INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 08.09.2010 r. (data wpływu 13.09.2010 r.) uzupełnione pismem na druku ORD-IN z dnia 22.11.2010 r. (data wpływu 24.11.2010 r., data nadania w placówce pocztowej 23.11.2010 r.) na wezwanie z dnia 08.11.2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.09.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w dniu 28.03.2010 r. zawarła umowę o pracę z dniem rozpoczęcia wykonywania pracy wyznaczonym na 01.05.2010 r. Jednakże spółka postanowiła rozwiązać umowę o pracę. Podpisano porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron w dniu 20.04. 2010 r. Zgodnie z artykułem 3 porozumienia spółka wypłaciła rekompensatę w wysokości 22.500 PLN (słownie: dwadzieścia dwa tysiące pięćset złotych) oraz dodatkowo jednorazową rekompensatę w wysokości 10.000 PLN (słownie: dziesięć tysięcy złotych).

Po wypłaceniu powyższych kwot Wnioskodawczyni otrzymała PIT-8C, gdzie w pozycji D34 wykazano powyższy przychód (rekompensata z tytułu rozwiązania umowy o pracę). Po zapytaniu o podatek dochodowy Wnioskodawczyni otrzymała odpowiedź od spółki, że rekompensata nie jest przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dane spółki, z którą była zawarta umowa, treść umowy oraz treść porozumienia zostały zastrzeżone.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 08.11.2010 r. na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia tego wniosku, poprzez:

• dokładne opisanie, jaka była podstawa prawna wypłacenia rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę (zgodnie z treścią zawartej umowy/porozumienia),
• wskazanie, czy porozumienie zawarła Pani bezpośrednio ze Spółką,
• wskazanie, czy porozumienie zawarła Pani ze Spółką na podstawie ugody sądowej,
• opisanie, czy otrzymane świadczenie stanowiło rekompensatę / zadośćuczynienie za utracone korzyści (zgodnie z treścią zawartej umowy/porozumienia),
• wskazanie, czy otrzymana rekompensata stanowiła wynagrodzenie związane z rozwiązaniem stosunku pracy (zgodnie z treścią zawartej umowy/porozumienia), a jeżeli charakter wypłaconej rekompensaty był inny, należało go dokładnie opisać,w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
  
  

Wniosek uzupełniono w terminie, tj. na druku ORD-IN - pismem z dnia 22.11.2010 r. (data wpływu 24.11.2010 r., data nadania w placówce pocztowej 23.11.2010 r.).

W odpowiedzi na ww. wezwanie Wnioskodawczyni wyjaśniła, że:

1. Zawarte porozumienie między Wnioskodawczynią a spółką nie określa podstawy prawnej wypłaty rekompensaty. Był to jedynie podpisany przez strony dokument nazwany „Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron”.
2. Porozumienie zostało zawarte bezpośrednio ze spółką bez udziału sądu.
3. Sprawa nigdy nie trafiła do sądu.
4. i 5. Szczegółowy charakter rekompensaty nie został określony w porozumieniu. Wypłacone kwoty zostały opisane jedynie jako „rekompensata z tytułu rozwiązania umowy o pracę” oraz jako „dodatkowa, jednorazowa rekompensata.” Porozumienie zostało zawarte 20 kwietnia 2010 roku, a dniem rozpoczęcia wykonywania pracy (zgodnie z podpisaną umową o pracę z dniem 1 marca 2010 r.) miał być 1 maja 2010 r. Wnioskodawczyni nie świadczyła stosunku pracy wynikającego z podpisanej umowy, gdyż została ona rozwiązana jeszcze przed rozpoczęciem jej wykonywania. Intencją zawarcia porozumienia była rekompensata za utracone przyszłe korzyści z tytułu wynagrodzenia oraz za szkody moralne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłaty rekompensaty z tytułu rozwiązania umowy o pracę są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawczyni: powyższe wypłaty nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Z literalnego brzmienia powołanych przepisów jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Z kolei na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Jednakże zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści, ale muszą wynikać z wyroku lub ugody sądowej, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca.

W tym miejscu należy podkreślić, iż podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie wyżej przytoczonego art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest jego odszkodowawczy charakter. Świadczenie w postaci rekompensaty, które Wnioskodawczyni otrzymała od spółki nie posiada cech odszkodowania, bowiem nie odnosi się do poniesionej szkody, tj. doznania uszczerbku w posiadanym majątku. Stanowi ono bowiem rekompensatę wypłaconą na podstawie postanowienia umownego, do której nie może mieć zastosowania powołany przepis, który zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy, będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą.

Odszkodowanie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega rekompensata otrzymana z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, iż gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego w dniu 28.03.2010 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę o pracę z dniem rozpoczęcia wykonywania pracy wyznaczonym na 01.05.2010 roku. Jednakże spółka postanowiła rozwiązać umowę o pracę. Podpisano porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron w dniu 20.04.2010 r. Zgodnie z artykułem 3 porozumienia spółka wypłaciła rekompensatę w wysokości 22.500 PLN oraz dodatkowo jednorazową rekompensatę w wysokości 10.000 PLN.

Po wypłaceniu powyższych kwot Wnioskodawczyni otrzymała PIT-8C, w której wykazano przychód (rekompensata z tytułu rozwiązania umowy o pracę).

Porozumienie zostało zawarte bezpośrednio między Wnioskodawczynią a spółką, bez udziału sądu. Szczegółowy charakter rekompensaty nie został określony w porozumieniu. Wypłacone kwoty zostały opisane jedynie jako „rekompensata z tytułu rozwiązania umowy o pracę” oraz jako „dodatkowa, jednorazowa rekompensata.” Wnioskodawczyni nie świadczyła pracy wynikającej z podpisanej umowy, gdyż została ona rozwiązana jeszcze przed rozpoczęciem jej wykonywania. Intencją zawarcia porozumienia była rekompensata za utracone przyszłe korzyści z tytułu wynagrodzenia oraz za szkody moralne.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne należy zaznaczyć, że przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia jedynie przykładowo przychody ze stosunku pracy. Świadczy o tym użycie słowa „w szczególności” co oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Oznacza to, że przychodami ze stosunku pracy są więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Jak zaznaczyła Wnioskodawczyni w przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanie faktycznym otrzymała w wyniku zawartego porozumienia ze spółką, z którą zawarła umowę o pracę rekompensatę finansową. Kwota wypłacona Wnioskodawczyni wynika zatem jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami porozumienia, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Kwota ta ma więc rekompensować Wnioskodawczyni utracone przez nią, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że wypłacone kwoty rekompensaty, nie stanowiły odszkodowań, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym rekompensata podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock.