Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-350/12/MCZ
z 29 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 19 października 2012 r.) uzupełnionym w dniu 21 i 27 grudnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze dziedziczenia wierzytelności z tytułu przysługującego spadkodawcy wynagrodzenia za wykorzystywanie patentu (projektu wynalazczego) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze dziedziczenia wierzytelności z tytułu przysługującego spadkodawcy wynagrodzenia za wykorzystywanie patentu (projektu wynalazczego).

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 17 grudnia 2012 r. znak: IBPB II/1/436-350/12/MCZ i znak: IBPB II/1/415-895/12/MCZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 21 grudnia 2012 r. (uiszczenie brakującej opłaty) i w dniu 27 grudnia 2012 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 23 lutego 2005 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Postanowieniem Sądu z dnia 14 kwietnia 2005 r., Wnioskodawca nabył 50% spadku po swoim ojcu (drugie 50% nabył jego brat). Postanowienie Sądu uprawomocniło się w dniu 6 maja 2005 r. Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 10 czerwca 2005 r. została ustalona kwota podatku od przedmiotu spadku, którym było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Kwota podatku została zapłacona.

Ojciec Wnioskodawcy był współtwórcą patentu zarejestrowanego w 1999 r. w Urzędzie Patentowym. Z tytułu użytkowania patentu przez stronę trzecią (firmę korzystającą z rozwiązania) twórcy nie otrzymywali żadnego wynagrodzenia od lipca 2001 r. W 2010 r. współtwórcy patentu i wraz z nimi Wnioskodawca i jego brat jako spadkobiercy ojca, podpisali umowę z firmą windykacyjną o odzyskanie należnego długu. Zaległe wynagrodzenie dotyczy zatem zarówno okresu przed, jak i po śmierci ojca.

W 2012 r. pojawiły się nowe okoliczności: z inicjatywy twórców, 2 lipca 2012 r. została zawarte ugoda pozasądowa w sprawie zaległego wynagrodzenia z tytułu patentu, którego ojciec Wnioskodawcy był współtwórcą. Ugoda przewiduje, że twórcom lub ich spadkobiercom zostanie wypłacona zaległa kwota w dwóch ratach, z czego druga (ostatnia) rata zostanie powiększona o odsetki ustawowe za zwłokę w wypłacie. W podpisaniu ugody pośredniczyła firma windykacyjna, która za pośrednictwo w tej sprawie potrąca od każdej zwindykowanej i przekazanej na rzecz każdego współtwórcy kwoty swoje wynagrodzenie w wysokości 25%. Pierwsza rata została przekazana na konto Wnioskodawcy w dniu 5 października 2012 r.

Z wyjaśnień Wnioskodawcy zawartych w uzupełnieniu wniosku wynika, iż odsetki ustawowe za zwłokę w wypłacie dotyczą opóźnienia wypłaty zaległego, ugodzonego wynagrodzenia, które w wyniku ugody mogło być wypłacone w całości w jednej racie (bez odsetek), natomiast zostało podzielone na dwie raty (druga rata z odsetkami).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy środki otrzymane z tytułu pozasądowej ugody dla spadkobiercy współtwórcy patentu, podlegają ustawie o podatku od spadków i darowizn według stanu na 2012 r., czy wg stanu na 2005 r.?
2. Czy obowiązek podatkowy dotyczy tylko ustawy o podatku od spadków i darowizn, czy też podatku dochodowego ?
3. Jaka jest podstawa opodatkowania, biorąc pod uwagę potrącanie przez firmę windykacyjną kosztów windykacji należności?
4. Czy odsetki od wierzytelności wynikającej z ugody podlegają także pod ustawę o podatku od spadków i darowizn, czy też podlegają pod ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ?
5. Czy w celu wyliczenia podatku dochodowego od wynagrodzenia dla twórcy patentu, jakim był zmarły ojciec, po którym Wnioskodawca dziedziczy, może stosować 50% koszty uzyskania
   
   

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, środki otrzymane z tytułu pozasądowej ugody dla spadkobiercy współtwórcy patentu otrzymane w 2012 r. podlegają aktualnym na rok 2012 przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ, zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz.768), ustawa ta ma również zastosowanie do spraw wszczętych przed jej wejściem w życie, nie zakończonych decyzją ostateczną.

Ad. 2.

Wnioskodawca uważa, że ponieważ w dniu śmierci ojca, tj. 23 lutego 2005 r. należne mu było zaległe wynagrodzenie z tytułu użytkowania przez stronę trzecią patentu, którego jest współtwórcą, dla części zaległości należnej od lipca 2001 r. do dnia śmierci ojca powinna być stosowana ustawa o podatku od spadków i darowizn. Ponieważ zaległa kwota została zwindykowana w październiku 2012 r., (a więc później niż w okresie 5 lat następujących po roku 2005, w którym nastąpił zgon jego ojca i uprawomocniło się postanowienie sądu o nabyciu spadku i Wnioskodawca otrzymał decyzję Urzędu Skarbowego ustalającą wysokość podatku od spadku), zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od spadków i darowizn uległo przedawnieniu. Zgodnie bowiem z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, „zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku". Od tej części kwoty nie należy odprowadzać podatku.

Natomiast wobec zaległości należnej po dacie śmierci jego ojca (tj. po 23 lutego 2005 r.) powinno się stosować podatek dochodowy, ponieważ ta część środków stanowi wynagrodzenie od nabytego w drodze spadku prawa do dysponowania patentem.

Ad. 3.

Wnioskodawca uważa również, że celem wyliczenia podstawy opodatkowania należy otrzymaną sumę/otrzymane sumy podzielić proporcjonalnie według liczby dni zaległości na 2 okresy, tj. okres do dnia śmierci oraz okres po dniu śmierci jego ojca.

W przypadku pierwszego okresu, tj. do dnia śmierci ojca Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz.768), podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Podstawą opodatkowania jest kwota faktycznie otrzymana na konto z tytułu zawarcia ugody (tj. kwota pomniejszona o potrącenie dokonane przez firmę windykacyjną).

W przypadku drugiego okresu, tj. liczonego po dniu śmierci ojca Wnioskodawcy, podstawę opodatkowania należy pomniejszyć o koszty potrącone przez firmę windykacyjną, stanowiące koszty uzyskania przychodu, ponieważ, zgodnie z art. 22 ust. l ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są „koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów".

Ad. 4.

W ocenie Wnioskodawcy odsetki za zwłokę w przekazaniu drugiej (ostatniej raty) za korzystanie z patentu stanowią (w świetle przepisów art. 353 oraz art. 481 K. c) jeden z elementów wierzytelności wynikającej z nabycia prawa do projektu wynalazczego, a zatem w świetle przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn - art. 3 pkt 2 - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, co dotyczy okresu pierwszego tj. do daty zgonu ojca.

Natomiast dla sytuacji po dacie zgonu ojca (tj. od 24 lutego 2005 r.) stają się dochodem z tytułu wynagrodzenia twórcy i powinno się je doliczyć do zasadniczego wynagrodzenia.

Odsetki także należy alokować proporcjonalnie na okresy wskazane w propozycji odpowiedzi w pkt Ad.3.

Ad. 5.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ projekt wynalazczy (patent) jest autorski, a prawo to jest dziedziczne, ma on prawo do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu przy obliczaniu wysokości podatku dochodowego od wynagrodzenia za użytkowanie odziedziczonego patentu ojca po jego śmierci: 50% koszt uzyskania przychodu należy wyliczyć z kwoty faktycznie otrzymanej tzn. pomniejszonej o koszt windykacji (opisany w pkt Ad. 3.).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze dziedziczenia wierzytelności z tytułu przysługującego spadkodawcy wynagrodzenia za wykorzystywanie patentu (projektu wynalazczego). W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Ponieważ opisane we wniosku nabycie tytułem spadku nastąpiło w dniu 23 lutego 2005 r., tj. z datą śmierci ojca Wnioskodawcy, a więc przed 01 stycznia 2007 r., przedmiotową sprawę należy rozpatrywać w oparciu o przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2007 r.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 01 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Natomiast, zgodnie z art. 3 pkt 2 tej ustawy podatkowi od spadków i darowizn nie podlega nabycie w drodze spadku, zapisu windykacyjnego lub darowizny praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw.

Z opisu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 23 lutego 2005 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Postanowieniem Sądu z dnia 14 kwietnia 2005 r., Wnioskodawca nabył 50% spadku po swoim ojcu. Postanowienie Sądu uprawomocniło się w dniu 6 maja 2005 r. Ojciec Wnioskodawcy był współtwórcą projektu wynalazczego, do którego patent został zarejestrowany w 1999 r. w Urzędzie Patentowym. Od lipca 2001 r. twórcy „patentu” (projektu wynalazczego) nie otrzymywali żadnego wynagrodzenia od firmy, która korzystała z „patentu”. W 2010 r. została podpisana umowa z firmą windykacyjną o odzyskanie zaległego wynagrodzenia z tytułu wykorzystywania „patentu” (projektu wynalazczego). W dniu 2 lipca 2012 r. została zawarte ugoda pozasądowa w sprawie wypłaty zaległego wynagrodzenia, zgodnie z którą zaległa kwota wypłacona zostanie twórcom lub ich spadkobiercom w dwóch ratach, z czego druga (ostatnia) rata zostanie powiększona o odsetki ustawowe za zwłokę w wypłacie w terminie określonym w ugodzie. Termin wskazany w ugodzie to 30 września 2012 r. Firma windykacyjną pośrednicząca w tej sprawie pobiera od każdej zwindykowanej i przekazanej, na rzecz każdego współtwórcy kwoty wynagrodzenie w wysokości 25%. Pierwsza rata została przekazana na konto Wnioskodawcy w dniu 5 października 2012 r.

Z treści wniosku wynika także, iż przedmiotem patentu jest projekt wynalazczy; zaś spadkobierca nabył prawo do dysponowania „patentem”. Zatem w drodze spadku Wnioskodawca nabył prawo do projektu wynalazczego (opatentowane), określane przez niego jako „patent” oraz wierzytelności wynikające z nabycia tego prawa, tj. wierzytelność z tytułu przysługującego ojcu wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu patentu (projektu wynalazczego).

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę powyżej przywołane przepisy i przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że nabycie w drodze spadku prawa majątkowego w postaci wierzytelności w tytułu korzystania z „patentu”, którego współtwórcą był ojciec Wnioskodawcy, na podstawie art. 3 pkt 2 ww. ustawy nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Jest wyłączone spod władztwa tej ustawy.

Skoro tak, to w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw do dokonania rozważań i tym samym oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie wskazanym we wniosku; rozważania w tym zakresie z uwagi na powyższe są bezprzedmiotowe.

Środki otrzymane z pozasądowej ugody dla spadkobiercy współtwórcy „patentu” wraz z ustawowymi odsetkami nie podlegają w całości opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn; ustawa o podatku od sadków i darowizn nie ma w ogóle do nich zastosowania.

Przechodząc do oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odsetek, które będą zgodnie z warunkami zawartej ugody pozasądowej, wypłacone wraz z II ratą ww. zaległego wynagrodzenia, należy zauważyć, iż w treści uzupełnienia Wnioskodawca wskazał, że odsetki ustawowe, o których mowa w pytaniu, dotyczą odsetek od nie wypłacenia przez stronę trzecią w terminie wskazanym ugodą pozasądową kwoty za użytkowanie patentu ojca za okres od lipca 2001 r. do grudnia 2009 r. Termin wskazany ugodą upłynął w dniu 30 września 2012 r.

Skoro zatem w treści ugody wskazany został termin, w którym druga strona winna wypłacić Wnioskodawcy uzgodnioną kwotę wynagrodzenia a tego nie uczyniła to Wnioskodawcy przysługują odsetki za zwłokę w wypłacie.

Odsetki te (w żadnej części) nie podlegają zatem przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. W skład masy spadkowej wchodzą bowiem wyłącznie prawa majątkowe przysługujące zmarłemu, a więc istniejące w chwili śmierci spadkodawcy. Prawo majątkowe, w postaci odsetek za zwłokę w wypłacie świadczenia, powstałe po dniu śmierci spadkodawcy nie stanowi prawa majątkowego, o którym mowa w art. 922 § 1 k.c. w związku z art. 925 k.c.

Odsetki te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego do odsetek tych nie ma zastosowania wskazany przez Wnioskodawcę art. 3 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać w całości za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.