INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura 01 września 2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z odkupienia jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, nabytych w drodze spadku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 01 września 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z odkupienia jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, nabytych w drodze spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W związku z postanowieniem Sądu Rejonowego uprawomocnionym w dniu 13 maja 2010r. Wnioskodawca nabył wraz z bratem spadek. W skład masy spadkowej weszły m.in. obligacje Funduszu F. i S. o wartości na dzień śmierci spadkodawcy tj. 06 stycznia 2010r. wynoszącej 96 546,02 zł (wartość na podstawie zaświadczenia wydanego przez bank z dnia 25 maja 2010r.). Jednostki tych obligacji zostały w związku z dyspozycją Wnioskodawcy przedstawione do wykupu. Z uwagi na okoliczność, że jako spadkobierca (razem z bratem) Wnioskodawca wszedł w posiadanie tych obligacji w drodze spadku, Fundusz, oprócz podatku od odsetek (czyli dochodu) pobrał 19% podatek od kapitału, za który te obligacje zostały zakupione, a co Wnioskodawca uważa za niesłuszne i nieprawne.

W dniu 19 lipca 2010r. Wnioskodawca otrzymał z banku zaświadczenie o wysokości wypłaconych środków finansowych z tytułu sprzedaży wspomnianych obligacji w kwocie 79 007,93 zł. (wartość na podstawie zaświadczenia z dnia 19 lipca 2010r.). Niezależnie od powyższego, od kwoty z tytułu zbycia wspomnianych obligacji Wnioskodawca zapłacił wraz z bratem we właściwym urzędzie skarbowym podatek od spadku, czego nie kwestionuje.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż na stronie Funduszu wyjaśniono, że „zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych, w tym również z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w formie ryczałtu w wysokości 19%”.

Następnie na tej samej stronie, której adres Wnioskodawca podaje, Fundusz wyjaśnia, iż „…przedmiotem opodatkowania w przypadku funduszy inwestycyjnych jest dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty uzyskania. Od kwoty wypłaconej w związku z odkupieniem jednostek uczestnictwa przez fundusz inwestycyjny należy odjąć kwotę wpłaconą w związku z nabyciem (zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Dalej można przeczytać: „… Kiedy będzie pobierany podatek... 19% podatek pobierany będzie przy wypłacie podatnikowi środków pieniężnych z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa. Obciążono tą powinnością płatnika - fundusz inwestycyjny (art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Fundusz dokonuje obliczenia należnego podatku, potrąca obliczony podatek z kwoty przypadającej do wypłaty środków z tytułu odkupienia jednostek oraz pobrany podatek wpłaca na rzecz urzędu skarbowego właściwego dla siedziby płatnika”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy oprócz 19% podatku od dochodu Fundusz miał też prawo pobrać 19% podatek od wartości obligacji, czyli kapitału, za który te obligacje zostały zakupione...

Zdaniem Wnioskodawcy, pobranie przez Fundusz X. 19 % podatku od kwoty kapitału (za który zakupiono obligacje) jest niesłuszne i bezprawne. Te środki pieniężne, za które zakupiono obligacje były już wcześniej opodatkowane, czyli teraz ponownie zostały opodatkowane. Poza tym zaprzecza to informacjom podawanym przez Fundusz na stronie internetowej odnośnie sposobu naliczania podatku.

Przy założeniu, że wspomniany kapitał zostałby ulokowany przez nieżyjącego stryja Wnioskodawcy na lokacie bankowej, to jako spadkobierca razem z bratem otrzymaliby ten kapitał plus odsetki (dochód) pomniejszony o 19% podatek oraz oczywiście zapłaciliby należny podatek od spadku, czego Wnioskodawca nie kwestionuje.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie należy znaczyć, że wymienione we wniosku Fundusze są funduszami kapitałowymi. Powyższe oznacza, że Wnioskodawca w spadku po wuju nie otrzymał obligacji, lecz jednostki uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Sam Wnioskodawca we wniosku używa pojęcia „jednostki tych obligacji” odwołując się przy tym do opodatkowania odkupienia jednostek uczestnictwa. Jednostki uczestnictwa w funduszach kapitałowych (inwestycyjnych) nie są tymczasem obligacjami.

W myśl art. 5a pkt 11 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych rozumie się przez to:

1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, ze zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).
   
   

Z powyższych przepisów wynika zatem, iż obligacje są jednym z rodzajów dłużnych papierów wartościowych. Nie istnieje przy tym pojęcie „jednostki obligacji”. Stąd konkluzja, że do wykupu Funduszowi Wnioskodawca mógł przedstawić jedynie jednostki uczestnictwa w tym Funduszu, a nie obligacje ani tym bardziej jednostki obligacji.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ww. ustawy, w świetle którego ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył w spadku jednostki uczestnictwa w funduszach kapitałowych, które następnie przedstawił do wykupu. Fundusze naliczyły i potrąciły 19% podatek od całej zainwestowanej kwoty.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawcę jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych jest dzień śmierci spadkodawcy.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) – czyli według skali podatkowej.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż skoro Wnioskodawca otrzymał jednostki uczestnictwa w funduszach kapitałowych w spadku, tym samym nie poniósł wydatków na nabycie tychże jednostek – wydatki te poniósł spadkodawca. Innymi słowy nie doszło do uszczuplenia majątku Wnioskodawcy o kwotę stanowiącą równowartość jednostek uczestnictwa w funduszu. Brak jest więc jakichkolwiek podstaw prawnych do twierdzenia, iż fundusze bezprawnie pobrały podatek i w ten sposób zaprzeczyły informacjom podawanym na swojej stronie internetowej. Sposób pobrania podatku dochodowego od osób fizycznych, co wykazano w niniejszej interpretacji, jest prawidłowy. Skoro bowiem Wnioskodawca nie wpłacił do Funduszu żadnej kwoty na nabycie jednostek uczestnictwa, bo nabył je w spadku, a więc w sposób z natury swej nieodpłatny, to nie było podstaw do pomniejszania przychodu o wartości tych jednostek.

Ponadto wyjaśnia się, iż przepisom ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podlega nabycie przez osoby fizyczne w drodze spadku własności rzeczy znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem nabycie jednostek uczestnictwa w spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Oznacza to, że skoro nabycie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, nie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w związku ze śmiercią spadkodawcy powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków, lecz nie powstał w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niemniej jednak w przypadku opisanym przez Wnioskodawcę mamy do czynienia z inną sytuacją niż nabycie spadku, a mianowicie z odkupieniem jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Czynność ta podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy bowiem innego rodzaju przychodu niż uprzednie nabycie tych jednostek w spadku. Obie operacje, zarówno nabycie jednostek w funduszach kapitałowych w spadku jak i ich późniejsze odkupienie, są odrębnymi, kolejnymi czynnościami, które należy ocenić niezależnie od siebie pod względem skutków prawnych, jakie wywołały. Stąd też podlegają opodatkowaniu różnymi podatkami. W podobnej sytuacji są wszyscy podatnicy, którzy w spadku otrzymali prawa lub rzeczy inne niż gotówka, np. nieruchomości, akcje, prawa majątkowe itp.

Skoro więc Wnioskodawca podjął decyzję o przedstawieniu do wykupu otrzymanych w drodze spadku jednostek w funduszach kapitałowych, a więc tytułem darmym bez ponoszenia wydatków na ich nabycie, od czynności tej musiał być i został pobrany podatek dochodowy od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy uznać należało zatem za nieprawidłowe.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.