jest postępowaniem szczególnym, odrębnym od postępowania podatkowego. W jego toku organ interpretacyjny nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawcy na gruncie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (opisu zdarzenia przyszłego). Nie jest więc uprawniony do zbadania, czy Wnioskodawca dochował wskazanej powyżej należytej staranności, podjął wszelkie niezbędne (możliwe) w określonych okolicznościach działania, zmierzające do odzyskania utraconych środków pieniężnych oraz czy dysponuje On stosownymi dokumentami potwierdzającymi spełnienie ww. przesłanek.

Ryzyko dokonania prawidłowej oceny, w tym zakresie spoczywa na Wnioskodawcy.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż jeżeli Wnioskodawca:

• dopełnił należytej staranności w celu ustalenia wiarygodności kontrahenta z Chin, jego oferty itp.,
• podjął wszelkie możliwe w okolicznościach sprawy działania zmierzające do odzyskania utraconych środków pieniężnych, jak również
• dysponuje stosownymi dokumentami potwierdzającymi podjęcie ww. działań i czynności

to w roku podatkowym, w którym uzyskał ostateczną informację o niemożności odzyskania ww. środków, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wskazaną we wniosku stratę w środkach obrotowych.

Nadmienić jednakże należy, iż spełnienie ww. przesłanek może podlegać weryfikacji w toku ewentualnego postępowania prowadzonego przez uprawniony organ podatkowy.

Z ww. zastrzeżeniem przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.