Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/415-588/12-5/AG
z 13 września 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2012 r. (data wpływu 14 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniach 7, 8 i 9 sierpnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie sukcesji podatkowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie sukcesji podatkowej oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpisów amortyzacyjnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu x stycznia 2012 r. zmarł x prowadzący działalność gospodarczą pod firmą x. Spadkobierczyniami zostały żona i dwie małoletnie córki. Aktem notarialnym z dnia x stycznia 2012 r. nr repertorium x poświadczony został fakt dziedziczenia. Wprost dziedziczy Pani x, a z dobrodziejstwem inwentarza dziedziczą małoletnie córki. Udziały poszczególnych osób w masie spadkowej wynoszą: x 1/3, małoletnia x 1/3, małoletnia x 1/3.

Pani x po śmierci męża, Pana x, rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej pod firmą x. Składniki majątkowe występujące w działalności gospodarczej Pana x Pani x wykorzystuje celem prowadzenia swojej działalność gospodarczej, a więc wykorzystuje ona przedsiębiorstwo spadkodawcy wchodzące w skład masy spadkowej. Spadkodawca byt czynnym podatnikiem. W skład przedsiębiorstwa spadkodawcy oprócz licznych nieruchomości, budynków, budowli, maszyn, urządzeń wchodziły również podatkowe prawa niemajątkowe - były one integralnie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej spadkodawcy, tj. m.in. prowadzeniem małych elektrowni wodnych produkujących energię elektryczną z tzw. odnawialnych źródeł energii.

W uzupełnieniu wniosku dodano, iż Wnioskodawczyni - Pani x kontynuuje działalność gospodarczą po zmarłym mężu x, pod firmą x. W postanowieniu Sądu Rejonowego w x, III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia x marca 2012 r. Sygn. akt x w pkt II, Sąd:

„zobowiązał wnioskodawczynię x do przeznaczania środków finansowych z obrotu prawami majątkowymi opisanymi w pkt I.1. na zabezpieczenie prowadzonej działalności gospodarczej, będącej kontynuacją działalności zmarłego x”.

Sąd Rejonowy w x, mając na uwadze dobro małoletnich dzieci, uznał za stosowne wyrazić zgodę na dysponowanie i korzystanie z 2/3 majątku przynależnych dzieciom. W tej sytuacji Wnioskodawczyni otrzymała tytuł prawny do dysponowania całością majątku w celu kontynuacji działalności po zmarłym x w ramach tzw. sukcesji podatkowej (art. 97 Ordynacji podatkowej). Sąd tym samym zezwolił na dokonanie czynności przekraczających zwykły zarząd majątkiem małoletnich x i xx.

Wskazanie na art. 97 Ordynacji podatkowej i wykazanie jednoczesne braku konkretnej podstawy prawnej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie praw i obowiązków spadkodawców powoduje, że mamy do czynienia z sukcesją podatkową przy przejęciu prowadzonej działalności gospodarczej przez x.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w części dotyczącej Ordynacji podatkowej.

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym można mówić o tzw. sukcesji podatkowej, o której mowa w art. 97 Ordynacji podatkowej?
2. Czy podatkowe prawa niemajątkowe, które wchodziły w skład przedsiębiorstwa spadkodawcy podlegają tzw. sukcesji podatkowej z art. 97 Ordynacji podatkowej w przedsiębiorstwie Wnioskodawczyni x?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiotowym stanie faktycznym można mówić o tzw. sukcesji podatkowej obejmującej swym zasięgiem wszelkie prawa i obowiązki wynikające z całego systemu przepisów regulujących zagadnienie podatków, o której mowa w art. 97 Ordynacji podatkowej. Wskazać należy, że wg Wnioskodawczyni sukcesja ta rozciąga się na wszystkie normy prawne dotyczące prawa podatkowego. Wnioskodawczyni jest następcą prawnym w zakresie prawa podatkowego spadkodawcy, a więc niejako automatycznie, z momentem otwarcia spadku, wstąpiła w prawa i obowiązki poprzednika jako podatnika, na zasadzie przepisu art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej.

Wnioskodawczyni uważa, że w skład przedsiębiorstwa spadkodawcy wchodziły również prawa o charakterze niemajątkowym integralnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Na Wnioskodawczynię prowadzącą na własny rachunek działalność gospodarczą, w której korzysta ze składników majątkowych przedsiębiorstwa spadkodawcy niejako również przeszły uprawnienia przysługujące z tytułu praw o charakterze niemajątkowym, zgodnie z brzmieniem art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej. Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że jako spadkobierca (niewyłączny, bowiem jak wskazano w części opisującej stan faktyczny udziały w masie spadkowej wynoszą 1/3 Wnioskodawczyni, l/3 małoletnia x, 1/3 małoletnia x), przejęła wszelkie obowiązki i uprawnienia, ponieważ kontynuuje działalność gospodarczą prowadzoną przez spadkodawcę mimo, że w formie zupełnie innego podmiotu, podlegającego odrębnemu wpisowi do CEiDG.

Reasumując, w całości omawianego stanu faktycznego nie jest istotnym fakt, że Wnioskodawczyni korzystając z przedsiębiorstwa spadkodawcy, będąc niewyłącznym spadkobiercą (w 1/3, a pozostałymi współwłaścicielami są małoletnie córki Wnioskodawczyni x i xx - po 1/3 każda z nich; natomiast x na podstawie wskazanego niżej postanowienia Sądu Rejonowego w x sprawuje zarząd majątkiem małoletnich córek), prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Mieć bowiem na uwadze należy, że współspadkobiercy, tj. małoletnie dzieci Wnioskodawczyni‚ pozostają na zasadzie przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy pod jej opieką, a także ona sprawuje zarząd ich majątkiem. Powyższe znajduje dodatkowe potwierdzenie w postanowieniu sądu opiekuńczego w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, tj. w postanowieniu Sądu Rejonowego w x III Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia x marca 2012 r. w sprawie pod sygn. akt x, na podstawie którego Wnioskodawczyni sprawuje zarząd majątkiem małoletnich, a także ma prawo dysponowania w całości składnikami majątkowymi w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej x.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 922 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartej Kodeksu - Spadki. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależne od tego, czy są one spadkobiercami.

W myśl art. 924 ww. Kodeksu, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast stosownie do przepisu art. 925 Kodeksu cywilnego, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia (art. 1025 § 1 cyt. Kodeksu).

W świetle cytowanych powyższej przepisów, spadek zostaje nabyty z dniem śmierci spadkodawcy. Nabycie spadku następuje automatycznie, z mocy ustawy. Od chwili otwarcia spadku spadkobierca może samodzielnie objąć spadek we władanie.

Stosownie do treści art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów Tytułu VIII Kodeksu.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, gdy spadek przypada kilku spadkobiercom. Dział spadku może nastąpić, bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 ww. Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749).

Kwestię sukcesji podatkowej reguluje przede wszystkim art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

W myśl art. 97 § 2 ww. ustawy, jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Wyżej powołane przepisy art. 97 Ordynacji podatkowej nie dotyczą praw o charakterze osobistym spadkodawcy.

Z powyższego wynika, zatem że:

• wszelkie, zarówno prawa jak i obowiązki majątkowe spadkodawcy, spadkobiercy podatnika przejmują zawsze i bezwarunkowo,
• prawa o charakterze niemajątkowym przechodzą na spadkobierców, pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek (przy czym dotyczy to tylko uprawnień związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą).
  
  

Zatem, skutkiem śmierci podatnika jest przejęcie przez jego spadkobierców podatkowych praw i obowiązków majątkowych, a także praw niemajątkowych w zależności od tego czy kontynuują działalność spadkodawcy czy nie. Z chwilą śmierci podatnika następuje bowiem zakończenie bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Zainteresowana kontynuuje działalność gospodarczą jako spadkobierca swojego męża w 1/3. Resztę spadku – również w 1/3 – otrzymały dwie małoletnie córki Wnioskodawczyni. Zainteresowana na podstawie postanowienia sądu rejonowego sprawuje zarząd nad majątkiem dzieci.

Reasumując, mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy, należy uznać, iż w przedstawionym stanie faktycznym zachodzi tzw. sukcesja podatkowa, o której mowa w art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej. Podatkowe prawa niemajątkowe, które wchodziły w skład przedsiębiorstwa spadkodawcy, którego działalność jest kontynuowana przez Wnioskodawczynię również podlegają tzw. sukcesji podatkowej na podstawie art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. organ informuje, że w zakresie problematyki dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpisów amortyzacyjnych wniosek rozstrzygnięto interpretacją indywidualną z dnia 13 września 2012 r. nr ILPB1/415-588/12-6/AG.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.