INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2010 r. (data wpływu 9 lutego 2010 r.), uzupełnionym pismami z dnia 21 kwietnia 2010 r. (data wpływu 26 kwietnia 2010 r.) oraz z dnia 5 maja 2010 r. (data wpływu 6 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia miejsca świadczenia usług, wystawiania faktur oraz stosowania stawek podatku VAT dla usług związanych z obsługą lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismami z dnia 21 kwietnia 2010 r. (data wpływu 26 kwietnia 2010 r.) oraz z dnia 5 maja 2010 r. (data wpływu 6 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie ustalenia miejsca świadczenia usług związanych z obsługą ładowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków praz innych o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze, sposobu dokumentowania oraz opodatkowania ww. usług.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką zarządzającą Międzynarodowym Portem Lotniczym. Wnioskodawca świadczy głównie usługi związane z obsługą lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze. Wnioskodawca pobiera opłaty zgodnie z Taryfą Opłat za Usługi Lotniskowe zatwierdzoną przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Opłaty lotniskowe uwzględniają koszty usług i urządzeń niezbędnych do wykonania operacji lotniczych, z zapewnieniem odpowiedniego standardu bezpieczeństwa i jakości obsługi, a w szczególności koszty zapewnienia oświetlenia i wykorzystania pomocy nawigacyjnych dla wykonania operacji startu i lądowania, a także niezbędnego działania służb ratowniczych tego lotniska, w tym straży pożarnej i służb ratownictwa medycznego, niezależnie od rzeczywistego wykorzystania tych służb i urządzeń.

Zarządzający lotniskiem świadczy następujące usługi za które pobiera następujące opłaty lotniskowe:

1. Usługa kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego – związaną z udostępnieniem urządzeń oraz wykonywaniem czynności niezbędnych dla zapewnienia wykonania operacji startu lub lądowania statku powietrznego; spółka świadczy kompleksową obsługę lądowania samolotów; przy określaniu kosztów bezpośrednich stanowiących podstawę do ustalania opłat za start i lądowanie statku powietrznego uwzględnia się Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie opłat lotniskowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 103 poz. 1083 z dnia 1 maja 2004 r. - zwane dalej rozporządzeniem), uzasadnione koszty utrzymania części lotniczej lotniska, a w szczególności koszty,
   • stałego utrzymywania dróg startowych i dróg kołowania wraz z systemem urządzeń z nimi związanych w stanie pozwalającym na ich bezpieczne wykorzystywanie oraz pozostawanie w stanie gotowości świadczenia usług, za które pobierane są opłaty;
   • zabezpieczenia pola wzlotów i pola manewrowego statków powietrznych obejmującego w szczególności utrzymanie, ogrodzenie, meliorację, oświetlenie, konserwację, ochronę oraz zapewnienie bezpieczeństwa;
   • utrzymania i zabezpieczenia oświetlenia płyt postojowych dla statków powietrznych i ich udostępnienia na czas niezbędny do wykonania czynności serwisowych i ładunkowych, w części nieobjętej opłatą za parkowanie;
   • zabezpieczenia przeciwpożarowego i ratownictwa medycznego operacji lotniczych z uwzględnieniem stałej gotowości do podjęcia niezbędnej akcji w sytuacjach awaryjnych;
   • oświetlenia w nocy i podczas złej widoczności dróg startowych i dróg kołowania oraz udostępnienia wzrokowych i radiowych urządzeń podejścia do lądowania, z wyłączeniem przypadków, gdy są one udostępniane przez państwowy organ zarządzania ruchem lotniczym;
   • ochrony środowiska przed hałasem - chyba że stanowią podstawę do ustalania dopłaty lub opłaty;
   • funkcjonowania innych urządzeń i systemów zapewniających bezpieczeństwo operacji lotniczych;
   • zapewnienia lotniskowej osłony meteorologicznej, w części ponoszonej przez zarządzającego lotniskiem.
2. Usługa kompleksowej obsługi pasażera - związaną z udostępnieniem i utrzymaniem budynków dworców pasażerskich oraz urządzeń w nich się znajdujących; zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie opłat lotniskowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 103 poz. 1083 z dnia 1 maja 2004 r.) opłata pasażerska ustalona jest z uwzględnieniem kosztów bezpośrednich ponoszonych przez zarządzającego lotniskiem, a w szczególności związanych z:
   • udostępnianiem pasażerom budynku dworca lotniczego wraz z niezbędnym wyposażeniem, urządzeniami i systemem dróg dojazdowych, z wyłączeniem kosztów związanych ze świadczeniem usług pozalotniczych;
   • zapewnianiem ochrony i kontroli bezpieczeństwa pasażerów i ich bagażu.
3. usługa kompleksowej obsługi statku powietrznego - związaną z udostępnieniem miejsc parkingowych oraz ich oświetleniem. Opłatę postojową na lotniskach użytku publicznego ustala się w odniesieniu do maksymalnej masy lub wymiarów statku powietrznego (zajmowanej powierzchni) oraz czasu postoju tego statku na lotnisku, kompleksowa usługa obsługi statku powietrznego polega m.in. na ustawieniu samolotu wg procedury operacyjnej lotniska na stanowisku postojowym, zabezpieczenie postoju itp.
4. usługi o podobnym charakterze (takie jak; usunięcie rozlewiska materiałów pędnych i smarów, ochrona statku powietrznego, zabezpieczenie przez Lotniskową Straż Pożarną tankowania lub roztankowania samolotu).
   
   

W uzupełnieniu do wniosku, Wnioskodawca wskazał, że jest spółką świadczącą usługi dla kontrahentów z Polski posiadających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce w dwóch przypadkach:

• usługi prowadzone głównie w transporcie międzynarodowym (Wnioskodawca posiada oświadczenie od przewoźników, iż wykonują oni usługi głównie w transporcie międzynarodowym),
• usługi prowadzone głównie w transporcie krajowym.
  
  

Wnioskodawca świadczy także usługi dla podatników innych niż polscy, którzy posiadają miejsce oraz siedzibę prowadzenia działalności poza granicami Polski, a ci podatnicy są zidentyfikowani na potrzeby podatku od wartości dodanej w kraju Unii Europejskiej innym niż Polska lub w podatku o podobnym charakterze poza Unią Europejską.

Kompleksowe usługi związane z obsługą lądowania statku powietrznego, obsługą pasażerów, udostępnieniem miejsc parkingowych oraz usług o podobnym charakterze świadczone są także dla podatników, o których mowa w art. 28c ustawy o VAT, dla których usługi te są przeznaczone na cele osobiste lub jego pracowników. Usługi, które są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników to są one świadczone dla kontrahenta z Polski oraz spoza kraju.

Ponadto Wnioskodawca oświadcza, iż posiada siedzibę oraz stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Z jaką stawką wystawiać faktury dla podatników prowadzących działalność w Polsce...

W jaki sposób w związku ze zmianą od dnia 1 stycznia 2010 r. art. 28 ustawy o podatku od towarów i usług, spółka powinna wystawiać faktury dla poszczególnych świadczonych przez siebie usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, świadcząc usługi lotniskowe (start i lądowanie statku powietrznego, obsługę pasażera odlatującego, parkowanie statku powietrznego i inne o podobnym charakterze) powinno kierować się następującymi zasadami:

Ad.1 Usługa kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego - zgodnie z art. 28 b. ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. W związku z powyższym zarówno dla podatnika z terytorium Wspólnoty, jak i podatnika z terytorium państw trzecich zostanie wystawiona Faktura NP z dopiskiem „Podatek rozlicza nabywca. Zobowiązanym do rozliczenia podatku jest nabywca usługi zgodnie z art. 28 b ustawy o podatku od towarów i usług" zgodnie z § 5 ust. 15 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212 poz. 1337 ze zmianami od 01.01.2010 r.), natomiast zgodnie z art. 28 c ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami (konsumentów), lub gdy usługi są przeznaczone na cele określone w art. 28 b ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Dla polskiego podatnika zostanie wystawiona faktura VAT ze stawką 22%, a w przypadku spełnienia przesłanki z art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od towarów i usług ze stawką podatku 0%

Ad.2 Usługa kompleksowej obsługi pasażera - Wnioskodawca prezentuje stanowisko tak jak w punkcie Ad 1.

Ad.3 Usługa kompleksowej obsługi statku powietrznego - Wnioskodawca prezentuje stanowisko tak jak w punkcie Ad 1.

Ad.4 Usługi o podobnym charakterze (takie jak: usunięcie rozlewiska materiałów pędnych i smarów, ochrona statku powietrznego, zabezpieczenie przez Lotniskową Straż Pożarną tankowania lub roztankowania samolotu) - Wnioskodawca prezentuje stanowisko tak jak w punkcie Ad 1.

Dla przedmiotowych usług dla polskiego kontrahenta faktura zostanie wystawiona ze stawką podatku VAT 0% w przypadku, gdy Wnioskodawca będzie w posiadaniu oświadczenia, iż przewoźnik powietrzny lub inny podmiot wykonuje głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. Natomiast w przypadku gdy Wnioskodawca nie będzie w posiadaniu takiego oświadczenia lub przewoźnik powietrzny wykonywać będzie przewozy w transporcie krajowym faktura będzie wystawiana ze stawką podatku VAT 22%. Powyższe znajdzie zastosowanie także w sytuacji, gdy świadczone przez Wnioskodawcę usługi będą przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników zarówno w sytuacji, gdy przedmiotowe usługi będą świadczone na rzecz kontrahenta z kraju jak i spoza kraju.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na wybrane grupy towarów i usług ustawodawca przewidział także stawki preferencyjne, obniżone, tj. 7%, 3% i 0% oraz zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do usług związanych z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze usług świadczonych na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym.

Natomiast w myśl art. 83 ust. 2 ww. ustawy o VAT opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 0% podlegają czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 7-18 i 20-22, w przypadku prowadzenia przez podatnika dokumentacji, z której jednoznacznie wynika, że czynności te zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w tym przepisie.

W odniesieniu do niektórych z wymienionych powyżej określeń należy posiłkować się zapisami ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696 ze zm.). Zgodnie z art. 2 pkt 10 tejże ustawy lotem międzynarodowym jest lot, w trakcie którego następuje przekroczenie granicy państwowej. Przewoźnikiem lotniczym jest podmiot uprawniony do wykonywania przewozów lotniczych na podstawie koncesji – w przypadku polskiego przewoźnika lotniczego lub na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu obcego państwa – w przypadku obcego przewoźnika lotniczego – art. 2 pkt 16 wspomnianej ustawy.

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało konieczność dokonywania kompleksowej wykładni przepisów prawa, również w zakresie prawa podatkowego. Od tego momentu zostaliśmy bowiem związani zarówno dotychczasowym prawem wspólnotowym, to jest prawem pierwotnym, prawem wtórnym i wykładnią tego prawa (głównie wykładnią zawartą w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości - ETS), jak i przyszłym prawem wspólnotowym. Stąd też interpretacja prawa podatkowego winna uwzględniać postulaty zupełności i spójności odnoszące się do całego porządku prawnego. W omawianej sprawie istotne znaczenie ma wyrok ETS z dnia 16 września 2004 r. w sprawie C-382/02 (Cimber Air A/S przeciwko Skatteministeriet). Wyrok zapadł na wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczącego interpretacji art. 15 pkt 6, 7 i 9 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych – powszechny system podatku od wartości dodanej – ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145, s. 1 ze zm.). Przedmiotowy przepis prawa stanowi: „Bez uszczerbku dla innych przepisów Wspólnoty, Państwa Członkowskie zwalniają od podatku na warunkach, które określają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania takich zwolnień i zapobieżenia wszelkim oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania i nadużyciom:

(...)

6.dostawy, przebudowy, naprawy, utrzymanie, czarter oraz najem statków powietrznych używanych przez towarzystwa lotnicze, wykorzystywanych odpłatnie w ruchu międzynarodowym, jak również dostawy, najem i naprawy oraz utrzymanie sprzętu wbudowanego lub w tym celu używanego;

7.dostawy towarów w celu zaopatrzenia statków powietrznych określonych w ust. 6;

(…)

9.usługi inne niż określone w ust. 6, które są przeznaczone dla zaspokojenia bezpośrednich potrzeb statków powietrznych, wymienionych w tym ustępie lub dla potrzeb ich ładunku;

(…)

Obecnie jego odpowiednikiem jest art. 148 lit. e, f i g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. WE L 347, s. 1 ze zm.). Zgodnie z art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską dyrektywy wiążą każde państwo członkowskie, do którego są kierowane, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiają jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Przytoczone przepisy dyrektyw stanowiły więc w istocie uzasadnienie prawne do wprowadzenia odpowiednich regulacji krajowych, w tym również zapisu art. 83 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie wytyczają one ramy dla ich funkcjonowania. Stąd też zasada lojalności określona w art. 10 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską nakłada obowiązek prowspólnotowej wykładni prawa krajowego i wspólnotowego, dokonywanej w świetle orzecznictwa ETS.

Użycie w przedmiotowych przepisach dyrektywy nieostrego zwrotu odnośnie linii lotniczych świadczących usługi odpłatnie „głównie na trasach międzynarodowych” spowodowało konieczność ich zinterpretowania przez ETS. Trybunał w cytowanym orzeczeniu stwierdził, że towarzystwa, których działalność w dziedzinie obsługi ruchu krajowego odgrywa widocznie mniejszą rolę aniżeli działalność międzynarodowa, należy uznać za towarzystwa obsługujące głównie transport w ruchu międzynarodowym.

Zatem stwierdzić należy, że dla oceny czy usługi są świadczone na rzecz przewoźników lub innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym należy brać pod uwagę wszystkie czynniki, które pozwalają w sposób obiektywny ocenić charakter transportu.

Dla uznania widocznej większości roli działalności w dziedzinie obsługi ruchu międzynarodowego celowe jest zbadanie m.in. następujących czynników:

1. zrealizowana liczba przewozów w transporcie międzynarodowym/zrealizowana liczba przewozów w transporcie krajowym,
2. wpływy ze sprzedaży biletów w transporcie międzynarodowym/wpływy ze sprzedaży biletów w transporcie krajowym,
3. liczba faktycznych godzin wykonywanych w transporcie międzynarodowym/liczba faktycznych godzin blokowych wykonywanych w transporcie krajowym.
   
   

Powyższe są tylko przykładowymi czynnikami (kryteriami), które pozwalają na ocenę charakteru transportu.

Przekroczenie 50% w poszczególnych czynnikach (kryteriach) pozwala stwierdzić, że jest to widoczna większość. Wyliczenie matematyczne w zakresie poszczególnych czynników pozwala na jednoznaczną, obiektywną ocenę charakteru transportu.

Zatem cytowany przepis art. 83 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy umożliwia zastosowanie stawki podatku w wysokości 0% do szerokiego zakresu usług. Ustawodawca co prawda wymienił usługi związane z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługi pasażerów i ładunków, jednak nie zamknął tego katalogu usług, używając określenia „oraz innych o podobnym charakterze”. Jedynym rzeczywistym ograniczeniem jest odbiorca przedmiotowej usługi, którym musi być przewoźnik powietrzny lub inny podmiot wykonujący głównie przewozy w transporcie międzynarodowym, co wynikać powinno z prowadzonej przez podatnika – niezbędnej dla zastosowania preferencyjnej stawki podatku – dokumentacji, o której mowa w ust. 2 art. 83 ustawy o VAT.

W tym miejscu należy wskazać, iż ustawodawca nie określił katalogu tych dokumentów. Dlatego też uznać należy, że może nim być każdy dokument (np. oświadczenie), który w sposób jednoznaczny wskazuje na zachowanie warunków określonych w ustawie.

Należy jednak podkreślić, że to podatnik podlega na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu, rozumianemu jako nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego, w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach – art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Tak jak co do zasady uznać należy, że jednoznaczne oświadczenie złożone przez przewoźnika lub inny podmiot o wykonywaniu przewozów głównie w transporcie międzynarodowym, będzie wystarczającym dowodem pozwalającym na zastosowanie przez podatnika stawki podatku 0%, to jednak ewentualne niezgodności w tej dokumentacji mogą spowodować dla niego ujemne konsekwencje w zakresie obciążeń podatkowych. Zatem słuszne jest stanowisko Spółki, że należy stosować stawkę 0% w przypadku świadczonych usług na rzecz przewoźników powietrznych, którzy głównie wykonują przewozy w transporcie międzynarodowym i takie oświadczenie złożą. Zastosowanie preferencyjnej stawki w takim przypadku odnosi się zarówno do lotu będącego transportem międzynarodowym, jak i krajowym.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że świadczy usługi kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, kompleksowej obsługi pasażera, kompleksowej obsługi statku powietrznego, usługi o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze. Usługi te są świadczone dla kontrahentów z Polski posiadających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce w dwóch przypadkach:

• usługi prowadzone dla przewoźników wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym (Wnioskodawca posiada oświadczenie od przewoźników, iż wykonują usługi głównie w transporcie międzynarodowym),
• usługi prowadzone dla przewoźników wykonujących głównie przewozy w transporcie krajowym.
  
  

Ponadto Wnioskodawca świadczy usługi kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, kompleksowej obsługi pasażera, kompleksowej obsługi statku powietrznego oraz usługi o podobnym charakterze, które są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników. Usługi te są świadczone dla kontrahentów z Polski oraz spoza kraju.

W myśl art. 28b ust. 4 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników, gdy usługi te przeznaczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych lub członków stowarzyszenia, do określenia miejsca świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 28c.

Natomiast zgodnie z art. 28c ust. 1 ww. ustawy o VAT miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d-28f, art. 28g ust. 2, art. 28h-28n.

W związku z powyższym w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników mających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności poza krajem, gdy usługi te są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracownika miejscem świadczenia tych usług jest Polska.

Zatem w przypadku wykonywania usług dla kontrahentów mających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce związanych z obsługą startu, lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze usług świadczonych na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym dla zastosowania stawki podatku w wysokości 0% konieczna jest widocznie większa rola transportu międzynarodowego. Dokumentacja konieczna do zastosowania powyższej stawki może obejmować oświadczenia przewoźnika, wszakże pod warunkiem że w sposób jednoznaczny wskazuje na zachowanie warunków określonych w ustawie. Nieistotnym w tej sytuacji, w świetle ustawy Prawo lotnicze, pozostaje status przewoźnika (kontrahent krajowy, czy zagraniczny). Istotnym jest rodzaj wykonywanych przez przewoźnika usług. W przypadku natomiast, kiedy przewoźnik wykonuje głównie loty krajowe lub nie jest w stanie określić rodzaju swojej działalności, dla przedmiotowych czynności należy stosować stawkę podatku VAT w wysokości 22%.

Powyższe znajdzie również zastosowanie w przypadku wykonywania usług dla kontrahentów mających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności poza krajem oraz dla kontrahentów mających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce, gdy usługi te są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracownika.

W związku z powyższym za prawidłowe należało uznać stanowisko podatnika, w kwestii zastosowania stawek podatku od towarów i usług dla świadczonych usług kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, kompleksowej obsługi pasażera, kompleksowej obsługi statku powietrznego, usługi o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze.

Natomiast odnosząc się do kwestii wystawiania faktur w związku ze zmianą art. 28 ustawy o VAT, przede wszystkim należy określić miejsce świadczenia usług.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że posiada siedzibę oraz stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce i świadczy usługi kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, kompleksowej obsługi pasażera, kompleksowej obsługi statku powietrznego oraz usługi o podobnym charakterze.

Wnioskodawca świadczy powyższe usługi dla podatników posiadających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce oraz podatników zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej w kraju Unii Europejskiej innej niż Polska lub podatku o podobnym charakterze poza Unią Europejską. Podatnicy ci posiadają miejsce oraz siedzibę prowadzenia działalności poza granicami Polski.

Ponadto Wnioskodawca świadczy powyższe usługi dla podatników, o których mowa w art. 28 ustawy o VAT, a usługi te są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników i są one świadczone dla kontrahenta z Polski oraz spoza kraju.

Zgodnie z cytowanym już art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Generalne zasady wyrażone obecnie w art. 28b ust. 1 i 28c ust. 1 ustawy o VAT, różnicują sposób określenia miejsca świadczenia usług w zależności od tego, na czyją rzecz są one świadczone.

I tak w myśl art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ust. 2 cyt. ustawy o VAT).

Ust. 3 art. 28b stanowi natomiast, iż w przypadku gdy usługobiorca nie posiada siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym zwykle prowadzi on działalność lub w którym ma on miejsce zwykłego pobytu.

Natomiast w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników, gdy usługi te przeznaczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych lub członków stowarzyszenia, do określenia miejsca świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 28c (art. 28b ust. 4).

Zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d-28f, art. 28g ust. 2, art. 28h-28n.

W tym miejscu wskazać należy, że na potrzeby Rozdziału 3 „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług” ustawy o VAT w art. 28a ustawodawca zawarł definicje podatnika.

W myśl art. 28a ww. ustawy o VAT na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o VAT. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług.

Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność uznawaną za działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Natomiast w przypadku gdy usługi są świadczone na rzecz podatnika gdy usługi te przeznaczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników to miejscem świadczenia usług jest miejsce gdzie usługodawca posiada siedzibę, a w przypadku gdy usługi są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności, które znajduje się w innym miejscu niż siedziba usługodawcy, miejscem świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności.

W przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że posiada siedzibę oraz stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce i świadczy usługi kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, kompleksowej obsługi pasażera, kompleksowej obsługi statku powietrznego oraz usługi o podobnym charakterze.

Oprócz świadczenia powyższych usług dla podatników mających siedzibę oraz miejsce prowadzenia działalności w Polsce Wnioskodawca świadczy powyższe usługi także dla podatników zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej w kraju Unii Europejskiej innym niż Polska lub podatku o podobnym charakterze poza Unią Europejską. Podatnicy ci posiadają miejsce oraz siedzibę prowadzenia działalności poza granicami Polski.

Ponadto Wnioskodawca świadczy powyższe usługi dla podatników, o których mowa w art. 28 ustawy o VAT, a usługi te są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników i są one świadczone dla kontrahenta z Polski oraz spoza kraju.

W świetle przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego oraz powołanych przepisów stwierdzić należy, że skoro usługi kompleksowej obsługi lądowania statku powietrznego, usługi kompleksowej obsługi pasażera, usługi kompleksowej obsługi statku powietrznego oraz usługi o podobnym charakterze są świadczone na rzecz podatników w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT, posiadających siedzibę i miejsce prowadzenia działalności poza terytorium kraju, zastosowanie znajdzie przepis art. 28b ust. 1 ustawy o VAT i tym samym usługi te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski. Jednakże w przypadku świadczenia przedmiotowych usług na rzecz podatników, posiadających siedzibę i miejsce prowadzenia działalności poza terytorium kraju gdy usługi te są przeznaczone na cele osobiste podatnika lub jego pracownika, miejscem świadczenia tych usług jest miejscem, w którym Wnioskodawca posiada siedzibę, więc w omawianym przypadku jest to terytorium kraju – zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem należało zgodzić się z Wnioskodawcą w kwestii ustalenia miejsca świadczenia usług i uznać jego stanowisko za prawidłowe.

W przypadku wystawiania faktur, w sytuacji gdy miejscem świadczenia jest kraj inny niż Polska, wskazać należy:

Zgodnie z art. 106 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Natomiast zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3. numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT";
4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
9. stawki podatku;
10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.
    
    

Stosownie do § 25 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, przepisy § 5, 7-21 i 24 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.

Faktury, o których mowa w ust. 1, mogą nie zawierać danych określonych w § 5 ust. 1 pkt 2, dotyczących nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 4.

W przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, oraz informację, że zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi, lub odesłanie do odpowiedniego przepisu dyrektywy, na podstawie którego zobowiązanym do rozliczenia tego podatku jest nabywca usługi.

Natomiast zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca - zwane dalej "informacjami podsumowującymi".

Mając na uwadze powyższe przepisy Wnioskodawca winien udokumentować świadczenie usług dla kontrahentów nieposiadających siedziby, ani miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju fakturami VAT zgodnie z art. 106 ust. 2. Zaś faktury te winny zawierać niezbędne elementy określone w przytoczonym § 25 ww. rozporządzenia.

Zatem w sytuacji gdy miejscem świadczenia przedmiotowych usług jest kraj trzeci Wnioskodawca wystawiając dla kontrahenta zidentyfikowanego dla potrzeb podatku podobnym charakterze winien w takiej sytuacji wystawić faktury, które nie zawierają kwot ani stawek podatku, jak również kwot należności brutto.

Natomiast w sytuacji gdy miejscem świadczenia przedmiotowych usług jest terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, Wnioskodawca wystawiając dla kontrahenta zidentyfikowanego dla potrzeb podatku od wartości dodanej faktury oprócz numeru pod którym jest zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej winien dodatkowo podać w nich adnotację, iż podatek rozlicza nabywca, lub wskazanie właściwego przepisu ustawy lub dyrektywy, wskazującego, że podatek rozlicza nabywca.

W zakresie wystawiania faktur w przypadku gdy miejscem świadczenia jest kraj inny niż Polska, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą iż w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie § 15 ust. 15 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zgodnie z cyt. wyżej przepisem faktury stwierdzające dokonanie czynności, dla których podatnikiem zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy jest nabywca usługi lub towaru, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem zawierają adnotację, iż podatek rozlicza nabywca, lub wskazanie właściwego przepisu ustawy lub dyrektywy, wskazującego, że podatek rozlicza nabywca.

Natomiast w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 i ust. 3 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

Zatem wskazany przez Wnioskodawcę przepis § 5 ust. 15 rozporządzenia Ministra Finansów ma zastosowanie w przypadku nabywanych usług, dla których miejsce świadczenia ustalane jest na zasadzie art. 28b ustawy o VAT i znajduje się ono w Polsce. Dotyczy on więc usług nabywanych przez polskich podatników. Natomiast w przedmiotowej sprawie to Wnioskodawca jest podmiotem świadczącym usługi, a nie podmiotem nabywającym. Tym samym przepis ten ma zastosowanie do podmiotów, które są podatnikami podatku od towarów i usług z tytułu importu usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w kwestii wystawiania faktur na rzecz usługobiorców niemających siedziby ani miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski należało uznać za prawidłowe, jednakże prawidłowość stanowiska wynika z innej podstawy prawnej, aniżeli wskazał Wnioskodawca.

Reasumując, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.