INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 08.07.2010 r. (data wpływu 12.07.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12.07.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązków płatnika związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

K. z siedzibą w L. (dalej Wnioskodawca) jest spółka akcyjną notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych, Jej akcjonariuszami są zarówno osoby prawne jak i fizyczne. Spółka planuje podwyższenie kapitału zakładowego poprzez przekazanie kwot zgromadzonych na jej kapitałach rezerwowych i zapasowych na kapitał zakładowy W związku z powyższym zdarzeniem osoby (w tym osoby fizyczne) będące akcjonariuszami Wnioskodawcy w dniu dokonania wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do Krajowego Rejestru Sądowego otrzymają przychód podlegający opodatkowaniu.

Teoretycznie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, z tytułu dokonanego podwyższenia kapitału zakładowego powinien być Wnioskodawca. Wnioskodawca nie będzie jednak znał składu osobowego akcjonariuszy w dniu powstania obowiązku podatkowego. Akcje przysługujące poszczególnym osobom fizycznym zapisane są na rachunkach prowadzonych przez różne biura maklerskie na terenie kraju (około 60 biur maklerskich).

Zgodnie z art. 148 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 147 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.) maklerzy i doradcy zobowiązani są do zachowania tajemnicy zawodowej. Również (nie mający charakteru aktu prawa powszechnie obowiązującego) szczegółowe zasady działania Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych załącznik nr 1 do uchwały Zarządu Krajowego Depozytu nr 176/09 z dnia 15 maja 2009 r. ze zm. nie zawierają zdaniem Wnioskodawcy regulacji w zakresie przekazywania płatnikom danych akcjonariuszy, w sytuacji gdy dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego ze środków dotychczas zgromadzonych na innych kapitałach spółki. Ponadto, nawet gdyby zawierały regulacje, należy mieć na względzie, że zasady stanowione przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (dalej: KDPW) nie mogą uchylić obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przez maklerów, gdyż wynika on z ustawy. Wstępne rozmowy prowadzone pomiędzy Wnioskodawcą a KDPW potwierdzają że Wnioskodawca nie otrzyma ani od biur maklerskich ani od KDPW informacji o osobach fizycznych będących akcjonariuszami spółki potrzebnych do realizacji przez Wnioskodawcę obowiązku płatnika. W związku z powyższym pojawiły się wątpliwości dotyczące wykonania ustawowego obowiązku płatnika przez Wnioskodawcę w związku z brakiem możliwości oznaczenia podatników będących osobami fizycznymi w dniu powstania obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z niewywołanymi działaniami Wnioskodawcy, brakiem możliwości uzyskania danych o osobach fizycznych (podatnikach) będących w dniu powstania obowiązku podatkowego z tytułu podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy, poprzez przeniesienie kwot z kapitałów rezerwowych i zapasowych na kapitał zakładowy spółki akcjonariuszami Wnioskodawcy, Wnioskodawca będzie zwolniony z realizacji obowiązków płatnika o których mowa w art. 41 ust. 1 i 5 oraz art. 42 ust. 1, 1a i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...
2. Czy jeżeli w sytuacji opisanej w zapytaniu 1, Wnioskodawca będzie zobowiązany wykonać obowiązek płatnika wskazany w art. 41 ust. 1 i 5 oraz w art. 42 ust. 1 i 1a to będzie on zwolniony z obowiązku wskazanego w art. 42 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przesłania podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imiennych informacji o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzonych według ustalonego wzoru oraz podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 2a, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imiennych informacje sporządzonych według ustalonego wzoru...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Wnioskodawca, w sytuacji zajścia zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku będzie zwolniony z realizacji obowiązków płatnika, o których mowa w art. 41 ust. 1 i 5 oraz art. 42 ust. 1, 1a i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Z kolei, zgodnie z art. 41 ust. 1 u.p.d.f. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawką podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 5 u.p.d.f. w razie przeznaczenia dochodu na powiększenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego płatnicy, o których mowa w ust. 4, pobierają zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższenia kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia podjęcia przez walne zgromadzenia uchwały dotyczącej podwyższenia funduszu udziałowego. Dodatkowo, zgodnie z art. 42 ust. 1, 1a i 2 u.p.d.f. płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa:

1. w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru;
2. w art. 3 ust. 2a, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, również gdy płatnik w roku podatkowym sporządzał i przekazywał informacje w trybie przewidzianym w ust. 4.
   
   

W opisywanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca ma świadomość faktu, że co do zasady ciążą na nim obowiązku płatnika w związku z planowanym podwyższeniem kapitału zakładowego, w związku z którym u jego akcjonariuszy będących osobami fizycznymi powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy. Wnioskodawca stoi jednak na stanowisku, że z przyczyn od niego nie zależnych nie będzie wstanie wykonać powyższego obowiązku. Wynika to przede wszystkim z niemożności pozyskania informacji o osobach będących akcjonariuszami Wnioskodawcy w dniu powstania obowiązku podatkowego. Brak jest bowiem podstaw prawnych zarówno w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, jak i w przepisach wewnętrznych KDPW pozwalających na otrzymanie przez Wnioskodawcę powyższych danych. Biura maklerskie zasłaniają się w takiej sytuacji wynikającą z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi tajemnicą zawodową. Tym samym nie jest możliwe skonkretyzowanie normy prawnej, zgodnie z którą Spółka powinna wykonać obowiązki płatnika. Z tych powodów, zdaniem Spółki, w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym podatnikiem nie może być nieskonkretyzowana anonimowa grupa akcjonariuszy, gdyż grupa taka nie podlega obowiązkowi podatkowemu jako jeden podatnik zgodnie z ustawami podatkowymi, Zgodnie z art. 7 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami inne podmioty niż wymienione w § 1. Jednakże u.p.d.f. nie wprowadza grupowego opodatkowania anonimowego kręgu osób.

Zatem podatnikiem jest zawsze konkretna osoba fizyczna (w omawianym zdarzeniu przyszłym), która w tym przypadku nie jest płatnikowi znana. Brak wiedzy o osobie podatnika ma charakter obiektywny i wynika ze specyfiki obrotu giełdowego oraz zasad związanych z maklerską tajemnicą zawodową Wnioskodawcy znany jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który w prawomocnym orzeczeniu z dnia 18 lipca 2007 r. (sygnatura akt III SA/Wa 759/07), w którym WSA stwierdził, że: „ponieważ Spółka nabywająca własne akcje miała świadomość zarówno ciążących na niej obowiązków płatnika, jak i anonimowości obrotu giełdowego i braku możliwości uzyskania danych osób dokonujących sprzedaży akcji powinna dokonać takiego nabycia poza rynkiem regulowanym w ocenie Sądu Spółka powinna przeprowadzić wykup akcji własnych w celu ich umorzenia poza rynkiem regulowanym za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, co zapewni możliwość dokonania bezbłędnej identyfikacji osób zbywających akcje na rzecz emitenta” WSA wskazał przy tym, że takie stanowisko wyraził KDPW.

Wyrok ten nie może się jednak odnieść do sytuacji opisanej w zdarzeniu przyszłym wniosku. Po pierwsze, gdyż dotyczy wykupu akcji w celu umorzenia, po wtóre dlatego, że w przeciwieństwie do stanu faktycznego wyroku WSA, Wnioskodawca nie ma innej możliwości przeprowadzenia podwyższenia kapitału, tj. w taki sposób aby nie musiał otrzymywać informacji o kręgu podatników od domu maklerskiego, czy też KDPW. Do podwyższenia kapitału, a co za tym idzie do powstania obowiązku podatkowego dojdzie bowiem automatycznie, w chwili rejestracji tego podwyższenia. Obowiązek podatkowy dotyczyć będzie wszystkich akcjonariuszy będących w dniu powstania obowiązku podatkowego akcjonariuszami Wnioskodawcy.

Dodatkowo stanowisko zaprezentowane w powyższym wyroku zostało zakwestionowane przez WSA w Bydgoszczy w wyroku w sprawie I SA/Bd 315/09 z 21 lipca 2009 r., w którym WSA w Bydgoszczy stwierdził, że „nie można jednak nie zauważyć, że prawo podatkowe określa konsekwencje prawnopodatkowe w związku ze zdarzeniami regulowanymi przez inne dziedziny prawa. Nie funkcjonuje ono w oderwaniu od innych gałęzi prawa, zwłaszcza tych, które normują stosunki społeczne zaistniałe pomiędzy podmiotami gospodarczymi.

Prawo podatkowe jest zatem ściśle związane z obrotem prawnym, w tym gospodarczym bez zaistnienia którego, nie powstałyby stosunki podatkowoprawne. Podczas interpretacji przepisów prawa podatkowego nie można zatem nie uwzględnić regulacji prawnych, które normują stosunki z zakresu obrotu gospodarczego. Ograniczenie interpretacji przepisów prawa podatkowego wyłącznie do strefy podatkowej narusza przepisy regulujące wydawanie indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego”.

Zatem organ podatkowy wydając interpretację indywidualną powinien uwzględnić, zdaniem Wnioskodawcy, okoliczności na które Wnioskodawca nie ma wpływu a mające swoje źródło w ustawie. Taką okolicznością jest niemożność otrzymania danych podatników w związku ze stosowaniem tajemnicy zawodowej przez biura maklerskie i KDPW, a której stosowanie wynika z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Ponadto, zgodnie z art. 30a ust. 2 u.p.d.f. przepisy ust. 1 pkt 1-5 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Nie można wykluczyć, że wśród akcjonariuszy Wnioskodawcy w dniu powstania obowiązku podatkowego będą również osoby objęte jedynie ograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce. W przypadku niektórych z nich zatem możliwe byłoby zastosowanie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania Ta zaś umowa może przewidywać bądź całkowite zwolnienie z obowiązku podatkowego w Polsce, bądź obniżenie stawki podatku. Obliczenie i pobór podatku przez płatnika w stosunku do anonimowego kręgu odbiorców uniemożliwi zatem zastosowanie stawek niższych, bądź zwolnień przewidzianych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W takiej sytuacji, po pierwsze może powstać nadpłata podatku przez płatnika, której wysokości nie będzie on w stanie oszacować ze względu na brak wiedzy o pochodzeniu podatników, w rezultacie czego pobrany zostanie podatek nienależny bez możliwości jego późniejszego zwrotu, z braku danych o wysokości nadpłaty i podatniku na niekorzyść którego nadpłata nastąpiła.

Po wtóre, niemożność zastosowania niższych stawek podatku, bądź zwolnienia podatkowego stanowić będzie dyskryminację podmiotów nie mających ograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce, a posiadających nieograniczony obowiązek podatkowy w jednym z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, poprzez zniechęcanie ich do inwestowania w polskie spółki akcyjne notowane na giełdzie. Tym samym zaistnieje naruszenie art. 63(1) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja Skonsolidowana z 30 marca 2010 r. Dz. U UE. C. 10 83.47), zgodnie z którym zakazane są wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału między Państwami Członkowskimi oraz między Państwami Członkowskimi a państwami trzecimi. Zasad ta jest nazywana zasadą swobody przepływu kapitału i nie ulega wątpliwości, że nawet powstanie hipotetycznej sytuacji, jak opisana w zdarzeniu przyszłym wniosku, stanowi jej naruszenie, niezależnie od tego, czy akcjonariusze Wnioskodawcy są faktycznie podmiotami posiadającymi nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego, czy też nie.

Potwierdza to liczne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu, a także NSA w wyroku z 10 czerwca 2009 r. w sprawie II FSK 234/08, gdzie czytamy, odnośnie dawnego art. 56 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (obecnie wspomniany już art. 63(1) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej), że: „jako ograniczenia w rozumieniu art. 56 ust 1 Traktatu należy kwalifikować te przepisy krajowe, które mogą stanowić przeszkodę lub ograniczać nabycie akcji w danych spółkach lub które są w stanie zniechęcić inwestorów z innych Państw Członkowskich do inwestowania w ich kapitał (wyrok TS z dnia 23 października 2007 r., C-112/05 Komisja Wspólnot Europejskich v. Republika Federalna Niemiec) Patrz także wyrok z dnia 28 września 2006 r., C-282/04, Komisja Wspólnot Europejskich v. Królestwo Niderlandów.

Z powyższych przyczyn stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym nie może on w zdarzeniu przyszłym wniosku wykonać obowiązku płatnika należy uznać za prawidłowe.

Ad. 2

Wnioskodawca, w sytuacji zajścia zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku jeżeli nie będzie zwolniony z realizacji obowiązków płatnika, których mowa w art. 41 ust. 1 i 5 oraz art. 42 ust. 1 i 1a to będzie zwolniony z realizacji obowiązków płatnika, o których mowa w art. 42 ust.2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przesyłania imiennych informacji podatnikom oraz naczelnikom urzędów skarbowych wskazanym w art. 42 ust 2 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku uznania przez organ wydający interpretację indywidualną, że możliwe jest obliczenie i pobór podatku przez płatnika jakim jest Wnioskodawca od anonimowego kręgu podatników (które to stanowisko Wnioskodawca kwestionuje powyżej, Wnioskodawca uważa, że nie będzie miał obowiązku wystawiania imiennych informacji podatnikom ani naczelnikom urzędów skarbowych, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.f.

Powyższe wynika z niemożności ustalenia kręgu podatników a przez to ich miejsc zamieszkania. Tym samym nie możliwe jest ustalenie, którzy naczelnicy urzędów skarbowych będą miejscowo właściwi dla tych podatników. Zgodnie bowiem z art. 42 ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.f. w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa:

1. w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru;
2. w art. 3 ust. 2a, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, również gdy płatnik w roku podatkowym sporządzał i przekazał informacje w trybie przewidzianym w ust. 4.
   
   

Z powyższego przepisu wynika jednoznacznie że właściwymi naczelnikami urzędów skarbowych, w przypadku osób objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym są naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika. Tymczasem ani podatnik, ani tym bardziej miejsce jego zamieszkania nie będzie płatnikowi znane. Z kolei w przypadku osób objętych ograniczonym obowiązkiem podatkowym właściwi są naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Nie znając jednak kręgu podatników, nie można ustalić, jaka część z nich posiada ograniczony a jaka nieograniczony obowiązek podatkowy. Dlatego też nie można ustalić danych które powinny znaleźć się w imiennej informacji, przekazywanej naczelnikom urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jak zresztą mówi sama nazwa informacja ma być imienna a nie anonimowa. Ponadto w rubryce C formularza IFT–1/lFT-1R oraz PIT–11 należy podać szczegółowe dane podatnika zarówno o charakterze identyfikacyjnym jak i wskazujące na adres jego zamieszkania.

Powyższe przyczyny czynią niemożliwym wykonanie obowiązków płatnika wskazanych w art. 42 ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.f. z przyczyn od płatnika niezależnych. Zatem powyższy obowiązek nie może zostać zrealizowany w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 431 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) podwyższenie kapitału zakładowego wymaga zmiany statutu i następuje w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych akcji.

W myśl art. 442 § 1 ww. Kodeksu walne zgromadzenie może podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na to środki z kapitałów rezerwowych utworzonych z zysku, jeżeli mogą być one użyte na ten cel (podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki), w tym także z kapitałów rezerwowych utworzonych w przypadku określonym w art. 457 § 2, kapitałów rezerwowych utworzonych z zysku, które zgodnie ze statutem nie mogą być przeznaczone do podziału między akcjonariuszy oraz z kapitału zapasowego. Należy jednakże pozostawić taką część kapitałów, które mogą być przeznaczone do podziału, jaka odpowiada niepokrytym stratom oraz akcjom własnym.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

W myśl art. 3 ust. 2b ww. ustawy za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.
   
   

Na podkreślenie zasługuje fakt, że powyższy katalog nie jest katalogiem zamkniętym. Tak więc ustawodawca dopuszcza istnienie także innych dochodów, które należy uznać za osiągnięte na terytorium Polski.

Przy ustalaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce decydujące jest miejsce osiągania dochodu, a nie zaś miejsce świadczenia usługi. O źródle dochodów położonych w Polsce można mówić wtedy, gdy takie źródło dochodów trwale związane jest z terytorium Polski, lub gdy źródłem dochodu są polscy rezydenci eksploatujący rzeczy lub dobra niematerialne należące do innych podmiotów.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy podatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl ust. 1a ww. artykułu jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe.

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni, w tym również:

1. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
2. oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
3. podział majątku likwidowanej spółki (spółdzielni),
4. wartość dokonanych na rzecz udziałowców i akcjonariuszy nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.
   
   

Z kolei przepis art. 24 ust. 5 pkt 4 ww. ustawy stanowi, iż dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach – dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej.

Użyte w ww. przepisie wyrażenie „dochód faktycznie uzyskany z tego udziału” należy rozumieć jako dochód należny udziałowcowi, a nie dochód przyszły. Ponadto wyrażenie to w sposób szeroki definiuje pojęcie dochodu z udziału w zyskach, włączając do jego obszaru enumeratywnie wymienione w analizowanym przepisie dochody, których związek z zyskiem osoby prawnej nie musi być bezpośredni. Świadczy o tym ustawowy zwrot „w tym także” i następujące po nim wyliczenie.

Analiza art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi do wniosku, że nie jest istotne źródło finansowania dochodu podatnika z tytułu posiadanego przez niego udziału w innej osobie prawnej. Znaczenie ma natomiast to, że dochód ten ma swoje źródło w samym fakcie bycia właścicielem udziału w osobie prawnej, a więc wynika z samego faktu posiadania udziału danej spółki.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy od uzyskanych dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Stosownie do treści art. 30a ust. 2 omawianej ustawy, ust. 1 pkt 1-5 tego artykułu stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

Zgodnie z 30a ust. 6 ww. ustawy zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d.

Natomiast stosownie do treści ust. 7 ww. artykułu dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.

Z treści przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką akcyjną notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych, Jej akcjonariuszami są zarówno osoby prawne jak i fizyczne. Spółka planuje podwyższenie kapitału zakładowego poprzez przekazanie kwot zgromadzonych na jej kapitałach rezerwowych i zapasowych na kapitał zakładowy W związku z powyższym zdarzeniem osoby (w tym osoby fizyczne) będące akcjonariuszami Wnioskodawcy w dniu dokonania wpisu podwyższenia kapitału zakładowego do Krajowego Rejestru Sądowego otrzymają przychód podlegający opodatkowaniu. Wstępne rozmowy prowadzone pomiędzy Wnioskodawcą a KDPW potwierdzają że Wnioskodawca nie otrzyma ani od biur maklerskich ani od KDPW informacji o osobach fizycznych będących akcjonariuszami spółki potrzebnych do realizacji przez Wnioskodawcę obowiązku płatnika. W związku z powyższym pojawiły się wątpliwości dotyczące wykonania ustawowego obowiązku płatnika przez Wnioskodawcę w związku z brakiem możliwości oznaczenia podatników będących osobami fizycznymi w dniu powstania obowiązku podatkowego.

Wskazać należy, iż źródłem obowiązującego prawa jest ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisy powołanej powyżej ustawy Kodeks spółek handlowych. Z tych źródeł prawa wynika, iż podmiotem zobowiązanym jest spółka, która z tytułu wzrostu wartości akcji już istniejących lub też emisji nowych akcji, otrzymanych przez akcjonariuszy Wnioskodawcy ma obowiązek pobrać podatek dochodowy od osób fizycznych.

Podkreślić przy tym należy, iż zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Natomiast art. 30 § 1 ww. ustawy stanowi, iż płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

Obowiązki płatnika w przypadku dochodów z udziału w zyskach osób prawnych reguluje art. 41 ust. 4 ww. ustawy, zgodnie z którym płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 (m.in. osoby prawne), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

Natomiast w myśl art. 41 ust. 5 ww. ustawy w razie przeznaczenia dochodu na powiększenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego płatnicy, o których mowa w ust. 4, pobierają zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały dotyczącej podwyższenia funduszu udziałowego.

Termin ten liczy się od dnia uprawomocnienia się postanowienia Sądu o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego.

Należy przy tym wskazać, że Spółka podwyższająca kapitał zakładowy bądź przekazując na ten kapitał kwoty z innych kapitałów, ma możliwość uzyskania niezbędnych informacji, tak co do kwot przeznaczonych na ten cel jak i osób osiągających taki dochód, celem realizacji nałożonych na nią obowiązków płatnika. Podwyższenie kapitału zakładowego z wykorzystaniem środków własnych Spółki dotyczy zamkniętego kręgu osób. Zgodnie bowiem z art. 443 § 1 k.s.h. akcje przydzielane w trybie art. 442 k.s.h. przysługują akcjonariuszom w stosunku do ich udziałów w dotychczasowym kapitale zakładowym, zaś odmienne postanowienia statutu lub uchwały w tej sprawie są nieważne. Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków własnych może nastąpić także przez zwiększenie wartości nominalnej akcji. Z chwilą rejestracji podwyższenie kapitału zakładowego następuje wzrost wartości nominalnej wszystkich akcji co należy uwidocznić przez wydanie nowych akcji albo ostemplowania starych. Zgodnie bowiem z art. 443 § 4 k.s.h. zarząd powinien wezwać do tego akcjonariuszy za pomocą stosownego zgłoszenia. Do wymiany dokumentów akcji stosuje się art. 358 k.s.h., który w przypadku zmiany wartości nominalnej akcji nakazuje stosowanie rygoru unieważnienia dokumentu akcji w sytuacji, gdy wezwany akcjonariusz nie złoży takiego dokumentu w wyznaczonym terminie. Spółka (zarząd Spółki) może więc dysponować pełną wiedzą o akcjonariuszu i jego dochodzie z tytułu określonego w art. 24 ust. 4 pkt 5 ustawy podatkowej

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnik winien przekazać kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Zgodnie z art. 42 ust. 1a ww. ustawy w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT 8AR).

Płatnik nie ma natomiast obowiązku sporządzania i przesyłania podatnikom będącym polskimi rezydentami podatkowymi, oraz właściwym urzędom skarbowym imiennych informacji o wysokości przychodu z tytułu podwyższenia kapitału zakładowego bowiem, w tym przypadku rozliczenie podatku zryczałtowanego wynikającego z art. 30a ustawy zakończone jest na etapie poboru podatku przez płatnika.

Natomiast art. 42 ust. 2 pkt 2 stanowi, iż w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 2a tj. osobom nie mającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania (ograniczony obowiązek podatkowy), oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (IFT-1/IFT-1R).

Informację IFT-1R sporządza i przekazuje również płatnik, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie jest obowiązany do poboru podatku (art. 42 ust. 6 ustawy ).

W związku z powyższym, uwzględniając okoliczności przedstawione we wniosku oraz przytoczone przepisy prawa, w przypadku, gdy Wnioskodawca jako płatnik nie posiada certyfikatu rezydencji zagranicznej osoby fizycznej, to stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, płatnik jest zobowiązany pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19% przychodu i przekazać, zgodnie z art. 42 ust. 1 wyżej powołanej ustawy podatkowej, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zryczałtowany podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według - w tym przypadku - siedziby płatnika, przesyłając deklaracje ustalonego wzoru (PIT-8AR) zgodnie z art. 42 ust. 1a w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym w którym nastąpiła wypłata. Ponadto stosownie do art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy, do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, płatnik jest zobowiązany przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych – imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (IFT-1/IFT-1R), również gdy płatnik w roku podatkowym sporządzał i przekazywał informacje w trybie przewidzianym w ust. 4.

Należy również wskazać na przepis art. 42 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym informacje, o których mowa w ust. 2 pkt 2, sporządzają i przekazują również podmioty, o których mowa w art. 41, gdy na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub ustawy nie są obowiązane do poboru podatku, o którym mowa w art. 29-30a. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenia przyszłe stwierdzić należy, iż każde podwyższenie kapitału zakładowego osoby prawnej z jej środków finansowych zgromadzonych na kapitale zapasowym czy też rezerwowym, bez względu na źródło pochodzenia tych środków, tj. bez względu na to, czy pochodzą one z wypracowanych w latach poprzednich zysków Spółki, agio emisyjnego czy z innych środków nie pochodzących z wypracowanego zysku, rodzi po stronie akcjonariuszy dochód do opodatkowania.

W konsekwencji na Wnioskodawcy ciążył będzie obowiązek pobrania 19% zryczałtowanego podatku dochodowego, a następnie przekazania go do właściwego urzędu skarbowego w przypadku podatników posiadających nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podatników posiadających ograniczony obowiązek podatkowy w sytuacji kiedy nie przedłożą płatnikowi aktualnego certyfikatu rezydencji podatkowej.

Natomiast w sytuacji przedstawienia przez zagraniczną osobę fizyczną aktualnego certyfikatu rezydencji podatkowej Wnioskodawca winien zastosować się do zapisów wynikających z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Podkreślenia wymaga fakt, iż przepisy ww. ustawy nie przewidują żadnych okoliczności, w których Spółka mogłaby być zwolniona z ciążącego na niej obowiązku płatnika. Ewentualne problemy z wyegzekwowaniem należności, bądź danych akcjonariuszy nie są argumentem przemawiającym za uzasadnieniem braku opodatkowania i wywiązania się z obowiązków płatnika.

Jednocześnie zauważyć należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują obowiązku wystawiania przez płatników imiennych informacji o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 4 ww. ustawy w stosunku do polskich rezydentów podatkowych.

Natomiast w przypadku akcjonariuszy - (osób fizycznych nie posiadających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania ) tj. nierezydentów Wnioskodawca będzie zobowiązany pobrać podatek dochodowy wg zasad wskazanych powyżej oraz przesłać podatnikom oraz właściwym urzędom skarbowym stosowne deklaracje - ( 42 ust. 2 pkt 2 ustawy).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.